Gerrit Zalm (VVD) en Willem Vermeend (PvdA) hebben jaren geleden bepaald dat mensen die geld hadden verdiend, en daarover belasting hadden betaald, over het rendement dat ze op hun spaargeld maakten nog eens extra belasting moesten betalen. Omdat niet zo duidelijk is, wat rendement eigenlijk is (als uw aandelen in waarde stijgen maar u verkoopt ze niet, heeft u dan rendement behaald?), besloten ze dat de belastingdienst u zou aanslaan op basis van een fictief rendement. Een fictie, een verzinsel over wat u zou kunnen hebben verdiend.
Het was in een tijd dat de rente hoog was en het fictief rendement, dat u toch wel risicoloos zou moeten kunnen behalen, werd op 4 procent gesteld. De meeste mensen verdienden destijds alleen al aan rente meer, en het protest tegen deze dubbele belasting op geld waarover reeds belasting was betaald, bleef beperkt.
Totdat de rente daalde. Omdat de Europese Centrale Bank (ECB) de failliete Zuid-Europese landen (zoals Griekenland, Italië en Frankrijk) wilde redden, ging Draghi onbeperkt geld bijdrukken. De rente zou daardoor dalen, en deze landen konden dan hun torenhoge staatsschuld gemakkelijk blijven aflossen. Toen de rente onder de 4 procent kwam, begonnen Nederlanders die wat gespaard hadden voor hun oude dag te merken, dat ze belasting betaalden over geld dat ze niet hadden verdiend.
Binnen de VVD werd dit probleem aan de orde gesteld, maar die partij besloot dat de vermogensrendementsheffing moest blijven. Deze bracht immers miljarden per jaar in het laatje van de overheid. En ál te openlijk kritiek leveren impliceerde óók weer kritiek op de ECB, waarmee het pro-EU beleid van de VVD in het geding zou komen (en daarmee ook toekomstige EU-posities van ambitieuze VVD-ers).
Om de klagers toch wat tegemoet te komen heeft toenmalig staatssecretaris van financiën Eric Wiebes het fictief rendement nog wat fictiever gemaakt. De nieuwe fictie was dat kleine spaarders een lager fictief rendement zouden halen (beneden de 4 procent), maar dat grote spaarders (boven een miljoen) makkelijk 5,6 % rendement zouden halen. Immers, grote vermogens worden vaker in aandelen belegd en die geven een hoger rendement. Zonder extra risico, zo redeneerde Wiebes. (Dat dit is strijd is met alle theorieën en waarnemingen van de vakgroep Financiering en Belegging aan de Economische Faculteit was hem wellicht ontgaan.)
Op basis van die fictie bleef de overheid vervolgens jaarlijks 3 miljard belasting over spaargeld incasseren. Ook al verdienden spaarders weinig tot niets meer.
FVD vond en vindt dit belachelijk. Wij zijn tegen een vermogensrendementsheffing. Mensen hoeven geen belasting te betalen over geld dat ze hebben gespaard uit inkomen waarover ze reeds belasting hebben betaald. Onlangs erkende de Hoge Raad de oneerlijkheid van deze praktijk. Maar die uitspraak gold enkel voor de jaren 2013 en 2014, en niet voor latere jaren, toen de rente nog verder is gedaald (het was de Bond voor Belastingbetalers die de uitspraak van de Hoge Raad wist te forceren. FVD steunt deze club en feliciteert hen met het behaalde succes).
Wanneer de belastingheffing hoger is dan het behaalde rendement is er in feite sprake van confiscatie van vermogen. Dat is in strijd met de fundamenten van een vrije samenleving - zoals het ongestoord genot op eigendomsrecht. Daarom zal FVD blijven strijden tegen deze door VVD en PvdA bedachte vermogensrendementsheffing. Idealiter zien we volledige afschaffing voor ons; zoals we ook de erf- en schenkbelasting willen afschaffen en een hogere belastingvrije voet van uiteindelijk 20.000 euro voor elke werkende Nederlander zouden willen. Maar indien dit politiek niet haalbaar is zien we ook een compromis voor ons: gelijkstelling van het fictief rendement met de rekenrente zoals die ook geldt voor de pensioenen. Zo dwingen we de overheid om niet stiekem met twee maten te meten.
Lees ook het artikel dat FVD-senator Paul Frentrop over dit onderwerp publiceerde in de Elsevier: https://www.elsevierweekblad.nl/economie/article/2016/07/de-principes-van-de-vvd-jaarlijks-vermogen-afpakken-2846298W/
