Poliflw

Door Webredactie op 29 oktober 2019 om 16:54

Wat is mijn bestaansrecht als boer? Heb ik nog wel een toekomst? Indringende vragen van een jonge boer gisteren bij een bijeenkomst met 65 leden van de ChristenUnie, boeren en ondernemers over de huidige stikstofproblematiek.

ChristenUnie Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber en de Groningse gedeputeerde Henk Staghouwer wilden weten waar de boeren en ondernemers tegenaan lopen. Beide maakten duidelijk dat ze staan voor de boeren en dat er zeker wel wat moet gebeuren. Maar ze waren ook duidelijk dat de boeren niet als enige voor oplossingen hoeven te zorgen.

Uit de zaal waren veel vragen. Welke feiten liggen nu op tafel? Hoe groot is het probleem? En hoe gaat de politiek hier werk van maken op zo’n manier dat boeren nog een toekomst in hebben Nederland? Ook werd de bereidheid om het probleem aan te pakken ook helder uitgesproken.

Carla Dik-Faber: "Dit probleem is niet alleen van de boeren. Alle sectoren zullen hier een bijdrage aan moeten leveren. Het kan niet zo zijn dat alleen de boeren het gaan voelen."

Door Carla Dik-Faber op 9 oktober 2019 om 06:09

‘Maatschappelijke diensttijd op boerderij’

Jongeren die meedoen aan de maatschappelijke diensttijd (MDT) moeten die behalve in de zorg en bij defensie ook op de boerderij kunnen doen. Mede daarmee moeten we de kloof tussen boer en burger te lijf gaan.

Het lijkt steeds minder vanzelfsprekend dat mensen weten waar hun eten vandaan komt. Ook volgens de boeren die vorige week naar Den Haag kwamen om te protesteren, is de kloof tussen boeren en burgers groeiende.

De MDT is mede bedoeld om jongeren in contact te laten komen met mensen die ze anders misschien nooit zouden spreken. Door jongeren de kans te geven om hun MDT op de boerderij in te vullen, doen ze een onvergetelijke ervaring op, dragen ze een steentje bij aan de voedselproductie in ons land én verkleinen we de kloof tussen platteland en de rest van Nederland. Zeker voor jongeren die ver van het platteland opgroeien, is dit een uitgelezen kans. Dat is winst voor hen én voor de samenleving.

De landbouw zit momenteel nog niet in het aanbod van de MDT, maar ik wil dat dat verandert.

Start MDT

De maatschappelijke diensttijd (MDT) gaat na een proefperiode sinds de zomer van 2018 in februari 2020 officieel van start. Onze eigen staatssecretaris Paul Blokhuis werkt de MDT nu uit, terwijl ik het voorstel om ook landbouw onderdeel te maken van de MDT vandaag doe in het debat over de landbouwbegroting van onze eigen minister Carola Schouten. De maatschappelijke diensttijd komt voort uit de verkiezingsprogramma’s van ChristenUnie en CDA en is daarna breder omarmd in de Tweede Kamer.

Tjeerd de Groot: “Vandaag ga ik in gesprek met boeren”

Vandaag ga ik het gesprek aan met boeren die in Den Haag komen demonstreren. Zoals ik al jarenlang spreek met boeren over hun toekomst. Zo’n gesprek is nu harder nodig dan ooit.

Al decennia passen boeren zich aan. Ze beantwoorden nieuwe regels met nieuwe technieken. Of met harder werken. Of met allebei.

“Het water staat me aan de lippen… en met mij zijn er velen”, zei een boer laatst tegen me. Hij wilde weten welke keuzes hij nog kon maken. Het plaatje van zijn onderneming moest gewoon kloppen: voor hemzelf en zijn gezin. Bovendien wilde hij de omgeving goed achterlaten voor zijn kinderen.

Zeventig uur werken voor weinig geld, dat is niet de toekomst die boeren zich voorstellen als ze beginnen. Ze houden van hun dieren en het landschap. Het liefst willen ze dier- en natuurvriendelijk ondernemen. “Maar ja, wat moet je?” vroeg de boer me. “Het gaat gewoon niet anders. Ik sta met mijn rug tegen de muur.”

Hij begreep ook niet dat boerenbestuurders en politici maar blijven vertellen dat “we” de beste boeren van de wereld zijn. Alsof alle problemen vanzelf verdwijnen als we maar een beetje trotser op de boeren zijn. “Van waardering kan de schoorsteen niet roken”, zo zei hij treffend.

Al dertig jaar zet ik me in voor een modernere, duurzame landbouw. Voor de boer én voor de samenleving. En al net zolang hoor ik deze verhalen van boeren . Al tientallen jaren hebben mensen zich ingezet om boeren een goede toekomst te geven. Maar er kwamen vooral nieuwe regels en steeds weer veranderingen. En de boer paste zich aan, investeerde in nieuwe technieken, kocht nieuwe apparatuur en deed zijn best. Elke keer als hij erin slaagde goedkoper te produceren, verlaagde de supermarkt de inkoopprijs. Ondertussen gaf de hoge productie ook problemen: mest, stankoverlast, uitputting van de bodem en vervuild grondwater. Wat er dus gebeurde was dat boeren nauwelijks iets verdienen, maar ondertussen de kritiek over vooral de intensieve houderij van varkens en kippen aanhield. Dat roer moet nu echt om.  Zowel voor de boer als voor de aarde.

Anders. Oke. Hoe dan anders? En zonder dat er elke maand een andere maatregel genomen wordt? De oplossing is te vatten in één begrip: kringlooplandbouw. Nu moeten boeren heel veel middelen kopen om te produceren, zoals dure kunstmest, dure bestrijdingsmiddelen en kostbaar voer. Zonde van het geld. Dat kan anders. Er is ook voer dat mensen niet kunnen of willen eten. Een koe eet gras, varkens zijn van nature opruimers van eten dat anderen niet eten en kippen zijn insecteneters. En dan de mest. Nu is een varkenshouder tienduizenden euro kwijt aan het afzetten van mest. In de stal komen pies en poep bij elkaar en dat gaat rotten. Een varken is zindelijk, dus zorg voor een stal waar goede mest uit komt, dan kun je eraan verdienen! En de akkerbouwer gebruikt nu nog veel dure kunstmest en bestrijdingsmiddelen, terwijl natuurlijke bodems zelf voor gezonde planten kunnen zorgen. Dat valt te leren. Met leiderschap, hulp en visie.

De visie van D66 is: met minder dieren meer verdienen. Minder dieren, doordat we geen duur voer geven dat mensen ook kunnen eten. Als koeien gras, varkens restproducten en kippen insecten eten, dan heeft de boer lagere kosten en het is beter voor de aarde. Meer verdienen kan een boer als we hem helpen deze producten met een goed verhaal tegen een betere prijs op de markt af te zetten.

Al in het regeerakkoord van twee jaar geleden hebben we met Christenunie, CDA en VVD uitgesproken dat de huidige manier van voedsel produceren niet houdbaar is. We hebben het ministerie van Landbouw honderden miljoenen gegeven om boeren te ondersteunen. Of voor hen die dat niet willen of kunnen, hulp én financiële steun bij het stoppen. Helaas ligt dat geld nog op de plank en is er nauwelijks een euro van uitgegeven. Terwijl voor vier op de tien boeren, zo bleek deze week uit onderzoek, stoppen best bespreekbaar is, mits er een goede financiële regeling tegenover staat.

De stikstofcrisis heeft de noodzaak van de omslag naar kringlooplandbouw nog groter gemaakt. We willen in dit land namelijk, behalve duurzaam voedsel produceren, ook huizen kunnen blijven bouwen voor de vele, vaak jonge mensen die op de woningmarkt nu geen huurhuis én geen koophuis kunnen krijgen.

Vandaag ga ik naar het Malieveld. Met een warm hart voor de moderne boer. Met open vizier en zin in een goed gesprek. En met de boodschap dat boeren in mijn ogen meer geholpen zijn met een duidelijk perspectief voor de toekomst dan met een blik op het verleden. Een boodschap waarvan ik als geen ander begrijp dat die bij sommige boerengezinnen hard aankomt. Maar het is wel de eerlijke boodschap. Op weg naar een nieuwe toekomst.

Tjeerd de Groot

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Woensdag 25 september presenteerde de Commissie Remkes (VVD) draconische en volstrekt onnodige maatregelen om een denkbeeldig ‘stikstofprobleem’ te ondervangen. Al maanden ligt ons land stil na een uitspraak van de Raad van State, eind mei dit jaar, dat het Nederlands vergunningstelsel voor de uitstoot van stikstof onverenigbaar is met Europees Recht. Een groot deel van de bouwvergunningen ging op de helling, waardoor nu zo’n 18.000 grote bouwprojecten met een totale waarde van ruim 14 miljard euro stil liggen. Boeren kunnen niet uitbreiden. Koeien mogen de wei niet meer in. De woningbouw gaat op slot. 

Het advies van VVD-prominent Johan Remkes maakt de situatie nóg erger. De maximumsnelheid moet in heel Nederland worden verlaagd; de veestapel moet drastisch verkleinen en boeren moeten weg uit de buurt van natuurgebieden. Totaal onnodig en desastreus voor ons land. 

Stikstof vormt geen bedreiging voor milieu- of natuurStikstof vormt ongeveer 80% van onze atmosfeer. Het is geenszins ‘gevaarlijk’ of ‘milieuonvriendelijk’. Ook de zogeheten ‘actieve stikstofverbindingen’ die worden gevormd bij industriële of agrarische activiteiten - zoals stikstofoxiden (NOx) en ammoniak (NH3) - zijn niet gevaarlijk. Integendeel: ze zijn in principe goed voor planten en bomen. Ze vormen de basis van Pokon plantenvoeding en andere vormen van bemesting. Natuurlijk moet overdaad worden voorkomen. Maar de uitstoot van deze stoffen daalt al jaren:

Dat het nu ineens tóch tot een ‘stikstofcrisis’ komt, heeft dan ook helemaal niets met milieuzaken te maken! Het gaat louter om een administratieve botsing van regelgeving. Het Nederlands vergunningstelsel (het ‘Programma Aanpak Stikstof’, oftewel: PAS) was volgens de Raad van State namelijk onverenigbaar met de Europese ‘Habitat-richtlijn’. Deze richtlijn bepaalt dat landen natuurgebieden (de zogeheten Natura-2000 gebieden) in stand moeten houden. Er mag geen ‘betekenisvol’ effect van stikstof op de soorten flora en fauna in natuurgebieden zijn. Wat vervolgens de betekenis van ‘betekenisvol’ is, wordt aan de lidstaten zélf overgelaten. Nederland koos voor een heel ingewikkelde aanpak: een zéér lage drempelwaarde voor een vergunningsaanvraag (maximaal 0,05 mol stikstofdepositie per hectare per jaar - dat is minder dan een zakje Pokon plantenvoeding!), maar bood dan wél weer een uitweg door de positieve gevolgen van toekomstige natuurbeschermende maatregelen mee te nemen in het rekenmodel. Bovendien werden het beweiden van vee en bemesten van landbouwgrond geheel uitgezonderd van een vergunningplicht.

De Raad van State oordeelde dat dit complexe systeem van extreem lage drempelwaardes en compensatie voor ‘toekomstige maatregelen’ en uitzondering voor specifieke sectoren tegen de Habitatrichtlijn ingaat. Dat betekent dus niet dat Nederland te veel stikstof uitstoot. Het betekent slechts dat bepaalde juridische constructies binnen het PAS onverenigbaar waren met EU-recht.

Kijk maar naar onze oosterburen. Pas vanaf 7 mol stikstof per hectare per jaar wordt in Duitsland überhaupt een verband tussen een project en de neerslag van stikstof aangenomen. Pas vanaf dan hoeft dus ook een vergunning te worden aangevraagd. Een belangrijke factor in het Duitse economische succes! En op geen enkele wijze strijdig met Europese regels!

Snelle werkbare oplossingFVD wil dat minister van Landbouw Carola Schouten (CU) de Nederlandse rekenmethode vandaag nog gelijk trekt met Duitsland. Stop de bizarre en volstrekt onnodige VVD-plannen om Nederland nóg verder stil te leggen! Door het eenvoudig ophogen van de limiet op stikstofdeposities kunnen onze boeren weer groeien, kan het vee weer de wei in, kunnen bouwprojecten doorgaan en auto’s weer doorrijden!

Ik ben opgegroeid op het Nederlandse platteland, in een klein dorp in de Achterhoek. Dichtbij de natuur met dieren, weilanden en rivieren. Mensen uit stedelijke gebieden onderschatten vaak het belang van de agrarische sector met landbouw, veeteelt en tuinders. De producten die in de winkel liggen lijken vanzelfsprekend. Over boeren en tuinders achter deze producten doen veel stedelingen smalend. Zeer ten onrechte.

Maar het wordt erger. Er is een aanslag in de maak op het werk en leven van landbouwers, veehouders en tuinders. Klimaatactivisten geven ook hen de schuld van klimaatverandering. Politieke partijen waarin ze de toon aangeven, zoals GroenLinks en D66, eisen in sommige gevallen zelfs halvering van de productie. Het is een aanval van stedelijke groenen op het Nederlandse platteland. Het leidt tot economische zelfmoord want de Nederlandse agrarische sector behoort tot de grootste voedselexporteurs van de wereld. Het werk van Nederlandse boeren is een succesverhaal. De klimaatlobby wil dat kapot maken.

De maatregelen die dit doel dienen, komen uit Brussel. Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid maakte de landbouwsector tot een soort planeconomie en de boer tot een veredelde milieuambtenaar. In 1994 ging de Habitatrichtlijn van start die tot doel had natuurlijke gebieden te beschermen. Die richtlijn is zo allesomvattend dat elk bouwproject in gevaar komt zodra een of ander zeldzaam dier opduikt. Lange juridische procedures zijn het gevolg.

EU-wetgeving werd een wapen in de handen van de milieulobby. De nitraatrichtlijn uit 1991 regelt onder andere het gebruik van stikstof in de landbouw om watervervuiling tegen te gaan. In de loop van de tijd werden de normen steeds verder aangescherpt. Het gevolg is dat in Nederland landbouw en veeteelt steeds minder ruimte krijgen. Uitbreiding met de bouw van nieuwe, moderne stallen wordt gefrustreerd. De boer wordt in zijn bestaanszekerheid bedreigd. De geradicaliseerde klimaatlobby wil de boer uit de weg ruimen. Via de EU. Zij hebben de wind mee. Frans Timmermans wordt de nieuwe Klimaat Tsaar die Europa groener dan groen wil maken. De EU wordt een groene planeconomie.

Intussen spannen klimaatactivisten juridische procedures aan. Sinds mei 2017 houdt de Raad van State alle bouwplannen in voorgelegde zaken, met vergunningen voor veeboeren, bestemmingsplannen en nieuwe wegen, tegen. Het gaat om duizenden projecten. De Raad van State trapte op de rem nadat het Europees Hof van Justitie oordeelde dat het Nederlandse Programma Aanpak Stikstof, de PAS, niet in overeenstemming is met de Habitatrichtlijn. Voor de activisten is de uitspraak van de EU-rechters een zegen. Ze lanceren een stikstof-offensief tegen de veeteelt.

En zo zet de klimaatlobby de boer het mes op de keel. Boeren zijn ondernemers met een hart voor hun dieren en producten. Ze staan vroeger op dan de gemiddelde stedeling en werken zonder al te veel vakantie. Ze reizen niet, zoals de activisten, de wereld rond voor klimaatconferenties in zonnige oorden. Ze werken aan hun bedrijf. Ze nemen hoge leningen op voor nieuwe investeringen. De kosten ervan lopen voortdurend op vanwege de vele eisen uit Brussel. De klimaatactivisten drijven de Nederlandse boerenstand het faillissement in. Dat is hun doel.

FVD wil dat voorkomen en steunt de boeren. Zij zijn onderdeel van een gezonde economie. Het zijn hardwerkende mensen, en een bron van innovatie inzake planten en zaadveredeling. Zij voeden Nederland en grote delen van de wereld. Dat werk laten we niet afbreken door groene, vaak gesubsidieerde, activisten die denken dat hun voedsel vanzelf in de koelkast terecht komt. Er zijn mensen die daarvoor hard werken. Dat zijn onze boeren.

De Mercosur-deal wordt het grootste vrijhandelsverdrag ooit. Met desastreuze gevolgen voor de Nederlandse en Europese landbouw. De deal die niemand wil. De Partij voor de Dieren niet en ook de boeren niet. Maar wat doen CDA en VVD?? 🤷🏻

Stop Mercosur!

Nadat landbouwminister Schouten in september haar visie op de toekomst van de Nederlandse landbouw ontvouwde, kwam zij gisteren met de invulling van haar plan. Net als ministers voor haar erkent Schouten dat de huidige manier van voedselproductie onhoudbaar is en schade toebrengt aan het ecosysteem. Maar net als haar voorgangers laat ze het bij vrijblijvende initiatieven; tot een daadwerkelijke verandering komt ze niet. Esther Ouwehand: “De landbouw wacht al 20 jaar op een minister met lef. Dat wachten wordt ook met deze visie niet beëindigd. Minister Schouten zegt haar voorgangers braaf na dat het huidige systeem onhoudbaar is, maar weigert nog altijd de keuzes te maken die nodig zijn.” Waar officiële adviesorganen van de regering, zoals de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur en het Planbureau voor de Leefomgeving er al jaren op wijzen dat de klimaat- en natuurdoelen van de regering nooit kunnen worden gehaald als Nederland 650 miljoen dieren per jaar blijft fokken, gebruiken en doden in de veehouderij, zegt de minister dat ‘krimp van de veestapel’ geen doel is. Dit terwijl de overbemesting in ons land inmiddels zo uit de hand is gelopen dat het bodemleven is verwoest en de natuur ernstig te lijden heeft onder de stikstofbelasting. Het Openbaar Ministerie wijst erop dat de mestfraude niet kan worden opgelost als de problemen niet worden aangepakt bij de bron: minder dieren. Minister Schouten, die in de media een ‘radicale omslag’ beloofde, zet in haar landbouwvisie echter halsstarrig in op (fraudegevoelige en omstreden) mestfabrieken en andere technische ‘oplossingen’ om het mestprobleem op te lossen. Nieuwe stallen voor 18.000 varkens vindt de minister geen probleem. De rechten en het welzijn van dieren worden intussen doodgezwegen in de nota. Dierenwelzijn moet volgens haar “worden meegewogen” in plannen en beleidsvoornemens op het gebied van kringlooplandbouw, terwijl die plannen aansturen op het nog verder opsluiten van dieren in potdichte stallen vol technische ‘innovaties’ om ammoniak en methaan niet naar buiten te laten ontsnappen. Deze stallen worden door de minister zonder blikken of blozen als duurzaam bestempeld, en ze reserveert er een flinke pot subsidie voor. Ook over het hoge gifgebruik in de Nederlandse landbouw blijft de minister stil. Nederland staat in de top 3 van landen met het hoogste gifgebruik per hectare in de Europese Unie, met grote gevolgen voor het bodemleven, de biodiversiteit en onze waterkwaliteit. De minister kan het gebruik van landbouwgif zoals glyfosaat of thiacloprid verbieden, maar doet dat niet. De minister wijst op de rol die Nederlandse consumenten zouden spelen in het verdienvermogen van de boer, maar zwijgt over het feit dat de gangbare Nederlandse landbouw produceert voor de export: 70-80% van de productie gaat de grens over. Ook schrijft minister Schouten enerzijds dat er beleid nodig is om er voor te zorgen dat aan buitenlandse producten dezelfde regels worden gesteld als aan Nederlandse, terwijl zij aan de andere kant vrijhandelsverdragen blijft sluiten met landen waar tegen nog lagere standaarden wordt geproduceerd. Ouwehand: “Toen het verdrag met Oekraïne werd gesloten, werd de Nederlandse markt overspoeld met goedkoop kippenvlees en legbatterij-eieren. Datzelfde –maar dan op veel grotere schaal- dreigt te gebeuren door de handelsdeal die de Europese Commissie wil sluiten met met Zuid-Amerikaanse landen waaronder Brazilië, waar in ongekend tempo regenwoud wordt gekapt voor de productie van veevoer en bovendien landbouwgif wordt gebruikt dat in Europa is verboden. De minister zegt wel dat ze zulke import onwenselijk vindt, maar weigert zich te verzetten tegen de Mercosur-deal die nu op tafel ligt. Zolang Nederland akkoord blijft gaan met dit soort vrijhandelsverdragen, kan deze kringloopnota bij het oud papier.” De Partij voor de Dieren roept de minister op om de keuzes te maken die nodig zijn voor een gezonde, duurzame en diervriendelijk landbouw. Ouwehand: “Er is een integrale visie nodig op de toekomst van de landbouw in Nederland. Door taboes te vermijden en moeilijke keuzes uit de weg te gaan, blijven we hangen in het ad hoc beleid van de afgelopen decennia, waarbij voor iedere crisis een nieuwe pleister werd geplakt of op het allerlaatste moment een onooglijke vluchtweg werd gezocht. Met de dieren, natuur, milieu, klimaat en de biodiversiteit als slachtoffers.” Luister hier naar het radio-interview dat Esther gaf bij EenVandaag over de landbouwvisie van Schouten.

👩‍🌾👨‍🌾 Onze boeren zijn het #beschermenwaard. #NederlandKiest #nosdebat