Het begint een ritueel te worden. Onderzoeksjournalisten leggen grove misstanden bloot in de zorg. Zoals de zorgbestuurders die zichzelf verrijken door zorggeld weg te sluizen naar bv's waarin ze zelf financiële belangen hebben. Maar ook de vele constructies in de zorg om 'legaal' winst te maken over de rug van patiënten zijn veel Nederlanders een doorn in het oog. Bij het ritueel hoort uiteraard ook de ophef. Debatten worden aangevraagd en de minister moet opheldering geven.
Maar dat helpt natuurlijk niet. Want wat deze 'zorgondernemers' doen is niets anders dan de vruchten plukken van het geldgedreven zorgstelsel dat de afgelopen jaren is opgetuigd. Als je deze schandalen niet wilt, dan moet je het marktdenken uit de zorg halen.
Je kunt in dit land sneller een zorginstelling beginnen dan een snackbar. Het toezicht op nieuwe instellingen schiet hopeloos tekort. En ook voor bestaande zorginstellingen is het kinderlijk eenvoudig om grof geld te verdienen. Gelukkig doen de meesten dat niet, maar voor kwaadwillenden is het een fluitje van een cent. Kunnen we de cowboys dan niet uit de zorg jagen? Jazeker wel, de wet die daar een begin mee maakt, ligt al klaar voor behandeling in de Tweede Kamer.
De wet gaat alleen niet ver genoeg. Partijen als de VVD willen immers helemaal niet van de winsten in de zorg af. Als het aan die partij ligt, gaan ook ziekenhuizen winst uitkeren aan beleggers. Leg dat maar eens uit in een tijd dat ziekenhuizen failliet gaan en uw zorgpremie alleen maar hoger wordt.
De SP wil de wet juist verder aanscherpen. We moeten veel strenger worden in de toelating van nieuwe (soms lucratieve) zorgbedrijfjes. Bewijs eerst maar dat alles op orde is en dat je als bestuurder geen achtergrond vol fraude hebt. Eis ook volledige transparantie in de geldstromen. De kerstboom aan bv's die sommige zorginstellingen gebruiken is vaak een dekmantel om geld uit de zorg te trekken.
We kunnen ook de winsten aanpakken door een verbod op winstuitkering voor de hele zorg in te stellen. Ons voorstel daarvoor ligt al klaar, we hoeven er alleen nog maar over te stemmen. Natuurlijk mogen zorgverleners fatsoenlijk verdienen, daar strijdt de SP juist al jaren voor. Instellingen moeten ook gezond zijn, dus een positief resultaat is belangrijk. Maar geld dat overblijft, moet uiteraard weer terug in de zorg. Er zijn namelijk grote tekorten.
Overal in het land komen op dit moment zorgverleners in actie omdat ze geen goede cao krijgen. Laten we daar ons geld aan besteden: zij verdienen het. We betalen toch geen zorgpremie om de zakken van aandeelhouders te vullen?
Dit artikel verscheen op zaterdag 6 juli 2019 in het Algemeen Dagblad.
