Poliflw

Vanaf 1 januari 2016 geldt in Nederland de ‘Wet Taaleis’. Bijstandsgerechtigden worden getoetst op hun taalniveau. Als hij/zij niet voldoet aan de taaleis en ook niet laat weten dat hij/zij bereid is daar iets aan te doen, dan kan de bijstandsuitkering verlaagd worden. Te beginnen met 20% in de eerste zes maanden, daarna 40% voor de volgende zes maanden en na 12 maanden kan de uitkering volledig gestopt worden. In de vier grootste steden ontvangen nog altijd duizenden werklozen een uitkering, zonder dat zij voldoende Nederlands spreken om kans te maken op een baan, zoals de wet eist.

Hester Veltman, fractie VVD en Cora van Wijngaarden, fractie CDA hebben deze week raadsvragen gesteld en gevraagd of de 260 mensen die in september 2016 niet voldeden aan de Wet Taaleis, hier inmiddels wel aan voldoen en zo niet, wat de consequenties voor hen waren. Ook hebben de fracties geïnformeerd naar het aantal bijstandsgerechtigden in de gemeente Ede dat op dit moment niet voldoet aan de taaleis en hoeveel mensen inmiddels een korting op de uitkering hebben ontvangen. 

Deze week publiceerde De Gelderlander dat in de vier grootste steden nog altijd duizenden werklozen een uitkering ontvangen, zonder dat zij voldoende Nederlands spreken om kans te maken op een baan, zoals de wet eist. 

Het CDA en de VVD verzoeken het college de volgende vragen te beantwoorden:

Voorzitter, Allereerst: complimenten voor de nieuwe weergave die er op internet is van de begroting. Dit maakt het voor iedereen makkelijker. De inhoudelijke discussie over waar de gemeente in het komende jaar, in de komende jaren, haar geld aan gaat uitgeven hebben we vlak voor de zomer gehad. Voor de VVD-fractie was een zeer heikel punt de plotselinge gigantische verhoging van de uitgaven voor de gemeentelijke interne organisatie.

De raad was hier niet in meegenomen – iets wat ongebruikelijk is en het ook onmogelijk maakt om ons budgetrecht uit te oefenen en onze verantwoordelijkheid te nemen. Voor de VVD Ede staat voorop dat we zorgvuldig omgaan met het belastinggeld van onze inwoners. Het is vertrouwensgeld. Bij navraag naar de plannen en onderbouwing voor deze uitgaven zijn we niet gerustgesteld. De VVD Ede vindt dat er eerst een gedegen en uitgewerkt plan moet liggen, voordat er geld aan wordt uitgegeven – zeker omdat het gaat om grote bedragen. Twee dagen gelden kregen we iets meer informatie over hoe de gemeente de uitbreiding van de organisatie wil aanpakken. Dit is een memo waarin het college beschrijft dat de visies en plannen hiervoor later dit jaar en in 2018 gereed zijn.  Natuurlijk is het goed om voor de kwaliteit van het werk de organisatie onder de loep te nemen, maar dit is wat ons betreft echt de omgekeerde volgorde. 

Onze inwoners zijn gelukkig. Mede door besluiten die in het verleden zijn genomen, ook toen de VVD in het college zat, kunnen we zeggen dat het best goed gaat in onze gemeente: op de verschillende terreinen zien we beweging en mooie vooruitzichten die ons helpen de welvaart te behouden die we hier hebben en het voorzieningenniveau op pijl te houden. Het gaat goed met de economie en er is meer geld beschikbaar, maar wat zeggen we tegen onze inwoners? Dat de gemeente grotere uitgaven doet! We zijn blij met het amendement van D66 dat ruimte bood voor de verlaging van de kosten als onze inwoners een identiteitspas of paspoort aanvragen. Maar van ons mag er meer rechtstreeks ten goede komen aan de inwoners en bedrijven die ook een groot deel van onze gemeente bekostigen, dus via een verlaging van de OZB. De VVD Ede wil dat iedereen ervan kan meeprofiteren dat het beter gaat met de economie, dat zij het nu al concreet in hun portemonnee kunnen voelen, niet alleen als ze een nieuw paspoort moeten hebben. Maar goed, een amendement om dit te regelen kon niet op een meerderheid rekenen. 

Een aantal onderwerpen waar de gemeente aan zet is, wankelen wat ons betreft. Zo realiseert de gemeente zich dat ‘De verhalen van Ede (Veluwe, food, herinneringstoerisme) nog onvoldoende ‘geladen’ zijn en niet allemaal draagvlak hebben.’ Het thema food is nog niet iets van de inwoners en van veel ondernemers, het lijkt nog heel erg op een boel interne circuits en projectgroepen, het zegt de meeste bezoekers nog niets. Wereldvoedseldag is een mooi initiatief om het in de picture te zetten, maar slechts 5000 bezoekers vinden wij weinig voor het geld dat eraan is besteed. Het lijkt ook allemaal wat ad hoc: er is geen visie voor food voor de lange termijn, geen strategie die de activiteiten een kader meegeeft. Dus als we iets willen laden, hebben we dan helder wát we willen laden? 

Over Citymarketing willen nogmaals meegeven dat de dorpen om Ede heen zich hiermee niet verbonden voelen. Dat komt vooral door de term Citymarketing. Dat spreekt niet aan als je de cultuurhistorische waarde van het middelpunt van Nederland, midden in de natuur, een boost wil geven, het spreekt niet aan als je als dorp een pareltje van de Veluwe wil zijn. Dus ook al is het een gebezigde term in de wereld van recreatie en toerisme – hier past het gewoon niet. 

En ondertussen heb ik gisteren weer aan iemand uit moeten leggen waar Ede ligt en dat we toch écht veel groter zijn dan Hengelo – met alle respect voor Hengelo. 

We zijn in juli dit jaar mede indiener geweest voor een motie om de communicatie van de gemeente met de inwoners te verbeteren. Dat is hard nodig en hopelijk is de gemeente hier nu extra mee aan de slag gegaan. Dat dat nog niet goed gaat, zien we op de website van het afvalbedrijf: op 12 oktober zegt de wethouder ons toe dat inwoners een maand meer tijd krijgen om hun GFT- en papiercontainer in te wisselen. Maar op dit moment staat nog steeds op de site van het afvalbedrijf dat de wisseltermijn al op 16 oktober is afgelopen. Heel, heel jammer dat dit zo moet gaan. Kan dit vandaag of morgen nog rechtgetrokken worden?

Voorzitter, de gemeente doet de komende jaren nog veel uitgaven die gedekt worden door de opbrengsten uit de precariobelasting. Deze opbrengsten krijgen we tot 2022. Hoe ziet het college het daarna? Ontstaat er een gat? Zijn de activiteiten in 2021 afgerond? Er gaat tot en met 2021 ruim 19 miljoen naar het investeringsfonds – verwacht het college dat daarna inderdaad niets meer nodig is of ontstaat er tekort in de exploitatie? Is hier over nagedacht of schept u een probleem voor uw opvolgers?

Wat betreft het World Food Center: in 2014 is op initiatief van de VVD een amendement aangenomen waarin de kaders staan voor de financiële bijdrage van onze gemeente aan het WFC. De voorgenomen bijdrage is vijf miljoen euro. Er bestaan nu nog grote twijfels of er voldoende bijdrage komt vanuit het bedrijfsleven en de business case is nog niet rond. Begrijp ons goed, we zouden het echt fantastisch vinden als het WFC er komt. Maar we maken ons grote zorgen. Lopen we geen sluis in? We willen graag geïnformeerd worden en vragen het college dit jaar nog een tussentijdse toets op de kaders te agenderen in onze raad.   

Voorzitter, en dan het World Art Center. De VVD Ede fractie vindt het World Art Center een goed plan. We zijn wel zeer verbaasd dat we vanmiddag een collegevoorstel bespraken voor een World Art Center in het Exposeum waarbij jaarlijks EUR 500.000 gemeentesubsidie wordt geraamd, terwijl in de begroting die we nu behandelen vanaf 2018 de jaarlijkse subsidie van het Exposeum wordt verlaagd van 500.000 naar 250.000. Dit is namelijk destijds bij mEdemaken toegezegd als bezuinigingsvoorstel. Voor ons is dit onbegrijpelijk, het staat haaks op elkaar. We wachten de uitleg van de wethouder af.  

Verder: tuincentrum Houtman. De VVD Ede is er altijd voorstander van geweest dat de gemeente de grond weer in volle eigendom krijgt en toevoegt aan het prachtige landgoed Kernhem. We hopen dat de onderhandelingen die op stapel staan tot deze uitkomst leiden. We zijn van plan een amendement op de begroting hierover mede in te dienen. 

Tot slot, over het thema veiligheid. Wij willen graag een motie indienen over de Ingevalvannood kaart. Snel handelen door hulpverleners als de nood aan de man is, kan levens redden. Soms, vaak in noodgevallen, komen hulpverleners in de situatie dat ze graag snel contact leggen met familieleden of snel informatie over medicijnen willen achterhalen. Zeker nu veel mensen zelfstandig en vaak ook, als ze ouder worden, alleen langer thuis blijven wonen, loopt men ertegen aan dat deze informatie in noodgevallen niet voor handen is. Een simpele kaart in de meterkast met informatie over contactpersonen en medicatie kan dan de oplossing zijn. In Amstelveen en naar ik heb begrepen in meer gemeenten, heeft de gemeente een dergelijke kaart ontworpen en verstrekt aan alle inwoners. Wij vragen het college dat ook in onze gemeente te doen en hiervoor de meest simpele en efficiënte verspreidingsmethode te kiezen (dit kan zijn samen met een krant of een speciale editie ergens van). De ontwikkelkosten heeft Amstelveen al gedragen – zij stelt het ontwerp gratis ter beschikking aan andere gemeenten. Het betreft voor ons dus marginale kosten, voor drukken en verspreiden. De VVD Ede fractie gaat ervan uit dat dat binnen de huidige begroting gedekt kan worden. Eigenlijk juicht iedereen die van het initiatief hoort, ook hulpverleners, het idee toe. Natuurlijk is iedereen vrij er gebruik van te maken – maar het is een geste van de gemeente – een geste die levens kan redden. Wij hopen van harte op de steun van deze raad.

Dank u, voorzitter.