Namens GroenLinks gaf Nieke Jansen de algemene beschouwing. Over omdenken: anders kijken en anders doen. En over wat omdenken nog meer betekent. In reactie op die beschouwing kwamen er vragen van andere fracties. Over de urgentie van duurzaamheid. Groot. Over koersen op een tweede zuiderzeehaven. Niet. En over een hogere inkomensgrens voor steun tegen armoede. Niet.
Omslag
Over dat laatste misschien iets meer. Want GroenLinks heeft zelf lang gezegd dat die grens omhoog moet. Zo’n grens - elke grens - wordt overbodig als er maatwerk geboden wordt vanuit de vraag ‘waar loop je op vast en wat heb je nodig om daar uit te komen?’. Die omslag wordt nu gemaakt en de eerste resultaten zien we al.
Dat is niet van de ene dag op de andere perfect. Wij willen in de loop van dit jaar horen of het echt goed gaat zo: goed voor de mensen die zich niet redden. Van hen, en van de mensen die met en voor hen werken, willen we horen of de nieuwe aanpak deugt en werkt. Als het niet werkt, moeten we bijstellen. Eerst krijgt deze nieuwe aanpak een kans om te slagen. En nieuwe ‘harde grenzen’? Daar willen we niet meer naar toe, want persoonlijke problemen verdienen een persoonlijk plan.
Moties
Woensdag vergadert de raad verder. Er liggen moties (oproepen aan het college) en amendementen (wijzigingen in de begroting). Dan neemt de raad ook een besluit over de begroting en gaat het van papier naar werk in uitvoering.
Op 21 maart is deze raad gekozen. Sindsdien denken we om.
Omdenken doen we, van controle naar vertrouwen, van groeien naar verduurzamen.
Omdenken, van oppositie naar coalitie, van zélf naar samen.
Het is tijd voor verandering, zei GroenLinks. Nieuwe Energie klonk daarna, van een coalitie die menigeen ondenkbaar achtte.
Op 11 juni begon het nieuwe college met een stevige agenda.
Groener, socialer, eerlijker, waardevol en samen, en dat allemaal voor Kampen. De volgorde is van mij…
Vijf maanden geleden kreeg dit college zijn opdracht. En daarnaast moest het netwerken opbouwen, de weg vinden in het gemeentehuis, samenwerken en direct meters maken in de zomer.
Die meters zijn gemaakt. En ook met stilstand zijn we soms blij: bijvoorbeeld omdat de shovel nog niet dwars door de villa ging.
Over naar de begroting en de P-nota. We zijn blij dat het college meer leverde dan alleen een begroting oud beleid. Dat past bij de ambities van Nieuwe Energie.
We zijn content dat gewerkt is aan een meerjarig financieel evenwicht, waarin meer dan voorheen rekening gehouden wordt met afschrijvingen en risico’s.
Veel te vaak kregen we hier tegenvallers gepresenteerd en moest de raad met de rug tegen de muur weer bijpassen.
OZB
Wat past bij de ambities is de verhoging van de OZB voor niet-woningen.
Eigenaren van niet-woningen gaan meer betalen. Wij vinden dat een rechtvaardige keuze. Kampen is heel goedkoop als het gaat om de OZB voor niet-woningen. Voor deze panden wordt ver beneden het landelijk gemiddelde betaald, terwijl woningeigenaren wel royaal dat gemiddelde halen.
Terecht, en een kwestie van eerlijker delen, dat dit verschil in stappen wordt opgeheven. Terecht ook, omdat ook deze eigenaren baat hebben bij de voorzieningen. Zonder volledig te zijn: dat gaat van goed Wmo-beleid tot onderhoud van parken, sportvelden en wegen, van goed onderwijs tot citymarketing en evenementen.
Sociaal domein
Met deze begroting zet het college belangrijke stappen in het sociaal domein.
Uitgaven voor wmo, jeugdzorg en participatie zijn per definitie slecht voorspelbaar.
We zijn het eens met de keuze om niet rigide te bezuinigen, de vinger goed aan de pols te houden bij de grote uitgaven en om nu bij te passen uit de algemene reserve.
Verder bezuinigen schaadt de mensen om wie het gaat. Dat mag wat ons betreft nooit gebeuren.
In het armoedebeleid is veel gebeurd, ook heel praktisch door vroeger uitbetalen van bijstand te gaan regelen.
Armoedevrij moet het doel zijn, vinden wij: geen mens die tobt om het eten van morgen, de gasrekening, de kleren voor een kind. Alleen zo kunnen mensen ontspannen, meedoen, hun leven duurzaam op orde krijgen.
De eerste stap is nu gezet: omgekeerd toetsen, kijken wat nodig is, inzetten op maatwerk en lagere drempels om om hulp te vragen.
Komend jaar moet blijken of dat voldoende is en of alle mensen bereikt worden – ook de mensen met kleine banen, ZZP-ers en kleine ondernemers.
Wie weet werkt het zo al goed. Wie weet moet er een tandje bij. Doorslaggevend of het werkt? Dat is voor ons het oordeel van de mensen met een laag inkomen en van de mensen die met hen en voor hen werken.
Er is meer waar we blij mee zijn. Ik noem een paar.
De ontwikkeling van het Groene Hart, met skatebaan en voedselbos.
Het integrale plan voor het gebied Bovenhavenstraat, in samenspraak met omwonenden en met respect voor de historische waarden
De herijking van het cultuurbeleid in samenspraak met alle grote en kleine spelers op het culturele veld, inclusief atelierbeleid dat niet meer van tijdelijk naar tijdelijk stuurt.
De inzet op meer biodiversiteit; het is mooier, gezonder en vroeg of laat van levensbelang.
De inzet om laagvliegen vanaf Lelystad Airport tegen te gaan
Hier en daar kan het beter.
Drugspreventie
De GGD gaf aan dat actieve inzet op preventie problemen kan voorkómen. Een concreet voorbeeld: mensen die geestelijk extra kwetsbaar zijn, lopen bij drugsgebruik meer risico op verslaving en stoornissen.
Daarom wil GroenLinks jongeren meer en beter laten voorlichten over drugsgebruik, zodat risicovol gebruik kan worden voorkomen of verminderd.
Samen met CDA, CU en SGP dienen we daarvoor een motie in.
Duurzaamheid
Er worden stappen gezet op het gebied van duurzaamheid, in de aanschaf van elektrische auto’s en versterking van het energieloket. Dat gebeurt ook met het aantrekken van extra deskundigheid, van mensen die kunnen zorgen voor grotere stappen vooruit.
Dat is nodig, willen we hier over vijftig jaar ook gezond en veilig leven. Daarvoor moet onze omgeving groener worden. Daarvoor moeten we woningen en andere gebouwen goed isoleren en omschakelen naar schone energie die niet opraakt.
Wilsum en andere dorpen willen proefplekken zijn op het gebied van duurzaamheid, verenigingen en ondernemers zien kansen. De wil is er, maatschappelijk.
Het college wil vooruit en zet al stappen. Als het aan ons ligt, komt daar meer vaart in: niet in 2021 maar al in 2020 moeten grotere plannen uitgevoerd kunnen worden.
Daar is geld voor nodig. Met een motie roepen we daartoe op.
Dierenwelzijn
In onze samenleving bevinden zich tal van dieren; huisdieren, landbouwdieren en veel soorten in het landschap rondom de gemeente en in de wijken.
Het is niet alleen onze wettelijke maar ook onze morele plicht daar goed voor te zorgen. Rentmeesterschap, kun je dat noemen.
Onze besluiten en handelingen hebben invloed op het welzijn van dieren. Bij de inrichting van gebieden moet gedacht worden aan een veilige oversteek voor wilde dieren of aan een omgeving waarin vogels, bijen etc. gedijen. Goed voor dieren, goed voor mensen – ik zei al iets over biodiversiteit.
Anders dan buurgemeenten heeft Kampen nog geen dierenwelzijnsbeleid. Wij denken dat het daarvoor hoog tijd is.
We bieden aan daar een voorzet voor te geven. Van het college hoor ik graag of het bereid is dit aanbod aan te pakken.
Polarisatie
Staatssecretaris Harbers komt naar Kampen. Goed om met hem te spreken over de overlast van zogeheten Veilige Landers.
Ons verzoek aan de burgemeester – en dat is uitdrukkelijk geen vraag om een antwoord: zoek ruimte om met hem ook te spreken over erkenning van de rechten van kinderen die hier langer dan vijf jaar wonen.
Moties
We zijn mede-indiener van enkele moties die door anderen worden toegelicht:
* Onderzoek naar een hospice waar mensen terecht kunnen als er thuis niet de ruimte of de rust of de steun is om waardig te sterven.
*Afschaffing van de precario voor steigers op gemeentestoepen, als een kleine stimulans voor goed onderhoud.
* Versterking van de positie van de raad in gemeenschappelijke regelingen om ervoor te zorgen dat de democratie ook daar blijft gelden.
* Uitbreiding van de handhaving
Ik rond af met een woord waarmee ik begon: omdenken.
Modern jargon voor iets andersom gaan zien is dat.
Ik kom uit Groningen. Omdenken is daar al eeuwenlang iets anders.
Omdenken is aandacht geven en beschermen,
oog hebben voor wie in een kwetsbare positie zit of voor wat zelf geen stem heeft.
Dat is de basis voor onze politieke inzet.
U weet het: socialer, groener, eerlijker.
Deze begroting draagt daaraan bij.
