Poliflw

Beste CDA’ers,Afgelopen woensdag hebben wij een constructieve sessie gehad vanuit de Bestuurdersvereniging (BSV) over de zorgwekkende toestand waarin minderjarige asielzoekers, migranten en vluchtelingen verkeren in de kampen op de eilanden van Griekenland. Onze Partijvoorzitter en ik hebben gemerkt dat in veel afdelingen de zorgwekkende toestand onderwerp van gesprek en discussie is. Zo werden ook moties ingediend waarbij door afdelingen vanzelfsprekend verschillende afwegingen werden gemaakt. Omdat de tijdens de sessie gewisselde informatie voor alle leden informatief is, deel ik deze brief breed. Ook om hiermee antwoord te geven op de vragen en e-mails die wij als fractie en ook de partij hebben ontvangen.Barmhartigheid drijft ons allen en dus voelen velen de behoefte in actie te komen. Tegelijkertijd waren er zorgen, over de aantallen, de huidige druk op de opvang en de integratieproblemen. Ook rezen er vragen: wat is de achtergrond van de minderjarigen, gaat het inderdaad om kinderen die wees zijn, en waar komen ze vandaan? Kortom het onderwerp leeft en het is noodzakelijk om binnen de partij dit gesprek gaande te houden. Hierbij is het ook belangrijk dat we elkaar de ruimte en mogelijkheid geven om ten aanzien van dit belangrijke onderwerp van mening te verschillen over de wijze waarop we de nood proberen te lenigen. In de sessie heb ik uitgelegd dat ik mijn werk altijd doe om de meest kwetsbaren te beschermen. Dat is wat mij ook in dit werk als Kamerlid ten diepste drijft en waar ik iedere dag weer voor aan de slag ga. Ik reis naar opvangkampen waarover zorgen leven, spreek met organisaties die zich voor vluchtelingen inzetten, werkte zelf niet voor niets eerder bij de VN, was taalmaatje van een Sudanese vluchteling en mijn gezin was buddy van een uit Syrië, voor oorlog en geweld gevlucht gezin dat in ons dorp haar weg moest vinden. Vluchtelingen moeten immers intensief geholpen worden wanneer zij in Nederland een nieuw bestaan willen opbouwen. Het gaat niet vanzelf. Dat is waar ons CDA voor staat, omzien naar elkaar en zeker naar kwetsbaren in nood. En dat is ook wat er in ons verkiezingsprogramma van 2017 staat: voor vluchtelingen, in het bijzonder kinderen die werkelijk in nood verkeren bieden wij altijd hulp en bescherming. Daarbij lijkt echter soms het beeld te ontstaan dat er maar een beste oplossing is, in dit geval het naar Nederland halen van een aantal kinderen. In mijn ogen is er veel meer nodig dan dat. Wij werken aan een oplossing voor alle kinderen. Dagelijks komen er vele gezinnen met kleine kinderen, minderjarigen met en zonder ouders en ouderen na een lange en veelal gevaarlijke reis in Griekenland aan, hopend op een betere en veilige toekomst. Als Nederland, maar zeker ook in Europees verband, zijn wij het verplicht om juist Griekenland bijstand, hulp en middelen te bieden om deze mensen van meet af aan te helpen. We moeten werken aan een solide, solidair en effectief systeem in Griekenland zelf, zodat we zo veel mogelijk, het liefst alle vluchtelingen, jong en oud kunnen opvangen, helpen en beschermen. En dat is tot op heden iedere dag opnieuw mijn inzet. Sinds Turkije haar grens met Griekenland geopend heeft om vluchtelingen door te laten hebben we er bij de staatssecretaris op aangedrongen dat er meer hulp moet worden verleend. De Europese samenleving moet die verantwoordelijkheid met elkaar dragen. Dat hebben we stap voor stap voor elkaar gekregen. Hulpgoederen, experts en coördinatoren zijn naar Griekenland gegaan. Ook is heel veel geld gegeven, door Nederland maar ook door de Europese Unie. En toen kwam de coronacrisis. De angst groeide dat het virus ook de vluchtelingenkampen hard zou kunnen raken. Ik ben toen meteen in gesprek gegaan met verschillende mensen uit mijn netwerk om te kijken waar de grootste risico’s lagen en wat we snel zouden kunnen doen. Naar aanleiding daarvan hebben we als coalitie een motie ingediend om direct de meest kwetsbaren, waaronder kinderen, van de eilanden naar het vaste land te verplaatsen en onder te brengen in hotels en desnoods leegstaande cruiseschepen. Daarbij heb ik aangegeven dat ook gezinnen met kinderen geholpen moesten worden. Die kinderen zijn doorgaans nog veel jonger. Dat schoot helaas allemaal niet op. Toen twee Eurocommissarissen die zich met asiel en migratie bezighouden naar Nederland kwamen hebben we ook hen ervan doordrongen dat er snel actie moest worden ondernomen. Toen kwam er gelukkig enige beweging in. Vervolgens ontstond er discussie om kinderen naar andere landen binnen de EU over te brengen. We hebben daar uitvoerig over gesproken en zijn met elkaar gekomen tot een uitvoerbare oplossing waarmee we echt het verschil kunnen maken. Griekenland vroeg ons namelijk te helpen met het opzetten van een voogdijprogramma, zodat alle minderjarigen die in Griekenland terecht komen veiligheid, zorg en noodzakelijke begeleiding kan worden geboden. Griekenland had hiertoe al een poging gedaan die niet van de grond kwam, onze hulp bleek echt nodig. Nederland heeft hier goede ervaringen mee en samen met de CU en D66 hebben wij dit kunnen bewerkstelligen. Dat wordt nu opgepakt door het kabinet. Daarnaast hebben wij afgedwongen dat er meer veilige opvangplekken komen, waarbij Nederland er 48 inricht. Met een verplichting voor 3 jaar, waardoor uiteindelijk 500 minderjarigen van deze opvang gebruik kunnen maken. Hier wordt veiligheid, zorg, begeleiding en onderwijs geboden en, ook heel belangrijk, hier start eindelijk de afhandeling van de asielprocedure van deze minderjarigen die hierop nu jaren moeten wachten. Dan wordt duidelijk of ze daadwerkelijk een status krijgen of moeten worden begeleid, terug naar het land van herkomst. We moeten er namelijk ook voor waken dat kinderen zonder status naar Nederland komen en vervolgens te horen krijgen dat ze alsnog zouden moeten terugkeren naar het land van herkomst, met alle uitvoeringsproblemen die daar achter weg komen. De kans dat de minderjarigen geen status krijgen, is reëel gelet op de cijfers die nu voorhanden zijn over hun herkomst. Hiermee worstelt men nu ook al in Zweden. Dat is voor kinderen, en dat gaf Richard van Zwol in de sessie ook aan, heel erg onthechtend. Van Zwol, voorzitter van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA en adviseur voor de verkiezingsprogramma- commissie, heeft hier een onderzoek naar mogen doen, waarbij met veel jeugdige asielzoekers is gesproken. Zij gaven aan dat het als kind weg zijn van je vertrouwde omgeving en je familie bijzonder zwaar is. In dit verband verdient vermelding dat de helft van de kinderen die inmiddels door Duitsland zijn opgenomen, meteen een verzoek tot gezinshereniging heeft gedaan. Dat terwijl de verwachting is dat niet alle minderjarigen (vooral adolescenten-jongens) een status zullen krijgen. Daarover heeft men in Duitsland nu hoofdbrekers, om nog maar te zwijgen over de risico’s die ontstaan als voor alleenstaande kinderen een ander toelatingsbeleid gaat gelden. Dan zou het zomaar kunnen dat kinderen nog vaker alleen vooruit worden gestuurd. Daarover rijzen inmiddels ook zorgen. Mijn inzet is daarom, ervoor te zorgen dat in Griekenland alle minderjarigen zo snel als mogelijk de duidelijkheid krijgen of zij in aanmerking komen voor een status of niet. In de tussentijd moeten zij op een effectieve manier worden ondersteund en begeleid. Dat gaat nu met onze hulp gebeuren. Zo ontstaat er perspectief. De staatssecretaris heeft dat nu toegezegd en er menskracht en geld voor vrijgemaakt. Alle minderjarigen die daar nu zijn en beslist nog komen, moeten namelijk worden geholpen, want ieder kind in erbarmelijke omstandigheden is er een te veel. Er komt een heel expertiseteam om dit te bewerkstelligen. Van een goed werkend voogdijprogramma profiteren alle minderjarigen die in Griekenland aangekomen zijn of nog komen. Maar hiermee zijn we er natuurlijk nog niet. Ten eerste volg ik de uitwerking van de plannen als altijd heel kritisch. We willen periodiek verslag krijgen van de vorderingen en hiertoe heb ik daarom ook een motie ingediend. Er zijn een aantal landen dat minderjarigen hebben overgenomen en nu weer voor nieuwe uitdagingen staan. Op mijn vraag of de staatssecretaris met deze landen wil kijken of ook zij nu in Griekenland met ons willen samenwerken, bleek mij dat deze landen hierover inderdaad in gesprek willen. Als meer landen daar opvang regelen waarbij procedures worden opgestart, kan het Nederlandse initiatief als een olievlek werken. Dat is in het belang van nog meer minderjarigen. Ten tweede is het zo dat wij in afwachting zijn van het asiel- en migratieplan van de Europese Commissie. Dat wordt over 2 weken verwacht. Daarin zullen, naar verwachting, veel aspecten worden geregeld (een meer gemeenschappelijk asielbeleid met ook een betere aanpak van de overlastproblematiek en het thema van terugkeer). We weten dat ook hervestiging onderdeel zal uitmaken van dit pact. Als vluchtelingen aan de randen van Europa dus een status krijgen, zal ook Nederland haar aandeel moeten nemen. Daar heb ik in het laatste debat ook geen enkele onduidelijkheid laten bestaan. In het totale hervestigingsprogramma hebben we overigens nu ook al meer dan 3000 mensen overgenomen. Dat is onze verantwoordelijkheid en die blijven we wat mij betreft ook in de toekomst nemen. Let wel. Een ander groot probleem waar we in Nederland mee te kampen hebben, is dat er 6.500 statushouders zijn, waaronder veel gezinnen met kleine kinderen, die vast zitten in onze asielcentra. Er is vooralsnog geen ruimte voor hen in onze gemeenten. Ik zou heel graag zien dat de gemeenten die ruimhartig hebben aangeboden vluchtelingen te willen opnemen, alles op alles zetten om hen in hun gemeenschap op te nemen. Veel gezinnen met jonge kinderen die hier al zijn hebben nog een eigen plek nodig in ons eigen land. Als we het toch eens voor elkaar zouden krijgen dat deze kinderen na de zomer ergens naar school zouden kunnen gaan en er een einde zou komen aan hun ellenlange wachten. Ik zal mij er voor blijven inzetten dat wij in Europees verband, als Nederland onze verantwoordelijkheid nemen als het gaat om de meest kwetsbare vluchtelingen te helpen, beschermen en een nieuwe veilige toekomst te bieden. Waarbij we met elkaar oog moeten houden voor wat er al gedaan wordt, wat we nog meer kunnen doen en hoe we ook in ons eigen land kunnen zorgen dat de vluchtelingen die hier zijn en nog wachten op een eigen woning een plekje in de gemeenten krijgen. Zodat we vervolgens weer nieuwe mensen kunnen opvangen en ook hen weer kunnen helpen. De asielzoekerscentra zitten nu vol en het lukt het COA niet om plekken te vinden voor nieuwe centra. Dat baart mij ook grote zorgen. Als slot wil ik iedereen die deelnam aan de sessie, of op een andere wijze betrokkenheid toonde, bedanken voor de vragen en kritische noten. Die houden mij scherp en sterken mij ook in mijn werk dat ik doe. Met vriendelijke groeten, Madeleine van Toorenburg

De coalitie heeft een akkoord bereikt over een breed pakket voor de aanpassing van de asielprocedures voor kinderen en gezinnen. Fractieleider Sybrand Buma: ‘We hebben een evenwichtig akkoord bereikt, dat zowel perspectief biedt voor gezinnen en kinderen die lang in een uitzichtloze positie hebben verkeerd, maar dat tegelijkertijd het beleid aanscherpt om nieuwe schrijnende gevallen te voorkomen’. Het pakket omvat een herbeoordeling van de ruim 700 gezinnen, die op dit moment niet in aanmerking komen voor het kinderpardon. Deze aanvragen worden opnieuw beoordeeld op basis van het criterium of zij gedurende aanvraag steeds beschikbaar zijn geweest voor de vreemdelingendiensten. Dit betreft het overgrote deel van deze groep. Het overleg in de coalitie volgde op het voorstel dat onze woordvoerder Madeleine van Toorenburg samen met coalitiepartner D66 heeft gedaan voor een versoepeling van het kinderpardon. Van Toorenburg: ‘Het huidige stelsel functioneert niet meer zoals het bedoeld is. Aan de ene kant zien we dat gezinnen met kinderen die hier geworteld zijn worden vastgezet en uitgezet, terwijl aan de andere kant uitgeprocedeerde asielzoekers niet worden aangepakt en uitgezet maar wel zorgen voor veel overlast en onrust. Dit kan ik niet meer uitleggen.’ De voorstellen die vandaag zijn gepresenteerd komen tegemoet aan de zorgen van het CDA en D66. Afgesproken is dat de aanvraag van de hele groep van 700 gezinnen opnieuw wordt beoordeeld op basis van wat aangeduid kan worden als een beschikbaarheidscriterium. Tot die herbeoordeling worden de uitzettingen gestaakt. Dit betekent dat de zo lang slepende zaken opnieuw worden bekeken met een versoepeling van de eisen. Ook is overeengekomen dat na de herbeoordeling van deze groep de pardonregeling wordt beëindigd. Die leverde inmiddels toch al nauwelijks iets op. Bovendien komt de commissie-Van Zwol nog voor de zomer met voorstellen om de procedures te verkorten. Ook wordt geïnvesteerd in extra capaciteit voor de IND. Op die manier worden nieuwe schrijnende gevallen voorkomen, want gezinnen wachten nu veel te lang op een beslissing. De coalitie heeft ook overeenstemming bereikt over een wijziging van de discretionaire bevoegdheid. Deze bevoegdheid van de staatssecretaris wordt vervangen door een schrijnendheidstoets door het hoofd van de IND. Voor de toepassing van deze toets kan onafhankelijk advies worden gevraagd bij een externe commissie (o.a. pedagoog). Dit voorstel is in lijn met een CDA motie van vorig jaar, waarin ook werd gevraagd om de toets te verplaatsen van het eind van de procedure naar de eerste fase waarin een asielverzoek is aangevraagd. Op die manier blijft de mogelijkheid bestaan om schrijnende situaties, die buiten de regels vallen, toch mee te wegen. Tot slot zal worden geïnvesteerd in de capaciteit van de Immigratiedienst IND. ‘We zien nu procedures vastlopen dat leidt tot lange wachttijden met als gevolg schrijnende gevallen die we zouden kunnen voorkomen. Gezinnen met kinderen moeten daarbij voorrang krijgen’, aldus van Toorenburg. Het akkoord binnen de coalitie betekent goed nieuws voor een groot deel van de gezinnen, die al lange tijd in onzekerheid verkeren. Zij krijgen een nieuw perspectief om zich in Nederland te vestigen. Maar het akkoord betekent ook dat het stelsel op een aantal punten wordt aangescherpt, waardoor we in de toekomst nieuwe schrijnende gevallen trachten te voorkomen. Dankzij de vele gesprekken, vanuit onze eigen partij, advocaten, rechters en belangenorganisaties zijn wij uiteindelijk gekomen tot dit resultaat.

De coalitie heeft een akkoord bereikt over een breed pakket voor de aanpassing van de asielprocedures voor kinderen en gezinnen. Fractieleider Sybrand Buma: ‘We hebben een evenwichtig akkoord bereikt, dat zowel perspectief biedt voor gezinnen en kinderen die lang in een uitzichtloze positie hebben verkeerd, maar dat tegelijkertijd het beleid aanscherpt om nieuwe schrijnende gevallen te voorkomen’. Het pakket omvat een herbeoordeling van de ruim 700 gezinnen, die op dit moment niet in aanmerking komen voor het kinderpardon. Deze aanvragen worden opnieuw beoordeeld op basis van het criterium of zij gedurende aanvraag steeds beschikbaar zijn geweest voor de vreemdelingendiensten. Dit betreft het overgrote deel van deze groep. Het overleg in de coalitie volgde op het voorstel dat onze woordvoerder Madeleine van Toorenburg samen met coalitiepartner D66 heeft gedaan voor een versoepeling van het kinderpardon. Van Toorenburg: ‘Het huidige stelsel functioneert niet meer zoals het bedoeld is. Aan de ene kant zien we dat gezinnen met kinderen die hier geworteld zijn worden vastgezet en uitgezet, terwijl aan de andere kant uitgeprocedeerde asielzoekers niet worden aangepakt en uitgezet maar wel zorgen voor veel overlast en onrust. Dit kan ik niet meer uitleggen.’ De voorstellen die vandaag zijn gepresenteerd komen tegemoet aan de zorgen van het CDA en D66. Afgesproken is dat de aanvraag van de hele groep van 700 gezinnen opnieuw wordt beoordeeld op basis van wat aangeduid kan worden als een beschikbaarheidscriterium. Tot die herbeoordeling worden de uitzettingen gestaakt. Dit betekent dat de zo lang slepende zaken opnieuw worden bekeken met een versoepeling van de eisen. Ook is overeengekomen dat na de herbeoordeling van deze groep de pardonregeling wordt beëindigd. Die leverde inmiddels toch al nauwelijks iets op. Bovendien komt de commissie-Van Zwol nog voor de zomer met voorstellen om de procedures te verkorten. Ook wordt geïnvesteerd in extra capaciteit voor de IND. Op die manier worden nieuwe schrijnende gevallen voorkomen, want gezinnen wachten nu veel te lang op een beslissing. De coalitie heeft ook overeenstemming bereikt over een wijziging van de discretionaire bevoegdheid. Deze bevoegdheid van de staatssecretaris wordt vervangen door een schrijnendheidstoets door het hoofd van de IND. Voor de toepassing van deze toets kan onafhankelijk advies worden gevraagd. Dit voorstel is in lijn met een CDA motie van vorig jaar, waarin ook werd gevraagd om de toets te verplaatsen van het eind van de procedure naar de eerste fase waarin een asielverzoek is aangevraagd. Op die manier blijft de mogelijkheid bestaan om schrijnende situaties, die buiten de regels vallen, toch mee te wegen. Daarnaast zal worden geïnvesteerd in de capaciteit van de Immigratiedienst IND. ‘We zien nu procedures vastlopen dat leidt tot lange wachttijden met als gevolg schrijnende gevallen die we zouden kunnen voorkomen. Gezinnen met kinderen moeten daarbij voorrang krijgen’, aldus van Toorenburg. Door dit nieuwe akkoord mogen er meer mensen in Nederland blijven. Daar tegenover staat dat de vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden zal worden verminderd van 750 naar 500. Dit zorgt voor een nieuwe balans en een evenwichtiger asielbeleid waar wij als CDA voor staan. Het akkoord binnen de coalitie betekent goed nieuws voor een groot deel van de gezinnen, die al lange tijd in onzekerheid verkeren. Zij krijgen een nieuw perspectief om zich in Nederland te vestigen. Maar het akkoord betekent ook dat het stelsel op een aantal punten wordt aangescherpt, waardoor we in de toekomst nieuwe schrijnende gevallen trachten te voorkomen. Dankzij de vele gesprekken, vanuit onze eigen partij, advocaten, rechters en belangenorganisaties zijn wij uiteindelijk gekomen tot dit resultaat.

De coalitie heeft een akkoord bereikt over een breed pakket voor de aanpassing van de asielprocedures voor kinderen en gezinnen. Fractieleider Sybrand Buma: ‘We hebben een evenwichtig akkoord bereikt, dat zowel perspectief biedt voor gezinnen en kinderen die lang in een uitzichtloze positie hebben verkeerd, maar dat tegelijkertijd het beleid aanscherpt om nieuwe schrijnende gevallen te voorkomen’. Het pakket omvat een herbeoordeling van de ruim 700 gezinnen, die op dit moment niet in aanmerking komen voor het kinderpardon. Deze aanvragen worden opnieuw beoordeeld op basis van het criterium of zij gedurende aanvraag steeds beschikbaar zijn geweest voor de vreemdelingendiensten. Dit betreft het overgrote deel van deze groep. Het overleg in de coalitie volgde op het voorstel dat onze woordvoerder Madeleine van Toorenburg samen met coalitiepartner D66 heeft gedaan voor een versoepeling van het kinderpardon. Van Toorenburg: ‘Het huidige stelsel functioneert niet meer zoals het bedoeld is. Aan de ene kant zien we dat gezinnen met kinderen die hier geworteld zijn worden vastgezet en uitgezet, terwijl aan de andere kant uitgeprocedeerde asielzoekers niet worden aangepakt en uitgezet maar wel zorgen voor veel overlast en onrust. Dit kan ik niet meer uitleggen.’ De voorstellen die vandaag zijn gepresenteerd komen tegemoet aan de zorgen van het CDA en D66. Afgesproken is dat de aanvraag van de hele groep van 700 gezinnen opnieuw wordt beoordeeld op basis van wat aangeduid kan worden als een beschikbaarheidscriterium. Tot die herbeoordeling worden de uitzettingen gestaakt. Dit betekent dat de zo lang slepende zaken opnieuw worden bekeken met een versoepeling van de eisen. Ook is overeengekomen dat na de herbeoordeling van deze groep de pardonregeling wordt beëindigd. Die leverde inmiddels toch al nauwelijks iets op. Bovendien komt de commissie-Van Zwol nog voor de zomer met voorstellen om de procedures te verkorten. Ook wordt geïnvesteerd in extra capaciteit voor de IND. Op die manier worden nieuwe schrijnende gevallen voorkomen, want gezinnen wachten nu veel te lang op een beslissing. De coalitie heeft ook overeenstemming bereikt over een wijziging van de discretionaire bevoegdheid. Deze bevoegdheid van de staatssecretaris wordt vervangen door een schrijnendheidstoets door het hoofd van de IND. Voor de toepassing van deze toets kan onafhankelijk advies worden gevraagd. Dit voorstel is in lijn met een CDA motie van vorig jaar, waarin ook werd gevraagd om de toets te verplaatsen van het eind van de procedure naar de eerste fase waarin een asielverzoek is aangevraagd. Op die manier blijft de mogelijkheid bestaan om schrijnende situaties, die buiten de regels vallen, toch mee te wegen. Daarnaast zal worden geïnvesteerd in de capaciteit van de Immigratiedienst IND. ‘We zien nu procedures vastlopen dat leidt tot lange wachttijden met als gevolg schrijnende gevallen die we zouden kunnen voorkomen. Gezinnen met kinderen moeten daarbij voorrang krijgen’, aldus van Toorenburg. Door dit nieuwe akkoord mogen er meer mensen in Nederland blijven. Daar tegenover staat dat de vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden zal worden verminderd van 750 naar 500. Dit zorgt voor een nieuwe balans en een evenwichtiger asielbeleid waar wij als CDA voor staan. Het akkoord binnen de coalitie betekent goed nieuws voor een groot deel van de gezinnen, die al lange tijd in onzekerheid verkeren. Zij krijgen een nieuw perspectief om zich in Nederland te vestigen. Maar het akkoord betekent ook dat het stelsel op een aantal punten wordt aangescherpt, waardoor we in de toekomst nieuwe schrijnende gevallen trachten te voorkomen. Dankzij de vele gesprekken, vanuit onze eigen partij, advocaten, rechters en belangenorganisaties zijn wij uiteindelijk gekomen tot dit resultaat.

Dat laatste is voor een partij als het CDA bepaald geen onbelangrijke constatering. Onder leden van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN, met 1,8 miljoen leden met afstand het grootste protestantse kerkgenootschap) is het CDA de grootste partij. Bij de Kamerverkiezingen van 2017 stemde een op de drie PKN-leden op het CDA. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar was dat 25 procent.

Toen het kerkasiel op 26 oktober van start ging – de ononderbroken kerkdienst in Den Haag moet voorkomen dat het Armeense gezin Tamrazyan wordt uitgezet – schaarde de leiding van de PKN zich razendsnel achter de actie. PKN-voorman René de Reuver ging voor in de dienst. De kerk pleit al langer voor een ruimhartiger kinderpardon.

In het kielzog van De Reuver volgden er velen: inmiddels hebben meer dan achthonderd voorgangers een bijdrage aan de dienst geleverd. Hoeveel van hen met het CDA sympathiseren, is onduidelijk, maar het zullen er niet weinig zijn.

Ook al spraken prominente CDA’ers zich tegen het kerkasiel uit, zoals de Haarlemmer burgemeester Jos Wienen, de voorstanders uit CDA-kring lieten nadrukkelijker van zich horen. Voormalig PKN-voorzitter Karin van den Broeke sprak haar steun uit voor de actie. Haar naam staat op de Zeeuwse CDA-kandidatenlijst voor de aanstaande verkiezingen voor de Provinciale Staten.

De opvolgster van Van den Broeke, Saskia van Meggelen, ging voor in de Bethelkapel. Scheidend CDA-voorzitter Ruth Peetoom bezocht de Bethelkapel. Rein Willems, oud-topman van Shell en oud-senator voor het CDA, zette zich in. Net als Jan Eerbeek, voormalig hoofd van de justitiepredikanten en geestelijke verzorgers én oud-raadslid voor het CDA. En Bert Jan Lietaert Peerbolte, hoogleraar aan de VU en lid van het CDA Theologenberaad, een theologenclub binnen de partij, liet zich horen. Ook veel lokale CDA-afdelingen spraken zich afgelopen maanden uit voor een ruimer kinderpardon.

Van begin af spraken de initiatiefnemers van het kerkasiel achter de schermen ‘intensief’ met politici van CDA en ChristenUnie. Beide partijen houden op 9 februari hun voorjaarscongres. Met het oog daarop nam in de afgelopen weken het contact met de partijen toe.

‘De komende weken zullen we op verschillende manieren indringend aandacht vragen voor het kinderpardon en het kerkasiel’, schreven de initiatiefnemers twee weken terug in hun wekelijkse update. “We hadden dankzij de gesprekken met politici de laatste weken al redenen te denken dat er iets in beweging zou kunnen komen”, zegt Derk Stegeman, predikant en coördinator van het kerkasiel.

Het kinderpardon is al veel langer onderwerp van debat en meestal laait dat debat op doordat er een uitzetting op handen is van een gezin, wiens beroep op het kinderpardon is afgewezen. Het debat laait dan even op en zakt na een tijdje weer in.

Doordat het kerkasiel voor de familie Tamrazyan maar voortduurt, was er in de afgelopen maanden van inzakken geen sprake. Er is doorlopend aandacht voor in de media, ook internationaal: het nieuws van de eindeloze kerkdienst is door media wereldwijd opgepikt. De aandacht bleef bleef dus onveranderd hoog.

Ook omdat de initiatiefnemers van het kerkasiel telkens nieuwe haakjes wisten te vinden om hun boodschap aan op te hangen: een onderzoek naar de veiligheidssituatie in Armenië, steun van prominente organisaties als de Raad van Kerken en de World Communion of Reformed Churches, een door tientallen wetenschappers ondersteund rapport over de schade die de stress en onzekerheid van een op handen zijnde uitzetting aan de hersenen van kinderen toebrengen.

Dat rapport werd in de Bethelkapel gepresenteerd op de avond dat René de Reuver er voorging, met alle media-aandacht van dien. Dit weekend werd dat rapport door Kamerlid Madeleine van Toorenburg als een van de argumenten aangehaald om de draai van het CDA te verklaren.

Het vorige kabinet stelde het huidige kinderpardon in, maar in de praktijk bleek dat veel kinderen niet in aanmerking komen omdat de criteria strikt werden gehanteerd. De druk om de bestaande regels coulanter toe te passen, nam de afgelopen maanden flink toe. Zo had het Europese Hof van Justitie kritiek op hoeveel medewerking er wordt geëist van asielzoekers.

De kwestie rond de Armeense kinderen Lili en Howick, die uiteindelijk mochten blijven van staatssecretaris Harbers, werkte daarop als vliegwiel. Een groep hoogleraren waarschuwde voor hersenschade bij kinderen die soms jarenlang hier zijn, soms zelfs geboren zijn, maar met stress kampen vanwege dreigende uitzetting. In de achterban van het CDA begonnen daarna ook burgemeesters zich sterk te maken voor soepeler toepassing van beleid. Daarbij springt in het oog dat het ChristenUnie-lid Hayarpi Tamrazyan (21) dreigt te worden uitgezet. Zij zoekt al 83 dagen haar toevlucht in een Haagse kerk. De Haagse politici beleefden bovendien ongemakkelijke momenten toen tv-maker Tim Hofman met de 9-jarige Nemr op hen afstapte. Diens vraag: waarom moet hij – geboren in Nederland – uitgezet worden naar Irak, het land van zijn ouders, terwijl kinderen Lili en Howick mogen blijven? Een handtekeningenactie voor een ‘pardon dat wél werkt’ werd daarna meer dan 250.000 getekend.

In de nasleep van die ophef schreef de advocaat van Lili en Howick, Flip Schüller, bovendien een memo ‘voor betere regelgeving’, dat D66 en CDA ter hand hebben genomen.

Wat betekent het voor gezinnen met kinderen die nu al in de procedure zitten?

De partijen zijn daar ondubbelzinnig over: hun zaken zouden door staatssecretaris Mark Harbers nog eens bekeken worden. ,,Door de bril van dit voorstel”, aldus Madeleine van Toorenburg (CDA).

Naar schatting gaat het om vierhonderd tot zevenhonderd gevallen. Een groot deel van hen is hier al jaren, of zelfs hier geboren. Een onbekend deel van hen viel eerder buiten de regeling, omdat ze niet meewerkten aan eigen uitzetting. Als Harbers meegaat in het plan, kan dat betekenen dat zij alsnog kunnen rekenen op verblijf.

Het kabinet wilde toch niks veranderen aan de asielregels?

Strikt genomen worden bestaande regels vooral anders uitgelegd. Niettemin is het een flinke koerswijziging. Het kabinet maakte er tot op heden geen geheim van dat het juist ‘de bedoeling’ was dat veel asielkinderen buiten het pardon vielen. Nu draaien twee regeringspartijen het om: een gezin maakt kans ténzij ze de procedures moedwillig traineren, bijvoorbeeld door aanvraag op aanvraag te stapelen. Zo willen de partijen ervan af dat een kind dat gewoon inschreven staat in een gemeente en naar school gaat, niet direct buiten het pardon valt als het een keer een afspraak met de IND mist. Dat onttrekken aan ‘rijkstoezicht’ was altijd al een heikel punt, omdat de kinderen in de praktijk wel gewoon in beeld waren bij gemeenten. Zij hadden bijvoorbeeld eigen woonruimte geregeld, waardoor ze niet in asielcentra zaten. Ook hoeven gezinnen niet langer mee te werken met hun eigen uitzetting als de zaak nog niet door een rechter is behandeld, of wanneer een gezinslid met medische problemen kampt.

Belangrijk is ook dat de partijen voorstellen om ‘de techniek’ te veranderen. Nu nog zijn de regels in een Vreemdelingencirculaire opgeschreven, niet in een wet. CDA en D66 willen ze in een wet vastleggen. Dat lijkt iets kleins, maar zorgt ervoor dat rechters in asielzaken beter kunnen controleren hoe de pardonregels per geval uitpakken.

Heeft dit politieke gevolgen?

Tijdens de formatie bleek al hoe verdeeld Rutte-3 is over asiel. D66 en ChristenUnie staan lijnrecht tegenover de striktere VVD en CDA. In het regeerakkoord kwam het tot een compromis: er werd vastgehouden aan bestaande regels. Ook na de affaire rond Lili en Howick volhardden CDA en D66 daarin. ,,We hebben afspraken gemaakt tijdens de formatie. Dit is de politieke realiteit”, zei Maarten Groothuizen (D66) toen in de Tweede Kamer.

Die afspraken blijven staan, maar worden anders toegepast. ChristenUnie zal de nieuwe voorstellen toejuichen, maar dat is anders bij de VVD. Die partij hield tot dusver ook vast aan het huidige beleid. Maar het CDA is stellig. Zoals het nu gaat ‘werkt het niet’, is de procedure ‘contraproductief’. ,,Op frustreren wil je geen bonus zetten, maar het moet sterker gaan meewegen hoe geworteld kinderen zijn geraakt”, aldus Van Toorenburg.

Hoe gaat het verder?

Het hele voorstel moet volgens CDA en D66 betrokken worden in het onderzoek dat Harbers momenteel laat doen naar hoe de asielprocedure beter (en sneller) kan. Als dat is afgerond, moet hij oordelen over bestaande zaken.

Nu zijn dat er mogelijk vierhonderd. Wanneer de staatssecretaris de voorstellen wegwuift, zeggen de partijen via moties tot een meerderheid te komen in de Tweede Kamer. Die zou er, met steun van linkse partijen, ook zijn.

Regeringspartijen CDA en D66 willen dat het asielbeleid in ons land wordt versoepeld voor gezinnen met kinderen. Een ruimere toepassing van het kinderpardon ligt echter politiek gevoelig.

Hayarpi Tamrazyan is uitgeprocedeerd. Een doorlopende kerkdienst voorkomt haar uitzetting.