Poliflw

Kan Nederland in de toekomst opnieuw steun uitspreken voor een illegale militaire interventie zoals die tegen Irak in 2003? Deze vraag is actueel nu het kabinet zichzelf opnieuw de ruimte verschaft om politieke steun te verlenen aan illegale militaire optredens.

Het pas in 2010 voltooide onderzoek naar de Nederlandse steun voor de Amerikaanse oorlog tegen Irak – een oorlog die meer dan een miljoen mensen het leven kostte en ons Islamitische Staat opleverde – liet er geen twijfel over bestaan: een volkenrechtelijk mandaat voor het ingrijpen had ontbroken. De oorlog was illegaal. Anderen zouden zeggen: het was een daad van agressie.

In de kabinetsreactie op dit rapport van de commissie-Davids werd vastgelegd dat dergelijke steun niet meer zou worden verleend. In het jargon van de huidige minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok (VVD): „Dat voor politieke steunverlening aan interstatelijk geweldgebruik ook een volkenrechtelijke rechtsgrond aanwezig moet zijn voor dat geweldsgebruik”. Sinds de Irak-oorlog is dit de norm. Maar gelukkig was het kabinet er nooit mee.

Dat bleek eens te meer toen in april 2018 de VS, Verenigd Koninkrijk en Frankrijk een aanval op Syrische doelen uitvoerden, naar eigen zeggen in reactie op een chemische aanval van het Assad-regime in Douma. Omdat een geweldsresolutie van de VN-Veiligheidsraad uitbleef, wat allerlei westerse landen moeilijk konden verkroppen, was er voor dit optreden geen volkenrechtelijk mandaat. Nederland kon daarom in de NAVO geen ‘steun’ uitspreken. Het toonde enkel ‘begrip’ voor de actie van het drietal bondgenoten en liep daarmee uit de pas. Omdat het kabinet van deze beperking af wil, werd een expertgroep ingesteld om te onderzoeken of er toch mogelijkheden zijn om in de toekomst meer vrijheid van handelen te hebben. Deze deskundigen adviseerden wat het kabinet al langer wenste. Daarmee lijkt de weg geëffend om voortaan weer onomwonden politieke steun uit te spreken als er illegaal militair wordt opgetreden.

Dat is niet zonder gevaar, er kleven zelfs bijzonder grote risico’s aan. De expertgroep zelf wijst daar ook op. Zo kan politieke steun voor illegaal militair optreden leiden tot erosie van het in het VN-Handvest verankerde geweldsverbod. Ook kan het erin resulteren dat ook andere landen zich aangemoedigd voelen mandaatloos te interveniëren, denk bijvoorbeeld aan Rusland of China.

Een relatief klein land als Nederland heeft baat bij een zo strikt mogelijke naleving van de internationale rechtsorde.

Daarnaast kan de geloofwaardigheid van Nederland, dat in de eigen Grondwet nota bene bevordering van de ontwikkeling van de internationale rechtsorde heeft opgenomen, ter discussie komen te staan. Tenslotte is niet uitgesloten dat Nederland door een rechter volkenrechtelijk aansprakelijkheid wordt gehouden voor de politieke steun.

Het is, zwak uitgedrukt, opmerkelijk dat de expertgroep ondanks deze risico’s het kabinet toch de nodige manoeuvreerruimte biedt. Ronduit vreemd is het dat de opstellers van het alom geprezen rapport van de commissie-Davids, waarna het kabinet zich de beperking oplegde, niet benaderd lijken om hun licht te laten schijnen over deze beleidswijziging. Datzelfde geldt voor de Extern Volkenrechtelijke Adviseur, die na publicatie van het Davids-rapport was aangesteld om de juridische advisering van de minister te verbeteren.

Gênant is daarnaast dat inmiddels nogal wat is aan te merken op de aanleiding voor dit alles, de Syrische aanval op Douma. Waar er eerder weinig vraagtekens werden geplaatst bij het officiële narratief hierover – een gifgasaanval van het Assad-regime op onschuldige burgers – lijkt de zaak inmiddels een stuk minder eenduidig. Dat komt doordat een aantal experts van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens, die onderzoek deed in Douma, later stevige kritiek uitten op het eindrapport van deze waakhond. Zij wezen, onder meer op grond van gelekte officiële stukken, op de mogelijkheid dat niet het regime-Assad verantwoordelijk zou zijn, maar rebellen ter plaatse.

Het is duidelijk dat het zwart-witdenken dat vaak voorafgaat aan een militaire interventie – legaal of niet – geen recht doet aan de vaak veel ingewikkelder werkelijkheid. Dat is precies de les van bijna twintig jaar van ‘oorlogen’ tegen het terrorisme – oorlogen die van leugens en bedrog doortrokken waren.

Los hiervan is de vraag wat de Amerikaans-Brits-Franse aanval op Syrië in 2018 nou eigenlijk heeft opgeleverd. Is de burgeroorlog erdoor verkort? Heeft Assad sindsdien afgezien van aanvallen op burgers? Is er meer zicht op een einde aan het geweld? Het antwoord is duidelijk: drie keer nee.

Een relatief klein land als Nederland heeft baat bij een zo strikt mogelijke naleving van de internationale rechtsorde. Een betere internationale waarborg voor de eigen veiligheid is er nauwelijks. In een wereld met snel groeiende, nieuwe (regionale) grootmachten, die ons land wellicht minder gunstig gestemd zijn, zullen stevig verankerde volkenrechtelijke principes in de toekomst bovendien alleen maar in belang toenemen. Daarom doet minister Blok er goed aan de beleidswijziging te heroverwegen.

You must have JavaScript enabled to use this form.

Ja, ik wil op de hoogte blijven van belangrijk nieuws en acties van de SP en Lilian Marijnissen.

SP-leider Lilian Marijnissen is verheugd dat de Tweede Kamer dinsdag het voorstel van SP en VVD heeft aangenomen om sporten en bewegen een impuls te geven. Zeven bekende sporters en trainers, zoals Joop Alberda, Epke Zonderland en Louis van Gaal, schreven een manifest 'Samen bouwen aan bewegen als het nieuwe normaal'. Het manifest bevat interessante voorstelen die relevant zijn voor een gezondere en vitalere samenleving.

Marijnissen: 'Het coronavirus heeft ons veel laten zien, maar zeker ook hoe groot het belang is van een vitaal en weerbaar land. Sporten en voldoende bewegen heeft hierin een cruciale rol. Sporten en bewegen inspireert en verbindt, het gaat eenzaamheid tegen. Het heeft ook een belangrijke preventieve werking, in het voorkomen dat zorg nodig is of dat de zorg overbelast raakt.'

Staatssecretaris Martin van Rijn ondersteunt de oproep van de SP om meer aandacht te geven aan sporten en bewegen. In het debat over de ontwikkelingen van het coronavirus ondersteunde hij de belangrijke oproep en gaat hij met verschillende partijen en ministeries om tafel om een agenda op te stellen die meer sporten en bewegen stimuleert en te kijken hoe mensen aan de beweegnorm gaan voldoen.

Vandaag heeft de partijraad van de SP Lilian Marijnissen met overgrote meerderheid gekozen als  lijsttrekker voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. De kandidatencommissie van de SP beschrijft Lilian als aansprekend en inspirerend. ‘Lilian is voor ons de vrouw die onze partij moet blijven leiden: de natuurlijke aanvoerder van onze kandidatenlijst op weg naar de verkiezingen en in de jaren daarna’, aldus de commissie.

Marijnissen ziet dat nu het moment is voor sociale verandering: ‘Het nieuwe normaal is het nieuwe sociaal. De coronacrisis laat ons nog maar eens zien wat daadwerkelijk van waarde is: samenwerken in plaats van concurrentie, naar elkaar om kijken in plaats van pakken wat je pakken kan. Maar ook waar de kwetsbaarheden van onze samenleving en economie zitten: de grote onzekerheid voor veel mensen in werk en inkomen door slechte contracten.’ Marijnissen is optimistisch over de toekomst:  ‘We zien steeds meer partijen die afscheid lijken te nemen van het neoliberalisme. De tijd van het doorgeslagen marktdenken lijkt voorbij. Om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij woorden blijft, maar er ook echt wat verandert, is een grote SP nodig. Meer dan ooit lijken andere partijen onze ideeën over te nemen. Dat biedt kansen. De SP is nodig voor echte verandering, voor het nieuwe sociaal’, zegt Marijnissen.

Op de SP-partijraad, waar ze werd geïnterviewd door Roel Maalderink, benadrukte Marijnissen dat een fundamentele herwaardering van de publieke sector nodig is. Onze zorgverleners, docenten en politiemensen verdienen meer waardering en zeggenschap over hun werk. Marijnissen: ‘De SP zal hierin vooropgaan en na de zomer een initiatief starten om alle partijen, mensen en organisaties in Nederland die dit willen te bundelen om dat wat van ons allemaal is te herwaarderen. Al voor de coronacrisis waren onze zorgverleners, docenten en politiemensen in actie. Goede zorg, onderwijs en een veilige buurt moet voor iedereen bereikbaar zijn, niet alleen voor mensen met een dikkere portemonnee. We moeten van tweedeling naar samenleving.’

Als voorbeeld noemt Marijnissen de waardering van zorgverleners. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus. Afgelopen dagen hebben velen zich hiervoor uitgesproken. Onze petitie is inmiddels ruim 60.000 keer ondertekend, vakbonden en anderen zijn steunacties begonnen en maandag komen we met een oproep samen met prominente Nederlanders aan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie om aanstaande dinsdag voor ons voorstel te stemmen. Het is een klap in het gezicht van de zorg als de coalitiepartijen aanstaande dinsdag weer tegen zouden stemmen.’ Komende dinsdag zal gestemd worden over het voorstel om zorgverleners structureel beter te belonen. De afgelopen twee weken eindigde de stemming over dit voorstel in gelijkspel.

Vandaag hebben VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie nogmaals het voorstel van de SP en PvdA voor meer structurele waardering voor zorgverleners geblokkeerd. Lilian Marijnissen: 'Dit is een klap in het gezicht van alle zorgverleners. Voor hen is tijdens de coronacrisis zo hard geapplaudisseerd. Maar de waardering voor onze zorgverleners mag niet alleen bij een applaus en een bonus blijven.'

Zorgverleners verdienen een structureel betere waardering. Vandaag werd het tijdens de stemmingen wederom een gelijkspel. De coalitiepartijen krijgen dus nóg een kans om het voorstel te steunen. Mochten ze een betere waardering voor de zorg nog steeds blokkeren, dan zal de SP bij de behandeling van de Voorjaarsnota, begin juli, voorstellen dat de regering meer geld uittrekt voor het salaris van zorgverleners. Dit zullen we doen door een amendement in te dienen om de OVA-ruimte te verhogen. De OVA-ruimte is de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling in de zorg en op deze manier kan de overheid dus zorgen voor meer ruimte voor salarisverhoging van onze zorgverleners.

De SP lanceerde eerder de petitie ‘Onze zorg verdient meer dan alleen applaus’. Deze petitie werd al bijna 50 duizend keer ondertekend. Veel mensen hebben zich de afgelopen dagen achter de petitie geschaard en zich uitgesproken voor een betere en structurele waardering voor zorgverleners.

‘Het afschaffen van de fusietoets in het basis- en voortgezet onderwijs is onverstandig omdat het de deur openzet naar nog meer schaalvergroting in het onderwijs. Daardoor dreigt de menselijke maat verder verloren te gaan’, aldus SP-senator Bastiaan van Apeldoorn. Op 9 juni debatteerde de Eerste Kamer over de plannen van minister Slob om de fusietoets, ooit in het leven geroepen om te voorkomen dat schaalvergroting in het onderwijs doorslaat, af te schaffen.

Van Apeldoorn: ‘Met schaalvergroting in het onderwijs is er het reële risico dat de menselijke maat verloren gaat. Het bestuur komt op steeds meer afstand te staan van de werkvloer, van de klas waar het gebeurt. En hiermee wordt ook de zeggenschap van die werkvloer ondermijnd’. Het standpunt van de SP wordt onder ander gesteund door de Algemene Onderwijsbod (AOB), die eveneens stelt dat met aschaffing de menselijk maat niet langer geborgd kan worden. Een eerdere evaluatie van de bestaande wet door Commissie FusieToets Onderwijs (CFTO), die de fusietoest moest uitvoeren, liet zien dat  kleine scholen of schoolbesturen zich vaak laten opslokken door een grotere partner. Daarbij wordt door een domino-effect uiteindelijk de kleinschaligheid van het onderwijs in gevaar gebracht. De CFTO pleitte daarom juist voor een aanscherping in plaats van een afschaffing van de fusietoets

Als je de fusietoets nu afschaft verruim je de mogelijkheden tot schaalvergroting.

Waarom wil de regering dit er dan toch doordrukken? Van Apeldoorn: ‘Het eenvoudigste antwoord is dat het in het VVD-verkiezingsprogramma stond – vermoedelijk nadat de VVD-signalen had ontvangen van enkele schoolbesturen dat men die toets maar lastig vond – en dat het vervolgens, zoals zo veel VVD-punten, tot regeringsbeleid is geworden. Inhoudelijk is de rechtvaardiging van dit kabinet voornamelijk dat deze fusietoets scholen in krimpregio’s in de weg zit, scholen voor wie samenwerking soms noodzakelijk zou zijn om te kunnen overleven’. Maar volgens Van Apeldoorn kunnen de problemen in  de krimpregio’s ook prima opgelost worden zonder de fusietoets af te schaffen.

De SP-fractie pleit voor een aanpassing, niet voor de afschaffing van de fusietoets. Van Apeldoorn: ‘Eén ding is zeker, als je de toets nu afschaft verruim je de mogelijkheden tot schaalvergroting en sta je landelijk met lege handen als dit toch tot een verlies aan menselijke maat blijkt te leiden’. Volgens de SP-senator zit niemand zit te wachten op nog meer megascholen en megabesturen. De stemming is volgende week en het zou wel eens spannend kunnen gaan worden.

You must have JavaScript enabled to use this form.

Ja, ik wil op de hoogte blijven van belangrijk nieuws en acties van de SP en Lilian Marijnissen.

Lilian Marijnissen ging vandaag digitaal in gesprek met zorgverleners over de zorg nu en de zorg na corona. Zorgverleners zijn het eens dat het niet alleen bij applaus voor de zorg kan blijven. ‘Als een junior communicatiemedewerker hoger wordt ingeschaald dan een verpleegkundige dan ontplof ik echt,’ zegt huisarts Bart Bruijn. Dat deze oproep op veel steun kan rekenen blijkt uit het succes van de petitie beloondehelden.nl, die inmiddels al 50 duizend keer is ondertekend.

Armand Girbes, IC arts lanceerde deze week samen met zo’n duizend zorgverleners een manifest om te pleiten voor veranderingen in de zorg.  ‘Ik hoop dat we nu gaan herwaarderen waar het eigenlijk om gaat. Het stelt me wel teleur dat het bij een stemming 75-75 is, terwijl als je met mensen spreekt zij het er 100 procent ermee eens zijn.’

Hij refereert hier naar een voorstel van de SP om zorgverleners structureel te waarderen, in plaats van eenmalig applaus en een bonus te geven. Dit voorstel haalde het vorige week op een stem na niet in de Tweede Kamer. Aanstaande dinsdag wordt opnieuw gestemd. Lilian Marijnissen vraagt iedereen om de VVD, CDA, D66 en CU op te roepen om het voorstel aankomende dinsdag te steunen. Hoe meer mensen beloondehelden.nl steunen, hoe sterker we staan.

Het is duidelijk dat we lessen moeten leren van deze crisis. Zorgverlener Petra van Ham vraagt al sinds maart om voldoende beschermingsmiddelen voor haar werk in een verpleeghuis. ‘Half maart kregen we al berichten dat er in verpleeghuizen enorme drama’s aan de gang waren, waar het virus was binnengekomen en mensen en masse stierven,’ zegt van Ham. Jos de Blok, directeur van Buurtzorg, geeft duidelijk aan dat er veel meer getest had moeten en kunnen worden. Hij regelde het zelf, en zijn medewerkers werden wel getest en kregen mondkapjes en beschermingsmiddelen. ‘Het hele verdeelbeleid, grote instellingen die een doosjes kregen met mondkapjes, ik vond het absurd,’ zegt de Blok.

‘Er is een wereld te winnen,’ zegt Lilian Marijnissen. ‘Maar dat gaat niet vanzelf gebeuren. We moeten zorgen dat er echte waardering komt voor zorgverleners. We moeten zorgen dat de goede voorbeelden, de samenwerking boven concurrentie, de norm worden.’

Het hele gesprek is hier terug te kijken.