Poliflw

Voorzitter, als ik langs Amare loop, op weg naar dit stadhuis, dan denk ik niet alleen aan onze ellenlange debatten over deze cultuurtempel. Of het prijskaartje hiervan, dat jaar op jaar ongunstiger uitpakt. Of de cultuursector, waarin het dit jaar stiller is dan ooit. 

Voorzitter, ik vraag me ook wel eens af of deze tempel niet onbedoeld een momument wordt voor een politiek wankele tijd. Een tijd waarin we zijn opgeschrikt door een gezondheidscrisis, waarvan de gevolgen nog nauwelijks te overzien zijn. Waarin de integriteit van ons lokale bestuur steeds vaker onderwerp van gesprek is. En waarin de polarisatie tussen inwoners en buurten steeds voelbaarder wordt, zelfs in dit stadhuis.

Voorzitter, om heelhuids uit deze crisis te komen zullen we de kortste weg moeten vinden van polarisatie naar solidariteit. En de eensgezindheid die nodig is om een crisis te bestrijden, is in dit stadsbestuur soms helaas ver te zoeken. We herinneren ons allen nog de afvaloorlog die een jaar geleden woedde tussen bestuurspartijen Groep de Mos en GroenLinks. Een droevige vertoning in de richting van Hagenaars en Hagenezen die zich dagelijks een weg door de rotzooi moeten banen.

Voorzitter, mijn fractie moet helaas constateren dat die cultuur van hete aardappels naar elkaar doorschuiven ook in dit nieuwe college nog springlevend is. We merkten het vorige week, toen wethouder Revis zijn afscheidscadeau aan de stad presenteerde. Kent u de grap van de sociale huurwoningen tegenover het Centraal Station? Nou, hij lijkt een beetje op de grap van de sociale huurwoningen in het Spuikwartier... Woningen die alleen op papier hebben bestaan, om prestigieuze bouwplannen een sociaal randje te geven. 

Voorzitter, hoe is het mogelijk dat één wethouder solistisch ‘package deals’ met vastgoedbazen kan smeden die eerdere beloften aan de raad teniet doen? Zoals de belofte dat het zogenaamde ‘Central Innovation District’ niet een speeltuin wordt voor kosmopolitische kenniswerkers, maar een gebied waar iedereen een plekje kan veroveren. Ongeacht de dikte van je portemonnee. Wat zegt het dat de wethouder Wonen onlangs geen enkele vraag wilde beantwoorden over die gebroken beloften? Een schone stad, een betaalbare stad: dit soort zaken zijn de basis voor een menswaardig bestaan. Daar drijf je geen koehandel mee, maar daar zet je samen de schouders onder. Mijn fractie roept de wethouder wonen en zijn kersverse collega, de heer Mulder, dan ook op om voortaan vanuit één gezamenlijke visie te bouwen aan onze stad. De visie dat iedere betaalbare woning het waard is om voor te knokken. Juist nu.

Maar voorzitter,  om eensgezind uit de crisis te komen is meer nodig dan een eensgezind stadsbestuur. Het vraagt ook om een andere politiek. Willen we solidariteit organiseren, dan moeten we op zoek naar wat ons verbindt in plaats van  verdeelt. Bijvoorbeeld: het besef dat wijken als Duindorp en de Schilderswijk veel dichter bij elkaar liggen dan we dikwijls denken. We hoeven maar even in de schoenen van onze jongeren te stappen.

Voorzitter, onze jongeren groeien momenteel op in het besef dat ze later wellicht slechter af zijn dan hun ouders. In een maatschappij die hen leert om elkaar als concurrenten te zien. Want op die ene stage of die ene betaalbare studio azen nog honderden anderen. En juist de jongeren zonder kruiwagen om hogerop te komen dreigen in deze ratrace het onderspit te delven. Dat brengt mij bij de hamvraag over de plannen van dit college: voor wie werkt onze economie?

Voorzitter, om die vraag te beantwoorden maak ik een sprong terug in de tijd. Waar onze kust vroeger met haar havengebonden bedrijvigheid brood op de plank bood aan jonge gezinnen, moest deze grotendeels plaats maken voor toerisme en luxe woningbouw. En begrijp me niet verkeerd: natuurlijk biedt het toerisme veel mooie banen. Maar de sector grossiert ook in flexwerk en is broos in tijden van crisis. En de jongere zonder kruiwagen die een baan wil in de horeca, moet niet zelden concurreren met werkstudenten.

Voorzitter, als we doorspoelen naar het heden zien we dat in de Binckhorst – ons grootste binnenstedelijke bedrijventerrein – ambachtelijke familiebedrijven een onzekere toekomst tegemoet gaan. Al jaren waarschuwt men dat de huidige visie voor de Binckhorst – nog zo’n erfenis van Revis – tot een uittocht van bedrijven zou kunnen leiden. Een domino-effect, dat mogelijk wordt versneld met het vertrek van de Asfaltcentrale. Terwijl de Binckhorst juist jarenlang de plek was waar Haagse jongeren op de fiets naar toe konden om een vak te leren.

Voorzitter, wat zegt het college tegen deze jongeren? Dat door internationale bedrijven die hun hele personeelsbestand meenemen aan te trekken, er indirect banen voor hen zullen worden gecreëerd? Dat de energietransitie als vanzelf banen in de bouw of installatietechniek zal creëren? Of kiest het college ervoor om in haarsociaal-economisch herstelplan en de besteding van de Enecogelden hun kansen centraal te stellen? Door bijvoorbeeld leer- en ontwikkelkansen voor jongeren als rode draad op te nemen in ieder bestedingsplan. Kiest het college ervoor om keiharde banenafspraken te maken voor onze jongeren? Voorzitter, ik hoop deze zaken terug te zien in de economische plannen en investeringen die het college reeds heeft aangekondigd . Want wat de SP betreft kunnen we kwetsbare jongeren niet afschepen met de kruimels van de ‘trickle down economie’. Zij verdienen een deel van de koek.

De fracties van SP, GroenLinks, D66 en PvdA in de Haagse gemeenteraad zijn ontsteld over de videoboodschap die de CEO van het ook in Den Haag actieve thuiszorgbedrijf Axxicom aan zijn medewerkers stuurde. In de videoboodschap worden medewerkers die nu minder werk hebben door de coronacrisis opgeroepen om vakantiedagen op te nemen. Dit zou nodig zijn om het bedrijf financieel gezond te houden, maar ook zodat medewerkers zich “dan misschien minder bezwaard voelen om thuis te zitten en wel hun salaris doorbetaald te krijgen”.  

SP-fractievoorzitter Lesley Arp: “Zorgverleners kampen momenteel al met veel stress. Axxicom zou dit offer niet van hen mogen vragen. Bovendien horen wij dat medewerkers in de huishoudelijke hulp bij Axxicom geen beschermingsmiddelen krijgen. Met het gevolg dat cliënten uit angst voor besmetting hun thuiszorg afzeggen, waardoor er dus minder werk is.”

Samen met Erlijn Wenink (GroenLinks), Marieke van Doorn (D66) en Janneke Holman (PvdA) heeft Arp daarom om opheldering gevraagd bij het college over de oproep van de Axxicom-baas. Wat de fracties betreft mag het niet zo zijn dat zorgmedewerkers onder druk worden gezet om vakantiedagen op te nemen. De FNV wijst er bovendien op dat werknemers hier niet mee akkoord hoeven te gaan. Ook willen de fracties opheldering over het ontbreken van beschermingsmiddelen bij de thuiszorginstelling. Daarnaast vragen ze bij het college extra aandacht voor het feit dat er ook Hagenaars met behoud van uitkering bij Axxicom werken, via zogenaamde werkontwikkeltrajecten. 

Erlijn Wenink : “Dit is blijkbaar het ‘applaus’ dat thuiszorgmedewerkers vanuit de eigen top krijgen. Laat hen niet de financiële klappen van deze crisis opvangen.” Holman sluit zich hierbij aan: “schandalig dat aan zorgmedewerkers die het nu al zwaar genoeg hebben, ook nog eens gevraagd wordt om vakantiedagen in te leveren. Een totaal verkeerd signaal om nu als zorgorganisaties af te geven.” Van Doorn vraagt tot slot nog aandacht voor het nog steeds niet opgeloste gebrek aan beschermingsmaterialen in de thuiszorg: “Alle Haagse zorghelden hebben beschermende kleding nodig. Laat hen niet langer werken met het grote dilemma: thuisblijven en cliënten in de steek laten, of gaan werken met alle besmettingsrisico’s van dien.”

De gemeente Den Haag moet snel met een noodplan komen om het Haags Straatnieuws en haar verkopers te hulp te schieten. Dit stellen de SP, Partij voor de Dieren, GroenLinks, Haagse Stadspartij en PvdA in de Haagse gemeenteraad. Door de coronacrisis is het voortbestaan van het Haags Straatnieuws onzeker. De krant is voor sommige straatverkopers hun enige inkomstenbron. SP-fractievoorzitter Lesley Arp: “Zij zijn ten einde raad en weten niet hoe ze nu het hoofd boven water moeten houden. Het mag niet zo zijn dat bedelen voor hen straks de enige optie is.”

Vanwege de coronacrisis zijn verschillende distributiepunten van het Haags Straatnieuws gesloten en is de verkoop van de krant minimaal. Het Haags Straatnieuws is momenteel volledig afhankelijk van donaties en dat brengt veel onzekerheid met zich mee voor de organisatie. De linkse partijen willen dat de gemeente onderzoekt in hoeverre het Haags Straatnieuws en de verkopers gebruik kunnen maken van de maatregelen van het Rijk en de gemeente. Als deze maatregelen geen uitkomst bieden moet de gemeente wat hen betreft met een noodoplossing komen. 

Robin Smit van de Partij voor de Dieren: “Normaal gesproken draait het Haags Straatnieuws uitsluitend op donaties en de verkoop. Maar om het voortbestaan van de krant te garanderen, zou de gemeente een eenmalige bijdrage kunnen leveren.” Raadslid Fatima Faïd van de Haagse Stadspartij vult aan: “De gemeente zou bijvoorbeeld ook de voorraad papieren kranten die het Haags Straatnieuws over heeft zelf op kunnen kopen en een alternatieve verspreidingswijze kunnen bedenken. Bijvoorbeeld via sociale initiatieven die nu maaltijden bezorgen.” Serpil Ates van GroenLinks onderstreept nogmaals het belang van het Haags Straatnieuws: “Wij hopen dat het college het Haags Straatnieuws kan bijstaan in deze moeilijke tijden. Deze krant is voor veel dak- en thuislozen een reddingsboei. Die mag niet verloren gaan.” PvdA-raadslid Janneke Holman roept tot slot mensen op om Straatnieuws te steunen door de krant online te kopen: “Ook mooi dat de krant nu digitaal is te krijgen en ook Hagenaars de verkopers kunnen blijven steunen!. Een krant bestel je door te mailen naar redactie@haagsstraatnieuws.nl”

Een week geleden werd bekend dat Eneco verkocht zal worden aan het Japanse Mitsubitshi voor 4,1 miljard. De Haagse aandelen van Eneco zouden goed zijn voor 680 miljoen euro. De onderhandelende partijen VVD, D66, GroenLinks, CDA en PvdA lijken gretig om het geld uit geven, bijvoorbeeld aan de energietransitie. De SP roept de nieuwe coalitie op om de besteding van de Eneco-miljoenen te koppelen aan een Haagse banengarantie.

SP-fractievoorzitter Lesley Arp: ‘Er wachten in Den Haag veel mensen op een kans om weer aan het werk te komen. Door de energietransitie komen er veel banen in de bouw en installatietechniek bij. Als we aan bedrijven de voorwaarde te stellen dat zij Hagenaars aan het werk helpen, worden de Eneco-gelden via een omweg ook weer in Den Haag uitgegeven.’

Ook wil de SP dat de gemeente renovaties van woningcorporaties gaat voorfinancieren, zodat ook sociale huurders kunnen profiteren van de energietransitie. ‘Door de financiële problemen van de Haagse corporaties dreigen veel huurders nog jarenlang in slecht geïsoleerde en ongezonde woningen te zitten. Zij krijgen bovendien te maken met stijgende gasprijzen, terwijl zij zelf niet kunnen verduurzamen. De Eneco-gelden moeten daarom niet alleen ten goede komen aan de toekomstige bewoners van de Binckhorst en de dure woontorens in het centrum, maar juist ook aan de huidige huurders in bijvoorbeeld Den Haag Zuidwest’, aldus Arp.

Voorop staat voor de SP dat Eneco nooit verkocht had mogen worden. De gemeente loopt nu immers jaren aan dividendinkomsten mis. Daarnaast vraagt de energietransitie juist om meer grip op onze energievoorzieningen, in plaats van deze te verkopen aan multinationals die vooral uit zijn op winst. Arp: ‘Nu het ernaar uitziet dat Eneco helaas toch verkocht wordt, moeten de onderhandelaars zich wel realiseren dat je de opbrengst maar één keer uit kan geven. Wat de SP betreft moet deze ten goede komen aan Hagenaars die nog niet profiteren van de energietransitie.’

Bovenstaande voorstellen heeft Arp ingebracht tijdens haar gesprek met formateur Tom de Bruijn over het naderende coalitieakkoord. De SP zal zich de komende jaren hard blijven maken voor een sociale energietransitie.

Op 9 oktober heeft de Haagse SP-fractie gesproken met verkenner Tom de Bruijn over het nieuw te vormen stadsbestuur van Den Haag. Gezien de SP momenteel slechts een zetel heeft in de Haagse raad, vinden wij het niet meer dan logisch dat grotere oppositiefracties als eerste aan zet zijn om toe te treden tot het nieuwe college. Belangrijker is voor onze fractie dat er in het nieuwe coalitieakkoord op bepaalde thema’s andere keuzes worden gemaakt.

Zorg en jeugdhulp

Voordat het college bestaande uit Groep de Mos / Hart voor Den Haag, VVD, D66 en GroenLinks op 2 oktober klapte, presenteerde zij plannen om jaarlijks ruim 30 miljoen te bezuinigen op de zorg en jeugdhulp. Onacceptabel, vond de voltallige Haagse oppositie. Immers dreigen kwetsbare Hagenaars de dupe te worden van deze flinterdunne bezuinigingspolitiek. Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen deden oppositiepartijen daarom de oproep aan het college om deze structurele bezuinigingen te heroverwegen, door op zoek te gaan naar een alternatieve financiële dekking voor de tekorten. Nu het in de lijn der verwachtingen ligt dat meerdere oppositiepartijen zullen toetreden tot het nieuwe college, vindt de SP het niet meer dan logisch dat het nieuwe coalitieakkoord recht doet aan deze oproep.

Welzijnswerk

Niet alleen de voorgenomen bezuinigingen op de zorg en jeugdhulp hebben tot felle kritiek geleid vanuit de oppositie. Al sinds de presentatie van het coalitieakkoord ‘Stad van Kansen en Ambities’ hangt een aangekondigde miljoenenbezuiniging op het welzijnswerk als donkere wolk boven onze stad. Aangezien er in het verleden al fors is bezuinigd op het welzijnswerk, vindt de SP het zeer onwaarschijnlijk dat deze nieuwe miljoenenbezuiniging niet ten koste zou gaan van de kwaliteit. Veel welzijnswerkers weten bovendien nauwelijks wat hen te wachten staat. Ook is onduidelijk of de bezuiniging zal leiden tot de sluiting van buurthuizen. Wat de SP betreft alle reden voor het nieuwe college om ook deze bezuiniging te heroverwegen.

Verkoop van Eneco

De nieuwe politieke realiteit in Den Haag, zou wat de SP betreft ook nieuw licht moeten schijnen op de verkoop van Eneco. Inmiddels oud-wethouder Guernaoui botste meermaals met de raad over het verkoopproces, de geheimhouding en de duurzaamheidsvoorwaarden van de koper. Bovendien hangt de mogelijke verkoop van Eneco aan de fossiele reus Shell als een zwaard van Damocles boven de raad. De SP wil dan ook dat het verkoopproces van Eneco en de wijze waarop de raad hier voortaan over wordt geïnformeerd besproken wordt tijdens de onderhandelingen. Hiernaast moet een duidelijke voorkeur worden uitgesproken voor een echt duurzame koper. De SP is altijd tegen de verkoop van Eneco geweest omdat duurzaamheid om veel meer gaat dan euro’s: het gaat om de democratische zeggenschap over onze energievoorziening. Het minste wat de nieuwe coalitie in dit licht kan doen, is ervoor zorgen dat Eneco niet in handen komt van één van de grootste vervuilers ter wereld. 

Bovenstaande wensen hebben wij op 9 oktober kenbaar gemaakt aan de heer De Bruijn. Uiteraard zullen wij ook de andere aspecten van het nieuw te vormen coalitieakkoord kritisch tegen het licht houden. De SP hoopt op een integer stadsbestuur dat dicht bij de inwoners van onze stad staat en bereid is de belangen van kwetsbare Hagenaars voorop te stellen. Wij wensen de heer De Bruijn veel succes en wijsheid toe met zijn verkenning. 

De Haagse SP-fractie

De SP Den Haag wil dat het college afspraken maakt met woningcorporaties om de huren van hun huizen met energielabels E, F en G te bevriezen. Dit in het kader van de duurzaamheidsplannen van wethouder van Tongeren (GroenLinks). SP-fractievoorzitter Hanne Drost: “De SP waarschuwt al jaren dat de rekening van de energietransitie niet bij mensen met een kleine portemonnee moet komen te liggen. Toch is dit elke keer weer het geval, zo ook in de plannen van wethouder van Tongeren.”

Door de huren van sociale huurwoningen met energielabels E, F en G te bevriezen, komt de gemeente volgens de SP tegemoet aan diegenen die het meeste last hebben van de stijgende energieprijzen. De SP verwacht bovendien dat hiermee de steun uit de stad voor de gemeentelijke duurzaamheidsplannen groeit. Drost: “Bewoners van corporatiewoningen met slechte energielabels hebben het meeste last van de hogere energiebelastingen, maar kunnen zelf niks doen om te verduurzamen. Voor mensen die pas in 2030 aan de beurt zijn voor renovatie is dit onacceptabel. Veel huurders hebben al moeite om rond te komen en worden nu nog harder gepakt door onrechtvaardig klimaatbeleid.”

In eerdere commissiedebatten gaf wethouder van Tongeren aan dat ze vindt dat afspraken met woningcorporaties over verduurzaming vooral op landelijk niveau gemaakt moeten worden en dat de gemeente hier geen rol in heeft. Drost is het hier niet mee eens: “De wethouder vergeet dat dit soort zaken gewoon in de prestatieafspraken met de corporaties geregeld kunnen worden. Van een GroenLinks-wethouder hadden wij meer verwacht dan achter landelijke regelgeving aanhobbelen.”

De SP zal in de gemeenteraadsvergadering van 16 mei ook nog andere alternatieven bieden voor het duurzaamheidsbeleid van het college. Zo wil Drost bijvoorbeeld dat energiecoöperaties gestimuleerd worden om op daken van sociale huurwoningen zonnepanelen te plaatsen en een woonlastengarantie voor huurders, zodat zij er niet financieel op achteruit gaan na een renovatie.

Op 6 april hebben huurders van de Binckhorstlaan 131 hun huisbaas genomineerd voor de Huisjesmelker van het Jaar-verkiezing. Samen met ROOD, jong in de SP hebben ze Marcel van Hooijdonk uitgenodigd om hem een petitie te overhandigen. Deze petitie is door meer dan vijftig bewoners ondertekend. Ook wilden de huurders hun huisbaas een cheque van -750 euro overhandigen en een cadeau. Huisbaas Van Hooijdonk kwam niet opdagen.

Huurders willen meerdere zaken aankaarten met hun actie. Zo hebben alle bewoners 250 euro of meer moeten betalen voor het tekenen van hun contract, terwijl dit niet mag volgens de wet. Ook moesten sommige huurders verplicht verhuizen, maar hebben ze nooit de verplichte verhuisvergoeding van minimaal 500 euro gekregen. Ook is er 150 euro per persoon betaald voor services die niet worden uitgevoerd. De huurders zijn, ondanks het feit dat Van Hooijdonk niet kwam opdagen, van plan om door te gaan met hun acties. ROOD zal hen hierin blijven steunen.

Ook de Haagse SP gemeenteraadsfractie heeft samen met GroenLinks aandacht gevraagd voor de situatie van de huurders aan de Binckhorstlaan 131. Zo hebben beide fracties het college gevraagd of zij bereid is een proceskostenfonds in het leven te roepen, zodat huurders meer mogelijkheden hebben om onwettige contract- of bemiddelingskosten terug te vorderen. De gemeente Amsterdam heeft al een dergelijk fonds. Ook hebben GroenLinks en de SP voorgesteld dat het Huurteam meer mogelijkheden zou moeten krijgen om huurders bij te staan bij wie onterechte kosten in rekening zijn gebracht. Beide voorstellen worden door het college meegenomen in de pilot 'Handhaving Goed Verhuurderschap' van de gemeente.

SP fractievertegenwoordiger Lesley Arp: ‘Nu onze stad steeds meer opleidingen en studenten aantrekt, neemt ook het risico op misstanden toe, omdat huisbazen en bemiddelingsbureaus munt willen slaan uit de woningnood. Het stadsbestuur moet alles op alles zetten om ervoor te zorgen dat studenten niet het slachtoffer worden van onwettige praktijken.’ De SP zal er scherp op toezien of de maatregelen van het college in de praktijk ook gaan leiden tot een betere bescherming van huurders.

Terwijl de SP stond te protesteren bij het hoofdkantoor van Shell, presenteerde wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) gister vol trots “als eerste grote stad” een integrale duurzaamheidsnota. De reden voor het protest was dat Nederlandse huishoudens dit jaar gemiddeld 334 euro extra aan energie moeten betalen, terwijl Shell (de grootste vervuiler van Nederland) de dans ontspringt en over haar 20 miljard winst 0 euro belasting betaalde. De SP vreest voor energiearmoede, maar de nota van van Tongeren, die betaald zal worden door de verkoop van Eneco aan waarschijnlijk ditzelfde Shell, mist ook maar enige verwijzing hiernaar. “Schokkend”, volgens de SP. Fractievertegenwoordiger Rick Hoefsloot: “Terwijl Rotterdam vorige maand een raadsakkoord duurzaamheid aannam waar het bestrijden van energiearmoede het eerste speerpunt was, blijft de nota van van Tongeren angstig stil op dit punt.”

Duurzaamheidsplannen teveel gericht op “voorlopers”

Volgens de SP biedt de duurzaamheidsnota met name concrete plannen om voorlopers en welwillenden tegemoet te komen, mensen met de tijd en het geld om de investeren in duurzaamheid, maar geeft de nota amper aanknopingspunten voor de mensen die relatief het meest van hun inkomen kwijt zijn aan de energietransitie: de mensen die het meeste merken van die 334 euro. Hoefsloot: “Wat betreft de duurzaamheidsmaatregelen voor mensen met een kleine beurs, wijst de wethouder elke keer naar het Rijk. Of het nou gaat om verduurzamen zonder hogere woonlasten, of het verduurzamen van corporatiewoningen, elke keer ligt het buiten het bereik van de gemeente. Het enige dat de wethouder schijnbaar kan bedenken voor mensen met een kleine beurs, is een pakketje tochtstrips en een energiecoach.”

Dit terwijl er volgens de SP wel degelijk alternatieven zijn, zoals hun plan om als gemeente zonnepanelen op de daken van corporatiewoningen te plaatsen. Ook verbazen de socialisten zich over het plan van de wethouder om 200 elektrische laadpalen per jaar te plaatsen, terwijl  uitbreiding van sloopregelingen ook een optie zou zijn. “In plaats van in te zetten op duurzaamheidsmaatregelingen die iedereen ten goede komen, moeten we meteen vol elektrische bolides subsidiëren. Drie keer raden in welke wijken die laadpalen terechtkomen! ”, aldus Hoefsloot.

Banen in de nieuwe economie

De energietransitie biedt ook grote kansen voor nieuwe banen in deze nieuwe economie. Met name in de bouw en de installatietechniek, komen er veel mogelijkheden. De duurzaamheidsnota echter, geeft hier volgens de SP te weinig aandacht aan, een paar zinnetjes en geen concrete plannen. Een gemiste kans, aldus Hoefsloot: “de grote vraag voor ons is hoe je de banen die voorkomen uit de energietransitie gaat invullen. Worden dat mensen uit de wijken, die we zelf opleiden en betrekken bij de transitie, of worden dat multinationals als Shell die grote aanbestedingen binnenhalen en de hele stad in één keer aanpakken?” De eerste optie, levert volgens de SP niet alleen kansen op om de Haagse economie te versterken en banen te creëren voor mensen uit de bijstand, maar levert ook betrokkenheid van wijkbewoners op. Hoefsloot: “Wat is er nou mooier dat bewoners zelf bouwen aan de transitie van hun wijk?” De SP zou graag zien dat hier bijvoorbeeld sociaal ondernemers, coöperaties of een gemeentelijke dienst voor ingezet zou worden.