Cruciale toevoeging + RTV-Noord + Haren de Krant
Verslag van Anje
Vanaf de tribune aanvulling op de pers door Anje Toxopeus
Wethouder Verbeek meldde dat in de Commissie en Raad van januari (resp. 15 jan. en 29 jan.) de notitie Kritische Tijdspaden besproken zal worden. Dat is de door het college bestelde nota over wanneer Haren verplicht is om met Groningen en Ten Boer in overleg te gaan, ter voorbereidingen van herindeling of die nu wel of niet door gaat. Indien wel, en niets voorbereid worden onze inwoners enorm gedupeerd. Dat werd door deze nota bevestigd, maar door het college en hun raadsmeerderheid opzij geschoven.
RTV-Noord [Foto Henk Binnendijk, verslag Robert Pastoor]
Plots staat de deur naar meerderheidscollege in Haren weer open
De deur naar een nieuw te vormen coalitie staat weer open in Haren. Dat bleek woensdagavond tijdens het spoeddebat over de coalitiebreuk.
‘Duidelijk is voor ons dat een meerderheidscollege altijd de voorkeur heeft. We willen het graag bespreken en verkennen’, laat D66-fractievoorzitter Marjan Bachman weten. Eerder lieten de partijen weten zonder nieuwe coalitiepartner verder te gaan.
Irritatie
De vraag richting de eventueel belanghebbende partijen schoot volkomen in het verkeerde keelgat bij de PvdA-fractievoorzitter. ‘De rollen zijn omgedraaid mevrouw Bachman, de rollen zijn omgedraaid. U moet naar ons kijken. Er is nu sprake van een minderheidscollege.’ De VVD had verwacht dat CDA en D66 de rit met elkaar uit zouden zitten. ‘Was het minderheidscollege dan slechts voor het kerstreces bedoeld.’
Huidige bezetting is oké
Wethouder Michiel Verbeek laat overigens weten dat de taken ook prima in de huidige samenstelling vervuld kunnen worden. ‘Maar het is niet aan ons om te zeggen dat we verder gaan met een minderheidscollege. Dat is aan de raad.’ Ietje Jacobs laat namens de VVD weten dat ze toch wel wat meer van de nog zittende coalitie had verwacht in de afgelopen periode. ‘Met een minderheid heb je meer nodig dan je natuurlijke vrienden. Daar hoort een charmeoffensief bij, dat heb ik wel gemist.’
Verbazing
De oppositiepartijen, met uitzondering van Gezond Verstand Haren, waren hoogst verbaasd over de gang van zaken nadat er sprake was van een coalitiebreuk. ‘Alles wat we tot nu toe weten, weten we via de krant en de televisie’, aldus Ton Sprenger (PvdA).
Scheur in de broek voor D66
D66 komt niet zonder kleerscheuren uit het debat. De grootste politieke partij krijgt het verwijt dat ze zich niet voldoende hebben ingezet om te praten over de toekomst van de coalitie. ‘Een tienminutengesprek op de basisschool duurt langer dan het telefoontje van de fractievoorzitter van D66 over het nieuw te vormen college’, vervolgt de PvdA.
‘Ook dat het bestuur verder gaat met een minderheidscollege hebben we via de media moeten merken’, zegt Dieta Praamstra (ChristenUnie). Ietje Jacobs (VVD): ‘Waarom heeft de fractievoorzitter van D66 geen contact gezocht met de overige fractievoorzitters om de ontstane situatie te bespreken?’
Boetekleed
Bachman trekt namens haar partij het boetekleed aan. ‘U heeft gelijk, dat is inderdaad een punt. Het vertrek van Gezond Verstand Haren kwam op een onverwacht moment. We hadden de tijd nodig om de boel op een rij te zetten. Dat hadden we duidelijker aan moeten geven. We hadden u een bericht moeten sturen.’
Motie van treurnis
De aanvragers van het spoeddebat, VVD, ChristenUnie, PvdA en GroenLinks, dienden als klapstuk een motie van treurnis in. Daarin vroegen ze het college en de coalitiepartijen de raad voortaan adequaat te informeren. De indieners vonden dat de coalitiepartijen ernstig tekort zijn geschoten in het informeren van de raad. De motie werd aangenomen, maar D66 en CDA stemden tegen.
Haren de Krant [Door Redactie]
GvH bont en blauw geslagen door raad, Dellebarre “in de touwen”
Woensdagavond vond een spoeddebat plaats op verzoek van de oppositie. Daarin was GVH de gebeten hond, maar ook D66 en het CDA (coalitie) gingen flink door het stof. De oppositie wilde het naadje van de kous weten over de coalitie-crisis, die al langer gesmeuld had, maar zich openbaarde op 20 december 2017.
Op die dag om 15.00 uur belde fractievoorzitter Meinard Wolters (GVH) zijn collega’s met de mededeling dat zijn wethouder Mariska Sloot haar ontslag zou indienen. Zij kon zich niet langer vinden in de contacten die Haren met Groningen onderhoudt en ze vond dat er ‘oneerlijke spelletjes worden gespeeld in het college’. Naar nu bleek was dat telefoontje van Wolters het begin van de uitrol van een goedgeplande publiciteitscampagne, want binnen een half uur had de aftredende wethouder al contact met RTV Noord en was zij uitgenodigd in de TV-uitzending van 18.00 uur om haar verhaal te doen. Daar herhaalde zij haar beschuldigingen aan haar voormalige collega’s. Een kwartier nadat de fracties over de crisis waren ingelicht ging reeds een persbericht de deur uit en konden de media publiceren dat het college weer een wethouder kwijt was. Volgens de raadsfracties was het daardoor een besluit waarover ‘niet meer was te praten’ en al helemaal niet als de media al uitgebreid waren ingelicht. Zij begrepen GVH’s verwijt aan de burgemeester dan ook niet. Die had volgens Wolters later nog wel eens mogen bellen met de vraag of Sloot misschien op haar besluit had willen terugkomen.
Het debat van woensdag bestond uit drie kwesties:
1) Waarom was het voor GVH nodig om de coalitie op te blazen in deze kwetsbare periode?
2) Waarom is er zo slecht met elkaar gecommuniceerd door GVH en later ook door de coalitiepartijen en college?
3) Hoe nu verder?
1) Waarom was het voor GVH nodig om de coalitie op te blazen in deze kwetsbare periode?
Bij de behandeling van deze vraag zakte woordvoerder Fred Dellebarre (GVH) op pijnlijke wijze door het ijs. Het was voor hem al erg lastig dat hij het zonder fractievoorzitter Meinard Wolters moest stellen (die was verhinderd) en bovendien zat de gewezen wethouder, Mariska Sloot, in het publiek om zijn verrichtingen van dichtbij te kunnen volgen. Daarbij kwam nog eens dat hij nauwelijks staande bleef in de kritische bevraging door alle andere fracties in de raad, zowel door coalitie als oppositie.
Feitelijk kon GVH niemand overtuigen dat er echt geen andere weg mogelijk was. Dellebarre maakte niet duidelijk wat er eigenlijk werd bedoeld met de beschuldiging van ‘oneerlijke spelletjes binnen het college’ zoals die door Wolters en Sloot waren genoemd. Hij kon niet hard maken dat de burgemeester op onheuse wijze zijn ‘macht van de dubbele stem’ had misbruikt in het herindelingsdossier. Hij riep daarmee zelfs de toorn van de burgemeester over zich af: “Geeft u mij één voorbeeld waarin ik die tweede stem heb misbruikt”. Dellebarre: “Ik heb geen voorbeeld paraat”. Het zou overigens ernstig zijn als hij dat voorbeeld wél had kunnen geven, want vergaderingen van het college van B&W behoren vertrouwelijk te zijn en niet met de raad gedeeld te worden. Als dit wel zou zijn gebeurd, zou wethouder Sloot regels hebben overtreden.
Fred Dellebarre begon in zijn beantwoording ook nog eens te citeren uit een vertrouwelijke e-mail van wethouder Michiel Verbeek aan de fracties van de coalitiepartijen. Hij werd daarop direct berispt door de burgemeester, omdat het ‘not done’ is om zulks te doen. Fred Dellebarre kreeg raads-breed klappen en hing na een kwartier als het ware in de touwen van de ring. Hem werd ook gevraagd waarom GVH als coalitiepartij niet haar invloed had aangewend om de vermaledijde contacten met ‘Groningse fusie-werkgroepen’ ongedaan te maken. Hij wist het niet. Hem werd gevraagd waarom GVH in de raadsvergadering van december geen kritische vragen stelde aan het college over die werkgroepen. Hij antwoordde dat de burgemeester hen daartoe geen gelegenheid had gegeven. Hem werd gevraagd waarom GVH had ingestemd met een motie in 2017, waarin de raad aan het college de opdracht gaf te laten onderzoeken welke voorbereidingen echt getroffen moeten worden voor het geval de fusie toch doorgaat (‘kritische paden’, dat zijn zaken als personeelsbeleid en ICT, die langere voorbereidingstijd vergen). Dellebarre wist het niet uit te leggen en zei slechts dat dit was bedoeld om tijd te winnen voor de Tweede Kamer. Groen Links-voorman Hans Sietsma spaarde GVH niet en verweet Dellebarre dat hij zijn dossiers niet kende. Ietje Jacobs (VVD) haalde een paar keer uit naar Dellebarre, omdat die op al haar vragen telkens geen antwoord gaf. Hij maakte weliswaar geluid, maar zei niets, dat was ongeveer de strekking van haar kritiek. Ze bleef tergend herhalen welke vragen nog steeds onbeantwoord waren gebleven. Toen de voltallige raad klaar was met boksen kwam iedereen tot de conclusie, dat er geen zinnig argument was waarom GVH de breuk forceerde. Dat wordt GVH en de ex-wethouder verweten.
2) Waarom is er zo slecht met elkaar gecommuniceerd door GVH en later door de coalitiepartijen D66 en CDA en het college?
De rol van GVH in de communicatie was inmiddels voldoende aan het licht gebracht en bekritiseerd. Daarna richtten de pijlen zich op de coalitiepartijen en met name ook op het college. Beiden hebben na de onheilstijding van het GVH nauwelijks contact gezocht met andere raadsfracties en Ton Sprenger (PvdA), Dieta Praamstra (CU) en Hans Sietsma (GL) maakten zich daarover zichtbaar boos (Sprenger: “Verdikkemie, hoe bestaat dat?” Het grootste verwijt was dat D66 en CDA hun wonden daags na de breuk achter gesloten deuren hebben gelikt en vervolgens hebben besloten dat het college met twee wethouders (minderheidscollege) verder zou gaan. De fracties werden daarover met een persbericht ingelicht. Schande. De andere partijen vinden dat zij hierin gekend hadden moeten worden en wilden meedenken over een mogelijke invulling van de leeggekomen wethouderspost. College en coalitiepartijen CDA en D66 konden niets anders dan erkennen dat dit geen schoonheidsprijs verdiende en boden daarvoor hun excuses aan. Die werden, hetzij morrend, aanvaard.
3) Hoe nu verder?
Dieta Praamstra (CU) sprak harde woorden: “Het vertrouwen in dit college is tot een nulpunt gedaald.” Dat leek de opmaat naar een motie van wantrouwen, maar zover ging de oppositie niet. Dat had zeker gekund als het alleen om de communicatie en politieke etiquette was gegaan. Maar de oppositie vond het inhoudelijk eigenlijk heel goed dat het college contact heeft met de fusie-werkgroepen van Groningen en Ten Boer. In het debat probeerde men hieruit nog even handig de conclusie te trekken dat Haren opschuift naar een ‘ja’ tegen de fusie. Maar zowel wethouder Verbeek als de fracties van CDA en D66 lieten zich niet in die val lokken. Zij blijven faliekant tegen fusie. Maar zij vinden het getuigen van goed bestuurderschap dat je je terdege voorbereidt op een fusie, zelfs als je die niet wenst. Want als de Tweede Kamer deze zomer toch ‘ja’zegt tegen de fusie, mag Haren niet worden opgezadeld met een chaos, omdat er niets is geregeld. Daar zouden burgers schade van ondervinden. Dat wethouder Mariska Sloot dit ‘ambtelijk contact’ als reden geeft voor haar besluit, is dus in de ogen van de raad een keuze voor haar eigen principes en niet voor het belang van de burgers van Haren. “De tijd is wel doorgegaan”, zei Michiel Verbeek.
Fractievoorzitter Jacob Boonstra (CDA) vroeg een schorsing aan om de vraag ‘hoe nu verder’ inhoudelijk te kunnen beantwoorden. Hij keerde terug met een uitgestoken hand naar alle fracties. Hij zei dat hij binnen een week met alle fracties contact opneemt om een open gesprek aan te gaan over de vraag hoe het verder moet met dit college en de eventuele invulling van de lege wethouderspost. Dat aanbod werd gewaardeerd. Volgens wethouder Michiel Verbeek is het overigens haalbaar de rit met twee wethouders uit te zitten, hoewel het een lastige klus zal worden om meerderheden te krijgen. Er staan nog spannende kwesties op de agenda, zoals invulling Haderaplein.
Motie van ‘positieve treurnis’
Tegen 22.30 uur was alles gezegd. Wat de raad betreft heeft het GVH zonder goede reden een crisis veroorzaakt en de partij komt geschonden uit dit debat. Tegelijk werd de coalitie en het college de maat genomen over ‘het proces’ in deze crisis, waarin de raad ten onrechte afzijdig is gehouden. Het vertrouwen ‘op een nulpunt’ leidde niet tot een motie van wantrouwen, maar tot een ‘motie van positieve treurnis’. Dat is een aardige manier om te zeggen dat de raad het allemaal ‘heel slecht vindt’ wat er is gebeurd, maar dat men de reactie en excuses van de coalitie wel waardeert. Men wil de problemen niet nóg groter maken in het belang van Haren. De motie is dus meer bedoeld als ‘notulen’ van deze donkere episode in het gemeentehuis van Haren. Het college kan verder met twee wethouders en krijgt binnenkort van de raad te horen of men in die samenstelling door kan of niet. De motie van treurnis werd ingediend door de oppositiepartijen en (gek genoeg) ook gesteund door GVH. Dat lokte aan het slot nog een lichtvoetig citaat uit de bijbel uit van Wil Legemaat (D66). Die verweet GVH dat ze bij anderen de splinter in het oog altijd ziet, maar daarbij de ‘balk in het eigen oog’ over het hoofd ziet.
Samenvattend
Het college gaat verder (CDA en D66) met een minderheid van 7 tegen 10 in de gemeenteraad. Men zal vertrouwen moeten herwinnen en heeft de eerste stap gezet met excuses en een handreiking naar de oppositie om mee te denken over een nieuw college. Het debat was scherp, maar de kwesties waar het over ging waren geen reclame voor het lokaal bestuur in Haren. Het ware beter als de Vaste Kamercommissie de beelden via de webcast niet heeft gezien. Die kans is gelukkig groot, want de webcast stoorde uitgerekend deze avond, zodat de thuis-kijkers genoegen moesten nemen met een knipperlicht en stotterend geluid.
Op foto’s in Haren de Krant
Ex-wethouder Mariska Sloot luistert aandachtig…
Fred Dellebarre (GVH) in het nauw…
Het bericht Spoeddebat over crisis in verslaglegging verscheen eerst op PvdA Haren.
De werkgroep Armoedesignalering in Haren constateerde op 13 maart dat ze niet serieus genomen wordt door wethouder Michiel Verbeek (D66). Veel gepraat maar nooit acties.
Robert Pastoor
Verslaggever RTV-Noord 
