Om volstrekt onduidelijke redenen heeft het CDA na bijna 3 maanden onderhandelen het reeds gesloten inhoudelijk hoofdlijnenakkoord in Zuid Holland de rug toegekeerd. Dit terwijl zicht was op een solide meerderheid en al was gesproken met kandidaat-gedeputeerden voor een te vormen college.
Als grootste partij nam FVD na de verkiezingen van 20 maart 2019 het initiatief in Zuid Holland en vroeg Hans Wiegel om als informateur op te treden. Vervolgens gingen FVD, VVD en CDA met elkaar aan tafel en werden het op hoofdlijnen eens. Zowel VVD-fractievoorzitter Floor Vermeulen als CDA-fractievoorzitter Adri Bom-Lemstra lieten tussentijds meermaals weten de samenwerking met FVD zeer constructief te vinden en vertrouwen te hebben in een stabiele samenwerking.
Op het moment dat zicht kwam op een daadwerkelijke meerderheid in de Staten van Zuid-Holland, is het CDA plots van de onderhandelingstafel weggelopen. Na bijna 3 maanden blijken de Christendemocraten, die zelf van 7 naar 4 zetels gingen, opeens toch niet bereid tot het nemen van bestuurlijke verantwoordelijkheid. Zowel FVD als VVD zijn verbijsterd over deze abrupte koerswijziging.
AchtergrondNa de verkiezingen van 20 maart is FVD de verkenning ingegaan met de inhoud van het eigen partijprogramma voorop. Op voorhand hebben we geen enkele partij uitgesloten. GroenLinks, D66 en PvdA bleken direct niet bereid om überhaupt aan tafel te komen. FVD-fractievoorziter Rob Roos over deze uitsluit-politiek van de linkse partijen:
“Zeer ondemocratisch. Zorgelijk. Wanneer de kiezer heeft gesproken ga je met elkaar in gesprek. Partijen die de mond vol hebben over inclusiviteit en verbinding, blijken zélf juist extreem intolerant en eenkennig.”
Gesprekken met VVD en CDA leverden aanvankelijk wél resultaat op. Een inhoudelijk akkoord op hoofdlijnen volgde. Maar nog geen meerderheid in zetels - want FVD, VVD en CDA hebben tezamen 25 zetels, drie te weinig.
Verkennende gesprekkenDiverse partijen, waaronder CU/SGP, PVV en DENK waren bereid om daarop in gesprek te gaan om de benodigde 28 zetels te halen. CU/SGP (5 zetels) leek de voor de hand liggende coalitiepartner. Roos:
“Maar de ChristenUnie hield ons drie weken lang aan het lijntje. Om zich vervolgens minutieus getimed en met veel bombarie terug te trekken. Namelijk op de dag van de stemming over toetreding van FVD tot de ECR-fractie in het Europees Parlement, waar zij ook in zaten.”
Roos stoorde zich aan die handelswijze. Het deed geen recht aan de inhoudelijke gesprekken die waren gevoerd. Een alternatief met enkele kleinere partijen bleek echter nog goed mogelijk. Op basis van het eerder gesloten akkoord op hoofdlijnen. Op de valreep trok CDA zich echter zonder inhoudelijke motivatie terug. Tot verbijstering van FVD en VVD.
Terug- en vooruitblikRoos kijkt met opgeheven hoofd terug op de afgelopen drie maanden:
“We hebben verantwoordelijkheid getoond en er alles aan gedaan om mee te besturen. Helaas is het verantwoordelijkheidsgevoel en de bereidheid om de verkiezingsuitslag te respecteren niet bij iedereen aanwezig”.
Roos heeft Wiegel inmiddels geïnformeerd. Wiegel beëindigt zijn opdracht. Roos:
“Dankzij het CDA mag de VVD nu laten zien of zij zich net als in Rotterdam laat gijzelen door een kneiterlinks blok met GroenLinks, PvdA en D66. Wat dat oplevert kunnen we wel raden: “Geldsmijterij, belastingverhoging en een Zuid-Holland bezaaid met windmolens. Daar zal Forum voor Democratie zich in de statenvergaderingen in ieder geval stevig tegen verzetten!”
