Worstelen met vaccineren
Ik weet nog goed hoe in mijn jeugd in Rijssen de polio toesloeg. Op de school waar ik zat waren de kinderen nauwelijks ingeënt. Het besmettingsgevaar was daardoor groot en urgent. In onze kerk en op school voelde je de worsteling van velen toen er door de overheid werd opgeroepen tot vaccinatie. Mag dat? Je kind laten inenten? Ging dat niet in tegen de voorzienigheid en het vertrouwen dat niets bij geval geschiedt?
Ook vandaag de dag worstelen nog vele ouders en jongeren zelf in onze gemeente met die vragen. Kinderen of tieners preventief inenten tegen ziektes als tetanus, baarmoederhalskanker, kinkhoest, difterie, mazelen of meningokokken, is dat echt nodig en mag dat wel? Het antwoord daarop kan ik natuurlijk niet geven want als er één uitgangspunt hierbij geldt, dan is dat voor mij in elk geval dat iedereen hierover in eigen vrijheid hoort te beslissen. Niemand hoort te heersen over het geweten van de ander. Echter, “alleen afgaan op het geweten is gevaarlijk, want ons geweten kan licht dwalen”, zo schreef Ds. Abma als leider van de SGP ooit in “De Banier” (25 maart 1971) in een artikel over vaccinatie naar aanleiding van de polio-uitbraak in Staphorst. Die individuele keuzevrijheid verplicht een ieder daarom dat je daarover goed nadenkt en ook met anderen praat om de ‘voors’ en ‘tegens’ af te wegen. Onze gemeente biedt daarvoor een gelegenheid. Op het consultatiebureau kan een afspraak gemaakt worden voor ouders om hierover met deskundigen te praten. Ook bieden de websites van onze gemeente en van het Centrum voor Jeugd en Gezin extra informatie.
Hoe zit het met dat vaccineren in Barneveld? Een paar cijfers. Het percentage volledig gevaccineerde kinderen in onze gemeente bedraagt zo’n 66%; in heel Nederland is dat net boven de 90%. Het gaat dan om kinderen die geboren zijn in 2015 en voor hun tweede jaar de vaccinaties volgens het Rijksvaccinatieprogramma hebben gekregen. In 2018 werd er een verhoging van kinkhoestinfecties geconstateerd in Barneveld. De GGD introduceerde extra maatregelen voor kinderen en toen werden 84% van de baby’s ingeënt. De laatste jaren wordt een toename gezien van hersenvliesontsteking door de Meningokokken type W-bacterie. Hiervoor is een vaccinatieprogramma opgezet voor 14-jarigen. In Barneveld was de opkomst 63%.
De lage vaccinatiegraad in onze gemeente heeft twee belangrijke negatieve effecten. Allereerst heeft de niet-gevaccineerde een grotere kans besmet te raken en akelig ziek te worden met ernstige gevolgen die niet te herstellen zijn. Juist omdat voor de behandeling van de ziektes zelf geen volwaardige medicijnen aanwezig zijn, wordt gebruik gemaakt van de preventieve vaccinatie. En zoals we op vele terreinen van het leven voorzorgsmaatregelen treffen, is dat met de vaccinatie dus ook het geval.
Het tweede negatieve effect van de lage vaccinatiegraad in Barneveld betreft de gevolgen voor de gemeenschap, ons allen dus. Uit wetenschappelijk onderzoek van de Wereld Gezondheidsorganisatie blijkt dat de bacteriën en virussen die de verschillende ziektes veroorzaken nauwelijks kans hebben zich te verspreiden als die vaccinatiegraad ruim boven de 90% ligt. Door mee te doen aan de vaccinatie draag je dus ook bij aan het gemeenschappelijke doel om een uitbraak te voorkomen en de ziekte uit te bannen. Doe je niet mee, dan raakt dat dus niet alleen jezelf maar vergroot je ook de risico’s voor anderen. Ik ga nog even terug naar Ds. Abma die in zijn artikelen over vaccinatie schreef dat we daarover zeer verschillend kunnen denken maar tegelijk de vraag stelt of we alleen verantwoordelijk zijn voor onszelf of ook medeverantwoordelijkheid dragen voor de gezondheid van onze gemeenschap, want: “Gij zijt elkanders leden. Ook dat staat er geschreven”, zo lees ik dan. “Bezwaar tegen het middel als zodanig is er niet, want we gebruiken immers ook medicijnen” zo vervolgt de predikant. Om vervolgens te waarschuwen voor het “verafgoden van het middel” als men daarvan alleen het heil zou verwachten. Zou je dat middel ook als “genadegift van God” kunnen zien zo las ik in een interview met een arts uit de kring van de Gereformeerde Gemeente.
Ik wil nogmaals benadrukken dat deze column u wil aanzetten tot bezinnen. Bezinning op de vraag hoe om te gaan met vaccineren. De beslissing daarover neemt u allen zelf.
Waarom schrijf ik dan nu over dit onderwerp?
Omdat de risico’s op uitbraken groter worden nu de vaccinatiegraad zo laag is geworden. Dat raakt de gemeenschap. En omdat GGD Gelderland-Midden start met de vaccinatiesessies tegen Meningokokken op 4 april en 22 mei in de Veluwehal. Jongeren in de leeftijd 14-18 jaar krijgen een uitnodiging om zich te beschermen tegen deze ziekte die de uiterst gevaarlijke (en zelfs dodelijke) hersenvliesontsteking kan veroorzaken. Tussen 15.00 en 20.00 kunnen zij er terecht Kijk daarvoor ook maar eens op www.deelditnietmetjevrienden.nl voor informatie en verhalen van jongeren en ouders die te maken hebben gehad met de meningokokkenziekte.
Ik wens allen die worstelen met vaccineren wijsheid toe bij het maken van hun afwegingen.
Dr. J.W.A. van Dijk
Burgemeester
