Poliflw

Op 5 september wordt de grootste online demonstratie voor de zorg ooit georganiseerd. De Vlaardingse afdelingen van GroenLinks, PvdA en SP roepen iedereen op om mee te doen!

Het is tijd voor actie. Na een hartverwarmend applaus in maart voor alle zorgmedewerkers, zagen diezelfde zorgmedewerkers al snel dat het bij een applaus alleen bleef. Althans, als het aan het huidige kabinet ligt. Verschillende oppositiepartijen deden voorstellen om een structurele salarisverhoging voor zorgmedewerkers te realiseren. Resultaat? Tegenstem op tegenstem en wegrennende Kamerleden. Dit moet wat GroenLinks, PvdA en SP betreft écht anders.

Zorgmedewerkers verdienen meer dan applaus. Dag en nacht staan zij in de frontlinie. Van het wassen van ouderen, tot het begeleiden van mensen in hun laatste levensfase. Van het in warme beveiligde pakken verzorgen van corona patiënten, tot het troosten van mensen met een beperking die door de maatregelen geen bezoek mochten ontvangen en dat soms niet begrepen. Zij verdienen meer dan applaus. Volgens de partijen moet er structureel meer geld naar de zorg, voor het verhogen van de salarissen en het verlagen van de werkdruk. De toegezegde eenmalige bonus is dan ook veel te karig.

Op 5 september wordt daarom de grootste online demonstratie voor de zorg ooit georganiseerd. De lokale afdelingen van GroenLinks, PvdA en SP roepen iedereen op om mee te doen. Dit is het moment om u te laten horen. Om een zo duidelijk mogelijk signaal af te geven aan het kabinet. Om duidelijk te maken dat het verhogen van salarissen in de zorg een politieke keuze is, net als dat het redden van KLM een politieke keuze is.

 

Doe mee en laat u horen. Ga op zaterdag 5 september om 14:00 uur naar www.meerdanapplaus.nl.

Steun de zorg!

 

Op woensdag 8 juli was de gemeenteraad van Vlaardingen bijeen voor een inhoudelijke vergadering: op de agenda stond de Regionale Energiestrategie (RES). De komende jaren zullen we de CO2 uitstoot sterk moeten gaan verminderen: in 2030 met de helft ten opzichte van 1990. Vier moties (mede) door GroenLinks ingediend werden aangenomen.

 

Nederland is onderverdeeld in 30 energieregio's, en elke regio brengt de beste manieren in kaart hoe daar de duurzame energie op land het beste opgewekt kan worden. Vlaardingen maakt onderdeel uit van de RES Rotterdam-Den Haag, wat betreft inwoner aantal de grootste RES van Nederland. De RES fungeert als het ware als een routekaart richting schone en duurzame energieopwekking. Het is een proces van afwegingen en keuzes die niet alleen van invloed zijn op Vlaardingen en onze inwoners maar zeker ook op onze regio, Nederland en uiteindelijk zelfs mondiaal. Van groot belang dus dat we hierin duidelijk aangeven waar de beste kansen en mogelijkheden liggen. De richting is voor GroenLinks duidelijk: zon, wind en waterstof hebben de toekomst.

  Volgens GroenLinks moet de RES onder andere meer doen aan energiebesparing en meer doen aan participatie van inwoners, maatschappelijke instantie en bedrijven. Voor houtige biomassa is volgens GroenLinks zowel binnen Vlaardingen als binnen de RES geen plaats. We hebben dan ook vier verschillende moties ingediend die hierop inspeelden. De strekking van de moties is als volgt:

Energiebesparing: De meest duurzame energie, is energie die je niet gebruikt. Daarom moet er naast het opwekken van schone energie, meer aandacht zijn voor energiebesparing (ingediend door GroenLinks).

Participatie: Participatie van bewoners, bedrijven en belangengroepen zorgt voor meer draagvlak en geeft lokale belangen een plek binnen de RES. Daarom moet er een wijkgericht participatietraject gestart worden (ingediend door GroenLinks en CDA).

RES Biomassa: Biomassa is niet schoon, niet duurzaam en trekt mogelijk een grote wissel op ecologie en biodiversiteit. Daarom is er geen plek voor verder gebruik van houtige biomassa binnen de energietransitie (ingediend door GroenLinks, PvdA, en ONS.Vlaardingen).

Vlaardingse Biomassa: Omdat we binnen de RES afhankelijk zijn van meerdere partners is het belangrijk dat we in Vlaardingen hoe dan ook geen verder gebruik gaan maken van houtige biomassa (ingediend door GroenLinks, PvdA, en ONS>Vlaardingen).

  Alle vier de moties zijn met ruime meerderheid aangenomen. Een mooi resultaat wat ervoor zorgt dat de komende energietransitie weer iets groener wordt. De komende maanden wordt er hard gewerkt om de concept RES uit te werken en om te zetten naar versie 1.0. Als het nodig is zal GroenLinks zich sterk maken om ook deze betere en groener te maken.

Indiener van de moties raadslid Neill Voorburg toonde zich verheugd: “Groene, hernieuwbare energie heeft de toekomst. Natuur, ecologie, de gezondheid van mensen en dieren moet hierin voorop staan. We zijn er nog niet maar met het aannemen van onze moties nemen weer een stapje in de groene richting.”.

 Lees HIER onze eerdere berichten over BIO-massa

Bestandsbijlage(n): 

Er is de laatste tijd veel discussie over bio-massa. Wel of niet schoon? Wel of niet duurzaam? GroenLinks raadslid Neill Voorburg stelde al eerder vragen aan het college. Hij vindt dat de politieke koers moet veranderen. Om de veelomvattende materie te onderzoeken dook hij maar eens diep in deze materie. Dat resulteerde in onderhavig lijvig opiniestuk. Voor wie zich ook wil informeren.

  Het is niet schoon Zodra er sprake is van verbranding is het niet schoon! Biomassa, biobrandstoffen, aardgas – zowel CNG (Compressed Natural Gas) als LNG (Liquefied Natural Gas) – en ethanol zijn dan ook géén schone energiebronnen. Deze bronnen geven bij verbranding weliswaar niet de duidelijk zichtbare vervuiling zoals bijvoorbeeld de zwarte rook bij het verbranden van kolen of wanneer er olie lekt en in de natuur terecht komt. Maar vergis je niet: ze zijn niet de oplossing voor de lange termijn. Biomassa, biobrandstoffen en aardgas worden helaas vaak foutief voorgesteld als bronnen van schone en/of duurzame energie.

 Aardgas Aardgas wordt vaak ten onrechte als “schoon” aangemerkt, dit omdat er bij verbranding 50% minder CO2 vrijkomt in vergelijking met het verbranden van kolen. Maar bij de verbranding van gas komen wel degelijk broeikasgassen vrij. Namelijk in de vorm van methaan. Methaan houdt 34x zoveel warmte vast als CO2 over een periode van 100 jaar en zelfs 84x zoveel over een periode van 20 jaar. Daarnaast kan aardgas schadelijke stoffen bevatten zoals: benzeen, tolueen, ethylbenzeen en xyleen. Tevens is er wereldwijd veel lekkage van methaan tijdens het vervoer van aardgas. Zo komt ook op deze manier methaan in de natuur en atmosfeer terecht. Aardgas is alles bij elkaar genomen verre van schoon, het is en blijft een fossiele brandstof.

 Biomassa Laten we even uitgebreid stil staan bij biomassa, de “duurzame” en “schone” energiebron waarover de laatste jaren de meeste controverse is. Biomassa, de brandstof waar zoveel over onduidelijk is en waarover zoveel bullshit (excuus voor het taalgebruik)verspreidt wordt. Biomassa, de aanleiding tot het schrijven van dit, steeds langer wordende, opiniestuk.

Laten we beginnen bij wat biomassa daadwerkelijk is. Biomassa is een breed begrip. In dit stuk hebben we het over energie-opwekking, de economische toepassing van biomassa. In dit geval is biomassa de naam voor biologisch afbreekbare producten, afvalstoffen en residuen van de landbouw, de bosbouw en de biologisch afbreekbare delen van industrieel en huishoudelijk afval, van waaruit energie wordt opgewekt. Daarbij wordt er van deze grondstoffen ook vaak zogenaamde biobrandstof gemaakt.

 Bronnenmateriaal biomassa en biobrandstof Er zijn veel vraagtekens te zetten bij het gebruik van biomassa en er zijn veel verschillende bronnen die als biomassa of biobrandstof worden aangemerkt. Sommige vormen zijn veel schadelijker dan anderen. Zo worden er voedselgewassen als soja en mais gebruikt om biobrandstof te winnen, gewassen die natuurlijk zouden kunnen voorzien in de voedselbehoefte van veel mensen. Onder het motto “geen voedsel in de tank” verzetten milieubewegingen en ontwikkelingsorganisaties zich al jaren tegen biobrandstoffen die gemaakt worden van voedselgewassen. Het kan daarnaast natuurlijk nooit de bedoeling, of duurzaam, zijn dat buitenlandse investeerders grond opkopen om er grondstoffen voor biobrandstoffen op te verbouwen in plaats van voedsel. Dit heeft de Nederlandse overheid er in 2012 toe gebracht om in te zetten op geavanceerde biobrandstoffen op basis van algen en bacteriën. Echter worden deze minder schadelijke vormen van biomassa hier in de praktijk nog weinig toegepast.

In 2019 heeft de EU, onder druk van actievoerders en groene partijen nieuwe duurzaamheidscriteria voor biobrandstoffen opgesteld. Zo is er bijvoorbeeld een verbod gekomen op het gebruik van biodiesel gemaakt van palmolie. Een goede stap, want palmolie is wereldwijd een van de drijvende krachten achter ontbossing en verlies aan biodiversiteit. Dit komt o.a. door ontbossing voor de aanleg van oliepalmplantages op o.a. Borneo en Sumatra.

Een andere vorm van biobrandstof is het zogenaamde “biogas”. Ook hiervoor zijn verschillende bronnen: er wordt bijvoorbeeld biogas gemaakt van rioolwaterzuivering of afgevangen van een vuilnisbelt. Dit zijn bronnen waar een stuk minder nadelen aan kleven dan wanneer we biogas verkrijgen door met subsidie mest te vergisten. Dit is namelijk een subsidie die mogelijk de intensieve veeteelt langer in stand houdt. En deze intensieve veeteelt is wereldwijd weer de grootste drijvende kracht achter ontbossing en verlies aan biodiversiteit. De intensieve veeteelt zorgt voor grootschalige ontbossing in o.a. het Amazonegebied, het Atlantisch Bos, Gran Chaco (een vlakte in Paraguay, Bolivia en Argentinië), Borneo, de Cerrado (centraal-west Brazilië), Choco-Darien (een ecoregio in Colombia en Panama), het Congobekken, Oost-Afrika, Oost-Australië, de Mekong, Nieuw Guinea en Sumatra.

 Bomen als grondstof Het is voor dit stuk natuurlijk onvermijdelijk om het over “bomen” te hebben. Ik vermoed zomaar eens dat de meeste lezers zich inmiddels al verbaasden dat ik zoveel woorden achter elkaar kon schrijven zonder het woord “boom” erin. Wees gerust, bij het komende stuk zal ik het woord boom zo vaak noemen dat we straks door de bomen, als we niet oppassen, het bos niet meer zien. Want dit is natuurlijk met afstand de reden tot de meeste controverse van de afgelopen jaren ten aanzien van biomassa: het verbranden van bomen om energie op te wekken. Mijn mening over het verbranden van bomen om energie op te wekken heb ik tijdens het bevragen van het college in Vlaardingen al eerder op papier en de website gezet. Het komt er in het kort op neer dat bomen verbranden noch schoon, noch duurzaam is, en daarnaast mogelijk zeer negatieve gevolgen heeft voor natuur en milieu.

Het bijstoken van hout als biomassa wordt door sommigen als duurzaam aangemerkt omdat voor elke gekapte boom een nieuwe terug groeit. Deze vlieger gaat echter niet op omdat bij verbranding de schadelijke stoffen direct vrij komen, in het nú: het moment dat het klimaat zijn breekpunt bereikt. Dat de vrijgekomen CO2 over een generatie of meer weer wordt opgenomen, daar heeft het klimaat op dit moment weinig aan. Daarbovenop komt dat bomen een essentiële rol spelen bij het opvangen en vasthouden van CO2; hout verbranden als biomassa belast het milieu dus mogelijk dubbel negatief. Het mag dan weliswaar de bedoeling zijn dat er zoveel mogelijk resthout verbrand wordt bij de opwekking van energie middels biomassa. Echter overstijgt momenteel, mede dankzij subsidieregelingen, de vraag het aanbod. Dit zorgt ervoor dat er een tekort is aan restmateriaal als snoeihout en er dus hoogwaardig hout of zelfs hele bomen worden gereduceerd tot biomassa. Een uiterst zorgelijke ontwikkeling omdat dit beleid dus ook weer bijdraagt aan wereldwijde ontbossing en het bijbehorende verlies aan biodiversiteit.

 Het gebruik Er is een groot verschil tussen landen wanneer het gaat om het gebruik van biomassa: zo is in Duitsland het gebruik relatief klein, zeker afgezet tegen wind-en zonne-energie:

- Biomassa: 45.48 TWh (terawattuur) - Wind: 127.23 TWh - Zon: 46.54 TWh

In totaal leveren zon- en windenergie zo’n 30% van de totale energiebehoefte in Duitsland.

Nederland laat bijvoorbeeld hele andere cijfers zien: - Biomassa: 27 TWh - Wind: 10 TWh - Zon: 3.6 TWh

In Nederland leveren zon- en windenergie ongeveer 6 % van de totale energiebehoefte.

Natuurlijk is Duitsland een veel groter land dan Nederland en wekt dus ook veel meer stroom op. Maar waar in Nederland biomassa bijna twee keer zoveel energie oplevert als zon- en windenergie tezamen is in Duitsland een heel andere trend zichtbaar. De Nederlandse vraag naar biomassa wordt omhoog gedreven door subsidieregelingen waardoor nu wereldwijd bomen gekapt worden. Deze belanden in Nederlandse biomassacentrales om te worden verbrand of bijgestookt in kolencentrales. Dit lijkt me niet de manier om aan duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen. Het is dan ook terecht dat er vanuit verschillende natuur- en milieuorganisaties evenals politieke partijen zoals PvdD, SP, GroenLinks, PvdA en FvD gepleit wordt om een einde te maken aan deze subsidieregelingen.

Het moge duidelijk zijn dat er veel verschillende toepassingen zijn van biomassa als energiebron. Het wordt zowel gebruikt bij de opwekking van elektriciteit als bij het verkrijgen van biobrandstof of biogas. Daarbij moet opgemerkt worden dat sommige vormen van biomassa duidelijk schadelijker zijn voor natuur, milieu, gezondheid en het klimaat dan andere. Ze hebben echter allen één ding met elkaar gemeen: ze worden verbrand, zijn hierdoor geen van allen schoon en zijn dus geen van allen een echte oplossing voor de lange termijn. De minst schadelijke vormen van biomassa, zoals algen en bacteriën, zijn uiteindelijk dus ten hoogste bruikbaar als een overgangsfase naar echt schone energie. Ik zou dan ook graag zien dat investeringen en subsidies worden verlegd naar de echt schone bronnen. Elke euro die besteed wordt aan biomassa, biobrandstof of biogas, is er één die beter besteed had kunnen worden aan ontwikkelingen in schone energie-opwekking.

 Wat is dan wel schoon? Uiteindelijk komt het erop neer dat, hoe hard de mensheid ook nieuwe manieren verzint om energie op te wekken en vervolgens mensen hiervoor laat betalen: de zon en wind leveren meer energie. Het is hoogste tijd dat we dit feit omarmen. Maar, hoor ik sommigen van jullie denken: de bouw van windmolens en zonneparken heeft grote gevolgen voor het landschap en biodiversiteit. Dit klopt tot op zekere hoogte en die kritiek kan ik delen. Het lijkt mij dat de natuur niet het kind van de rekening mag worden. Sterker nog: we zouden de natuur als uitgangspunt moeten nemen. Dus eerst uitzoeken hoe we zo min mogelijk impact op de natuur hebben. En daar vervolgens onze economie en energievoorziening op afstemmen. Het is wel zo dat wereldwijd verreweg de meeste windparken en zonnepanelen worden geplaatst in grote, weidse open gebieden, zee, stedelijk gebied en op daken van woningen en bedrijven. Uiteraard hebben deze energiebronnen ook hun CO2 impact. Dat wordt ook door niemand ontkent. Echter, de techniek voor het opwekken en opslaan van schone energie ontwikkelt zich razendsnel. Voor het produceren van een zonnepaneel is uiteraard ook energie nodig. De tijd die het kost om deze energie terug te verdienen (de energetische terugverdientijd) is voor wind- en zonne-energie erg positief: één tot twee jaar. Gemiddelde zonnepanelen gaan inmiddels 20-30 jaar mee, verreweg het grootste deel van hun levensduur zijn ze dus uitstoot-neutraal. Ook kunnen ze inmiddels bijna volledig gerecycled worden. Voor silicium zonnepanelen is nu al een recyclingspercentage van 96% haalbaar. Daarnaast maken de grote windparken, op o.a. de Noordzee, het in de toekomst mogelijk om grote hoeveelheden waterstof te produceren. Waterstof, de uitzondering die de regel bevestigt: verbranding van waterstof is wél schoon. Je houdt dan namelijk water over. De combinatie van een energievoorziening gebaseerd op zon, wind en groene waterstof is de schoonste die we op basis van hetgeen we nu weten kunnen nastreven. Uiteraard gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat ook zonne- en windenergie gevolgen hebben voor natuur, milieu en klimaat. Vergeet alleen niet dat de alternatieven zoals olie, gas en kolen veel en veel grotere natuur- en milieuschade opleveren.

 De situatie in Vlaardingen Naar aanleiding van de zorgen en maatschappelijke discussie omtrent het gebruik van biomassa heb ik recentelijk het college van Vlaardingen bevraagd naar het huidige gebruik binnen onze stad en de te voorziene ontwikkelingen in de toekomst. De meest in het oog springende ontwikkeling w.b. het gebruik van biomassa zijn de ketels van Waterweg Wonen. Zij verwarmt namelijk woningen aan de Koninginnelaan, Zwaluwenlaan en het Mendelssohnplein door middel van biomassaketels. Voor de verwarming van deze complexen wordt gebruik gemaakt van houtsnippers die vrijkomen uit (bos)onderhoud en snoeiafval. Deze biomassa komt uit Nederland en wordt dus niet geïmporteerd. Voor deze biomassa verdwijnen gelukkig geen hele bomen. Waterweg Wonen streeft ernaar om meer snoeiafval lokaal te verkrijgen. De specificaties van de verschillende biomassaketels zijn als volgt:

- Koninginnelaan 1x 540 kW biomassaketel - Zwaluwenlaan 1x 720 kW biomassaketel - Mendelssohnplein 1x 510 kW biomassaketel

Voor kleinere ketels zoals de door Waterweg Wonen gebruikte ketels, gelden de volgende emissiewaarden, daarbij zijn er ook metingen verricht:

Norm meting: - Stikstofoxiden (NOx) (mg per kubieke meter) 300 210 - Zwaveldioxide (SO2) (mg per kubieke meter) 200 3,5 - Totaal stof (mg per kubieke meter) 40 20

Naast het bovenstaande zijn ook metingen gedaan van Buteen (C4H8), Hexaan (C2H6) en Benzeen (C6H6). Allen zijn gemeten op 0 mg/m3. Hieruit kunnen we de conclusie trekken dat de verstookte biomassa op basis van snoeihout in Vlaardingse ketels ruim binnen de gestelde normen vallen. De vraag blijft echter: omdat het binnen de norm valt, moeten we er dan ook maar gebruik van maken?

De verwarming van deze woningen middels biomassa zit vooralsnog in een proeffase. Waterweg Wonen heeft nog geen definitief besluit genomen om al dan niet door te gaan. Waterweg Wonen onderzoekt ook de mogelijkheden van biokool voor de (nabije)toekomst. Biokool wordt gemaakt uit nattige biomassa zoals grassen en afval uit de akkerbouw. Hiervan zijn in Nederland grote overschotten die voor andere toepassingen onbruikbaar zijn. Daarnaast vraagt biokool minder ruimte voor opslag omdat het meer energie bevat dan snippers of pellets. Het feit dat Waterweg Wonen zoekt naar manieren om biomassa zo goed mogelijk in te zetten is op zichzelf een prima ontwikkeling. Het past ook binnen de door de overheid gesteld duurzaamheidsdoelstellingen. Wanneer we de uitstoot van deze vorm van biomassa afzetten t.o.v. kolen of gas dan is de natuur- en milieuschade, zoals al eerder betoogt, uiteraard kleiner. Zo komen er significant minder giftige stoffen vrij bij verbranding van snoeiafval. De gevolgen voor natuur en biodiversiteit bij het winnen en vervoer van gas of kolen zijn een stuk groter dan bij snoeiafval het geval is. Dat gezegd hebbende: ook deze biomassa levert energie door middel van een verbrandingsproces en is dus niet echt schoon.

 Reactie college Het college van B&W in Vlaardingen schaart zich in hun reactie op mijn vragen achter het geldende overheidsbeleid. Namelijk dat biomassa nodig is om aan duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen. Ik had graag gezien dat het college zich hierin kritischer op had gesteld. Dat biomassa duurzaam zou zijn betreft immers vooral een papieren werkelijkheid.

    Zoals ik in alle bovenstaande informatie heb aan willen tonen is het begrip biomassa diffuus, breed en staat het huidige (subsidie)beleid investeringen in echt schone energie in de weg. Biomassa is een makkelijke manier om je “groen”, “eco” en “duurzaam” voor te doen. Ook wanneer je dit niet bent. We zien dat door marktwerking ook energie het speelterrein is geworden van het grote bedrijfsleven. Ik vind daarom dat de politiek, in zijn rol als beleidsbepaler, de koers moet uitzetten. Daarbij de kaders schetsen waaraan bedrijven en instellingen zich moeten houden. Om dit goed te kunnen doen is een duidelijk standpunt nodig over wat werkelijk groen, schoon en toekomstbestendig is. Uiteraard moeten overheden hierbij zelf het goede voorbeeld geven door te kiezen voor investeringen in zon, wind en waterstof - onze beste kansen op schone energie voor de toekomst.

Vlaardingen zou in zijn regionale energiestrategie dan ook vol in moeten spelen op de lange termijn mogelijkheden van zon- en windenergie.

Daarnaast zijn er steeds meer lokale energiecoöperaties in handen van burgers en ook in Vlaardingen komt hier gelukkig steeds meer schot in. Zo heeft recentelijk het Vlaardings Energie Collectief (VEC) op het dak van de Koninginnelaan 220 zonnepanelen geplaatst. Hierdoor zijn 39 Vlaardingers collectief eigenaar van deze panelen en vangen hierdoor een deel van hun energiebelasting terug en delen zo in de verkoop van de energie door het VEC. Burgerinitiatieven zoals deze zorgen voor groter draagvlak en gebruik van schone energie. Daarnaast is dit ook een manier waarop je zelf, als burger, de macht van het grootkapitaal kan ondermijnen.

 Conclusie Het mag inmiddels duidelijk zijn dat grote bedrijven, corporaties en overheden graag gebruik maken van prettig klinkende modewoorden als “duurzaam”, “eco” en “groen”; we zien deze woorden overal terug, te pas en te onpas. Zo proberen bedrijven hun producten van een groen sausje te voorzien en aan de man te brengen, zelfs wanneer deze bedrijven alles behalve groen, ecologisch of duurzaam zijn. Het is van het grootste belang dat we eerlijk zijn over de producten die we verkopen en de energie die hiervoor gebruikt of opgewekt moet worden. Natuur- en milieuorganisaties én groene politici moeten daarom een stevig, ondubbelzinnig standpunt innemen tégen biomassa, biobrandstoffen, (bio)gas en alle andere zogenaamde alternatieve energiebronnen geen oplossingen bieden voor de lange termijn. Schone energiebronnen als zon, wind en waterstof bieden die oplossing wel! De bestaande biomassacentrales zouden enkel gebruik moeten maken van de minst vervuilende vormen van biomassa, zoals algen. De bouw van nieuwe biomassacentrales is contraproductief voor luchtkwaliteit en trekt een grote wissel op ecologie en biodiversiteit. Op grond van al het bovenstaande moeten er dus geen nieuwe centrales bijkomen. Door het verstrekken van subsidie op biomassa – want ten onrechte wordt biomassa steeds vaker gezien als dé manier om duurzaamheids-doelstellingen te behalen – dreigt momenteel een wildgroei aan centrales. Het is aan de politiek, waarvan ik een klein onderdeel ben, om beleid en koers vooral voor de lange termijn bij te sturen.

  Werk aan de winkel Ter afsluiting rest mij nog om een belangrijke overweging met jullie te delen: hoewel ik duidelijk inzet op gebruik van schone energiebronnen als zon, wind en waterstof, zie ik ook dat dit niet de enige manieren zijn om natuur te beschermen en de ecologische- en klimaatcrisis het hoofd te bieden. Zo lang we blijven geloven in oneindige economische groei op een eindige planeet, blijven we interen op de reserves die onze planeet heeft. De mate van consumeren zal moeten normaliseren; door minder vlees te eten en minder te vliegen zijn grote stappen bij het herstellen van ecologie en biodiversiteit te zetten. Het huidige economische model kost de planeet gewoonweg te veel en levert het grootste deel van de bevolking te weinig op. Het plunderen van het natuurschoon van de aarde levert grote welvaart voor een steeds kleiner wordende groep mensen. Terwijl de negatieve effecten van klimaatverandering en ecologische teruggang vooral gevoeld worden door de mensen die hierin het kleinste aandeel hebben en hieraan ook nog eens het minste geld verdienen. Hierdoor is de ecologische crisis waarin we zitten en de zoektocht naar schone energiebronnen ook een zaak geworden van rechtvaardigheid. Het roer kan om: we kunnen kapitaal zwaarder belasten en welvaart eerlijker verdelen. We kunnen een einde maken aan oneindige groei. De natuur leert ons veel over groei. Groei is hierin iets moois, iets noodzakelijks en gebeurt in harmonie met haar omgeving; totdat het volwassen is geworden. Dan stopt groei. We voelen allemaal instinctief aan dat eeuwige groei niet kan en uiteindelijk het systeem waarbinnen het zich bevindt kan vernietigen. Wanneer je van je dokter hoort dat je cellen in je lichaam hebt die maar door blijven groeien, dan krijgt groei ineens een hele andere lading. Eeuwige groei is ongezond. Onze economie is hierop geen uitzondering. De wereld is in de afgelopen 100 jaar uit balans geraakt, we kunnen het ons echter niet veroorloven om er nog eens 100 jaar over te doen om haar weer gezond te maken. Laten we de mouwen opstropen, er is werk aan de winkel.

  Vlaardingen, 14 mei 2020Neill Voorburg

 

Er is de laatste tijd veel discussie over bio-massa. Wel of niet schoon? Wel of niet duurzaam? GroenLinks raadslid Neill Voorburg stelde al eerder vragen aan het college. Hij vindt dat de politieke koers moet veranderen. Om de veelomvattende materie te onderzoeken dook hij maar eens diep in deze materie. Dat resulteerde in onderhavig lijvig opiniestuk. Voor wie zich ook wil informeren.

  Het is niet schoon Zodra er sprake is van verbranding is het niet schoon! Biomassa, biobrandstoffen, aardgas – zowel CNG (Compressed Natural Gas) als LNG (Liquefied Natural Gas) – en ethanol zijn dan ook géén schone energiebronnen. Deze bronnen geven bij verbranding weliswaar niet de duidelijk zichtbare vervuiling zoals bijvoorbeeld de zwarte rook bij het verbranden van kolen of wanneer er olie lekt en in de natuur terecht komt. Maar vergis je niet: ze zijn niet de oplossing voor de lange termijn. Biomassa, biobrandstoffen en aardgas worden helaas vaak foutief voorgesteld als bronnen van schone en/of duurzame energie.

 Aardgas Aardgas wordt vaak ten onrechte als “schoon” aangemerkt, dit omdat er bij verbranding 50% minder CO2 vrijkomt in vergelijking met het verbranden van kolen. Maar bij de verbranding van gas komen wel degelijk broeikasgassen vrij. Namelijk in de vorm van methaan. Methaan houdt 34x zoveel warmte vast als CO2 over een periode van 100 jaar en zelfs 84x zoveel over een periode van 20 jaar. Daarnaast kan aardgas schadelijke stoffen bevatten zoals: benzeen, tolueen, ethylbenzeen en xyleen. Tevens is er wereldwijd veel lekkage van methaan tijdens het vervoer van aardgas. Zo komt ook op deze manier methaan in de natuur en atmosfeer terecht. Aardgas is alles bij elkaar genomen verre van schoon, het is en blijft een fossiele brandstof.

 Biomassa Laten we even uitgebreid stil staan bij biomassa, de “duurzame” en “schone” energiebron waarover de laatste jaren de meeste controverse is. Biomassa, de brandstof waar zoveel over onduidelijk is en waarover zoveel bullshit (excuus voor het taalgebruik)verspreidt wordt. Biomassa, de aanleiding tot het schrijven van dit, steeds langer wordende, opiniestuk.

Laten we beginnen bij wat biomassa daadwerkelijk is. Biomassa is een breed begrip. In dit stuk hebben we het over energie-opwekking, de economische toepassing van biomassa. In dit geval is biomassa de naam voor biologisch afbreekbare producten, afvalstoffen en residuen van de landbouw, de bosbouw en de biologisch afbreekbare delen van industrieel en huishoudelijk afval, van waaruit energie wordt opgewekt. Daarbij wordt er van deze grondstoffen ook vaak zogenaamde biobrandstof gemaakt.

 Bronnenmateriaal biomassa en biobrandstof Er zijn veel vraagtekens te zetten bij het gebruik van biomassa en er zijn veel verschillende bronnen die als biomassa of biobrandstof worden aangemerkt. Sommige vormen zijn veel schadelijker dan anderen. Zo worden er voedselgewassen als soja en mais gebruikt om biobrandstof te winnen, gewassen die natuurlijk zouden kunnen voorzien in de voedselbehoefte van veel mensen. Onder het motto “geen voedsel in de tank” verzetten milieubewegingen en ontwikkelingsorganisaties zich al jaren tegen biobrandstoffen die gemaakt worden van voedselgewassen. Het kan daarnaast natuurlijk nooit de bedoeling, of duurzaam, zijn dat buitenlandse investeerders grond opkopen om er grondstoffen voor biobrandstoffen op te verbouwen in plaats van voedsel. Dit heeft de Nederlandse overheid er in 2012 toe gebracht om in te zetten op geavanceerde biobrandstoffen op basis van algen en bacteriën. Echter worden deze minder schadelijke vormen van biomassa hier in de praktijk nog weinig toegepast.

In 2019 heeft de EU, onder druk van actievoerders en groene partijen nieuwe duurzaamheidscriteria voor biobrandstoffen opgesteld. Zo is er bijvoorbeeld een verbod gekomen op het gebruik van biodiesel gemaakt van palmolie. Een goede stap, want palmolie is wereldwijd een van de drijvende krachten achter ontbossing en verlies aan biodiversiteit. Dit komt o.a. door ontbossing voor de aanleg van oliepalmplantages op o.a. Borneo en Sumatra.

Een andere vorm van biobrandstof is het zogenaamde “biogas”. Ook hiervoor zijn verschillende bronnen: er wordt bijvoorbeeld biogas gemaakt van rioolwaterzuivering of afgevangen van een vuilnisbelt. Dit zijn bronnen waar een stuk minder nadelen aan kleven dan wanneer we biogas verkrijgen door met subsidie mest te vergisten. Dit is namelijk een subsidie die mogelijk de intensieve veeteelt langer in stand houdt. En deze intensieve veeteelt is wereldwijd weer de grootste drijvende kracht achter ontbossing en verlies aan biodiversiteit. De intensieve veeteelt zorgt voor grootschalige ontbossing in o.a. het Amazonegebied, het Atlantisch Bos, Gran Chaco (een vlakte in Paraguay, Bolivia en Argentinië), Borneo, de Cerrado (centraal-west Brazilië), Choco-Darien (een ecoregio in Colombia en Panama), het Congobekken, Oost-Afrika, Oost-Australië, de Mekong, Nieuw Guinea en Sumatra.

 Bomen als grondstof Het is voor dit stuk natuurlijk onvermijdelijk om het over “bomen” te hebben. Ik vermoed zomaar eens dat de meeste lezers zich inmiddels al verbaasden dat ik zoveel woorden achter elkaar kon schrijven zonder het woord “boom” erin. Wees gerust, bij het komende stuk zal ik het woord boom zo vaak noemen dat we straks door de bomen, als we niet oppassen, het bos niet meer zien. Want dit is natuurlijk met afstand de reden tot de meeste controverse van de afgelopen jaren ten aanzien van biomassa: het verbranden van bomen om energie op te wekken. Mijn mening over het verbranden van bomen om energie op te wekken heb ik tijdens het bevragen van het college in Vlaardingen al eerder op papier en de website gezet. Het komt er in het kort op neer dat bomen verbranden noch schoon, noch duurzaam is, en daarnaast mogelijk zeer negatieve gevolgen heeft voor natuur en milieu.

Het bijstoken van hout als biomassa wordt door sommigen als duurzaam aangemerkt omdat voor elke gekapte boom een nieuwe terug groeit. Deze vlieger gaat echter niet op omdat bij verbranding de schadelijke stoffen direct vrij komen, in het nú: het moment dat het klimaat zijn breekpunt bereikt. Dat de vrijgekomen CO2 over een generatie of meer weer wordt opgenomen, daar heeft het klimaat op dit moment weinig aan. Daarbovenop komt dat bomen een essentiële rol spelen bij het opvangen en vasthouden van CO2; hout verbranden als biomassa belast het milieu dus mogelijk dubbel negatief. Het mag dan weliswaar de bedoeling zijn dat er zoveel mogelijk resthout verbrand wordt bij de opwekking van energie middels biomassa. Echter overstijgt momenteel, mede dankzij subsidieregelingen, de vraag het aanbod. Dit zorgt ervoor dat er een tekort is aan restmateriaal als snoeihout en er dus hoogwaardig hout of zelfs hele bomen worden gereduceerd tot biomassa. Een uiterst zorgelijke ontwikkeling omdat dit beleid dus ook weer bijdraagt aan wereldwijde ontbossing en het bijbehorende verlies aan biodiversiteit.

 Het gebruik Er is een groot verschil tussen landen wanneer het gaat om het gebruik van biomassa: zo is in Duitsland het gebruik relatief klein, zeker afgezet tegen wind-en zonne-energie:

- Biomassa: 45.48 TWh (terawattuur) - Wind: 127.23 TWh - Zon: 46.54 TWh

In totaal leveren zon- en windenergie zo’n 30% van de totale energiebehoefte in Duitsland.

Nederland laat bijvoorbeeld hele andere cijfers zien: - Biomassa: 27 TWh - Wind: 10 TWh - Zon: 3.6 TWh

In Nederland leveren zon- en windenergie ongeveer 6 % van de totale energiebehoefte.

Natuurlijk is Duitsland een veel groter land dan Nederland en wekt dus ook veel meer stroom op. Maar waar in Nederland biomassa bijna twee keer zoveel energie oplevert als zon- en windenergie tezamen is in Duitsland een heel andere trend zichtbaar. De Nederlandse vraag naar biomassa wordt omhoog gedreven door subsidieregelingen waardoor nu wereldwijd bomen gekapt worden. Deze belanden in Nederlandse biomassacentrales om te worden verbrand of bijgestookt in kolencentrales. Dit lijkt me niet de manier om aan duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen. Het is dan ook terecht dat er vanuit verschillende natuur- en milieuorganisaties evenals politieke partijen zoals PvdD, SP, GroenLinks, PvdA en FvD gepleit wordt om een einde te maken aan deze subsidieregelingen.

Het moge duidelijk zijn dat er veel verschillende toepassingen zijn van biomassa als energiebron. Het wordt zowel gebruikt bij de opwekking van elektriciteit als bij het verkrijgen van biobrandstof of biogas. Daarbij moet opgemerkt worden dat sommige vormen van biomassa duidelijk schadelijker zijn voor natuur, milieu, gezondheid en het klimaat dan andere. Ze hebben echter allen één ding met elkaar gemeen: ze worden verbrand, zijn hierdoor geen van allen schoon en zijn dus geen van allen een echte oplossing voor de lange termijn. De minst schadelijke vormen van biomassa, zoals algen en bacteriën, zijn uiteindelijk dus ten hoogste bruikbaar als een overgangsfase naar echt schone energie. Ik zou dan ook graag zien dat investeringen en subsidies worden verlegd naar de echt schone bronnen. Elke euro die besteed wordt aan biomassa, biobrandstof of biogas, is er één die beter besteed had kunnen worden aan ontwikkelingen in schone energie-opwekking.

 Wat is dan wel schoon? Uiteindelijk komt het erop neer dat, hoe hard de mensheid ook nieuwe manieren verzint om energie op te wekken en vervolgens mensen hiervoor laat betalen: de zon en wind leveren meer energie. Het is hoogste tijd dat we dit feit omarmen. Maar, hoor ik sommigen van jullie denken: de bouw van windmolens en zonneparken heeft grote gevolgen voor het landschap en biodiversiteit. Dit klopt tot op zekere hoogte en die kritiek kan ik delen. Het lijkt mij dat de natuur niet het kind van de rekening mag worden. Sterker nog: we zouden de natuur als uitgangspunt moeten nemen. Dus eerst uitzoeken hoe we zo min mogelijk impact op de natuur hebben. En daar vervolgens onze economie en energievoorziening op afstemmen. Het is wel zo dat wereldwijd verreweg de meeste windparken en zonnepanelen worden geplaatst in grote, weidse open gebieden, zee, stedelijk gebied en op daken van woningen en bedrijven. Uiteraard hebben deze energiebronnen ook hun CO2 impact. Dat wordt ook door niemand ontkent. Echter, de techniek voor het opwekken en opslaan van schone energie ontwikkelt zich razendsnel. Voor het produceren van een zonnepaneel is uiteraard ook energie nodig. De tijd die het kost om deze energie terug te verdienen (de energetische terugverdientijd) is voor wind- en zonne-energie erg positief: één tot twee jaar. Gemiddelde zonnepanelen gaan inmiddels 20-30 jaar mee, verreweg het grootste deel van hun levensduur zijn ze dus uitstoot-neutraal. Ook kunnen ze inmiddels bijna volledig gerecycled worden. Voor silicium zonnepanelen is nu al een recyclingspercentage van 96% haalbaar. Daarnaast maken de grote windparken, op o.a. de Noordzee, het in de toekomst mogelijk om grote hoeveelheden waterstof te produceren. Waterstof, de uitzondering die de regel bevestigt: verbranding van waterstof is wél schoon. Je houdt dan namelijk water over. De combinatie van een energievoorziening gebaseerd op zon, wind en groene waterstof is de schoonste die we op basis van hetgeen we nu weten kunnen nastreven. Uiteraard gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat ook zonne- en windenergie gevolgen hebben voor natuur, milieu en klimaat. Vergeet alleen niet dat de alternatieven zoals olie, gas en kolen veel en veel grotere natuur- en milieuschade opleveren.

 De situatie in Vlaardingen Naar aanleiding van de zorgen en maatschappelijke discussie omtrent het gebruik van biomassa heb ik recentelijk het college van Vlaardingen bevraagd naar het huidige gebruik binnen onze stad en de te voorziene ontwikkelingen in de toekomst. De meest in het oog springende ontwikkeling w.b. het gebruik van biomassa zijn de ketels van Waterweg Wonen. Zij verwarmt namelijk woningen aan de Koninginnelaan, Zwaluwenlaan en het Mendelssohnplein door middel van biomassaketels. Voor de verwarming van deze complexen wordt gebruik gemaakt van houtsnippers die vrijkomen uit (bos)onderhoud en snoeiafval. Deze biomassa komt uit Nederland en wordt dus niet geïmporteerd. Voor deze biomassa verdwijnen gelukkig geen hele bomen. Waterweg Wonen streeft ernaar om meer snoeiafval lokaal te verkrijgen. De specificaties van de verschillende biomassaketels zijn als volgt:

- Koninginnelaan 1x 540 kW biomassaketel - Zwaluwenlaan 1x 720 kW biomassaketel - Mendelssohnplein 1x 510 kW biomassaketel

Voor kleinere ketels zoals de door Waterweg Wonen gebruikte ketels, gelden de volgende emissiewaarden, daarbij zijn er ook metingen verricht:

Norm meting: - Stikstofoxiden (NOx) (mg per kubieke meter) 300 210 - Zwaveldioxide (SO2) (mg per kubieke meter) 200 3,5 - Totaal stof (mg per kubieke meter) 40 20

Naast het bovenstaande zijn ook metingen gedaan van Buteen (C4H8), Hexaan (C2H6) en Benzeen (C6H6). Allen zijn gemeten op 0 mg/m3. Hieruit kunnen we de conclusie trekken dat de verstookte biomassa op basis van snoeihout in Vlaardingse ketels ruim binnen de gestelde normen vallen. De vraag blijft echter: omdat het binnen de norm valt, moeten we er dan ook maar gebruik van maken?

De verwarming van deze woningen middels biomassa zit vooralsnog in een proeffase. Waterweg Wonen heeft nog geen definitief besluit genomen om al dan niet door te gaan. Waterweg Wonen onderzoekt ook de mogelijkheden van biokool voor de (nabije)toekomst. Biokool wordt gemaakt uit nattige biomassa zoals grassen en afval uit de akkerbouw. Hiervan zijn in Nederland grote overschotten die voor andere toepassingen onbruikbaar zijn. Daarnaast vraagt biokool minder ruimte voor opslag omdat het meer energie bevat dan snippers of pellets. Het feit dat Waterweg Wonen zoekt naar manieren om biomassa zo goed mogelijk in te zetten is op zichzelf een prima ontwikkeling. Het past ook binnen de door de overheid gesteld duurzaamheidsdoelstellingen. Wanneer we de uitstoot van deze vorm van biomassa afzetten t.o.v. kolen of gas dan is de natuur- en milieuschade, zoals al eerder betoogt, uiteraard kleiner. Zo komen er significant minder giftige stoffen vrij bij verbranding van snoeiafval. De gevolgen voor natuur en biodiversiteit bij het winnen en vervoer van gas of kolen zijn een stuk groter dan bij snoeiafval het geval is. Dat gezegd hebbende: ook deze biomassa levert energie door middel van een verbrandingsproces en is dus niet echt schoon.

 Reactie college Het college van B&W in Vlaardingen schaart zich in hun reactie op mijn vragen achter het geldende overheidsbeleid. Namelijk dat biomassa nodig is om aan duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen. Ik had graag gezien dat het college zich hierin kritischer op had gesteld. Dat biomassa duurzaam zou zijn betreft immers vooral een papieren werkelijkheid.

    Zoals ik in alle bovenstaande informatie heb aan willen tonen is het begrip biomassa diffuus, breed en staat het huidige (subsidie)beleid investeringen in echt schone energie in de weg. Biomassa is een makkelijke manier om je “groen”, “eco” en “duurzaam” voor te doen. Ook wanneer je dit niet bent. We zien dat door marktwerking ook energie het speelterrein is geworden van het grote bedrijfsleven. Ik vind daarom dat de politiek, in zijn rol als beleidsbepaler, de koers moet uitzetten. Daarbij de kaders schetsen waaraan bedrijven en instellingen zich moeten houden. Om dit goed te kunnen doen is een duidelijk standpunt nodig over wat werkelijk groen, schoon en toekomstbestendig is. Uiteraard moeten overheden hierbij zelf het goede voorbeeld geven door te kiezen voor investeringen in zon, wind en waterstof - onze beste kansen op schone energie voor de toekomst.

Vlaardingen zou in zijn regionale energiestrategie dan ook vol in moeten spelen op de lange termijn mogelijkheden van zon- en windenergie.

Daarnaast zijn er steeds meer lokale energiecoöperaties in handen van burgers en ook in Vlaardingen komt hier gelukkig steeds meer schot in. Zo heeft recentelijk het Vlaardings Energie Collectief (VEC) op het dak van de Koninginnelaan 220 zonnepanelen geplaatst. Hierdoor zijn 39 Vlaardingers collectief eigenaar van deze panelen en vangen hierdoor een deel van hun energiebelasting terug en delen zo in de verkoop van de energie door het VEC. Burgerinitiatieven zoals deze zorgen voor groter draagvlak en gebruik van schone energie. Daarnaast is dit ook een manier waarop je zelf, als burger, de macht van het grootkapitaal kan ondermijnen.

 Conclusie Het mag inmiddels duidelijk zijn dat grote bedrijven, corporaties en overheden graag gebruik maken van prettig klinkende modewoorden als “duurzaam”, “eco” en “groen”; we zien deze woorden overal terug, te pas en te onpas. Zo proberen bedrijven hun producten van een groen sausje te voorzien en aan de man te brengen, zelfs wanneer deze bedrijven alles behalve groen, ecologisch of duurzaam zijn. Het is van het grootste belang dat we eerlijk zijn over de producten die we verkopen en de energie die hiervoor gebruikt of opgewekt moet worden. Natuur- en milieuorganisaties én groene politici moeten daarom een stevig, ondubbelzinnig standpunt innemen tégen biomassa, biobrandstoffen, (bio)gas en alle andere zogenaamde alternatieve energiebronnen geen oplossingen bieden voor de lange termijn. Schone energiebronnen als zon, wind en waterstof bieden die oplossing wel! De bestaande biomassacentrales zouden enkel gebruik moeten maken van de minst vervuilende vormen van biomassa, zoals algen. De bouw van nieuwe biomassacentrales is contraproductief voor luchtkwaliteit en trekt een grote wissel op ecologie en biodiversiteit. Op grond van al het bovenstaande moeten er dus geen nieuwe centrales bijkomen. Door het verstrekken van subsidie op biomassa – want ten onrechte wordt biomassa steeds vaker gezien als dé manier om duurzaamheids-doelstellingen te behalen – dreigt momenteel een wildgroei aan centrales. Het is aan de politiek, waarvan ik een klein onderdeel ben, om beleid en koers vooral voor de lange termijn bij te sturen.

  Werk aan de winkel Ter afsluiting rest mij nog om een belangrijke overweging met jullie te delen: hoewel ik duidelijk inzet op gebruik van schone energiebronnen als zon, wind en waterstof, zie ik ook dat dit niet de enige manieren zijn om natuur te beschermen en de ecologische- en klimaatcrisis het hoofd te bieden. Zo lang we blijven geloven in oneindige economische groei op een eindige planeet, blijven we interen op de reserves die onze planeet heeft. De mate van consumeren zal moeten normaliseren; door minder vlees te eten en minder te vliegen zijn grote stappen bij het herstellen van ecologie en biodiversiteit te zetten. Het huidige economische model kost de planeet gewoonweg te veel en levert het grootste deel van de bevolking te weinig op. Het plunderen van het natuurschoon van de aarde levert grote welvaart voor een steeds kleiner wordende groep mensen. Terwijl de negatieve effecten van klimaatverandering en ecologische teruggang vooral gevoeld worden door de mensen die hierin het kleinste aandeel hebben en hieraan ook nog eens het minste geld verdienen. Hierdoor is de ecologische crisis waarin we zitten en de zoektocht naar schone energiebronnen ook een zaak geworden van rechtvaardigheid. Het roer kan om: we kunnen kapitaal zwaarder belasten en welvaart eerlijker verdelen. We kunnen een einde maken aan oneindige groei. De natuur leert ons veel over groei. Groei is hierin iets moois, iets noodzakelijks en gebeurt in harmonie met haar omgeving; totdat het volwassen is geworden. Dan stopt groei. We voelen allemaal instinctief aan dat eeuwige groei niet kan en uiteindelijk het systeem waarbinnen het zich bevindt kan vernietigen. Wanneer je van je dokter hoort dat je cellen in je lichaam hebt die maar door blijven groeien, dan krijgt groei ineens een hele andere lading. Eeuwige groei is ongezond. Onze economie is hierop geen uitzondering. De wereld is in de afgelopen 100 jaar uit balans geraakt, we kunnen het ons echter niet veroorloven om er nog eens 100 jaar over te doen om haar weer gezond te maken. Laten we de mouwen opstropen, er is werk aan de winkel.

  Vlaardingen, 14 mei 2020Neill Voorburg

 

“Ik voel schaamte bij het feit dat Vlaardingen zich niet wil aansluiten bij de oproep om kinderen op te vangen en de verantwoordelijkheid te nemen om een handvol kinderen onderdak te bieden.” schrijft hij nadat de motie hierover werd verworpen. Want “het is ook belangrijk dat Vlaardingen een inclusieve stad is, waarin nadrukkelijk plek is voor iedereen, ook voor weerloze kinderen”.

____________________________________________________________________________

Afgelopen donderdag 23 april was er een digitale raadsvergadering in Vlaardingen. Onder andere het herstelplan stond op de agenda, waar GroenLinks een voorstander van is. Lianne van Kalken sprak in haar betoog ook haar steun uit voor het plan.

Het herstelplan is aangenomen en Vlaardingen kan beginnen aan de broodnodige slag om financieel gezond te worden en te blijven, zonder de belangrijkste sociale uitgaven te stoppen.

Later op de avond kwamen er nog andere onderwerpen voorbij. Hierbij zat een motie die ik, namens GroenLinks, en mede ondertekend door Fractie Kerkhof, fractie Akca en de Partij van de Arbeid, indiende. De motie vroeg te voldoen aan de oproep van Defence for Children, Vluchtelingenwerk Nederland en Stichting Vluchteling om kinderen die zonder ouders of volwassen begeleiding in de vluchtelingenkampen in Griekenland verblijven op te nemen. Het is een oproep aan het kabinet die getuigt van draagvlak. Voor heel Nederland zou het gaan om 500 kinderen. Zo’n 40 andere gemeenten hebben zich al achter het initiatief geschaard. Ook Vlaardingen zou aangeven dat wij ons deel willen en kúnnen dragen. Dit zou in de praktijk betekenen dat wij aan niet meer dan tien kinderen onderdak zouden bieden in bijvoorbeeld pleeggezinnen of een zorginstelling. Juist in deze tijd van crisis is het belangrijk dat we niet alleen aan onszelf denken, maar ook aan onze naasten en de meest kwetsbaren die hulp nodig hebben.

De motie heeft het helaas niet gered. Er is in de Vlaardingse raad al vaker gebleken dat er een krampachtigheid heerst als het gaat om grotere thema’s: als er iets op de agenda staat wat ook buiten de Vlaardingse grenzen van belang is, zegt de helft van de raad: ‘niet onze zorg’. Dit bleek bij de stemming over het benoemen van de klimaatcrisis, bij de stemming van de rotterdamwet en ook nu wilde de Vlaardingse raad niet over de eigen schutting kijken.

Ook de verrechtsing van onze stad wordt met deze stemming pijnlijk duidelijk. Zo wordt door heel het land een vergelijkbare motie ingebracht of gesteund door de Christelijke partijen, inclusief vlammende betogen over naastenliefde, maar de Vlaardingse afdelingen wilden de zorgbehoevende kinderen niet helpen. Ook andere grote landelijke partijen, en bijna alle lokale partijen (behalve drie van de vier raadsleden van ONS.vlaardingen) lieten de zorg voor de hulpeloze kinderen afweten.

Ik voel schaamte bij het feit dat Vlaardingen zich niet wil aansluiten bij de oproep om kinderen op te vangen en de verantwoordelijkheid te nemen om een handvol kinderen onderdak te bieden. Wel ben ik blij met de discussies die er (online) over ontstonden en de media-aandacht die er voor kwam, wat hopelijk toch een signaal heeft afgegeven.

GroenLinks blijft strijden voor een sociaal, cultureel en duurzaam Vlaardingen. Dat hebben we hopelijk de afgelopen tijd laten zien met diverse moties en ideeën, en door onze bijdrage aan het herstelplan, waar we trots op mogen zijn dat het aangenomen is. Maar het is ook belangrijk dat Vlaardingen een inclusieve stad is, waarin nadrukkelijk plek is voor iedereen, ook voor weerloze kinderen.

Robin Bongers, Fractielid GroenLinks Vlaardingen.

In navolging op Rotterdam, wordt ook in Vlaardingen gepleit voor het aan banden leggen van vuurwerk. GroenLinks, D66, PvdA, Onafhankelijke Socialisten (Fractie Kerkhof), VVD en CU-SGP zullen hiertoe een motie indienen in de eerstvolgende raadsvergadering op 30 januari.

Burgemeester Bas Eenhoorn gaf tijdens zijn nieuwjaarstoespraak aan voorstander te zijn van een vuurwerkverbod. Hij riep dan ook de Tweede Kamer op om dit verbod direct landelijk in te voeren. De Vlaardingse raadsfracties zijn ook voorstander van een landelijk verbod, maar willen in de tussentijd niet stilzitten. Het kan namelijk meer dan een jaar duren, voordat een dergelijk landelijk verbod door de Tweede en Eerste Kamer in wet en regelgeving wordt omgezet. En het is voor verkopers en afnemers van vuurwerk van belang dat ze ruim op tijd weten waar ze aan toe zijn.

“Iedere jaarwisseling zien we dat er veel overlast ontstaat door vuurwerk. Mensen durven de laatste dagen van het jaar vaak niet meer de straat op. Het vuurwerk dat een grote brand aan de Insulindesingel veroorzaakte, staat ook nog vers in het geheugen van vele Vlaardingers.” aldus Koen Kegel, fractievoorzitter van D66 Vlaardingen.

“Wanneer je kijkt naar milieuoverlast en lichamelijk letsel, dan zie je ook de schadelijke gevolgen voor mens en dier. Meer dan een half miljoen mensen hebben daarom de afgelopen dagen op de website Vuurwerkmanifest.nl aangegeven voorstander te zijn van het verbod op consumentenvuurwerk.”, aldus Lianne van Kalken, fractievoorzitter van GroenLinks Vlaardingen.

De partijen willen laten onderzoeken of het nog dit jaar mogelijk is om een dergelijk vuurwerkverbod voor de gehele gemeente in te stellen. Ook zullen zij het college vragen om met alternatieven te komen voor een prachtig nieuwjaarsfeest en te pleiten bij de minister voor een landelijk vuurwerkverbod.

Lees ook het bericht hierover in het Algemeen Dagblad

Lees ook het bericht hierover op Rijnmond Nieuws

 

Column Remi Poppe

Hoera, ze zijn er een beetje achter gekomen: de ‘marktwerking’ in de sociale huursector heeft geleid tot een nieuwe woningnood en onbetaalbare huren. Er komt twee miljard euro beschikbaar voor woningbouw. Maar wel een sigaar uit eigen doos voor de huurders.

Even terug in de tijd. Zo’n 25 jaar geleden, onder het eerste kabinet Kok (PvdA, VVD en D66) werd de sociale huursector ‘verzelfstandigd’. Dit breekpunt in de geschiedenis van de sociale volkshuisvesting begon onder kabinet Lubbers met de nota 'Volkshuisvesting in de Jaren Negentig', ook wel genoemd ‘operatie-Heerma’ (vader van de huidige CDA-fractievoorzitter).

De naoorlogse woningnood zou opgelost zijn was de redenering, de overheid was niet meer nodig. Artikel 22 van de grondwet 'Bevordering van voldoende woongelegenheid is voorwerp van zorg der overheid’ kon wel met een stevige korrelzout genomen worden.

Als kersvers Kamerlid heb ik dat toen (1996) in en buiten de Kamer fel bestreden en waarschuwde dat woningcorporaties zo gedwongen werden om als commerciële woningbedrijven te gaan opereren. Dat de woningzoekenden en huurders de dupe zouden zijn. En zo is het treurig genoeg ook gegaan. Topsalarissen voor directeuren (gelukkig niet allemaal), miljarden verliezen door beleggen in obligaties, investeringen in verliesgevende projecten die niets met volkshuisvesting te maken hadden, massale sloop en verkoop van sociale huurwoningen en alsmaar stijgende huurprijzen.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (gegevens over 2018) zegt daarover: 'Ongeveer een derde van de Nederlandse huishoudens woont in een corporatiewoning. Dit aantal nam het afgelopen decennium af, doordat de woningcorporaties meer woningen verkochten of sloopten dan er bijgebouwd werd. Terwijl het aantal corporatiewoningen afnam, nam het relatieve aantal huurders met een laag inkomen toe’. Toch geen misselijke constatering van het planbureau. Voor de verzelfstandiging woonden meer dan 50% in een huurwoning met in verhouding nog betaalbare huren.

Maar hoera, het kabinet stelt twee miljard euro beschikbaar om de sociale woningbouw te stimuleren. De helft hiervan is bedoeld om tussen 2020 en 2023 betaalbare woningen te bouwen in schaarstegebieden. De andere helft is voor een structurele vermindering op de verhuurdersheffing van 100 miljoen euro over 10 jaar (!) om betaalbare woningen te bouwen waar de druk op de woningmarkt het grootst is.

 "Het enige positieve is dat de woningnood en de onbetaalbaarheid van huren erkend worden en de overheid weer een klein beetje zijn financiële verantwoordelijkheid voor de volkshuisvesting lijkt te nemen.  "

Een miljard is voor een gewoon mens heel veel geld, maar voor ons rijke land al met al niet veel en ook nog een sigaar uit eigen doos. In 2013 werd de verhuurderheffing over de WOZ-waarde van sociale huurwoningen ingevoerd (particuliere verhuurders gaan vrijuit!). Een belasting dus op de ‘marktwaarde’ van woningen van corporaties die alleen tot uitdrukking komt wanneer ze verkocht zouden worden. Maar dan zijn het geen sociale huurwoningen meer. Het is dus feitelijk een ordinaire belasting op huren. Sociale huurwoningen hebben geen ‘marktwaarde’, maar alleen een gebruikswaarde als huisvesting, probeerde ik de regering nog aan het verstand te peuteren. Dat was nu juist het bijzondere van de volkshuisvesting voor 25 jaar geleden.

De verhuurderheffing gaat overigens gewoon door. Voor 2023 is de verwachte opbrengst, toeval of niet,  bijna twee miljard euro. Ziehier de sigaar uit eigen doos, en al met al minder dan een druppel op een gloeiende plaat.

Het enige positieve is dat de woningnood en de onbetaalbaarheid van huren erkend worden en de overheid weer een klein beetje zijn financiële verantwoordelijkheid voor de volkshuisvesting lijkt te nemen. Lilian Marijnissen zei terecht dat alleen bouwen niet genoeg is om de wooncrisis te beteugelen. Woningzoekenden hebben niets aan gesubsidieerde huizen die niemand kan betalen. Ze wil de huren voor vijf jaar bevriezen en vindt dat de prijs voor nieuw gebouwde woningen verplicht betaalbaar moet zijn. Er zal nog veel strijd nodig zijn willen we de Volkshuisvesting weer sociaal kunnen noemen. Stop de sloper en de verhuurdersheffing en bouw betaalbare huurwoningen. De overheid moet zijn grondwettelijke plicht weer oppakken; ‘Bevordering van voldoende woongelegenheid is voorwerp van zorg der overheid'.

Remi Poppe, oud-Tweede Kamerlid / oud-gemeenteraadslid Vlaardingen

Ondergetekende Vlaardingse gemeenteraadsfracties roepen op om positief de samenwerking te zoeken in het besturen van de stad. Uiteraard inhoudelijk kritisch, maar altijd met respect voor de persoon en het ambt van burgemeester.

Dit doen wij omdat we samen het stadsbestuur vormen en daarbij een voorbeeldfunctie hebben richting de maatschappij. De wijze waarop ons college, en onze burgemeester in het bijzonder, in toon en houding wordt bejegend, passen niet binnen een bestuur gericht op de inhoud. We doen dan ook een beroep op de hele raad en in het bijzonder de fractie Boers om zich niet langer op de persoon, maar op de inhoud te richten. Zo kunnen we ons weer gezamenlijk richten op het besturen van Vlaardingen. Getekend:Kees Rijke​​​     : fractievoorzitter VVDLianne van Kalken​​: fractievoorzitter GroenLinks Raymond van Haren​     : fractievoorzitter VV2000/ Leefbaar VlaardingenKoen Kegel​​​    : fractievoorzitter D66Corné Venema​       ​: fractievoorzitter CDAMarcel Kerkhof​      ​: fractievoorzitter Onafhankelijke Socialisten (fractie Kerkhof)Nel Versteeg​​ ​: plaatsvervangend fractievoorzitter PvdA Eric van Pienbroek​ ​: fractievoorzitter ChristenUnie/ SGPSalih Akca​​      ​: raadslid Beter voor VlaardingenPeter Leeman​​         : fractievoorzitter Stadsbelangen Vlaardingen

Gestolen zeggenschap en de hoop op de toekomst

Voormalig actievoerder en raadslid / Tweede Kamerlid Remi Poppe laat zijn licht schijnen over de Vlaardingse politiek anno 2019. In een uitgebreid artikel gaat hij in op de chaos in de gemeenteraad na de verkiezingen, over weglopers en zittenblijvers en over de échte zakkenvullers. Op basis van ervaringen uit het verleden doet hij suggesties over wat te doen voor een betere toekomst. Maar geeft ook aan dat het niet allemaal kommer en kwel is… Een lezenswaardig verhaal, neem er even de tijd voor.

Ik blijf mij verbazenPolitiek is vaak een zaak van oneliners. Maar onze politiek vraagt om meer aandacht dan alleen wat losse zinnen. Ik heb de behoefte om mijn hart te luchten over de recente ontwikkelingen in de Vlaardingse politiek en in het algemeen. Dat lukt mij zeker niet in slechts een aantal zinnen. Graag neem ik de ruimte om mijn observaties te delen.

Al heel wat jaren ben ik politiek actief.  Inmiddels heb ik de senioriteit behaald en denk daarmee een beetje recht van spreken te hebben gekregen.

In 1974 was ik voor het eerst SP-lijsttrekker voor de Vlaardingse gemeenteraadsverkiezingen. Sindsdien dacht ik alles wel een keer meegemaakt te hebben. Maar ik blijf mij verbazen en blijf de behoefte hebben mij daar over uit te spreken.

Haast vijftig jaar geleden zong Adele Bloemendaal; ‘As je mekaar niet meer vertrouwen kan, waar blijf je dan, zo is het toch meneer?’

Daar dacht ik gelijk aan toen vier SP-raadsleden voor zichzelf begonnen. De nieuwe ‘Fractie Kerkhof ‘ krijgt een rol als volwaardige coalitiepartner, zonder een wethouder. Ik wil niet zuur doen, maar hoezo ‘volwaardig’? Met maar 487 stemmen van de in totaal 3029 stemmen op de SP!? Marcel Kerkhof  had 25 voorkeurstemmen. Of ze echt serieus genomen worden weet ik niet. Ze zijn omarmd om een meerderheid te hebben voor een coalitie. Zo lijkt een plek in de raad wel een soort privé eigendom, een speeltje van politici.  Dat is foute boel, het algemeen kiesrecht (nu 100 jaar) is niet bedoeld voor ‘egotrippers’. 

Waarom nu pas dit verhaal? Omdat ik lang dacht ik dat bij hen het redelijk besef na enige tijd wel zou doordringen. Dat dit ‘opstappen en blijven zitten’ tegen elk democratisch besef indruist. Zeker ook omdat ze dit als kandidaten met een handtekening hebben onderschreven. Maar ook wel omdat dit een smerige vlek op het blazoen van mijn partij is. In een vlek moet je niet wrijven. Maar nu de vlek wel opgedroogd lijkt voelde ik aandrang om mijn persoonlijke uitleg van de gebeurtenissen te geven. 

ZetelroofDe nieuwe gemeenteraad vond dat het anders moest. Geen coalitie en geen oppositie meer. Met z’n allen via een ‘raadsprogramma’ de stad besturen. Maar met 13 partijen op 35 raadszetels werd het opstellen, laat staan het uitvoeren, een machteloos gedoe van jewelste. Soms met de diepgang van een surfplank. 

De SP-fractie stelde daarom voor om weer terug te gaan naar de tekentafel. Er was slechts steun van ChristenUnie, SGP en D66. Het voorstel werd verworpen. Logisch dat de SP-fractie zelf (!) ‘zijn’ SP-wethouder terug trok. Leek mij wel een goed besluit om niet langer verantwoordelijk te blijven voor de ontstane chaotische leegheid. 

Kort daarna werd de tot dan toe vertrouwelijke SP-kandidatenlijst  voor het EU-parlement bekend werd gemaakt. Arnout Hoekstra bleek als lijsttrekker voorgesteld. Enkele raadsleden riepen dat er een ‘spelletje’ zou zijn gespeeld. Pijnlijk genoeg ging de SP-fractie zelf ook geloven dat zij bedrogen en de dupe zijn van een ‘complot’ van het partijbestuur.

Om dit onzalige ongenoegen weg te nemen heb ik (en anderen) als adviseur van de afdeling gesproken met de heer Kerkhof. Over waarom er geen spraken was van een geniepig achterbaks complot. Dat de toen nog vertrouwelijke EP-kandidatenlijst volstrekt losstond van de ontwikkelingen in onze gemeenteraad. Naar aanleiding van een best goed gesprek met de heer Kerkhof heeft hij zelf een verklaring geschreven; 

‘’Het zal niemand ontgaan zijn dat ik de laatste tijd zeer veel moeite heb gehad met de gang van zaken binnen onze afdeling. Dit heeft geresulteerd in een goed en opbouwend gesprek met onze adviseur Remi Poppe. Remi heeft inhoudelijk geen partij gekozen en heeft het belang van de afdeling als leidraad aangehouden. Zijn betrokkenheid waardeer ik enorm en heeft mij het gevoel gegeven dat er serieus naar mij geluisterd wordt. Aangezien ik mij realiseer dat er ook in 2019 voor alle onderdelen van de afdeling een uitdagende mooie taak wacht in het strijden voor onze idealen en partijdoelstellingen, wil ik graag de meningsverschillen achter mij laten en samen weer voorwaarts marcheren (…).

Kort daarna ‘marcheerden’ ze de partij uit, en bleven zitten als Fractie Kerkhof. Eerlijk waar, ik voelde me behoorlijk gepiepeld omdat vooral de SP-stemmers gepiepeld zijn. Het is wel bijzonder dat die verworpen motie van de SP toch is uitgevoerd. Er is een extern bureau ingehuurd om te onderzoeken of het idee van een ‘raadsprogramma’ wel werkte. Nee dus. Volgens de onderzoeker was de gemeenteraad niet stabiel genoeg. Met de huidige politieke cultuur was deze nieuwe vorm van besturen 'kansloos'. Dus precies waarom de SP die motie indiende. Dat had een raadsmeerderheid natuurlijk zelf ook kunnen verzinnen. Dan had het anders kunnen lopen. Dan had de SP gewoon mee kunnen denken en werken om weer een min of meer heldere coalitie te vormen. Nu zit de nieuwe coalitie met de door henzelf gebakken peren. Bungelt het aan een fractie die de naam van volksvertegenwoordiging democratisch gezien niet bepaald verdient. Dan heb ik het nog niet eens over integriteit en betrouwbaarheid.

De terugtredende overheidGemeenten kregen en krijgen steeds meer taken, maar te weinig geld. Dat klinkt in ambtelijke taal van het nieuwe college zo; De gemeente Vlaardingen staat voor grote en ingrijpende ontwikkelingen in het ruimtelijke, sociale, economische en financiële domein(…) Dat vraagt om bestuurskracht. Daarom word er een ambtelijke ‘Taskforce’ ingesteld om realistische en uitvoerbare scenario’s voor de grote dossiers in beeld te brengen’. Je kunt haast op je vingers natellen dat die ‘realistische scenario’s’ voor veel mensen best weleens niet lekker kunnen uitpakken. Eerlijk verdelen van tekorten pakt meestal niet goed uit voor wie al tekort heeft. We moeten maar zien hoe het op het stadhuis uitpakt, het is even niet anders. Ik denk wel dat er constant een afbreukrisico in de lucht van de raadzaal zal hangen. Voorzie nog veel politiek getob tot de volgende raadsverkiezingen. Het is dus - positief bekeken - maar tijdelijk. En buiten het stadhuis is meer te doen.

Vraag: Waar komt die financiële kommer en kwel bij gemeenten nu toch vandaan? Een vingerwijzing:

Het eerste kabinet Kok (PvdA 1994) startte met ‘de terugtredende overheid’. Decentralisatie en meer markt was het motto. De publieke sector is toen grotendeels naar de markt overgedaan. Zoals de volkshuisvesting, openbaar vervoer, gezondheidszorg en energieproductie. Met het decentraliseren werden veel centrale overheidstaken aan de gemeenten overgedragen. Die zouden het veel efficiënter kunnen, dus kon er op bezuinigt worden was de redenering. Zo ontstaan de ‘ingrijpende ontwikkelingen in het ruimtelijke, sociale, economische en financiële domein’.

GelukVolgens onderzoek is de meerderheid van de Nederlanders best gelukkig. Daar kun je best blij van worden. Het gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’ is niet voor niets een volkswijsheid. Slecht in de slappe was zitten en ook nog ongelukkig zijn is een beroerde combinatie.

Ondanks de vooruitgang en de toenemende welvaart zien we armoede. Niet alleen in de armelanden, maar ook in de rijke westerse wereld. Ook verborgen armoede: de werkende armen. De vaste lasten stijgen al jaren, de lonen niet. Het gaat niet alleen over mensen met een laag inkomen. Het gaat ook om mensen met een midden inkomen. De ongeveer 3,5 miljoen huishoudens met een hypotheek staan met elkaar voor zo’n 660 miljard euro in het krijt bij de banken. Huren dus als het ware van de bank. De huizenprijzen zijn weer gestegen (noemen ze positief) en we horen onmiddellijk weer reclames voor het nemen van een ‘extra hypotheek op de overwaarde’. Zo ontstond de laatste economische crisis, weet u het nog? Moest de overheid met vele miljarden over de brug komen. Omdat als die banken failliet gaan de samenleving tot stilstand zou komen. Dat is ook zo. Rede genoeg om de grote banken te ‘socialiseren’ zou je zeggen. Maar nee hoor. Ze moesten onder andere de regels voor hypotheken aanscherpen. Met een laag inkomen kun je een hypotheek voor een eenvoudige woning nu wel schudden.

De kloof tussen rijk en armIn Nederland bezit de rijkste 10 procent van de bevolking 61 procent van het totale vermogen. Ruim 60 procent van de Nederlandse bevolking heeft ongeveer 1 procent van het totale vermogen De grote multinationals betalen geen belasting of ontduiken belasting met slimme constructies. Er worden meer zakken gevuld in de ‘financiële sector’ dan met arbeid wordt verdiend!Sommigen noemen dat gewoon kapitalisme, ik ook. Bij financiële transacties, zoals in feite voedsel en kleding kopen ook is, betaal je een hoge BTW. Bij transacties op de financiële markten gaan per dag vele honderden miljoenen rond (zogenoemd flitskapitaal). Zoekt het grote geld dagelijks zijn weg naar de plekken waar het meeste rendement gehaald kan worden. Over deze speculatieve financiële transacties geen BTW, geen duppie belasting. Als dat veranderd zou de ‘welvaart’ heel wat minder eenzijdig kunnen worden. Het is maar een idee voor de toekomst.

Wat zien we gebeuren?De gevolgen van de marktwerking zien we ook in onze woon en werkgebied. Jongeren en lage inkomens kunnen nauwelijks een betaalbare woning krijgen. Veel woningcorporaties zijn zich gaan gedragen als vastgoedmakelaars. Waarvoor ik al waarschuwde tijdens de debatten indertijd in de Kamer. Neem Vestia die gokte met derivaten, verloor meer dan 3 miljard euro die zijn verhaald op alle huurders van andere woningcorporaties (de directeur vertrok met een gouden handdruk van 3.5 miljoen). Gevolg: verdere huurverhogingen en bezuinigen op onderhoud. Vestia verkoopt nu op dit moment in Barendrecht en Brielle weer 10.000 huurwoningen (onze woonregio!) om meer gaten te dichten. De woningnood zal toenemen. Ook in Vlaardingen zijn er nog sloopplannen en zijn er maar mondjesmaat plannen voor bouw van betaalbare huurwoningen. 

We zien armoede en voedselbanken, problemen in de thuiszorg, veel flexwerk, weet je niet of je het eind van de maand haalt als je al nog werk hebt. En problemen als gevolg van arbeidsmigratie binnen de EU. Begrijpelijk dat mensen een beter inkomen zoeken. Daarvoor moeten ze dan wel ver van huis en vaak ook hun kinderen. Mensen in Roemenië, Polen en Bulgarije maken zich zorgen dat hun jeugd wegtrekt. En daar zoeken ze weer arbeiders uit de Oekraïne om lege plekken op te vullen. Het is een Europees meanderen van werkzoekenden. Van ginder tot hier en daar. En hier is het dan werken en nog eens werken om daarna vaak samen moeten wonen in povere kamertjes verhuurd door  ‘makelaars in arbeid’ in opgekochte betaalbare huurwoningen. Met deze moderne vorm van ‘trekarbeid’ kunnen de lonen ook laag gehouden worden. Daar kan toch niemand gelukkig van worden, niet in ‘het oosten’ en niet hier.

Maar laten we nou niet lelijk doen over Polen maar over het politiek economische systeem dat niet deugd. Wat zou er mis zijn om dit beter en socialer te reguleren, pas een werkvergunning als de baas goed kan aantonen dat hij anders geen arbeiders kan krijgen. Onder andere uit de grote groep van mensen met een beperking die staan te popelen om  gewoon werk te krijgen. En verplicht menswaardige passende huisvesting te regelen. Dat is trouwens wat mijn partij ook wil, maar niet of onvoldoende is doorgedrongen, tot nu toe. Ook op dat punt is dus nog werk aan de winkel.De grenzen hoeven niet met prikkeldraad afgezet te worden.

Trek ook lessen uit het verledenWe zagen dat door inzet en betrokkenheid van ‘gewone’ bewoners  niet deugende zaken kunnen worden aangepakt. In de jaren zeventig (opa verteld) heerste smog en stank. Er kwam echt volksverzet. Wij werkten samen met arbeiders in de petrochemie. Daar kregen de beleidsmakers en directeuren het Spaans benauwd van. Er kwamen wetten tegen lucht- en watervervuiling. We kunnen daarom nu redelijk ademhalen. Denk bijvoorbeeld ook aan de 8.000 bewoners die 16.000 bomen plantte in verzet tegen een Koninklijk Besluit om industrieel afval naast de Westwijk te storten. Dat ging niet door. Het is nu een natuurgebied. Het is ook al 25 jaar geleden, maar nog steeds een mooi voorbeeld dat gewone mensen - als ze de handen ineenslaan - het verschil kunnen maken.

Dat moeten we niet vergeten als we een betere toekomst willen. Het is geweldig om bij dat soort verzet betrokken te zijn en een dienende functie te kunnen hebben. Dat was en is altijd ‘politiek’ voor mij geweest. Steun met praktische raad en daad, in actie en organiseren. De SP stond en staat daarvoor, ook in Vlaardingen. 

Europees parlementarismeEr staat momenteel een gure ‘sociaal’ liberale, rechts liberale en nog rechtsere tegenwind. De uitslag van de EP-verkiezingen is voor de SP mooi klote. Veel SP-stemmers zaten denk ik onder 60% van de thuisblijvers. Zijn het vertrouwen in ‘de politiek’, zeker die ver van huis, kwijt. We zijn ze duidelijk ook teveel uit het oog verloren met druk werk in parlementen. De winnende lijsttrekker van Nederland zat 5 jaar als tweede man in de Europese commissie. Plots hoor ik hem zeggen dat grote bedrijven ook belasting moeten betalen. Dat het allemaal socialer moet. Dat de vergoedingen voor politici in Brussel versoberd moeten worden. Dat de klimaatcrises aangepakt moet worden, dat bedrijven een CO2 belasting moeten betalen. Vijf jaar weinig van gemerkt, hoor ik de thuisblijvers mompelen.

We zullen zien wat de Brusselse politieke praktijk daarvan terecht brengt als de grote economische machten gewoon hun macht blijven houden. Of de energietransitie - allemaal van het gas af - ook sociaal zal gaan. Dat niet de burgers opgezadeld worden met nog hogere vaste lasten. Dat de economisch machtigen niet hun geld met winstoogmerken gaan inzetten op aandelen in de productie en installatie van warmtepompen, windmolens en zo verder. Dat ze eens gewoon belasting gaan betalen waarmee de overheid de kosten van de energietransitie kan betalen, en de burgers ontzien. Dat zie ik er nog niet gebeuren tot nu toe, maar wat niet is zal komen.

Vrolijke realistische socialistDit klinkt allemaal een beetje zuur, maar geloof me, ik ben geen zure oude man, maar gewoon nog steeds een vrolijke realistische socialist. Ik heb altijd gevonden dat de politiek mensen moet mobiliseren en organiseren, steunen, van ze leren en samen een vuist maken. Ik kreeg wel te horen dat we conservatief of ‘populist’ waren. Daar is mijn broek nooit van afgezakt.

Als u met lezen van dit lange verhaal tot hier bent gekomen: Doe mee! Het is best leerzaam en gezond om politiek actief te zijn. Tenslotte is alles politiek. Zelfs roepen dat ‘de politiek’ niks is. 

Zelf ga ik echt rustiger aandoen. Het is niet de beste tijd, maar ben nu haast 81. Het is dus niet een soort testament. Ik ga vrolijk verder, beetje meer genieten van familie, boot en natuur.. Toch bedank ik alvast alle partijgenoten, van toen en nu, waarmee ik intens mocht samenwerken in de afgelopen decennia, maar natuurlijk vooral de duizenden mensen die zich in de loop van al die jaren hebben ingezet om de samenleving met actie en verzet al een stukje prettiger te maken. Deze inzet en betrokkenheid moeten we weer opgang zien te krijgen. Minder kankeren op Facebook en Twitter, binnen de eigen bubbels, door geloof in eigenkracht en samen strijden te stimuleren. Er is werk aan de winkel voor de toekomst.

Remi Poppe