Poliflw

De gemeente Doetinchem staat er financieel niet goed voor. Er zijn twee hoofdoorzaken. Net als in de overige gemeenten zijn er grote tekorten in de zorg. In mei hebben we beduidend minder geld gekregen van het rijk.

●De eerste reden is dat Doetinchem net als vrijwel elke andere gemeente in Nederland stijgende miljoenentekorten heeft op de zorg. In 2013 werd al door jeugdzorg Nederland gewaarschuwd dat de continuïteit, beschikbaarheid en kwaliteit voor jeugdzorg in gevaar is. Bij de overgang van de jeugdzorg naar de gemeente, vond een bezuiniging plaats, oplopend tot maar liefst 30%. Er was geen overgangsregime, er is herhaaldelijk gewaarschuwd voor frictiekosten, faillissementen en grote personeelstekorten. Maar de staatssecretaris was horende doof en ziende blind. Helaas zijn de waarschuwingen uitgekomen. Er komen nu tegemoetkomingen vanuit het rijk, maar dat is niet genoeg en het zijn geen structurele oplossingen.

●De tweede reden is dat we bij de meicirculaire beduidend minder geld gekregen hebben van het rijk. Ook dat laatste geldt voor veel gemeenten. Ruim 11 miljard ligt er op de planken, het gaat economisch goed met Nederland, jammer dat veel mensen in Nederland dat niet merken en dat laatste geldt ook voor veel gemeenten, waaronder Doetinchem. Het is niet voor niets dat een groot deel van Nederland momenteel staakt. 

De tekorten betekenen hoe dan ook, dat de gemeenteraad beslissingen moet gaan nemen, die we geen van allen leuk vinden. Bezuinigen moeten we. Niemand zit er op te wachten om een artikel 12 gemeente te worden. Dan sta je als gemeente onder direct toezicht van de provincie en heb je niets meer in te brengen. Tegelijkertijd willen we zoveel mogelijk wél realiseren, tegen zo laag mogelijke kosten.

Tijdens verkennende debatten, hebben we aangegeven waar onze voorkeuren liggen en wat volgens ons anders kan. GroenLinks heeft daarbij de nadruk gelegd op de zorg, armoedebestrijding, diversiteitsbeleid, duurzaamheid, biodiversiteit en milieu.

Gezien de hoogte van de tekorten snappen we heel goed, dat naar elke gemeentelijke opdracht gekeken wordt. De bezuinigingen zijn redelijk evenwichtig verdeeld over de verschillende thema’s die in het coalitie akkoord staan. Het gaat dus overal pijn doen. En uiteraard is het zo, dat de ene bezuiniging voor ons pijnlijker is dan een andere. Toen we destijds onze handtekening onder het coalitie-akkoord zetten was er een commitment. Dat is nu niet anders, ook in mindere tijden.

De risico’s blijven onverminderd. Net als in de rest van het land stijgt de vraag naar jeugdzorg. De achterliggende gedachte was, dat de gemeenten beter instaat zijn om mensen te bereiken. De lokale overheden gingen hier voortvarend mee aan de slag en zie hier het verhaal blijkt te kloppen. De vraag neemt toe. Niet lang geleden mopperde een zorgbestuurder tegen mij over de zorgverzekeraar. Je doet je best kwalitatief zo goed mogelijke zorg te verlenen. Je wordt beloond doordat mensen voor jou kiezen en vervolgens zegt de zorgverzekeraar jammer dan, maar er is een limiet. Je mag best meer zorg verlenen, maar dat betaal je dan maar uit eigen zak. Iets vergelijkbaars is er momenteel met de gemeenten aan de hand. En dan hebben we het nog niet gehad over de omgevingswet waar extra kosten mee zijn gemoeid, of de maximale eigen bijdrage van 17,50 ongeacht inkomen of draagkracht voor de wmo. Cadeautje van het rijk. Dat laatste heeft iets van een man die voor zijn vrouw een bosje bloemen meeneemt en de buurman de rekening laat betalen.

Het moment na de kadernota, toen de meicirculaire van het rijk kwam hebben wij niet lichtvaardig opgepakt. En wat ons betreft blijft het deze coalitieperiode bij dit ene moment. Liever nu in één keer door die zure appel heen, waarbij we keuzes maken voor de langere termijn. Bezuinigen moeten we. Volgend jaar bij de begroting, wanneer daadwerkelijk blijkt dat de financiële situatie van Doetinchem zich positief ontwikkelt dan kunnen bezuinigingen deels worden teruggedraaid. Die belofte van de wethouder van financiën is voor GroenLinks voldoende.

In Doetinchem werkt de gemeente samen met woningbouwvereniging Sité en bewoners, om sociale huurwoningen energiezuinig te maken en groene energie op te wekken.  In de wijk Noord zijn meerdere straten waar elk huis zonnepanelen op het dak heeft. De besparingen op de energierekening zijn dusdanig, dat mensen geld overhouden in hun portemonnee.

Duurzaamheid is voor GroenLinks een speerpunt. De komende jaren moet de gemeente besparen. Natuurlijk vinden we het pijnlijk dat ook hier op bezuinigd wordt. Maar alleszins redelijk vergeleken bij de overige beleidsterreinen. En er staat eindelijk extra menskracht tegenover. Sinds de begroting van 2018 vragen we hier al om. Budget is essentieel, maar als je onvoldoende mensen hebt om het uit te voeren, gebeurt er alsnog weinig.

Kom je in de wijk Noord, dan zie je dat complete straten met sociale huurwoningen rond het Zadelhoffplein, waaronder de Themansstraat, zonnepanelen op het dak hebben. Het zou mooi zijn als de gemeente in samenwerking met de scholen, ook de schoolgebouwen onderhanden gaat nemen. Wat ons betreft valt er op duurzaamheid nog een forse inhaalslag te maken en we zullen dit dan ook nauwlettend blijven volgen.

Wat het hoogtepunt van de lokale democratie had moeten zijn (woorden D66), werd een dieptepunt. 5,5 uur debatteren mondde uit in wat daarvoor al bekend was: de coalitiepartijen stemden voor de bezuinigingen en de begroting zonder dat er enige wijziging in was aangebracht.

Het college had een document naar de raadsleden gestuurd met keuzerichtingen waaruit ‘ook echt iets te kiezen viel’ volgens het college. En dus was de oppositie, ondanks de korte tijd die we hadden, hard aan de slag gegaan om de scherpe kantjes van de bezuinigingen op bijvoorbeeld zorg en armoedebeleid er af te halen. Met in totaal 14 voorstellen om het beter te maken voor onze inwoners, die onder stoom en kokend water waren gemaakt, en dus laat naar de coalitiepartijen waren gestuurd, wilde de SP, vaak samen met de PvdA, PvlM, GBD en LBD, de begroting verbeteren.

Maar nee, niets, geen enkele beweging bij de coalitie. Nog geen minuscule handreiking. De oppositie was er aan het einde van de avond zo klaar mee, dat we overwogen de raadsvergadering voor de stemming al te verlaten. Uit respect voor onze inwoners en voor de democratie hebben we dat niet gedaan. Een stemverklaring, een tegenstem van de oppositie en direct naar huis. Met een enorme kater.

Natuurlijk kunt u ervan op aan dat de SP binnen en vooral buiten de raad blijft vechten voor goede zorg, goede woningen en goede voorzieningen voor en met de inwoners van Doetinchem. 

In september organiseerde het bestuur van GroenLinks Doetinchem een thema-café over de regionale samenwerking van de Regio Achterhoek. Ruim een jaar geleden is er gekozen voor een nieuwe vorm van samenwerken en tijdens het thema-café werd zowel de structuur als het democratische gehalte van deze samenwerking besproken.

De gemeente Doetinchem werkt op verschillende vlakken samen met andere gemeenten. Op het ruimtelijk-economische vlak werken we samen met zes andere gemeenten in de gemeenschappelijke regeling Regio Achterhoek. Naast de traditionele gemeenschappelijke regeling met een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur (bestaande uit wethouders en burgemeesters) heeft de Regio Achterhoek ook een nieuwe vorm van samenwerken ontwikkeld door maatschappelijke organisaties, ondernemers en gemeenteraadsleden hierbij te betrekken. Visie, beleid en de uitvoering van projecten worden besproken aan zes verschillende thema-tafels. Zij leggen hun ideeën voor aan een Achterhoek board bestaande uit wethouders, een gedeputeerde van de provincie en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en ondernemersverenigingen. De Achterhoek board stelt vervolgens een visie op en keurt jaarplannen goed. Tot slot heeft de Achterhoek raad nog het laatste woord over de visie, de jaarplannen en de samenstelling van de board. In de Achterhoek raad zit één gemeenteraadslid per fractie. Dit raadslid vertegenwoordigt het aantal zetels dat zijn/haar fractie in de gemeenteraad heeft.

Ik zit namens GroenLinks Doetinchem in de Achterhoek Raad en mocht tijdens het thema-café mijn werkzaamheden toelichten. Bijzonder aan de Achterhoek Raad vind ik dat ik rekening moet houden met de verschillende belangen die ik als raadslid vertegenwoordig: GroenLinks Doetinchem, de gemeente Doetinchem en GroenLinks in de Achterhoek. Dit vergt verschillende overleggen en verschillende afwegingen. Ik ervaar het als zeer positief om met mijn GroenLinks collega’s uit Bronckhorst, Berkelland en Winterswijk te kunnen overleggen over verschillende onderwerpen en samen onze stem te laten horen tijdens de raadsvergaderingen. Dit is een mooie aanvulling op het werk in de gemeenteraad en vergroot wat mij betreft juist het democratisch gehalte van de regionale samenwerking. Wel is het goed om bij de volgende verkiezingscampagne voor de gemeenteraad de kiezers goed te informeren. Zij moeten weten welke rol raadsleden hebben in de Achterhoek raad en wat onze visie is op de verschillende regionale uitdagingen.

Tot slot wil ik nog benoemen dat de uiteindelijke besluitvorming altijd plaats vindt in de individuele gemeenteraden. De invloed van de Achterhoek board en de Achterhoek raad reikt daarmee nooit verder dan die van de direct gekozen volksvertegenwoordigers. Samen staan we sterker en daarom vindt GroenLinks het goed om regionale samenwerking zo goed mogelijk te organiseren en hier meerdere relevante partijen bij te betrekken.

In meer dan veertig gemeenten in ons land wapperde op 25 september j.l. de Global Goals-vlag; het was op die dag vier jaar geleden dat de duurzame ontwikkelingsdoelen door de Verenigde Naties zijn aangenomen. Over de hele wereld werden activiteiten georganiseerd.

Gemeenten spelen een voortrekkersrol in het realiseren van de Global Goals; bijna zeventig gemeenten maken werk van het behalen van deze doelen, waaraan Nederland zich heeft gecommitteerd. 

Onze eigen gemeente Doetinchem staat weliswaar als Global Goals-gemeente aangemerkt bij de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten), maar is dat helaas nog niet. Dit zou te maken hebben gehad met een personele wisseling in onze ambelijke organisatie, die precies viel op het moment dat de keuze om GGG te worden voorlag.

Wij gaven aan dat voor onze inwoners de prachtige intenties en acties van duurzaamheid niet altijd even zichtbaar zijn en hoe mooi het zou zijn geweest als ook wíj op 25 september deze kleurrijke vlag, met álle zeventien duurzaamheidsdoelen erop afgebeeld, hadden kunnen hijsen in het kielzog van ons - nota bene - jubilerende stadhuis!

Bijzonder gelukkig zijn we met de toezegging van onze burgemeester die, naar aanleiding van de vraag van GroenLinks tijdens het vragenhalfuur van 26 september over de afwezigheid van de Global Goals-vlag, met het college in gesprek zal gaan over de mogelijkheid om alsnog GGG te worden.

85