Na de laatste raadsverkiezingen lag er een ingewikkelde uitslag. Het was niet mogelijk een duidelijk linkse- of rechtse coalitie te vormen en daarmee begon een enorm geneuzel. Deze week kwamen we achter de gevolgen daarvan. Hoewel iedereen anderhalf jaar geleden de mond vol had van bestuurlijke vernieuwing, blijkt dat op een enorme illusie uitgedraaid te zijn.
Tijdens de coalitieonderhandelingen moest er legitimatie gevonden worden voor de vreemde combinatie van partijen die een coalitie moesten gaan vormen. In die tijd werd er ook gesproken over een ‘raadsakkoord’ en ‘wisselende meerderheden’. Oppositie en coalitie: dat bestond allemaal niet meer. Zo moest je niet meer denken! Dat is oude politiek! Uiteindelijk vond men dat toch een beetje te spannend en werd op het laatste moment een krappe meerderheid gevonden: Beetje links, flink wat rechts, en een beetje lokaal als kneedbaar cement in een brokkelige en kleurloze coalitie.
Dat was natuurlijk wel een heel treurige afloop na de aanlokkelijke stip op de horizon van de bestuurlijke vernieuwing! Daarom kwam er ineens de ‘strategische agenda’. Geen raadsakkoord, niet afgebakend, niet concreet en dus prima geschikt als afleidingsmanoeuvre. Dit om de raadsleden en met name de oppositie te laten denken dat de wereld aan het veranderen was, ook in Nieuwegein. Zo’n agenda (het woord zegt het al) is niets anders dan een schema met onderwerpen en afspraken wanneer- er over -wat gesproken wordt. Dat wordt uiteindelijk ‘alles en altijd’ want belangrijke discussies laten zich niet beteugelen en steken gewoon de kop op.
De bijeenkomsten in het kader van de ‘agenda’ zijn soms best informatief, maar er komt geen enkel wezenlijk besluit uit voort. Dat was ook niet de bedoeling, de coalitiepartijen maken liever de afspraakjes achter gesloten deuren, zoals altijd. De SP bij monde van Frank van den Heuvel, besloot zelf dan maar de stoute schoenen aan te trekken en met een initiatiefvoorstel te komen. Duurzaamheid is een groot goed en Frank had bedacht dat onze inwoners veel beter geholpen moeten worden met het isoleren van hun huizen. Daar had hij goede ideeën over en besloot een groot aantal partijen te betrekken, zowel uit de coalitie als de oppositie. Tien maanden lang werkten zij samen aan een prachtig plan, dat ambtelijk besproken werd en ook aan de wethouder duurzaamheid voorgelegd was. Dus alle deuren open: oppositie en coalitie bestonden inderdaad even niet meer! Kort voor de zomer werd er een initiatief ingediend met een meerderheid aan partijen, uniek in Nieuwegein en nog nooit vertoond. Op het initiatief stonden de logo’s van SP, ChristenUnie, D66, PvdA, CDA en GroenLinks. Het document zou van commentaar worden voorzien door het college en na de zomer voor besluitvorming worden voorgelegd. Hoe mooi en bestuurlijk vernieuwend was dit!
Maar de euforie was van korte duur. Na de zomer, toen de fracties van vakantie terug waren, ontstonden er scheuren in de samenwerking. Het college had inmiddels ook gewerkt aan een zogenaamd ‘duurzaamheidsprofiel’ en vond dit ineens véél beter dan het initiatiefvoorstel. Er moet een spoedberaad van de coalitiepartijen zijn geweest want direct daarna begon een beschamende aftocht van alle coalitiepartijen uit het initiatief. Ze eisten dat hun logo van het document werd gehaald en gingen vervolgens praten alsof ze geen mede-indiener waren. Het duurzaamheidsprofiel werd vastgesteld en een maand later toen het mooie initiatief alsnog onder de hamer moest komen, was de steun hiervoor geheel weggeëbd. Het initiatief wordt nu een bijlage in een subsidieaanvraag voor verduurzaming van woningen. Het Rijk heeft namelijk wel door dat hier een prioriteit ligt en gaat gemeenten van middelen voorzien. Het college komt nu met een vaag omschreven ‘duurzaamheidsloket’ (vreselijk oubollige term overigens) en men gaat over tot de orde van de dag zoals altijd.
De strategische agenda dendert lekker voort. Er was pas een sessie over Wonen, daar is nog geen enkele conclusie uit getrokken. Het leidt zoals verwacht helemaal nergens toe en maakt geen verschil. Als men warm loopt voor dat geklets in plaats van een zeer goed en raadsbreed gedragen initiatiefvoorstel, dan raad ik u aan om op te passen voor politici die zichzelf de vernieuwing toeschrijven. Vernieling is een beter passende term. U bent gewaarschuwd…
Dit is een bekend citaat van Jan Schaefer, bekend PvdA politicus van weleer. De treffende uitspraak deed hij als Tweede Kamerlid en die uitspraak lijkt nog steeds actueel. Vanavond werd het nieuwe coalitieakkoord gepresenteerd en besproken. De SP diende twee moties in waaronder een motie die de 30% sociale huur in Nieuwegein wilde veiligstellen. In het coalitieakkoord staan daarover namelijk alleen hele vage woorden. De motie haalde het niet maar het debat gaf nog veel stof tot nadenken.