Poliflw

Algemene beschouwingen 10 oktober 2019

Dank u voorzitter.

Goedenavond dames en heren, en ook de mensen die thuis meekijken en meeluisteren.

GroenLinks opende vorig jaar onze algemene beschouwingen met een quote over privilege. Kort samengevat kwam het erop neer dat als je denkt dat iets geen probleem is omdat je het zelf niet als probleem ervaart, dat je dan bevoorrecht bent. Wij hadden het ook over bubbels: dat we ervoor moesten waken dat wij in onze bubbel hier, het reële contact met de buitenwereld niet zouden verliezen.

Kijk ik terug op het politieke jaar dat achter ons ligt, dan zijn we er met zijn allen (raad en college) niet goed in geslaagd om uit onze eigen bubbel te komen. Niet ten opzichte van elkaar en niet ten opzichte van de inwoners. En dat is jammer. Voordeel bij het raken van een dieptepunt is dat je daarna alleen nog maar omhoog kan. En daar moeten we samen aan werken.

Wat betreft de begroting: we hadden hem graag smarter gezien, we hadden graag een meer overall visie gezien. We hadden graag meer inspraak en participatie gezien. We hadden graag gezien dat het meer was gericht op de mens en het doel, dan op kosten.

Voor GroenLinks is het Sociaal Domein een heet hangijzer. We willen andere keuzes maken dan de pijn van het bezuinigen neerleggen bij de meest kwetsbaren van de samenleving. Want zij hebben niet zoveel privileges meer -wij vinden het niet acceptabel om nog meer bij ze weg te halen.

Wij hebben als fractie van meerdere kanten te horen gekregen, dat mensen zich zorgen maken over de toekomst. Mede door de bezuinigingen op sociaal domein. Hoe kunnen wij op deze manier nog staan voor een samenleving die iedereen mee wil laten doen? GroenLinks kan zich wél vinden in de besparingen die puur en alleen om een efficiency slag gaan, maar niet in de andere posten. Er rouleren een aantal moties die betrekking hebben op het sociaal domein over bv. de bijzondere studiekostenregeling, de meerkostenregeling en de verlaging van de normtijden. Daar zullen wij merendeels mede-indiener van zijn of ze ondersteunen. Zoals bv. de motie van de PvdA over stichting Leergeld.

We lezen in het programma Werken aan Werk over het Project Actieplan Participatiewet dat het streven bestaat om eind 2021, 15% minder uitgaven te hebben voor de participatiewet. GroenLinks vindt dat een verkeerd uitgangspunt: de mens zou centraal moeten staan en niet de uitgaven. Het streven zou moeten zijn een hoger percentage personen weer actief laten worden, een hogere uitstroom – maar niet alleen lagere kosten. Wij vinden dat dit bij alle domeinen, alle programma’s en alle projecten zou moeten gelden. Mens boven de kosten.

Wij hebben te maken met een sterk veranderde en sterk veranderende samenleving. Polarisatie viert hoogtij en de verschillen zijn scherp, duidelijk en hard. Dat is overal, niet alleen ergens anders. Dat is ook hier. GroenLinks vindt deze verschillen verontrustend. Verbinding leggen is hierin cruciaal. Onbekend maakt namelijk echt onbemind. En daar waar mensen het gevoel hebben dat de overheid alleen maar neemt en niet of weinig geeft, daalt het vertrouwen. Dit moet worden hersteld.

Dhr. Bouwmeester van de Cliëntenraad Sociale Zekerheid deed, in de inspreekronde van het debat op 2 oktober over het Sociaal Domein, het voorstel dat het college maar eens een ½ jaar rond zou moeten komen van 130% van de bijstandsnorm en dat het overige van het salaris in een pot zou moet worden gestort voor het Sociaal Domein. Ergens heb ik het vermoeden dat het college hier niet op in zal gaan…. Maar, GroenLinks had eigenlijk een soortgelijk idee: in Rotterdam hadden ze namelijk een project. Daar leefden raadsleden één week van 50 euro leefgeld. Mijn collega daar deed er ook aan mee en dat bracht me op het idee dat hier ook voor te stellen. Dus ik vond het voorstel van dhr. Bouwmeester niet zo’n raar voorstel. Nu is Rotterdam natuurlijk geen Hoogeveen, maar eigenlijk wil ik mijn raadscollega’s en ook het college uitnodigen deze uitdaging aan te nemen.Zouden jullie bereid zijn hierin mee te gaan?  

Over BASISINKOMEN Nu is een aantal jaren geleden op verzoek van GroenLinks aandacht geweest voor het basisinkomen. Er is toen een seminar geweest met Rutger Bregman. Helaas was een pilot hier niet mogelijk, er waren nog wel ideeën voor een alternatief hierop -maar daar is het bij gebleven.

Wij zouden een basisinkomen nog steeds een goed idee vinden -voor bijvoorbeeld de cliënten in fase 3 en 4, die een grotere afstand tot de arbeidsmarkt hebben. In pilots met het basisinkomen is gebleken dat mensen helemaal niet op de bank blijven zitten als ze meer vrijheid van handelen krijgen, maar dat ze juist gaan werken aan zelfredzaamheid, zelfstandigheid en zelf iets opbouwen. Mensen klein houden heeft nog nooit iemand laten groeien. GroenLinks heeft het idee van een basisinkomen nog niet opgegeven. Voor nu weten we nog niet hoe we hiermee verder kunnen, maar dat eureka moment hopen we nog te vinden.

Rutger Bregman heeft trouwens wel weer een nieuw boek uit en dat heet “De meeste mensen deugen”. ….Nee, ik heb daar geen aandelen in….. Maar voor wie negatief in het leven staat en negatief denkt over college, de raad, de buren of misschien zelfs over de dame achter de kassa in de supermarkt: het schijnt wetenschappelijk te zijn bewezen dat de meeste mensen een goed hart hebben. En te midden van alle negativiteit die soms veel te veel hoogtij viert, mag dat ook wel eens worden gezegd.

Verder, ondanks of juist dankzij alles, gaan alle ontwikkelingen gewoon door. De afvalstoffenheffing gaat omhoog met 37 euro per aansluiting. In de periode van 2015 tot 2017 was er een daling van 30 euro (247,- per aansluiting). In 2018 en 2019 is dit prijspeil gehandhaafd en nu is het voornemen dit weer te verhogen. Reden is dat het Rijk wil dat er meer grondstoffen worden verzameld en er minder restafval is, hiertoe is er een verhoging ingesteld van de verbrandingsbelasting.

GroenLinks heeft in het verleden het systeem Diftar wel eens aangekaart. Met dit systeem worden bewoners gestimuleerd beter te scheiden en zo min mogelijk restafval aan te bieden. De inwoners betalen dan een basistarief en een variabel tarief: dat laatste is afhankelijk van het aantal keren dat de container wordt opgehaald. Ze noemen het ook wel container-management en het principe is ‘de vervuiler betaalt’. Beter voor het milieu en beter voor de portemonnee. In de plaatsen waar dit is ingevoerd, is het aangeboden restafval flink verminderd en blijkt de zorg voor zwerfafval minder gegrond dan verwacht. Volgens de verwachtingen kan dit in kosten per huishouden zo’n 100 euro schelen.

Wij dienen een motie in om het college te vragen onderzoek te doen naar dit systeem. Dit doen we samen met de SGP. MOTIE DIFTAR.

In het verlengde hiervan, namelijk zorgen voor minder afval: vorig jaar hebben wij met de SP een motie ingediend voor de zgn. ‘ja-ja sticker’ voor folders. De bedoeling van deze sticker is dat ongeadresseerd reclamedrukwerk alleen nog wordt bezorgd waar deze sticker op de brievenbus is geplakt.

Deze motie heeft toen geen meerderheid gekregen. Ook was er van de zijde van bedrijven die reclamefolders maken, veel kritiek.

Eind september is er een uitspraak geweest van het gerechtshof dat de gemeente Amsterdam met de invoering van de ja-ja sticker in haar recht staat. Daarnaast is ook het draagvlak voor minder afval sterk gegroeid.Dat is voor ons de reden deze motie opnieuw in te dienen. Dit doen we samen met de SP, D66 en SGP. MOTIE JAJA STICKER.

En verder, ja we kunnen als GroenLinks nog wel veel meer opmerkingen maken: over het belang van diversiteit, over inclusiviteit bijvoorbeeld. Het is volgende week ook nog eens Regenboogweek: dat is nog steeds noodzakelijk om de LHBT-gemeenschap te steunen. Niets is vanzelfsprekend.

GroenLinks vindt het met name belangrijk dat iedereen mee mag en mee kan doen. Vooral in deze enigszins verharde samenleving. Dat niemand wordt buitengesloten. Dat iedereen erbij hoort. Dat de jeugd en ook volwassenen het leven weer zien zitten. Dat inwoners en ondernemers meer worden betrokken bij de plannen, dat er meer burgerparticipatie plaatsvindt. Moties die deze doelen stimuleren, die zullen wij mede-indienen of ondersteunen. Zoals bv. de motie van VVD om op voorhand raad en burgers meer te betrekken bij de begroting.  

Ik sluit graag weer af met een mooie quote, deze keer van Verna Meijer: “Diversiteit is een uitnodiging krijgen voor het feestje, inclusiviteit is ten dans worden gevraagd”

Tot zover, voorzitter.  

10 oktober 2019

Ondanks de bijeenkomsten in alle kernen heeft nog geen 3% van de Waterlanders een mening laten horen over fusie of zelfstandigheid van onze gemeente.

Dat vinden wij een te smalle basis voor zo’n belangrijke beslissing. Daarom willen wij als GroenLinks, Partij van de Arbeid en D66 Waterland een enquête houden onder alle bewoners van Waterland. De uitslag is niet bindend, maar wel representatief. Wij nemen dat serieus!

10 vragen over wel / niet fusie

Elke inwoner van Waterland vanaf 16 jaar ontvangt een persoonlijke uitnodiging en kan schriftelijk of digitaal op de vragenlijst reageren. De tien vragen zijn deels open, dus niet alleen ja of nee, waarbij u ook uw commentaar kwijt kunt. Er is zeker ruimte voor emotie, suggesties en alternatieve gedachten. Pak deze kans om uw stem te laten horen. Doe mee!

De gemeenteraad besluit op donderdag 7 november of de grote bewoners enquête doorgaat. De enquête wordt uitgevoerd door het onafhankelijke bureau Motivaction dat gespecialiseerd is in opdrachten voor de overheid.

We willen voorkomen dat mensen in armoede afscheid moeten nemen van huisdier. Daarom vraagt raadslid Imane Nadif, samen met Erik Flentge (SP), Carolien de Heer (PvdA) en Ilana Rooderkerk (D66) het college om voedselbanken te helpen het bestaande aanbod uit te breiden met dierenvoer.

Amsterdammers die het financieel zwaar hebben zijn soms ook niet in staat om hun huisdier te onderhouden. Daardoor zijn ze gedwongen om hun dier af te staan. Dit kan voorkomen worden, bijvoorbeeld door het oprichten van dierenvoedselbanken die diervoeding aanbieden. 

De afgelopen jaren zijn in Nederland ruim dertig van dat soort dierenvoedselbanken opgericht. Nog eens elf voedselbanken bieden diervoeding aan naast het reguliere aanbod. Mensen die recht hebben op ondersteuning van de reguliere voedselbank, kunnen ook aanspraak maken op ondersteuning van de dierenvoedselbank.

Hoe staat het er in Amsterdam voor? De Stichting Amsterdamse Zwerfkatten verzorgt een dierenvoedselbank in Nieuw-West. Deze is door een verbouwing tijdelijk ondergebracht in Hoofddorp. Vroeger was er ook een dierenvoedselbank in Amsterdam Noord.

“Het is tragisch als mensen door geldtekort ook afscheid moet nemen van een dierbaar huisdier, dat onderdeel van de familie is,” zegt GroenLinks-raadslid Imane Nadif. 

Daarom vraagt Nadif het college vandaag of er wel genoeg dierenvoedselbanken in Amsterdam zijn. Veel problemen zouden al verholpen kunnen worden als bestaande voedselbanken ook dierenvoer gaan aanbieden.

Woensdag heeft de gemeenteraad ingestemd met het plan Doorbraak Naar Werk. Het plan beschrijft een ambitieuze aanpak van de gemeente om 500 extra Arnhemmers naar werk te begeleiden bovenop de landelijke doelstelling. Meedoen naar vermogen is een belangrijk uitgangspunt. Raadslid Marie José Navis: “Uit het uitgangspunt meedoen naar vermogen spreekt vertrouwen. Want dat uitgangspunt zorgt ervoor dat de Arnhemmer weer centraal wordt gesteld; een mens meer is dan een cv met kwalificaties. Als wij eerlijke kansen op de arbeidsmarkt willen realiseren, op een arbeidsmarkt die steeds meer flexibiliseert, dan vraagt dat om een plan waarin empathie een belangrijke kernwaarde is.”

Het plan Doorbraak Naar Werk spreekt een sterke ambitie uit; 500 mensen extra naar werk begeleiden. En het omvat in de werkwijze ook een andere aanpak dan gebruikelijk: maatwerk. Dat betekent dat bij het doorstromen naar werk de Arnhemmer centraal wordt gesteld met voor hem of haar één aanspreekpunt. Zodat het spreekwoordelijke kastje-naar-de-muur en de bijbehorende bureaucratie beperkt wordt. Dat vraagt een andere manier van werken voor alle betrokkenen en een flinke financiële investering. Daarom stelt de Wethouder Martien Louwers een Werkinvesteringsfonds voor. Dat is een fonds waarmee de gemeente extra inspanningen kan leveren om het nieuwe doorbraakplan kan ontwikkelen. Niet alleen op het stadhuis, maar ook in de wijken. Wethouder Louwers en haar team willen met iedere werkzoekende Arnhemmer aan de slag: passend en naar wens.

Marie José Navis: “Wij zijn positief over de aanpak, want het zorgt voor meer maatschappelijke verbinding door mismatchen tegen te gaan. En bovendien heeft de aanpak aandacht voor het individu als geheel.” Navis merkt wel op dat met het toenemende aantal tijdelijke contracten op de arbeidsmarkt er aandacht moet zijn voor de duurzaamheid van de doorstroom naar werk. De onzekerheid over jouw arbeidssituatie is iets dat binnendringt op je hele bestaan. Het plan Doorbraak Naar Werk gaat daarom uit van een doorlopend contact naar behoefte, zodat een inwoner ook hulp kan vragen aan de gemeente bij het doorstromen naar werk en de daarbij behorende gewijzigde levenssituatie.

Werk kan leiden naar meer bestaanszekerheid, opbouw sociale contacten en mogelijkheden tot zelfrealisatie. Naar verwachting zal daarom het plan Doorbraak Naar Werk (en de verwachte effecten) ook meegenomen worden in de integrale aanpak voor armoedebestrijding, dat in het eerste kwartaal van 2020 aan de raad voorgelegd wordt. Daarin zal onze Marie José Navis uiteraard aandacht vragen voor het tegengaan van de armoedeval, eerlijke lonen, het bijverdienen naast een uitkering en toegankelijkheid van toeslagen. Tijdens het bespreken van Doorbraak Naar Werk is een motie (van PvdA en GroenLinks) aangenomen die het college de opdracht geeft om de armoedeval te onderzoeken en een plan van aanpak voor te leggen aan de raad.

"GroenLinks steunt de Kadernota omdat de gemeente bestuurd moet worden. Maar daar willen we wel wat voor terug - in het bijzonder van wethouder Bouw: meer resultaten op sociale woningbouw, op zorg en op Jeugdzorg." Zo besloot GroenLinksfractievoorzitter Jeroen van Rossum zijn politieke beschouwingen over financiële kaders voor 2020 .

Jammer genoeg zijn voorstellen van GroenLinks voor meer geld voor cultuur en luchtkwaliteit weggestemd. Wethouder Van Eekelen stond hiervoor open, maar haar fractie van VVD niet. VVD worstelt zichtbaar met de financiële kaders van coalitie VVD-CDA-PvdA-CU/SGP: het college moet quitte spelen met middelen voor bijstand. Een nieuw rijksverdeelsysteem zorgt hier voor tekorten. VVD wil meer mensen uit de bijstand zodat de boekhouding op orde is - oh ja, ook omdat het fijn is om weer aan het werk te zijn. Van dit economistisch denken gruwelt Van Rossum: "De neiging om waarde enkel nog in euro's te kunnen zien."

GroenLinks is duidelijk: wij willen een college dat werkt aan een inclusieve, sociale en echt duurzame gemeente voor komende generaties. "Dan staat GroenLinks paraat om te steunen, ideeën aan te dragen, te helpen. En geven we met liefde dit college het voordeel van de twijfel."

Met mooi weer kun je in de Zuiderplas goed zwemmen. Of je kunt wat drinken bij de Beach Bar die daar elk jaar weer opent. En je kunt er naar het toilet. Maar tot voorkort was dat alleen toegankelijk als je niet in een rolstoel zat. Want dan bleken de toiletten niet bereikbaar.  

Gelukkig heeft de gemeente nu een toilet geplaatst dat voor rolstoelers toegankelijk is! Daar was vorig najaar wel eerst een motie van GroenLinks en de PvdA voor nodig.

Wethouder en ambtenaren moesten eraan herinnerd worden dat ook de Zuiderplas toegankelijk hoort te zijn voor Bosschenaren met een handicap. Zij moeten net als ieder ander volwaardig mee kunnen doen in onze gemeente. Nederland heeft niet voor niets het VN-verdrag voor mensen met een handicap getekend.

Toegankelijkheid is daarmee voortaan de norm, ontoegankelijkheid de uitzondering.

Op woensdag 3 april is een motie ‘Slim vertrouwen’ met algemene stemmen aanvaard door de gemeenteraad. De motie was ingediend door PvdA, GroenLinks, Maarssen 2000, Streekbelangen, en Stichts Appel.

Ed Theunen was voor GroenLinks de woordvoerder. Een van de speerpunten in het verkiezingsprogramma van GroenLinks is dat de gemeente de burgers meer vanuit vertrouwen dan vanuit wantrouwen moet bejegenen. Zeker uitkeringsgerechtigden. Deze motie legt dit nu vast. En daar zijn we blij mee.

In de motie wordt erop aangedrongen dat de gemeente met ‘slim vertrouwen’ mensen met een bijstandsuitkering benadert, vooral als het op handhaving aankomt.

Ed Theunen:

‘We houden uiteraard een vinger aan de pols en zullen op de voet volgen hoe de gemeente het handhavingsbeleid verder vormgeeft. Dat moet wat ons betreft dus gebaseerd zijn op vertrouwen, niet op wantrouwen van de burger.’

De gemeente is verantwoordelijk voor schuldhulpverlening en de uitvoering van de participatiewet. Als een inwoner van Arnhem met problematische schulden gemeentelijke belasting niet kan betalen, dan zou deze inwoner volgens GroenLinks schuldhulpverlening aangeboden moeten krijgen in plaats van de boete. Raadslid Marie José Navis: “Door schulden moet je vaak de eindjes aan elkaar knopen en dat levert veel stress op. Het aanbieden van kwijtschelding van boetestapeling in ruil voor hulp zou hierin helpen, zodat inwoners met schulden hun rekeningen wel kunnen blijven betalen en mee kunnen blijven doen in de samenleving.” 

In de Tweede Kamer is momenteel veel discussie over de effectiviteit van het opleggen van boetes bij het niet tijdig betalen. Schuldhulpverlening in plaats van boetestapeling werd ook de minister van Rechtsbescherming genoemd als mogelijk alternatief. In Den Haag werd ook door de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de conclusie getrokken dat het tijdig aanbieden van betalingsregelingen en persoonlijk contact zoeken met inwoners goed werkt en leidt tot het eerder betalen van rekeningen. Daarom roept GroenLinks Arnhem samen met andere partijen in haar motie het college ook op om gehoor te geven aan deze constatering van de staatsecretaris, door bij grote schuldeisers (zorgverzekeraars, energieleveranciers of woningcoöperaties) aan te dringen boetestapeling te voorkomen. Dit door tussentijds een aanmaning in eenvoudig Nederlands te sturen en/of vroegtijdig persoonlijk contact op te nemen en een betalingsregeling aan te bieden.