Gisteravond stond het onderwerp "Laborijn" op de agenda van de Doetinchemse raad. Lees de bijdrage van Steven Kroon namens de PvdA en de ingediende motie, die raadsbreed werd aangenomen.
Voorzitter,
De fractie van de Partij van de Arbeid vindt het diep- en diep triest dat onze werkorganisatie Laborijn, waar honderden Doetinchemmers van afhankelijk zijn voor hun dagelijks eten op tafel, in deze staat van verval terecht is gekomen. Natuurlijk vraagt dat om een scherp politiek debat. Maar het vraagt ook om aandacht voor degenen voor wie deze ontwikkelingen het meeste impact hebben. In de eerste plaats de klanten van Laborijn. Die eindelijk gehoord leken te worden maar verder in onzekerheid verkeren over hoe nu verder. Maar ook op de medewerkers van Laborijn op de werkvloer, die dag in dag uit hun best doen om mensen naar werk te leiden, van inkomen te voorzien en vooruit te helpen in hun leven. Richting hen willen wij een politiek signaal afgeven van rust, vertrouwen en zekerheid. En om die reden dient de Partij van de Arbeid de volgende, raadsbreed ondersteunde motie in.
Motie “Klanten en medewerkers Laborijn”
De Raad van Doetinchem, bijeen op 27 juni 2019
Overwegende dat:
Veel inwoners voor hun dagelijks levensonderhoud afhankelijk zijn van de steun en hulp van Laborijn;
Veel medewerkers van Laborijn dag in dag uit hun uiterste best doen deze steun en hulp voor onze inwoners voor elkaar te krijgen.
Constaterende dat:
Het rapport Berenschot indringende zaken met betrekking tot de bejegening van bijstandsgerechtigden door Laborijn aan het licht heeft gebracht;
Het voornemen tot uittreding uit Laborijn door de gemeente Oude IJsselstreek tot veel bestuurlijke verwarring leidt;
Beide ontwikkelingen een forse veranderopgave maar ook veel onduidelijkheid voor de klanten en medewerkers voor Laborijn met zich meebrengen.
Draagt het College op, richting het bestuur van Laborijn aan te geven:
1. Alles te doen wat nodig is om de steun en hulp voor de klanten van Laborijn niet in gevaar te brengen;
2. Alles te doen wat nodig is om de rust en het vertrouwen op de werkvloer terug te laten keren;
3. Alles te doen wat nodig is om focus te houden op waar het nu om gaat: het optimaliseren van de dienstverlening, bejegening en ondersteuning van de klanten van Laborijn;
4. Op korte termijn, uiterlijk voor het zomerreces, richting betrokken Raden duidelijk te maken op welke wijze bovenstaande wordt opgepakt.
Voorzitter,
Maar dan. Want hiermee is de kous natuurlijk niet af. Zeker niet voor bestuursleden, directie en management van Laborijn. Want hen houden wij wél verantwoordelijk voor de chaos die is ontstaan bij Laborijn. En in het politieke debat over het ontstaan én oplossen van die chaos staan voor ons drie vragen centraal, waar glashelder antwoord op moet komen.
Ten eerste. Hoe heeft het in vredesnaam zover kunnen komen? Eén van de meest pijnlijke conclusies in het Berenschot-rapport is dat sinds de oprichting van Laborijn weinig of geen aandacht geweest voor vaardigheden, houding, gedrag en klantbejegening. Hoe is dat mogelijk gegeven het feit de commissie Bezwaarschriften in haar Jaarverslagen 2016 en 2017 al constateert dat zij van mening is dat “de houding ten opzichte van uitkeringsgerechtigden zorgelijk is”. En de Ombudsman een jaar later een wijst op het ontbreken van begrip, vertrouwen en empathie en stelt dat er sprake is van een te strenge uitvoeringspraktijk. Maar belangrijker misschien nog, voorzitter, hoe is het mogelijk dat ondanks het feit dat er sinds 2015 in deze Raad, door de Partij van de Arbeid maar ook door SP en Partij van Lokaal Maatwerk indringend zorg is geuit over de bejegening van klanten er toch nagenoeg niets is veranderd. Wat hebben de verantwoordelijken in het dagelijks bestuur, in het algemeen bestuur én in directie en management van Laborijn sinds 2015 dan allemaal níet gedaan, wat ze wel hadden moeten doen gegeven de politieke signalen. Ik vraag een hele concrete toezegging om op korte termijn een analyse van de verslagen van het DB, AB en managementteam sinds 2015 waaruit blijkt wat er met deze signalen is gebeurd.
Voorzitter, de tweede kernvraag. Hoe nu in vredesnaam verder? Laborijn staat op instorten omdat één van de bestuurlijke partners, de gemeente Oude IJsselstreek, bij de eerste tegenwind weer eens in de haar bekende bestuurlijke reflex van dorpspolitiek schoot. En minstens zo belangrijk, hoe moeten we inhoudelijk verder en krijgen we het schip weer op koers? Op de avond dat het vernietigende rapport van Berenschot werd gepresenteerd heeft u als voorzitter van het dagelijks bestuur aangegeven dat de aanbevelingen van Berenschot moeten worden overgenomen. Waarop mevrouw Putman terecht opmerkte dat die aanbevelingen al vijf jaar op de politieke agenda van Laborijn staan en ondanks dat deze situatie is ontstaan. Met andere woorden, er is meer nodig dan dat. Natuurlijk heeft u gisteren in de krant een paar goede maatregelen aangekondigd om de eerste druk te verlichten. Maar daar redden we het niet mee.
Wat de Partij van de Arbeid betreft is een fundamentele koerswijziging richting een sociale, empathische en regelarme uitvoering van de Participatiewet nodig bij Laborijn. Waar ruimte is voor experiment en maatwerk. Waarin mensen met vertrouwen tegemoet worden getreden. Waar we uitgaan van wat mensen wel kunnen en niet van hun beperking op de arbeidsmarkt. Waar we mensen met rust laten die de weg naar werk (helaas) nooit meer zullen vinden, maar ze wel helpen om maatschappelijk actief te worden. En waar plaats is voor een herwaardering van onbetaald werk. Ik vraag de wethouder of die ruimte er is en zo ja om een concrete toezegging om daar met in ieder geval de Doetinchemse gemeenteraad over in gesprek te gaan.
Voorzitter,
En ten derde misschien wel de spannendste van de vragen voor het politieke debat. Hebben we er vertrouwen in dat dit bestuur van Laborijn en deze directie het schip weer aan het varen en op koers kan krijgen? Voorzitter, op dit moment heeft de Partij van de Arbeid dat vertrouwen helemaal niet. Immers, wat geeft ons de zekerheid dat het team dat sinds 2015 het heeft laten zitten, het nu wel voor elkaar krijgt? Helemaal niets voorzitter. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Het ruiterlijk toegeven dat er fouten zijn gemaakt door de hoogst verantwoordelijken in het bestuur, zowel het dagelijks als het algemeen bestuur, is een eerste noodzakelijke stap om dat vertrouwen terug te krijgen. Een tweede stap voor ons is het doen van duidelijke toezeggingen, zoals hierboven gevraagd.
Voorzitter,
Tot slot. Wij vinden het onbegrijpelijk dat het College van Doetinchem tot op de dag van vandaag geen standpunt heeft ingenomen over de ontstane situatie. U trekt een formeel gordijn op en verwijst naar het dagelijks bestuur van Laborijn, dat nota bene feitelijk op zijn gat ligt. Bestuurskundig zal het vast kloppen maar buiten en ook door ons wordt absoluut niet begrepen dat het stadsbestuur zich niet uitspreekt. Uw opstelling doet geen enkel recht aan de zorg die leeft bij onze inwoners en aan wie u verantwoording verschuldigd bent. Er spreekt een gebrek aan compassie, daadkracht en strijdlust uit. Zaken die wat de Partij van de Arbeid ook van cruciaal belang zijn om Laborijn er weer bovenop te krijgen. Te beginnen, vanavond.
Dank u.
Steven Kroon
Fractievoorzitter PvdA Doetinchem
