Woensdag 15 april 2020 kwam de Arnhemse gemeenteraad fysiek bij elkaar voor een debat over de coronacrisis. Namens GroenLinks was fractievoorzitter Mark Coenders bij het debat. Hij stelde vragen over de maatregelen voor cultuurmakers, over beschermingsmiddelen voor zorgpersoneel, zorgen over huiselijk geweld en meer. Daarnaast blikte hij ook vooruit naar de periode na de crisis. Mark Coenders: “Na de medische coronacrisis, is de crisis nog lang niet voorbij. Niet voor de mensen die naasten verloren aan deze ziekte, of zelf aan deze ziekte leden of lijden. En niet voor mensen die op een andere manier de gevolgen van deze crisis ervaren. We kunnen het ons niet veroorloven te wachten met nadenken over hoe die wereld eruit zal zien. De coronacrisis leert ons belangrijke lessen die we mee moeten nemen. Zoals het ongelofelijk belang van de publieke sector en de publieke werkers. Jarenlang ondergewaardeerd en onderbetaald zien we nu eindelijk collectief het belang van de zorgmedewerkers, leraren en zoveel meer.”
Spreektekst Mark Coenders (fractievoorzitter GroenLinks Arnhem) tijdens het debat over de coronacrisis:
“Voorzitter. In een samenleving en in de democratie hebben we elkaar nodig en moeten we naar elkaar omkijken. Voor GroenLinks is empathie essentieel. De coronacrisis maakt dat meer dan ooit duidelijk. Het is daarom extra pijnlijk dat we juist in deze periode een bespreking hebben waar we niet allemaal bij kunnen zijn. Begrijpelijk zijn Arnhem Centraal, de Arnhemse Ouderenpartij, de PVV en Denk/Verenigd Arnhem vandaag afwezig uit gezondheids- en veiligheidsoverwegingen. Door met hun overwegingen onvoldoende rekening te houden, schaden we de inclusiviteit van de democratie. De lokale democratie wordt daarmee een exclusieve club voor mensen die minder gezondheidsrisico’s hebben. Dit moeten we ons allemaal aantrekken. Zeker nu er alternatieven zijn. De burgemeester heeft als voorzitter van de raad een belangrijke rol in het waarborgen van de inclusiviteit van de democratie. Onze vraag is dan ook:
Op welke manier heeft de burgemeester in aanloop naar deze vergadering de inclusiviteit van de vergadering geprobeerd te waarborgen, en op welke manier wil en kan hij dit waarborgen tijdens het vervolg van de coronacrisis?
Voorzitter, over de oorzaken van de coronacrisis zal de komende jaren nog veel gesproken gaan worden. Maar nu zitten we midden in die crisis. Het Rijk neemt veel verstandige maatregelen en ook de gemeente is voortvarend aan de slag gegaan om Arnhemmers te ondersteunen: van extra laptops zodat kinderen thuis goed onderwijs kunnen blijven volgen, tot het ondersteunen van ondernemers zelfs voordat het Rijk haar maatregelen af had. En van het zorgen voor extra daklozenopvang tot het ondersteunen van evenementen. Het blijft echter bijsturen en zoeken naar de mogelijkheden. GroenLinks heeft een aantal vragen en zorgen. Naar aanleiding van de raadsbrief van vorige week willen we daarbij alvast vijf vragen stellen:
Wat is op dit moment de actuele situatie in de stad in relatie tot het coronavirus? En in hoeverre kunnen zorgmedewerkers, zoals bijvoorbeeld in de thuiszorg, op dit moment goed beschermd hun werk doen?
In de raadsbrief staat dat scholen aangeven dat leerlingen in beeld zijn. Betekent dit dat álle leerlingen in Arnhem in beeld zijn? Wat betekent deze uitspraak concreet, kan het college dit toelichten?
De verwachting is dat huiselijk geweld de komende tijd zal toenemen. Dat is een verschrikkelijk gegeven en vraagt per direct om innovatief beleid en oplossingen. Wat kan het college meer doen, dan partijen oproepen extra waakzaam te zijn? Welke interventies zijn mogelijk om kwetsbare kinderen in Arnhem beschermen?
We zien ook dat door de crisis veel mensen financieel geraakt worden. Voor de coronacrisis was het al lastig om mensen met schulden te bereiken, dat is nu alleen maar moeilijker geworden. In veel gemeenten neemt de instroom naar schuldhulpverlening af. Hoe is dit in Arnhem? En hoe worden inwoners geattendeerd op de mogelijkheid tot schuldhulp? En welke extra maatregelen worden genomen om dit te doen, ook als inwoners zich niet zelf melden?
Niemand zou in deze tijd zorgen moeten hebben dat ze dakloos kunnen worden. Huurders moeten daarom extra bescherming krijgen door alle huisuitzettingen op te schorten. In de brief van 2 april geeft het college al aan dat dit niet gebeurd. Is dat nog steeds het geval en geldt dit niet alleen voor de sociale sector, maar ook voor de private sector?
Na de medische coronacrisis, is de crisis nog lang niet voorbij. Niet voor de mensen die naasten verloren aan deze ziekte, of zelf aan deze ziekte leden of lijden. En niet voor mensen die op een andere manier de gevolgen van deze crisis ervaren. We kunnen het ons niet veroorloven te wachten met nadenken over hoe die wereld eruit zal zien. De coronacrisis leert ons belangrijke lessen die we mee moeten nemen. Zoals het ongelofelijk belang van de publieke sector en de publieke werkers. Jarenlang ondergewaardeerd en onderbetaald zien we nu eindelijk collectief het belang van de zorgmedewerkers, leraren en zoveel meer. We zien het belang van een krachtige overheid die de samenleving kan ondersteunen in tijden van nood. We leren dat we belangrijke vitale functies niet aan de markt moeten overlaten, maar publiek moeten regelen. En wie zien het belang van naar elkaar om blijven kijken. We zien hoezeer we verbonden zijn met elkaar. Over de Arnhemse wereld na de medische crisis hebben we in elk geval twee vragen:
Arnhem is een stad van cultuur. De culturele sector heeft het zwaar en zal nog vele klappen krijgen als gevolg van deze crisis. Hoe gaat het college deze sector blijvend ondersteunen? En daarbij kijkt GroenLinks nadrukkelijk niet alleen naar de grote gezelschappen, maar juist ook naar al die makers die Arnhem Arnhem maken.
Als ZZP een bedrijf was, was het in Arnhem het bedrijf met de meeste werknemers. De crisis laat de schaduwkant van flexwerken en onzekerheid zien. Hoe gaat het college deze groep blijvend ondersteunen?
Tenslotte voorzitter; de gemeente zal hier ook financiële klappen van krijgen. Wij zijn benieuwd in hoeverre de gemeente ook lobbyt bij het Rijk voor compensatie, zodat we ook in de toekomst voor Arnhemmers klaar kunnen staan. En we horen graag hoe het college ons meeneemt in de gevolgen van de coronacrisis voor de gemeente richting de perspectiefnota en de begroting.
Dankuwel voorzitter.”
