Poliflw

Welke woningen gaan we bouwen? Wie mag waar wonen? Dit zijn centrale thema`s die elk verkiezingsdebat terug blijven komen. De SP is debat na debat glashelder: de enorme wachtlijsten zijn voor betaalbare koopwoningen en sociale huurwoningen. Die moeten dan ook veel meer gebouwd worden, met hulp van de provincie! 

Al jaren is het streven van het Haagse stadsbestuur dat 30% van de nieuw te bouwen woningen in Den Haag sociaal moet zijn. En telkens weer blijkt deze ambitie, als puntje bij paaltje komt, een wassen neus. Een greep uit de resultaten van de afgelopen jaren:  2,2% sociale woningbouw in 2015, 6% in 2016 en 5% in 2017. Ook het nieuwe Haagse stadsbestuur houdt op papier vast aan 30% sociale woningbouw. En nu al ziet het ernaar uit dat dit streven voor de jaren 2018 en 2019 bij elkaar nog niet eens gehaald wordt. Het zal geen verrassing zijn wie de prijs betaalt voor deze politiek van boterzachte ambities. Zo moet de gemiddelde starter bijna vijf jaar wachten op een sociale huurwoning in Den Haag.

Terwijl de bouw van betaalbare woningen jaar op jaar achterblijft, grijpt het college naar schijnoplossingen om de krapte op de woningmarkt te bezweren. Zo krijgen bepaalde groepen uitverkorenen als het aan wethouder Boudewijn Revis (VVD) ligt voortaan voorrang op een sociale huurwoning, en wil men in Moerwijk aan de slag met de stigmatiserende Rotterdamwet. Het gevolg van deze maatregelen zal vooral zijn dat huurders tegen elkaar worden uitgespeeld.

Toegegeven: het kan nog vele malen asocialer. Kijk naar Rotterdam, waar het stadsbestuur zo’n vele duizenden sociale woningen in de stad wil slopen. Maar zolang grote steden de woningnood vertikken aan te pakken of zelfs moedwillig verergeren, zijn kwetsbare minima vogelvrij op de woningmarkt. Als moderne nomaden zullen zij zich moeten vestigen in de gemeente die hen nog wil herbergen. Terwijl wonen zoveel meer is dan enkel een dak boven je hoofd, maar ook het recht om te wortelen in een gemeenschap waar broodnodige voorzieningen - zoals een goede verbinding naar het werk - binnen handbereik zijn én waar je sociale netwerk is.

Alleen een sociaal en daadkrachtig provinciebestuur kan voorkomen dat mensen met een smalle beurs de speelbal worden van falend woningbouwbeleid. Wat de SP betreft houden we gemeenten streng aan hun bouwafspraken en worden betaalbare woningen als eerste gebouwd. Stevige maatregelen, zoals het opleggen van een bouwstop wanneer een gemeente vertikt sociaal te bouwen, moeten hierbij niet worden geschuwd. In tijden dat onze grote steden meer bezig lijken met het lokken van jonge hoogopgeleiden en expats dan het bestrijden van de woningnood, is een provincie die het lef heeft om gemeenten op de vingers te tikken harder nodig dan ooit.

Welke woningen gaan we bouwen? Wie mag waar wonen? Dit zijn centrale thema`s die elk verkiezingsdebat terug blijven komen. De SP is debat na debat glashelder: de enorme wachtlijsten zijn voor betaalbare koopwoningen en sociale huurwoningen. Die moeten dan ook veel meer gebouwd worden, met hulp van de provincie! 

Al jaren is het streven van het Haagse stadsbestuur dat 30% van de nieuw te bouwen woningen in Den Haag sociaal moet zijn. En telkens weer blijkt deze ambitie, als puntje bij paaltje komt, een wassen neus. Een greep uit de resultaten van de afgelopen jaren:  2,2% sociale woningbouw in 2015, 6% in 2016 en 5% in 2017. Ook het nieuwe Haagse stadsbestuur houdt op papier vast aan 30% sociale woningbouw. En nu al ziet het ernaar uit dat dit streven voor de jaren 2018 en 2019 bij elkaar nog niet eens gehaald wordt. Het zal geen verrassing zijn wie de prijs betaalt voor deze politiek van boterzachte ambities. Zo moet de gemiddelde starter bijna vijf jaar wachten op een sociale huurwoning in Den Haag.

Terwijl de bouw van betaalbare woningen jaar op jaar achterblijft, grijpt het college naar schijnoplossingen om de krapte op de woningmarkt te bezweren. Zo krijgen bepaalde groepen uitverkorenen als het aan wethouder Boudewijn Revis (VVD) ligt voortaan voorrang op een sociale huurwoning, en wil men in Moerwijk aan de slag met de stigmatiserende Rotterdamwet. Het gevolg van deze maatregelen zal vooral zijn dat huurders tegen elkaar worden uitgespeeld.

Toegegeven: het kan nog vele malen asocialer. Kijk naar Rotterdam, waar het stadsbestuur zo’n vele duizenden sociale woningen in de stad wil slopen. Maar zolang grote steden de woningnood vertikken aan te pakken of zelfs moedwillig verergeren, zijn kwetsbare minima vogelvrij op de woningmarkt. Als moderne nomaden zullen zij zich moeten vestigen in de gemeente die hen nog wil herbergen. Terwijl wonen zoveel meer is dan enkel een dak boven je hoofd, maar ook het recht om te wortelen in een gemeenschap waar broodnodige voorzieningen - zoals een goede verbinding naar het werk - binnen handbereik zijn én waar je sociale netwerk is.

Alleen een sociaal en daadkrachtig provinciebestuur kan voorkomen dat mensen met een smalle beurs de speelbal worden van falend woningbouwbeleid. Wat de SP betreft houden we gemeenten streng aan hun bouwafspraken en worden betaalbare woningen als eerste gebouwd. Stevige maatregelen, zoals het opleggen van een bouwstop wanneer een gemeente vertikt sociaal te bouwen, moeten hierbij niet worden geschuwd. In tijden dat onze grote steden meer bezig lijken met het lokken van jonge hoogopgeleiden en expats dan het bestrijden van de woningnood, is een provincie die het lef heeft om gemeenten op de vingers te tikken harder nodig dan ooit.

In navolging van Amsterdam en Utrecht gaat de gemeente Den Haag ervoor zorgen dat nieuw te bouwen middeldure huurwoningen (met een huurprijs tussen de 720 en 950 euro) ook 20 jaar lang middelduur moeten blijven. Toch zat in de Woonagenda van wethouder Boudewijn Revis (VVD) een cadeautje voor de markt verstopt. Verhuurders mochten als het aan Revis lag al na tien jaar een verzoek indienen om middeldure huurwoningen te verkopen of duurder te maken. Dankzij een aangenomen SP-voorstel is er tijdens de behandeling van de Woonagenda in de raad korte metten gemaakt met deze mogelijkheid om woningen versneld duurder te maken.

SP-fractievertegenwoordiger Lesley Arp: ‘Waar SP-wethouders Laurens Ivens in Amsterdam en voormalig wethouder Paulus Jansen in Utrecht voorop liepen in het beteugelen van absurde huurstijgingen in de vrije sector, sukkelde Den Haag achter de andere grote steden aan. Mooi dat het Haagse stadsbestuur eindelijk hun voorbeeld volgt. Maar het was voor de Haagse SP een raadsel waarom wethouder Revis huurders van een middeldure woning mogelijk al na 10 jaar de hoofdprijs wilde laten betalen. Goed dat hij alsnog tot inkeer is gekomen.’

Liever had de SP in de Woonagenda nog stevigere afspraken gezien voor de bouw van middeldure én sociale huurwoningen, door de bouwambities voor verschillende prijscategorieën in bestemmingsplannen vast te leggen. Immers wordt de ambitie om 30% sociale huurwoningen te bouwen in Den Haag al jaren bij lange na niet gehaald. Hiertoe dienden de PvdA, Haagse Stadspartij en SP een gezamenlijk voorstel in, dat op onvoldoende steun kon rekenen. Ook betreurt de SP het dat de Woonagenda experimenten met flexibele huurcontracten en de stigmatiserende Rotterdamwet mogelijk maakt: maatregelen waarmee kwetsbare huurders tegen elkaar worden uitgespeeld op de woningmarkt zolang er een tekort is aan betaalbare woningen. Reden voor de SP om uiteindelijk tegen de Woonagenda te stemmen.

In navolging van Amsterdam en Utrecht gaat de gemeente Den Haag ervoor zorgen dat nieuw te bouwen middeldure huurwoningen (met een huurprijs tussen de 720 en 950 euro) ook 20 jaar lang middelduur moeten blijven. Toch zat in de Woonagenda van wethouder Boudewijn Revis (VVD) een cadeautje voor de markt verstopt. Verhuurders mochten als het aan Revis lag al na tien jaar een verzoek indienen om middeldure huurwoningen te verkopen of duurder te maken. Dankzij een aangenomen SP-voorstel is er tijdens de behandeling van de Woonagenda in de raad korte metten gemaakt met deze mogelijkheid om woningen versneld duurder te maken.

SP-fractievertegenwoordiger Lesley Arp: ‘Waar SP-wethouders Laurens Ivens in Amsterdam en voormalig wethouder Paulus Jansen in Utrecht voorop liepen in het beteugelen van absurde huurstijgingen in de vrije sector, sukkelde Den Haag achter de andere grote steden aan. Mooi dat het Haagse stadsbestuur eindelijk hun voorbeeld volgt. Maar het was voor de Haagse SP een raadsel waarom wethouder Revis huurders van een middeldure woning mogelijk al na 10 jaar de hoofdprijs wilde laten betalen. Goed dat hij alsnog tot inkeer is gekomen.’

Liever had de SP in de Woonagenda nog stevigere afspraken gezien voor de bouw van middeldure én sociale huurwoningen, door de bouwambities voor verschillende prijscategorieën in bestemmingsplannen vast te leggen. Immers wordt de ambitie om 30% sociale huurwoningen te bouwen in Den Haag al jaren bij lange na niet gehaald. Hiertoe dienden de PvdA, Haagse Stadspartij en SP een gezamenlijk voorstel in, dat op onvoldoende steun kon rekenen. Ook betreurt de SP het dat de Woonagenda experimenten met flexibele huurcontracten en de stigmatiserende Rotterdamwet mogelijk maakt: maatregelen waarmee kwetsbare huurders tegen elkaar worden uitgespeeld op de woningmarkt zolang er een tekort is aan betaalbare woningen. Reden voor de SP om uiteindelijk tegen de Woonagenda te stemmen.

Op 16 januari debatteerde de commissie Ruimte van de Haagse gemeenteraad over de Woonagenda van het stadsbestuur. Partijen werden door verantwoordelijk wethouder Boudewijn Revis (VVD) uitgedaagd om met ideeën te komen. Een definitieve uitwerking van de woonplannen van het college moet nog komen. Wat was de inzet van de SP?

1. Geen extra voorrangsregelingen, geen flexhuur

Wethouder Revis lijkt de oplossing voor de grote druk op de betaalbare woningvoorraad vooral te zoeken in het schuiven met groepen mensen. Sommige van de geopperde voorrangsregelingen (zoals bijvoorbeeld het verloten van woningen voor starters) lijken op het eerste oog sympathiek. Maar zolang de voorraad sociale huurwoningen - en met name in het goedkopere segment - de komende jaren niet flink toeneemt, zullen deze maatregelen vooral een ‘verdeel en heers’-effect hebben. Groepen woningzoekenden zullen met elkaar moeten concurreren om de schaarse voorraad betaalbare woningen, en vooral kwetsbare minima zullen hierbij steeds meer het onderspit delven. Ook woningcorporaties en huurdersorganisaties zijn tegen de nieuwe voorrangsregelingen, en vrezen zelfs dat de wachttijd van andere woningzoekenden hierdoor zal oplopen. Wethouder Revis had echter geen boodschap aan hun kritiek.

Even kritisch is de SP op het voornemen om met flexibele huurcontracten te gaan werken. Hiermee krijgen jongeren, die ook vaak aangewezen zijn op flexbanen, een dubbel zo onzeker bestaan. Schrijnend was dat het college geen duidelijk antwoord had op de vraag wat er met flexhuurders gebeurt die bij het aflopen van hun huurcontract geen alternatieve woonruimte hebben.

2. Ambitieuzere aanpak middenhuur

De SP is blij dat Den Haag, in navolging van andere grote steden, eindelijk met een aanpak komt om nieuw te bouwen middenhuur-woningen (710 – 950 euro) ook middelduur te houden. Echter mist de nodige ambitie. Waar Amsterdam (met SP-wethouder Laurens Ivens) er naar streeft om deze woningen 50 jaar middelduur te houden, gaat Revis voor een termijn van 20 jaar. Bovendien schermt de wethouder nu al met de optie om middenhuur-woningen al na 10 jaar in de verkoop te doen. ‘Een cadeautje voor marktpartijen’, stelt SP fractievertegenwoordiger Lesley Arp. Revis heeft de SP toegezegd om zijn eigen ambities nog eens kritisch onder de loep te nemen.

Ook wil de SP dat het college onderzoekt of een gemeentelijk puntenstelsel ingevoerd kan worden voor middenhuur woningen. Hiermee kunnen we zorgen dat deze woningen ook op de langere termijn niet duurder mogen worden zolang de kwaliteit niet aanmerkelijk verbeterd is.

3. Geen gegoochel met bouwcijfers meer

Al jaren heeft de SP kritiek op het feit dat het stadsbestuur geen aparte ambities opstelt voor de bouw van sociale studentenwoningen (gebouwd door corporatie DUWO) enerzijds, en ‘gewone’ sociale huurwoningen anderzijds. Dit geeft een erg vertekend beeld van de daadwerkelijke bouwprestaties van het college. Zo bestond de helft van de sociale woningbouw die in 2017 in aanbouw is genomen uit 1 grote studentenflat achter station Hollands Spoor. Hierdoor hoefde het college veel minder sociale huurwoningen te bouwen om haar eigen ambities te halen. Wat de SP betreft moet het afgelopen zijn met dit soort gegoochel met cijfers, en moet het stadsbestuur vooraf heldere bouwambities formuleren.

4. Steun voor huurders die te duur wonen

Het aantal huurders van een corporatiewoning dat naar verhouding van hun inkomen te duur woont is tussen 2009 en 2015 verdubbeld. De SP maakt zich hier ernstige zorgen over. Daarom wil de SP dat het stadsbestuur onderzoekt of de gemeente, in navolging van Amsterdam, een woonkostenbijdrage voor deze huurders in het leven kan roepen. Hiermee krijgen zij meer ademruimte, waardoor de kans op schulden afneemt.

Op 16 januari debatteerde de commissie Ruimte van de Haagse gemeenteraad over de Woonagenda van het stadsbestuur. Partijen werden door verantwoordelijk wethouder Boudewijn Revis (VVD) uitgedaagd om met ideeën te komen. Een definitieve uitwerking van de woonplannen van het college moet nog komen. Wat was de inzet van de SP?

1. Geen extra voorrangsregelingen, geen flexhuur

Wethouder Revis lijkt de oplossing voor de grote druk op de betaalbare woningvoorraad vooral te zoeken in het schuiven met groepen mensen. Sommige van de geopperde voorrangsregelingen (zoals bijvoorbeeld het verloten van woningen voor starters) lijken op het eerste oog sympathiek. Maar zolang de voorraad sociale huurwoningen - en met name in het goedkopere segment - de komende jaren niet flink toeneemt, zullen deze maatregelen vooral een ‘verdeel en heers’-effect hebben. Groepen woningzoekenden zullen met elkaar moeten concurreren om de schaarse voorraad betaalbare woningen, en vooral kwetsbare minima zullen hierbij steeds meer het onderspit delven. Ook woningcorporaties en huurdersorganisaties zijn tegen de nieuwe voorrangsregelingen, en vrezen zelfs dat de wachttijd van andere woningzoekenden hierdoor zal oplopen. Wethouder Revis had echter geen boodschap aan hun kritiek.

Even kritisch is de SP op het voornemen om met flexibele huurcontracten te gaan werken. Hiermee krijgen jongeren, die ook vaak aangewezen zijn op flexbanen, een dubbel zo onzeker bestaan. Schrijnend was dat het college geen duidelijk antwoord had op de vraag wat er met flexhuurders gebeurt die bij het aflopen van hun huurcontract geen alternatieve woonruimte hebben.

2. Ambitieuzere aanpak middenhuur

De SP is blij dat Den Haag, in navolging van andere grote steden, eindelijk met een aanpak komt om nieuw te bouwen middenhuur-woningen (710 – 950 euro) ook middelduur te houden. Echter mist de nodige ambitie. Waar Amsterdam (met SP-wethouder Laurens Ivens) er naar streeft om deze woningen 50 jaar middelduur te houden, gaat Revis voor een termijn van 20 jaar. Bovendien schermt de wethouder nu al met de optie om middenhuur-woningen al na 10 jaar in de verkoop te doen. ‘Een cadeautje voor marktpartijen’, stelt SP fractievertegenwoordiger Lesley Arp. Revis heeft de SP toegezegd om zijn eigen ambities nog eens kritisch onder de loep te nemen.

Ook wil de SP dat het college onderzoekt of een gemeentelijk puntenstelsel ingevoerd kan worden voor middenhuur woningen. Hiermee kunnen we zorgen dat deze woningen ook op de langere termijn niet duurder mogen worden zolang de kwaliteit niet aanmerkelijk verbeterd is.

3. Geen gegoochel met bouwcijfers meer

Al jaren heeft de SP kritiek op het feit dat het stadsbestuur geen aparte ambities opstelt voor de bouw van sociale studentenwoningen (gebouwd door corporatie DUWO) enerzijds, en ‘gewone’ sociale huurwoningen anderzijds. Dit geeft een erg vertekend beeld van de daadwerkelijke bouwprestaties van het college. Zo bestond de helft van de sociale woningbouw die in 2017 in aanbouw is genomen uit 1 grote studentenflat achter station Hollands Spoor. Hierdoor hoefde het college veel minder sociale huurwoningen te bouwen om haar eigen ambities te halen. Wat de SP betreft moet het afgelopen zijn met dit soort gegoochel met cijfers, en moet het stadsbestuur vooraf heldere bouwambities formuleren.

4. Steun voor huurders die te duur wonen

Het aantal huurders van een corporatiewoning dat naar verhouding van hun inkomen te duur woont is tussen 2009 en 2015 verdubbeld. De SP maakt zich hier ernstige zorgen over. Daarom wil de SP dat het stadsbestuur onderzoekt of de gemeente, in navolging van Amsterdam, een woonkostenbijdrage voor deze huurders in het leven kan roepen. Hiermee krijgen zij meer ademruimte, waardoor de kans op schulden afneemt.

Eergisteren kwam  wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling)  met een ‘stoer pakket’ aan maatregelen om  de scherpste randen van de vastgelopen Haagse huizenmarkt weg te slijpen. Zo wil hij voorrang voor leraren, agenten en andere mensen in onmisbare beroepen op een betaalbare woning in aangewezen (nieuwbouw)projecten.

Verder gaat hij de middeldure huur reglementeren. Wie jaarlijks meer dan pakweg 55.000 tot 60.000 euro verdient, komt niet meer in aanmerking voor een huurhuis van 710 tot 950 euro per maand. Ook gaat hij afspraken maken met projectontwikkelaars om middeldure nieuwbouw voor zo’n twintig jaar betaalbaar te houden.

Vergunningsplicht

Daarnaast is er een keur aan andere maatregelen opgenomen in de nieuwe Haagse woonagenda. Toch zien de  oppositiepartijen meer kansen voor verbetering. Zo pleiten de Haagse PvdA en ChristenUnie/SGP voor een vergunningsplicht voor verhuurders. ,,Het helpt als je huisjesmelkers kunt aanpakken met de dreiging van het verliezen van hun vergunning”, zegt  Pieter Grinwis  van ChristenUnie/SGP. De PvdA wil vergunningen waarin ook voor bestaande woningen duidelijke en strenge afspraken worden gemaakt over maximale huurverhoging en fatsoenlijk onderhoud.

ChristenUnie/SGP ziet graag dat de wethouder zich extra inzet voor de gezinswoningen, waaraan in Den Haag een groot gebrek is. ,,Het is goed dat voorkomen gaat worden dat er te veel kleine woningen worden gebouwd. Want op een postzegel kan een gezin met kinderen niet wonen. Aan de andere kant is er nog wel te weinig aandacht voor de bouw van woningen die voor gezinnen wél aantrekkelijk zijn, terwijl met name die groep de stad uitvliegt.”

Net als de PvdA pleit ChristenUnie/SGP voor een zelfbewoningsplicht. ,,Soms wordt er gezegd: ‘dan kunnen ouders geen huis meer kopen voor hun studerende kinderen’, maar  voor hen valt best een uitzondering te maken. Dat doen ze in Amsterdam ook. Voor de rest: wie in Den Haag een huis koopt, moet er ook in gaan wonen.”

Vergeten

De PvdA is vooral blij dat betaalbaar wonen nu bovenaan de agenda staat. Ook het betaalbaar houden van nieuwe huurwoningen valt goed bij de sociaal-democraten. Toch hebben ze aanzienlijke bedenkingen bij de woonagenda van wethouder Revis.

Volgens fractieleider Martijn Balster worden  mensen met een modaal inkomen vergeten in de woonvisie. ,,De ambitie  van 750 nieuwe  sociale woningen per jaar, die al jaren geldt en nog  niet half wordt gehaald, wordt niet verhoogd. Terwijl dat hard nodig is. In Den haag wachten inmiddels zo’n 60.000 mensen op een sociale huurwoning.”

Woonwagens

Coalitiepartijen VVD en Groep de Mos zijn vooral opgetogen over de woonagenda van het nieuwe stadsbestuur. GdM-raadslid William de Blok is blij met de extra middeldure huur die er komt en met de voorrang voor mensen in onmisbare beroepen bij het vinden van een huis. En verder met het feit dat er een eind komt aan het uitsterfbeleid voor woonwagens.

VVD’er Jan Pronk: ,,Deze woonagenda getuigt van lef en visie en is cruciaal om de problemen waar mogelijk lokaal aan te pakken. Dat twintig procent van de  nieuw te bouwen woningen een betaalbare huur van tussen de 710 en 950 euro krijgt en dat voor minimaal twintig jaar zorgt ervoor dat de middenklasse in onze mooie stad kan blijven wonen.”