Poliflw

De Handelingen van 21 december 2010 lezen weliswaar niet als een spannend jongensboek maar het zou voor senatoren, staatsrechtgeleerden en politieke journalisten wel verplichte lectuur moeten zijn. De casus was dat de Eerste Kamer na de algemene beschouwingen een motie (32.500 I) had aangenomen tegen verhoging van de btw op podiumkunsten. Die verhoging stond wel in het wetsvoorstel Belastingplan, dat door een meerderheid van de Tweede Kamer was geaccordeerd. De Eerste Kamer oordeelde desalniettemin – als Kamer van heroverweging – dat de aangezegde btw-verhoging voor de cultuursector in de gegeven omstandigheden niet passend was.

Bij de behandeling van het Belastingplan in de Eerste Kamer deelde staatssecretaris van Financiën Frans Weekers (VVD) mee dat hij ‘klem zat’ tussen twee Kamers en derhalve niet bij machte was de aangenomen motie uit te voeren. Daarop verzocht ik – namens alle fractievoorzitters – om een derde termijn, in aanwezigheid van de premier Mark Rutte (toen nog van Rutte I). Zover hoefde het niet te komen omdat de staatssecretaris zijn ‘nieuwe doctrine’ – na intensief overleg met premier Rutte – na enkele uren terugtrok en meedeelde hoe hij alsnog uitvoering zou gaan geven aan de aangenomen motie.

Kabinet respecteerde eigenstandige positie Eerste Kamer

D66-woordvoerder Hans Engels, zelf staatsrechtgeleerde, concludeerde daarop ‘dat ik met vreugde vaststel dat het kabinet uiteindelijk de eigenstandige positie en verantwoordelijkheid van de Eerste Kamer respecteert. Dat getuigt van constitutioneel bewustzijn en van respect voor de politieke behoorlijkheid. Het is wel jammer dat de Eerste Kamer daarvoor tot het uiterste heeft moeten gaan’. (Engels lichtte toe dat, als de regering bij haar eerdere standpunt in het debat gebleven was, de fractie van D66 – net als veel andere fracties – tegen het Belastingplan 2011 zou hebben gestemd).

De verantwoordelijkheid werkt in de richting van beide Kamers

PvdA-woordvoerder Frans Leijnse concludeerde: ‘Deze regering heeft een eigen verantwoordelijkheid. Die verantwoordelijkheid werkt in de richting van beide Kamers gelijk. In beide Kamers moet de regering volledig verantwoordelijk voor haar eigen gedrag optreden. Verwijzingen naar hetgeen in de andere Kamer plaatsvindt, zijn daarbij in beginsel niet aan de orde.’

En VVD-woordvoerder Ger Biermans concludeerde: ‘Wij zijn verheugd dat het kabinet de eigenstandige rol van deze Kamer heeft bevestigd, misschien moet ik vandaag zeggen: herbevestigd’.

Wij hebben een eigen relatie met de regering

Nadat de staatssecretaris, in overleg met de premier, ‘de oude doctrine’ in ere had hersteld, trok ik, opnieuw namens alle fractievoorzitters, het verzoek om een derde termijn in. Ik vatte het resultaat van het debat als volgt samen: ‘Nu staat vast dat als deze Kamer iets vraagt, de regering niet naar de overkant hoeft te lopen om te vragen of het mag. Wij hebben een eigen relatie met de regering. De regering besluit dan zelf. Als het erop aan komt, respecteert de regering de wens van deze Kamer’.

In dit debat in 2010 hebben Eerste Kamer en regering invulling gegeven aan de ongeschreven regels die in het verkeer tussen regering en parlement betamen. Dat was echt historisch: een Kamer die pal stond voor haar positie en de regering die uiteindelijk die positie niet terzijde schoof maar herbevestigde. En een constitutionele ordening die bewees oud maar effectief te zijn.

De minister dient niet naar de andere Kamer te wijzen

De geschiedenis van 2010 leert hoe van confrontatie tot compromis gekomen kan worden. Nu minister Ollongren beweert, als staatssecretaris Weekers  in 2010, ‘klem’ te zitten tussen twee Kamers, zegt de heersende doctrine dat dit argument niet valide is, niet constitutioneel. De minister heeft, ook nu, een eigenstandige relatie met de Eerste Kamer en dient niet naar de andere Kamer te wijzen.

Ook met die andere Kamer heeft de minister een eigenstandige relatie – en het is aan haar om beide relaties ‘constitutioneel bewustzijn’ te tonen. In 2010 werd aangetoond dat dat kan. Wellicht is het wijs dat de minister samen met de premier de Handelingen van 21 december 2010 nog eens even naleest?

Tiny Kox, SP-fractievoorzitter in de Eerste Kamer

Sport en bewegen heeft veel maatschappelijke voordelen en opbrengsten. De SP en de VVD willen daarom dat de minister van Volksgezondheid vóór 1 april met een plan komt om bewegen en sport breder vanuit verschillende ministeries te stimuleren. De partijen ondersteunen daarmee het manifest van o.a. Guus Hiddink, Joop Alberda en Erik Scherder om samen te bouwen aan ‘bewegen en sport in een weerbare samenleving’. Volgens de partijen is er winst te boeken op allerlei plekken: op school, op het werk en in zorginstellingen.

Marijnissen: ‘De voordelen van een gezondere en sportievere samenleving zijn duidelijk. Het houdt mensen gezond en maakt mensen weerbaarder tegen infectieziekten. Sport brengt mensen samen en gaat eenzaamheid en ongelijkheid tegen. Meer preventie leidt tot minder kosten. Deze terechte oproep van de deskundigen verdient ondersteuning.’

Eerder bleek al uit onderzoek van Regioplan, in opdracht van de SP, dat meer gym op school forse maatschappelijke en financiële meeropbrengsten zal hebben. De VVD heeft met hulp van de SP twee uur gym op de basisschool wettelijk kunnen verankeren.

Het is tijd voor actie. Actie voor de zorg. Want onze zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus. De coronacrisis heeft nog eens onderstreept hoe belangrijk goede zorg is. Ook zijn er de  komende tijd veel meer mensen nodig die in de zorg willen werken zodat goede zorg voor iedereen gegarandeerd kan blijven en de werkdruk omlaag kan. Zorgverleners verdienen meer waardering: een beter salaris en meer zeggenschap over hun werk.

Maar ondanks verschillende stemmingen in de Tweede Kamer over ons voorstel samen met de PvdA voor meer structurele waardering voor zorgverleners, blijven de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie dit blokkeren. Zo gaan we van klappen vóór de zorg naar een klap in het gezicht van de zorg. Dat laten we niet gebeuren, onze zorgverleners verdienen beter!

Daarom komen we op zaterdag 5 september in actie. Dan begint het nieuwe politieke jaar en staat Prinsjesdag voor de deur. Dan is het moment om wat te veranderen en zorgverleners structureel beter te waarderen. We roepen iedereen op om mee te doen en de handen ineen te slaan voor de zorg. Hoe de actiedag er precies uit gaan zien gaan we komende tijd verder uitwerken met iedereen die mee wil doen. Maar zet de datum vast in je agenda en meld je aan! We houden je dan op de hoogte van de tijd en locatie.

Het voorstel van de SP en de PvdA om zorgverleners structureel beter te waarderen werd in de Tweede Kamer tot twee keer toe een gelijkspel. Daarom wordt er aanstaande dinsdag 23 juni opnieuw hoofdelijk over gestemd. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie blijven vooralsnog het voorstel blokkeren. Verschillende prominenten doen daarom vandaag een oproep  aan de coalitiepartijen: steun de motie van SP en PvdA voor meer structurele waardering van zorgverleners. Van Art Rooijakkers tot Guido Weijers en van Marga Bult tot Kluun doen mee aan de oproep Zij roepen allemaal op tot meer structurele waardering voor zorgverleners, want het mag niet bij alleen een applaus blijven.

Vandaag heeft de partijraad van de SP Lilian Marijnissen met overgrote meerderheid gekozen als  lijsttrekker voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. De kandidatencommissie van de SP beschrijft Lilian als aansprekend en inspirerend. ‘Lilian is voor ons de vrouw die onze partij moet blijven leiden: de natuurlijke aanvoerder van onze kandidatenlijst op weg naar de verkiezingen en in de jaren daarna’, aldus de commissie.

Marijnissen ziet dat nu het moment is voor sociale verandering: ‘Het nieuwe normaal is het nieuwe sociaal. De coronacrisis laat ons nog maar eens zien wat daadwerkelijk van waarde is: samenwerken in plaats van concurrentie, naar elkaar om kijken in plaats van pakken wat je pakken kan. Maar ook waar de kwetsbaarheden van onze samenleving en economie zitten: de grote onzekerheid voor veel mensen in werk en inkomen door slechte contracten.’ Marijnissen is optimistisch over de toekomst:  ‘We zien steeds meer partijen die afscheid lijken te nemen van het neoliberalisme. De tijd van het doorgeslagen marktdenken lijkt voorbij. Om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij woorden blijft, maar er ook echt wat verandert, is een grote SP nodig. Meer dan ooit lijken andere partijen onze ideeën over te nemen. Dat biedt kansen. De SP is nodig voor echte verandering, voor het nieuwe sociaal’, zegt Marijnissen.

Op de SP-partijraad, waar ze werd geïnterviewd door Roel Maalderink, benadrukte Marijnissen dat een fundamentele herwaardering van de publieke sector nodig is. Onze zorgverleners, docenten en politiemensen verdienen meer waardering en zeggenschap over hun werk. Marijnissen: ‘De SP zal hierin vooropgaan en na de zomer een initiatief starten om alle partijen, mensen en organisaties in Nederland die dit willen te bundelen om dat wat van ons allemaal is te herwaarderen. Al voor de coronacrisis waren onze zorgverleners, docenten en politiemensen in actie. Goede zorg, onderwijs en een veilige buurt moet voor iedereen bereikbaar zijn, niet alleen voor mensen met een dikkere portemonnee. We moeten van tweedeling naar samenleving.’

Als voorbeeld noemt Marijnissen de waardering van zorgverleners. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus. Afgelopen dagen hebben velen zich hiervoor uitgesproken. Onze petitie is inmiddels ruim 60.000 keer ondertekend, vakbonden en anderen zijn steunacties begonnen en maandag komen we met een oproep samen met prominente Nederlanders aan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie om aanstaande dinsdag voor ons voorstel te stemmen. Het is een klap in het gezicht van de zorg als de coalitiepartijen aanstaande dinsdag weer tegen zouden stemmen.’ Komende dinsdag zal gestemd worden over het voorstel om zorgverleners structureel beter te belonen. De afgelopen twee weken eindigde de stemming over dit voorstel in gelijkspel.

De patstelling in Den Haag is compleet. Exact de helft van de Tweede Kamer – de leden van de oppositie -  wil structureel meer waardering voor zorgverleners. Maar de andere helft -  de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie – blokkeren vooralsnog dit voorstel van SP en PvdA. Op dinsdag 23 juni zal de Tweede Kamer opnieuw hoofdelijk stemmen over de motie van SP en PvdA. Het is nu zaak de druk op te voeren en de coalitie te overtuigen dat - na een daverend applaus voor de zorg – structureel meer waardering niet achter kan blijven.

Waarom willen SP en PvdA juist nu meer waardering voor zorgverleners?

De afgelopen maanden hebben zorgverleners – vaak met gevaar voor eigen gezondheid – overuren gedraaid om Nederlanders zo goed mogelijk te helpen tijdens de coronacrisis. Dat leverde een nationaal applaus op voor de zorg maar leidde niet tot meer structurele waardering voor zorgverleners. Toch is dat wel nodig omdat de zorg al jaren achterloopt als het gaat om salaris en omdat de arbeidsvoorwaarden al jaren onder druk staan. Vorig jaar nog leidde dit tot een historische staking van zorgverleners in de ziekenhuizen. De SP vindt het niet acceptabel dat veel sectoren met miljardensteun worden gered maar dat zorgverleners genoegen moeten nemen met een applaus. Daarom voeren we de druk op de coalitie op om de blokkade op meer waardering weg te halen.

Hoe kan het dat dit voorstel nog steeds tegen een blokkade van de coalitie aanloopt?

Coalitiepartijen stellen dat de gesprekken over lonen en arbeidsvoorwaarden niet in Den Haag maar tussen sociale partners moeten worden gevoerd. Maar dat is natuurlijk maar de halve waarheid. De politiek bepaalt namelijk hoeveel geld er voor de zorg beschikbaar is en daarmee hoeveel ruimte er is voor hogere lonen en betere arbeidsvoorwaarden. Het afgelopen jaar is immers ook veelvuldig in Den Haag gesproken over hogere salarissen voor leraren. De vraag of er meer geld beschikbaar moet komen voor zorgverleners draait dus om politieke keuzes.

Op welke manier willen SP en PvdA zorgverleners meer en beter waarderen?

De overheid stelt ieder jaar een percentage vast waarmee de personele kosten in de zorg kunnen stijgen. Dit heet de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling (OVA). De overheid kan besluiten om deze bijdrage te verhogen zodat zorgaanbieders meer geld krijgen om zorgverleners beter te betalen. Het bizarre is dat de OVA-ruimte voor dit jaar

is dan vorig jaar. En voor volgend jaar is helemaal nog niet bekend hoeveel geld zorgverleners erbij krijgen. Het kabinet moet daarom nú duidelijk maken dat zorgverleners gegarandeerd er flink op vooruit gaan.

Wie gaat die extra waardering voor zorgverleners betalen?

Politiek gaat over keuzes maken. Het kabinet Rutte III wil de belasting voor winstgevende bedrijven nóg verder verlagen. Dat terwijl de winstbelasting al vele jaren stelselmatig verlaagd is waardoor Nederland vele miljarden aan inkomsten misloopt. Ook in de zorg zelf is nog steeds veel geld te besparen. Denk bijvoorbeeld aan de buitensporig hoge winsten die de farmaceutische industrie maakt of de artsen die hun eigen bedrijven runnen, volop 'productie' draaien en veel winst maken. De SP wil de winsten en de markt uit de zorg halen. Geld voor zorg, moet naar zorg. Daarmee komen honderden miljoenen vrij die besteed kunnen worden aan meer waardering voor zorgverleners.

Door De Redactie op 17 juni 2020 Delen  

Onder moeilijke omstandigheden zijn ze hun werk blijven doen. In de ziekenhuizen, verpleeghuizen, in de zorg thuis en op tal van andere plekken. Er was terecht bewondering en applaus vanuit het hele land. Politieke partijen spraken hun waardering uit. Hoe kan het dan dat slechts enkele weken later de coalitiepartijen keer op keer tegen het voorstel voor meer waardering voor zorgmedewerkers stemmen? Een overzicht:

Wat vraagt de motie?

De motie van PvdA en SP ‘verzoekt de regering om met een plan te komen voor structurele waardering voor zorgverleners, waarin betere arbeidsvoorwaarden en een beter salaris kunnen worden gerealiseerd’.

De motie is nu twee keer in stemming geweest. Beide keren was het een gelijkspel: de gehele oppositie was voor, D66, ChristenUnie, VVD en CDA stemden tegen.

Waarom stemt D66 tegen?

Op hun eigen twitteraccount schrijft D66: “de motie kost echter veel geld, maar ze (de indieners, red) zeggen niet waar dat van betaald moet worden. Alleen gratis geld bestaat niet”.

En klopt dat? 

De motie vraagt de regering om een plan te maken voor betere arbeidsvoorwaarden. De financiering maakt daar natuurlijk onderdeel van uit. In de gezamenlijke tegenbegroting hebben PvdA en SP meerdere voorstellen gedaan. Een optie is bijvoorbeeld om de kabinetsplannen om de winstbelasting voor grote bedrijven te verlagen te schrappen, dat levert veel geld op. Maar andere manieren zijn ook mogelijk. Het is een politieke keuze of je zorgmedewerkers meer waardering wil geven.

Waarom stemt de ChristenUnie tegen? 

Op christenunie.nl schrijft Kamerlid Carla Dik-Faber: “in ons land is het niet de regering die bepaalt hoeveel zorgverleners verdienen, maar laten we de hoogte van de salarissen over aan het gesprek tussen werkgevers en werknemers” .

En klopt dat?

Nee. Natuurlijk worden cao’s afgesproken door werkgevers en werknemers samen. Maar bij het onderwijs, de zorg en de politie wordt het budget dat beschikbaar is bepaald door de overheid. Het bedrag dat het ministerie beschikbaar stelt (de OVA-ruimte in beleidstermen) is voor 2020 fors minder dan in 2018 en 2019. Als de ChristenUnie voor de motie stemt kan de regering een plan maken waarin de salarisruimte wordt uitgebreid. Daarmee komt voor werkgevers en werknemers meer geld beschikbaar, zodat zij samen afspraken kunnen maken over de betere arbeidsvoorwaarden.

Volgens de coalitie gaat de overheid niet over de salarissen in de zorg. Maar júíst de overheid kan meer geld beschikbaar stellen voor de waardering die hard nodig is.

Waarom stemt het CDA tegen? 

CDA-minister Hugo de Jonge heeft in het debat gezegd dat hij tegen het voorstel is omdat er geen dekking is en omdat er al gesproken wordt over arbeidsvoorwaarden in de zorg. “Er zijn ook al mooie cao's afgesloten, bijvoorbeeld in de ziekenhuiszorg.” Kamerlid Joba van den Berg schreef op twitter iets vergelijkbaars.

En klopt dat? 

De motie vraagt juist om een plan met een dekking. En daar zijn ook voorstellen voor. Dat erover gesproken wordt zegt niks over de uitkomst. De motie vraagt de minister juist actief te zorgen voor betere arbeidsvoorwaarden en salaris. Als de Tweede Kamer dus voor stemt, dan betekent het dat het kabinet ook moet zorgen dat er meer waardering voor de medewerkers in de zorg er ook echt komt.

Er is voor de coronacrisis inderdaad een nieuwe cao afgesloten, met daarin loonsverhoging voor medewerkers. Dat is ook niet meer dan terecht. Het budget dat het kabinet ter beschikking stelt (de OVA-ruimte) is echter minder dan wat er in die cao is afgesproken.

Daarnaast zijn er nog steeds grote tekorten aan personeel in de zorg, waardoor de werkdruk erg hoog is. Er moeten daarom echt medewerkers bij. Als we zorgpersoneel zeggen te waarderen, dan moet er echt boter bij de vis. Er moet een plan komen voor structureel meer waardering voor de mensen in de zorg. Precies waar de motie van PvdA en SP om vraagt.

Nou ja zeg. @christenunie @D66 @VVD en @cdavandaag, ik dacht toch dat we de zorgverleners structureel meer dan applaus gingen geven? RT voor het opnieuw in stemming komt, voor meer structurele, financiële waardering voor de mensen in de zorg. pic.twitter.com/v3TAwGB6ht

Waarom stemt de VVD tegen?

Voor zover we weten heeft de VVD zich hierover nog niet uitgesproken. Maar ze hebben al wel twee keer op rij tegen gestemd.

Hoe nu verder?

Op dinsdag 23 juni komt de motie van Lodewijk Asscher en Lilian Marijnissen voor de allerlaatste keer in stemming. Eén Kamerlid van de coalitie kan het verschil al maken.

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Vandaag hebben VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie nogmaals het voorstel van de SP en PvdA voor meer structurele waardering voor zorgverleners geblokkeerd. Lilian Marijnissen: 'Dit is een klap in het gezicht van alle zorgverleners. Voor hen is tijdens de coronacrisis zo hard geapplaudisseerd. Maar de waardering voor onze zorgverleners mag niet alleen bij een applaus en een bonus blijven.'

Zorgverleners verdienen een structureel betere waardering. Vandaag werd het tijdens de stemmingen wederom een gelijkspel. De coalitiepartijen krijgen dus nóg een kans om het voorstel te steunen. Mochten ze een betere waardering voor de zorg nog steeds blokkeren, dan zal de SP bij de behandeling van de Voorjaarsnota, begin juli, voorstellen dat de regering meer geld uittrekt voor het salaris van zorgverleners. Dit zullen we doen door een amendement in te dienen om de OVA-ruimte te verhogen. De OVA-ruimte is de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling in de zorg en op deze manier kan de overheid dus zorgen voor meer ruimte voor salarisverhoging van onze zorgverleners.

De SP lanceerde eerder de petitie ‘Onze zorg verdient meer dan alleen applaus’. Deze petitie werd al bijna 50 duizend keer ondertekend. Veel mensen hebben zich de afgelopen dagen achter de petitie geschaard en zich uitgesproken voor een betere en structurele waardering voor zorgverleners.