Poliflw

Geen eurobonds, wel uitbreiding van de voorwaarden waaronder het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) mag worden ingezet. Dat lijkt de conclusie van de eurotop die afgelopen week plaatsvond. Een coronapakket van 540 miljard euro moet garanderen dat Zuid-Europese landen de medische kosten kunnen dekken en hun economie overeind kunnen houden. Voor de EU een nieuwe stap richting een ever closer union.Eenmaking boven gezond verstandMaar de crisis toont nogmaals aan dat de euro onhoudbaar is. De verschillen tussen Noord- en Zuid-Europa zijn simpelweg te groot. Die les had al getrokken moeten worden in de vorige eurocrisis, toen Griekenland, Ierland en Portugal met steunpakketten overeind werden gehouden. Maar telkens worden zowel Noord-Europese landen als Zuid-Europese landen het slachtoffer van de Europese eenmakingsdrang. Onze economieën en samenlevingen worden ondergeschikt gemaakt aan de EU-ideologie.

Dat werkt zo. Bij de invoering van de euro werd een monetaire unie gecreëerd, maar geen politieke unie. Het idee: de noodzaak voor een politieke unie zou wel blijken. De euro als breekijzer waarmee de politieke unie aan lidstaten zou worden opgedrongen. 

Aan dit idee hebben de EU-leiders vastgehouden toen ze, tegen alle gezond verstand en economische principes in, Griekenland binnen de euro hielden. Het doel is niet daadwerkelijk het ondersteunen van Griekenland of Italië, maar het creëren van een politieke unie en van “economische convergentie”. Noord mag Noord niet meer zijn, Zuid niet meer Zuid. Een ideologie die haaks staat op wat vanuit economisch perspectief verstandig is.

Een Zuid-Europees perspectiefDe Zuid-Europese kritiek op de euro snijdt hout. Bij de invoering van de euro is de concurrentiepositie van Zuid-Europa ernstig verzwakt, omdat de euro een “duurdere” munt is dan de lire, de peseta of de drachme. Daardoor werd exporteren voor Zuid-Europa moeilijker dan voorheen, wat de maakindustrie hard heeft getroffen.

Toen de financiële crisis Zuid-Europa aan de rand van de afgrond bracht, was een gecontroleerde ontvlechting de beste optie geweest. In plaats daarvan gingen de Europese leiders akkoord met het slechtste van beide werelden. Noord-Europa stond toe dat honderden miljarden belastinggeld in de Zuid-Europese staatsschulden werden gepompt. In feite verdween een groot deel van dat geld direct naar de banken, niet in de Zuid-Europese economie. Het geld bestaat alleen fictief. Zuid-Europeanen hebben er nooit iets van gezien.

Intussen werden Zuid-Europese landen gedwongen Brusselse budgetdictaten na te leven. Ongekozen regeringen met technocraten - zoals die onder leiding van Mario Monti in Italië - voerden harde bezuinigingen door, waardoor de werkloosheid hoog bleef. Hierdoor verslechterde de koopkracht en werd de crisis alleen maar verdiept. Zelfs na jaren van relatieve economische voorspoed zijn landen als Spanje en Griekenland deze crisis nog steeds niet te boven gekomen. De werkloosheid blijft er hoog. Men kan zich afvragen of deze toestand niet permanent zal zijn.

Twee zijden van dezelfde medailleVoor Noord-Europese landen is de invoering van eurobonds terecht onacceptabel. Het is niet rechtvaardig om Nederlandse en Oostenrijkse belastingbetalers te vragen om - direct of indirect - voor Zuid-Europese staatsschulden te betalen. Maar het is ook duidelijk dat de huidige situatie voor Zuid-Europa niet werkt. Het holt van crisis naar crisis. Intussen worden democratie, economie en samenleving ondermijnd door Brussels bezuinigingsbeleid.

Sommige politici proberen Noord- en Zuid-Europeanen tegen elkaar uit te spelen. Noord-Europese “vrekken en egoïsten” versus Zuid-Europese “knoflooklanden met een gat in hun hand”. Maar in werkelijkheid zijn zowel Nederlanders als Italianen, zowel Duitsers als Grieken slachtoffer van de EU-eenmakingswaan van de politieke klasse, die het ideaal van de ever closer union steeds maar weer voorrang geeft ten koste van de belangen van de eigen bevolking. De Zuid-Europese woede over de antidemocratische troika die de economie kapotbezuinigt en het Noord-Europese onbegrip over het zoveelste miljardenpakket om de Zuid-Europese toegang tot de internationale kapitaalmarkt te garanderen: ze zijn niet tegengesteld, maar juist twee zijden van dezelfde medaille.

Eenmaking of ontvlechting?Er zijn nu twee opties: eindeloze Europese eenmaking of gecontroleerde ontvlechting.

We kunnen doorgaan op hetzelfde pad. Dat kan langzaam of snel. VVD en CDA zijn voorstander van doormodderen. Zij lijken verdere monetaire en politieke eenmaking hooguit te willen afremmen, maar moeten - zoals Hoekstra - keer op keer akkoord gaan met een nieuwe stap vooruit. Eurofederalisten zijn op hun beurt van mening dat crises als de huidige aantonen dat de eenmaking een stuk sneller zou moeten verlopen. Alsof de Nederlandse en Italiaanse economie op elkaar gaan lijken als we de budgetmacht naar Brussel overhevelen of een schuldenunie aangaan. Een gevaarlijke illusie. Nederland zal nooit Italië worden, Griekenland nooit Duitsland. De convergentiewaan is gebaseerd op een fundamentele onderschatting van de diepgeworteldheid van de gewoontes en tradities die Europa rijk is, weerspiegeld in onze samenlevingen en dus in onze economieën. Eurofederalisten begrijpen dat de huidige situatie onhoudbaar is, maar niet dat verdere eenmaking heel Europa slechts dieper in het moeras zal trekken.

Het enige alternatief: gecontroleerde ontvlechting van de eurozone; de terugkeer van monetaire soevereiniteit naar de natiestaten van Europa. Zuid-Europese regeringen kunnen het begrotingsbeleid voeren dat de bevolking gewenst acht - wellicht met meer publieke investeringen - en zullen een betere concurrentiepositie hebben, waarmee ze de werkloosheid kunnen terugdringen en hun economie uit het slop kunnen trekken. Noord-Europese landen hoeven niet met miljardensteunpakket na miljardensteunpakket akkoord te gaan en worden behoed van een eeuwig voortdurende schulden- en transferunie, waarbij de koopkracht van gewone Noord-Europeanen op het altaar van de internationale financiële markt wordt geofferd aan een fictieve god in Brussel.

Hoe moet die gecontroleerde ontvlechting er precies uitzien? Hoe zorgen we ervoor dat onze economieën niet volledig worden ontwricht en dat we onze welvaart beschermen? Dat is een volgende stap, waarover goed moet worden nagedacht. Maar dat de ontvlechting moet plaatsvinden, is duidelijk - en wordt alleen maar duidelijker door de eurogroepbijeenkomst van afgelopen week. Verdere eenmaking kent alleen verliezers; gecontroleerde ontvlechting en nationale soevereiniteit zijn in ieders belang.

Geen enkele politicus durft met Ronald van Raak in de media in debat over het wachtgeld?

Beste collega-Kamerleden, ik bijt toch niet?

Deze week gebeurde het weer. Redacties van programma’s vroegen of ik bereid was om in debat te gaan over het wachtgeld. Omdat ik een wet heb gemaakt om dat wachtgeld af te schaffen en voor politici gewoon de WW te laten gelden, zoals voor iedereen. Zo’n verzoek doen redacties vaak vroeg in de morgen, zodat ze genoeg tijd hebben om een ander Kamerlid te vinden dat met mij in debat wil. Maar op het einde van de dag kwam de mededeling dat geen enkele politicus bereid is om het wachtgeld tegenover mij te verdedigen. Dat is vreemd, omdat bijna alle partijen tégen mijn wet zijn om het riante wachtgeld af te schaffen.

Vrijdag deed de regering de mededeling dat ze opnieuw gaat kijken naar het wachtgeld voor politici. Aanleiding is de ophef die deze week ontstond over het riante wachtgeld van GroenLinks-Kamerlid Isabelle Diks en VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die allebei gebruik maakten van extra wachtgeld, naast hun goedbetaalde baan als Kamerlid. Maar de regering hoeft helemaal niet naar het wachtgeld te ‘kijken’, want er ligt al een wet om het wachtgeld af te schaffen. Over deze wet zal in de Kamer ook een debat worden gevoerd en dan zal elke politieke partij toch moeten aangeven of ze dit steunt of niet. En welke argumenten ze daarvoor hebben.

Beste collega-Kamerleden, ik bijt toch niet? Als in de komende tijd de redactie van een of ander programma belt met de vraag of u met mij in debat wilt, zeg dan gewoon ‘ja’. Als u het wachtgeld voor politici wilt behouden, dan zult u daar toch wel goede redenen voor hebben? En als u goede argumenten hebt, waarom zou u die dan niet laten horen? Wie weet kunt u mij, of de kijkers of de lezers of de luisteraars alsnog overtuigen van de noodzaak dat politici veel beter voor zichzelf zorgen dan voor andere mensen. Maar als u die argumenten niet hebt, dan is er ook geen reden om dat wachtgeld in stand te houden. Kom op! Ik zie uit naar de discussies met u!

(Deze column is gepubliceerd op tpo.nl)

Op dinsdag 26 november hebben VVD en CDA in het Europees Parlement gestemd vóór het terughalen van IS-kinderen naar Europa. Mede door hun stem kon een EU-resolutie worden aangenomen die kinderen van IS-strijders laat terugkeren naar de Europese landen waar hun IS-ouders verbleven.

FeitenDe resolutie op initiatief van Groenlinks, D66 en PvdA, roept lidstaten op om “alle kinderen van buitenlandse strijders in het noordoosten van Syrië te repatriëren”. VVD en CDA stemden hier vóór. Het Europees Parlement dringt er nu bij EU-lidstaten op aan om “alle kinderen te repatriëren, rekening houdend met hun specifieke gezinssituatie en het belang van het kind als belangrijkste overweging”. De resolutie “betreurt” ook “dat de EU-lidstaten tot nu toe geen actie in die richting hebben ondernomen.”1 

Juist kinderen van IS-strijders zijn vatbaar voor radicalisering op latere leeftijd. Van jongs af aan zijn ze geïndoctrineerd met de giftige, kwaadaardige ideologie van de radicale islam. Ze zijn vanaf hun geboorte blootgesteld aan ongeëvenaarde gruwelijkheden en geweld en zijn opgevoed met wapens, trainingen en uiterst strenge islamitische beginselen. We weten dat het levensgevaarlijke, tikkende tijdbommen zijn die op ieder moment kunnen ontploffen. Het zijn bovendien kinderen die op geen enkele relevante manier Nederlands of Europees zijn. Het is dus niet alleen zeer gevaarlijk en volkomen strijdig met onze belangen om ze terug te halen; ook de argumenten om ze wél hierheen te halen, blijken flinterdun.

Verweer van VVD en CDAVVD en CDA verweren zich voor dit stuitende stemgedrag door te zeggen dat zij tegen de  omstreden tekst uit paragraaf 61 hebben gestemd.  VVD en CDA stemden weliswaar tegen dit stukje tekst, maar stemden uiteindelijk gewoon vóór de resolutie waar de betreffende tekst uit paragraaf 61 nog steeds onderdeel van was. Ze stemden dus vóór het halen van IS-kinderen naar Europese landen.

Illustratief voor probleem EUDeze hele gang van zaken is natuurlijk tekenend voor de onacceptabele opstelling van VVD en CDA in Brussel; ondanks alle verkiezingsbeloftes en praatjes voor de bühne stemmen ze uiteindelijk in met alle bizarre Brusselse plannen.

Bovendien laat het zien op welke wijze de Europese Unie constant de eigen macht weet te vergroten - en fundamenteel onhervormbaar is. Tussen een groot aantal bepalingen waar niemand het eigenlijk mee oneens kan zijn - maar die ook niet veel uithalen - wordt een kleine passage verwerkt waarin de soevereiniteit van EU-lidstaten wordt ondermijnd, immigratie verder wordt aangewakkerd, klimaatmaatregelen worden opgedrongen of transfers van Noord naar Zuid worden geregeld.

Omdat deze bepaling slechts een kleine speld in de hooiberg van wollige algemeenheden is, zien de meeste partijen altijd wel een reden om er toch voor te stemmen. Of voelen ze zich opgelaten om tegen te stemmen. Of lopen ze dan de beloofde toezegging die zij - op hun beurt - dan weer wilden opstrijken mis.

Zo dijt het bureaucratische monster in Brussel telkens weer een stukje verder uit. VVD en CDA zijn daaraan volledig medeplichtig.

1 Zoals de resolutie onder punt 61 bepaalt: “Toont zich uiterst bezorgd over de humanitaire situatie van kinderen van buitenlandse strijders in het noordoosten van Syrië en dringt er bij de lidstaten op aan alle Europese kinderen te repatriëren, rekening houdend met hun specifieke gezinssituatie en het belang van het kind als belangrijkste overweging, en de nodige steun te verlenen voor hun rehabilitatie en herintegratie; betreurt het dat de EU-lidstaten tot nu toe geen actie in die richting hebben ondernomen en dat er geen sprake is van coördinatie op EU-niveau”.

De volledige oppositie heeft zich onder aanvoering van de Partij voor de Dieren tegen het EU-vrijhandelsverdrag met de vier Mercosur-landen Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay gekeerd. Maar omdat de vier regeringspartijen zich halsstarrig achter de handelsdeal bleven opstellen, werd de motie van Kamerlid Esther Ouwehand net niet aangenomen. Namens de lidstaten van de Europese Unie onderhandelt de Europese Commissie met de Mercosur-landen over een enorm vrijhandelsverdrag. Deze onderhandelingen lopen al twintig jaar. Omdat de termijn van de huidige Europese Commissie bijna afloopt en de Commissie deze deal als een groot prestigeproject beschouwt, wil de Commissie dit handelsverdrag er koste wat kost snel doorheen jagen. Mocht het Mercosur-verdrag er komen, is het het grootste EU-vrijhandelsverdrag ooit. Het verdrag voorziet onder andere in een drastische verlaging van de invoertarieven voor landbouwproducten uit Zuid-Amerika. Hierdoor zal de import van kippenvlees, rundvlees, suiker en andere landbouwproducten uit die landen enorm toenemen. Tegelijkertijd krijgt met name de Europese auto-industrie vrij spel op de Zuid-Amerikaanse markt. De gevolgen voor de Europese landbouw, het Amazonewoud en de wereldwijde klimaatdoelstellingen zullen desastreus zijn. Boeren in met name Ierland en Frankrijk zijn in verzet gekomen, omdat ze (terecht) de oneerlijke concurrentie uit Zuid-Amerika vrezen. Landbouwproducten worden in Zuid-Amerika onder veel lagere standaarden dan in Europa geproduceerd, en kunnen daardoor tegen lage prijzen in Europa verkocht worden. Zo zijn in Brazilië recent 120 soorten landbouwgif toegestaan die in Europa verboden zijn. Sinds kort hebben ook Nederlandse boeren zich tegen de handelsdeal gekeerd. Ontbossing Ook milieuorganisaties hebben zich collectief tegen een handelsverdrag met de Mercosur-landen uitgesproken. Nu al is de landbouwsector verantwoordelijk voor tachtig procent van de ontbossing in Brazilië. Het staat vast dat een verdrag tot meer landbouwactiviteit in Zuid-Amerika gaat leiden, wat verdere ontbossing van het Amazonewoud tot gevolg zal hebben. Dit is niet alleen rampzalig voor de Amazone zelf en voor de mensen en dieren die in het regenwoud wonen en leven, maar zal ook zorgen voor een enorme toename van de CO2-uitstoot. Nederlandse milieu- en boerenbelangenorganisaties hebben dan ook de handen ineen geslagen en hun steun voor de positie van de Partij voor de Dieren uitgesproken. Vanwege de grote gevolgen voor de Europese landbouw en het klimaat hebben de regeringsleiders van Frankrijk, België, Ierland en Polen uitgesproken dat ze zich enorme zorgen maken over de handelsdeal. In reactie daarop spraken zeven andere Europese regeringsleiders, waaronder onze premier Mark Rutte, juist hun steun uit voor een snelle totstandkoming van de deal. Het gaat hierbij vooral om de leiders van landen met een forse auto-industrie, zoals Duitsland, Zweden, Spanje en Tsjechië. In een brief deden Angela Merkel, Mark Rutte en consorten de terechte zorgen van boeren en milieuorganisaties af als ‘populisme’. Reden voor fractievoorzitter Marianne Thieme om Rutte naar de Kamer te roepen. Bij afwezigheid van Rutte was het minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok die de vragen van Thieme beantwoordde. Hij gaf toe dat de productiestandaarden in Zuid-Amerika lager zijn dan in Europa en dat in de Mercosur-deal überhaupt geen afspraken worden opgenomen om de standaarden in Zuid-Amerika te verhogen. Desondanks bleef Blok zijn steun voor het verdrag uitspreken. Je moet eerst cookies accepteren voordat je deze video kunt bekijken Ook Esther Ouwehand, die al maandenlang de oppositie tegen de Mercosur-deal leidt, is enorm bezorgd. “Als deze deal tot stand komt, kan ons landbouw- en klimaatbeleid bij het grofvuil. Deze handelsdeal zal leiden tot extra import van enorme hoeveelheden plofkip, rundvlees en zwaar bespoten suiker en soja die onder veel lagere standaarden dan in Europa zijn geproduceerd. De ontbossing van het Amazonewoud, die nu al dramatische vormen heeft aangenomen, zal alleen nog maar verder toenemen”, aldus Ouwehand. Bij de stemming over de motie van Ouwehand bleek dat de volledige oppositie zich achter de PvdD schaarde. Maar omdat coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie zich achter het standpunt van de regering bleven opstellen, haalde de motie het op een haar na niet. Ouwehand: “Het is onbegrijpelijk dat zelfbenoemde boerenpartijen als het CDA en de VVD en zelfbenoemde klimaatpartijen als D66 en de ChristenUnie deze verschrikkelijke handelsdeal steunen. Deze partijen tonen zich nu nog doof voor de luide roep uit de samenleving om de deal te blokkeren, maar het is de vraag hoe lang ze dat nog kunnen volhouden. Een ding staat vast, met vrienden als het CDA en de VVD hebben de boeren geen vijanden meer nodig.” Hoe nu verder? Er zijn nog meerdere gelegenheden om de deal te blokkeren. De verwachting is dat de Europese Commissie en de Mercosur-landen eind deze week tot een akkoord komen. Maar zowel het Europees Parlement als de Europese regeringsleiders moeten dan nog over de deal stemmen. In het Europees Parlement zal Anja Hazekamp namens de PvdD alles in het werk stellen om de deal te blokkeren. Mocht dat niet lukken, dan kunnen ook de Europese regeringsleiders de deal nog dwarsbomen. Zeer waarschijnlijk heeft elke individuele lidstaat, dus ook Nederland, de mogelijkheid om de handelsdeal te blokkeren. De PvdD zet vol in op een klip en klaar ‘nee’ van de Nederlandse regering en zal er alles aan doen om Rutte de 180-graden-draai te laten maken.

Om volstrekt onduidelijke redenen heeft het CDA na bijna 3 maanden onderhandelen het reeds gesloten inhoudelijk hoofdlijnenakkoord in Zuid Holland de rug toegekeerd. Dit terwijl zicht was op een solide meerderheid en al was gesproken met kandidaat-gedeputeerden voor een te vormen college.

Als grootste partij nam FVD na de verkiezingen van 20 maart 2019 het initiatief in Zuid Holland en vroeg Hans Wiegel om als informateur op te treden. Vervolgens gingen FVD, VVD en CDA met elkaar aan tafel en werden het op hoofdlijnen eens. Zowel VVD-fractievoorzitter Floor Vermeulen als CDA-fractievoorzitter Adri Bom-Lemstra lieten tussentijds meermaals weten de samenwerking met FVD zeer constructief te vinden en vertrouwen te hebben in een stabiele samenwerking.

Op het moment dat zicht kwam op een daadwerkelijke meerderheid in de Staten van Zuid-Holland, is het CDA plots van de onderhandelingstafel weggelopen. Na bijna 3 maanden blijken de Christendemocraten, die zelf van 7 naar 4 zetels gingen, opeens toch niet bereid tot het nemen van bestuurlijke verantwoordelijkheid. Zowel FVD als VVD zijn verbijsterd over deze abrupte koerswijziging.

AchtergrondNa de verkiezingen van 20 maart is FVD de verkenning ingegaan met de inhoud van het eigen partijprogramma voorop. Op voorhand hebben we geen enkele partij uitgesloten. GroenLinks, D66 en PvdA bleken direct niet bereid om überhaupt aan tafel te komen. FVD-fractievoorziter Rob Roos over deze uitsluit-politiek van de linkse partijen: 

Gesprekken met VVD en CDA leverden aanvankelijk wél resultaat op. Een inhoudelijk akkoord op hoofdlijnen volgde. Maar nog geen meerderheid in zetels - want FVD, VVD en CDA hebben tezamen 25 zetels, drie te weinig.

Verkennende gesprekkenDiverse partijen, waaronder CU/SGP, PVV en DENK waren bereid om daarop in gesprek te gaan om de benodigde 28 zetels te halen. CU/SGP (5 zetels) leek de voor de hand liggende coalitiepartner. Roos: 

Roos stoorde zich aan die handelswijze. Het deed geen recht aan de inhoudelijke gesprekken die waren gevoerd. Een alternatief met enkele kleinere partijen bleek echter nog goed mogelijk. Op basis van het eerder gesloten akkoord op hoofdlijnen. Op de valreep trok CDA zich echter zonder inhoudelijke motivatie terug. Tot verbijstering van FVD en VVD. 

Terug- en vooruitblikRoos kijkt met opgeheven hoofd terug op de afgelopen drie maanden:

Roos heeft Wiegel inmiddels geïnformeerd. Wiegel beëindigt zijn opdracht. Roos: 

Speech Kajsa Ollongren Congres 109

Lees hier de toespraak van vicepremier Kajsa Ollongren op het 109de D66-congres terug. In haar speech uitte de D66-minister kritiek op ‘de sterke mannen’ Poetin, Trump, de Braziliaanse president Bolsonaro en Erdogan. De politiek van ‘de sterke mannen’ vormt een gevaar voor onze liberale democratieën en zet de positie van vrouwen en minderheden onder druk. Daarnaast riep Ollongren de Britten op om in de Europese Unie te blijven.

Verdedig onze waarden vastberaden

Congres,

Ik open met een punt van kritiek op de Tweede Kamerfractie. Noem het omgekeerd dualisme. Dinsdag verdedigt Kees Verhoeven het initiatiefwetsvoorstel om smadelijke belediging van onze Koning én buitenlandse staatshoofden en koningen uit de wet te schrappen. Gelijke behandeling, een goede zaak, denkt u wellicht. Maar ik denk wel dat we moeten vaststellen: hij is hiermee rijkelijk laat.

Woensdag jongstleden vond een smadelijke belediging en vernedering plaats van de Koninklijke. Real Madrid – Ajax 1-4. De Madrileense kranten zijn nog niet uitgesproken over de club uit de Republiek Amsterdam.

Congres,

Iets in me zegt dat de Feyenoorder Verhoeven doelbewust dit risico op vervolging van Ajax heeft genomen.

Democraten,

Wat mooi dat jullie met zo velen hier zijn! Wat hebben we ons weer kunnen uitleven vandaag. Want D66-leden bepalen zelf wat er in ons verkiezingsprogramma staat. One woman, one vote. Ook voor mannen trouwens.

En net als bij de democratie in Den Haag hebben we vandaag ook weer kunnen zien: Het is een prachtig en charmant systeem, de partijdemocratie. Maar soms duurt het wel lang voor je tot een besluit komt.

Ook goed om te zien dat hier twee vrouwen op de eerste rij zitten die een D66-lijst trekken. De één, een Utrechtse ethica en wetenschapper, Annelien wil de Eerste Kamer, de chambre de réflexion, verlichten met haar stralende Rede. In de eerste debatten leerden de kijkers en luisteraars haar in al het door-elkaar-heen-gepraat goed kennen: ze staat voor de klas. Ze werkt in een ziekenhuis en op een universiteit. Én ze is als jonge moeder, op zoek naar een school voor haar kind. Congres, wie zou nou niet zo’n lijsttrekker willen?

De ander is een ervaren en gepassioneerde politica. Pro-Europeser zijn ze niet te vinden, denkt u? Dat klopt. Maar als er kritiek op Europa moet worden geleverd staat ze ook vooraan. Sterker nog: toen Juncker laatst tegen alle regels in zijn naaste medewerker benoemde tot hoogste ambtenaar, liet Sophie zich met rolstoel – vanwege rugproblemen – naar Straatsburg rijden. Om daar een vlammend betoog tégen te houden. Zo overtuigend dat fervente anti-Europeanen erbij verbleekten. Congres, wie zegt dat mildheid met de jaren komt?

Congres,

Wat een heerlijk gepassioneerd verhaal van Rob daarstraks over samenwerken. Uit mijn hart gegrepen. Rob, je bent inmiddels terug van de klimaatmars en vanaf deze plek wil ik je zeggen: Ik zie elke maandag van dichtbij tijdens het coalitieoverleg hoe je de plek van de politieke reus Pechtold hebt ingenomen. Vol zelfvertrouwen. Vol passie.

Samen knokken we daar voor de idealen van D66. Altijd met de wens om eruit te komen, om resultaat te boeken. Of zoals je het zelf zei zojuist: “Vooruitgang bereik je door samen te werken.”

Congres,

D66 moet wat mij betreft altijd trendzetter zijn. Verkenner van onontgonnen ideeën. Een club van politieke ontdekkingsreizigers. In die geest heeft onze partij ook gewerkt aan de totstandkoming van het regeerakkoord. Waar Nederland eerst niet eens op weg was naar de klimaatdoelen van Parijs, verscherpt dit kabinet de ambities. Laat ik voorzichtig zeggen dat niet alle politieke partijen daarvan overtuigd waren aan het begin. Hoe kwam het dan toch zo ver? Het begon met een verkiezingsprogramma van de hand van dit congres. Van u. Een programma dat meer CO2 bespaart dan dat van alle andere partijen. Maar daar bleef het niet bij.

Tijdens de formatie trok tweevoudig Groenste Politica Stientje van Veldhoven haar onderhandelingspartners over de streep. En onlangs kwam ze met een visionair plan voor  meer international treinverkeer, zodat we in de toekomst niet meer hoeven te vliegen van Amsterdam naar Berlijn.

En dan Menno Snel. Heel af en toe is hij in het nieuws met de wat onderbelichte problematiek bij de Belastingdienst. Maar Menno is een geheime klimaatkoning. Of het nu gaat om beperken van het belastingvoordeel van vliegen of het beprijzen van CO2-uitstoot. Noem een economische sector en Menno heeft aan de klimaattafels geholpen om de doelen te halen. En dat doet hij niet alleen in Nederland. Hij bracht zelfs Europese landen bij elkaar om te zorgen dat we als EU-lidstaten niet langs elkaar heen werken met een vliegtax, maar steeds meer samen gaan optrekken.

Menno en Stientje, Ze vormen een groene tandem.De VVD heeft de Minister van Klimaat, maar wij leveren twee staatssecretarissen van klimaat!

Ik ga verder met de zendtijd D66-bewindspersonen. Neem onze eigen Wouter Koolmees. Zijn economische inzichten worden breed gerespecteerd. Ook bij de andere partijen. Dat heb ik meermaals met eigen ogen gezien. Hij wil de groeiende groep van praktisch opgeleiden, die steeds meer van uitzendbaan naar payroll-opdracht gaan, uitzicht bieden op een vaste baan. Wouter werkt aan een toekomst waarin mensen met een lager inkomen meer zekerheid hebben. Een toekomst om naar te verlangen!

En dan Ingrid, onze Ingrid. Een keurige dame op het eerste gezicht. Maar wij kennen haar als een straatvechter die aan de basis stond van de wederopbouw van onze partij. Ze kan voortborduren op haar rijke ervaring in Den Haag, waar ze als wethouder de zwakke scholen als sneeuw voor de zon deed verdwijnen.  Nu geeft ze beginnende vaklui een trede om op te staan. Ze investeert in het geduldige werk van fundamenteel onderzoek. En deze week heeft ze bedrijven, die te weinig vrouwen aan de top hebben, met gestrekte naaldhak aan de schandpaal te genageld!

Sigrid krijgt niet van iedereen lof. Zo vond de VVD-fractie haar handelsbeleid te veel gericht op progressieve waarden, zoals onderwijs en vrouwenrechten. Dat zou ervoor zorgen dat onze handel niet snel genoeg zou groeien. Stond op een ochtend in de krant. Diezelfde middag kwam het jaarlijkse onderzoek van VNONCW, met de vraag over welk beleid Nederlandse ondernemers het meest tevreden waren. En dat was… U raadt het al: het handelsbeleid van minister Kaag. Ze is een vrouw van de wereld weet wat er leeft onder ondernemers. Zo verstevigt Sigrid niet alleen het internationale en tolerante, maar ook het economische gezicht van D66.

Congres,

Emmanuel Macron, lanceerde deze week in alle talen van Europa, een campagne om de democratie in Europa te revitaliseren. Ik citeer: “Wij bevinden ons op een voor ons continent beslissend moment; een moment waarop we collectief de vormen van onze beschaving in een politiek, cultureel veranderende wereld opnieuw moeten uitvinden. Dit is het moment van de Vernieuwing van Europa.” Einde citaat.

Het nieuwe Europese élan van En Marche past ons als een handschoen. Daarom ben ik ook zo blij dat onze laatste spreker hier vandaag een van de oprichters van En Marche is: Astrid Panosyan.

Macron doet voorstellen die wij kennen uit onze eigen plannen, zoals het beschermen van onze democratie door buitenlandse financiering van politieke partijen te verbieden. Meer Europese samenwerking om cyberaanvallen tegen te gaan. En meer samenwerking op het gebied van defensie.

Congres,

Het is van niet te onderschatten belang dat de Franse president een visionaire campagne lanceert om de democratie te versterken. Maar er is ook minder goed nieuws. Ik zie een concurrerend model voor de liberale democratie ontstaan. Wereldwijd. Dat model zie ik als een groot gevaar. Mijn werktitel is het model van de zogenaamd sterke man.

Vrij naar Els Borst zou ik willen zeggen: politiek is te belangrijk om het aan zogenaamd sterke mannen over te laten. Te beginnen in Rusland: Poetin. De moeder van alle hedendaagse sterke mannen. Bij hem zien we een eerste element van de sterke-mannenleer: Agressie, zelfs militaire agressie, tegen buurlanden. Poetin viel niet alleen Oekraïne binnen met groene mannetjes zonder insigne, maar recent enterde hij ook schepen in de Zee van Azov. Hiermee verliest Europa iets wat we 70 jaar hebben gekoesterd: geen militaire strijd tussen natiestaten.

Congres,

De zogenaamd sterke man kiest niet alleen voor agressie tegen andere landen. Ook in het binnenland wordt een vijand gezocht. In een liberale-democratie wordt de kleinste minderheid, het individu, beschermt. Maar voor sommige individuen geldt dit steeds minder.

We dachten het dieptepunt bereikt te hebben met de bekende vrouwonvriendelijke uitspraak van Trump, maar de Braziliaanse president praat zelfs openlijk over de mogelijkheid om een vrouw te verkrachten. Niet alleen vrouwen lopen meer gevaar in dit model. Transgenders krijgen minder rechten.

Zo wil de Amerikaanse regering terugdraaien dat transgenders in het leger kunnen dienen. Op het gevaar af u somber te maken: ook sommige etnische en religieuze minderheden zien hun positie in de samenleving verzwakken. De Hongaarse leider Orban gebruikt campagneborden met onverholen antisemitische verwijzingen.

Ook houdt de zogenaamde sterke man niet van kritiek. Van niets wordt hij banger dan een man of vrouw met een kladblok of microfoon die vragen stelt. De persvrijheid staat wereldwijd steeds meer onder druk.

Erdogan bijvoorbeeld sloot meer dan 50 kranten, tijdschriften en uitgeverijen. Het land heeft meer dan 120 journalisten achter de tralies gezet. Meer dan enig ander land ter wereld.

Congres,

Er zijn méér zorgen. De positie van homo’s in Roemenië, en de positie van vrouwen in Polen onder het orthodox katholieke kabinet aldaar. Ik denk dat u het punt inmiddels wel heeft: autoritaire leider winnen terrein en hun ideale samenleving kent minder rechten voor vrouwen, minder voor LHBTI’ers, minder voor minderheden.

Ook in Groot-Brittannië heerst de zogenaamde sterke man. Nee Democraten, ik heb geen vrijzinnig nieuws over Theresa May. Ik heb het over Boris Johnson en Nigel Farage. May was in de campagne tegen de Brexit. Johnson en Farrage verlokten de Britten te stemmen voor een vertrek uit de Europese Unie. Zonder plan.

Zij zouden de nationale soevereiniteit wel even terugpakken uit Brussel. Groot-Brittannië zou grote, betere handelsverdragen sluiten dan de EU. De resultaten stellen spreken voor zich… Groot-Brittannië sloot tot nu toe één handelsakkoord: met de Faeröer-eilanden. Tel uit je winst.

Maar belangrijker is: Het aantal racistische incidenten nam toe na het Brexitreferendum. De Britse economie presteert inmiddels heel slecht. In december kromp de Britse bedrijvigheid zelfs. Van koploper vóór de Brexit tot een hekkensluiter erna. Er verschijnen berichten over mogelijke medicijntekorten. Over tekorten aan voedsel. Over autofabrieken die sluiten. Zelfs over het evacueren van de Queen.

Waar zijn de verantwoordelijken eigenlijk? Heeft iemand de heren Johnson en Farage recent nog gezien? Deze sterke mannen en ridders van de soevereiniteit zitten onder de tafel, terwijl Theresa May hun rommel probeert op te ruimen. Maar dat is niet te doen. Groot-Brittannië ontspoort langzaam.

Congres,

We moeten het hebben over wat we eraan doen. Want we hebben er als zwijgende liberale democraten wereldwijd te weinig aan gedaan. Of dit een keerpunt in de geschiedenis is, zullen we pas later weten. Laten we er alles aan doen om onze waarden, om de vrije en open samenleving te beschermen en koesteren.

De komende week gaan de Britten in het House of Commons belangrijke stemmingen tegemoet over de Brexit. En ik wil hier een oproep aan hen doen. In de 21ste eeuw kun je als Europese natiestaat niet in je eentje Rusland en China aan. Brexit levert niets op behalve een steeds groter worden de chaos. En daarom zeg ik: Doe. Het. Niet. Britse vrienden, blijf in de EU!

Congres, en dan een verzoek aan u. Misschien is dit de eerste keer dat het vanaf een D66-podium wordt gezegd: Ik vraag u de komende tijd niet te twijfelen. Ik vraag uw vastberadenheid.

De komende verkiezingen komt het er echt op aan. Misschien hebben mensen op straat het gevoel dat deze verkiezingen minder belangrijk zijn dan verkiezingen van de Tweede Kamer. Maar u hier weet beter. En daarom vraag ik jullie campagne te voeren met in je achterhoofd: Dat van deze verkiezingen af hangt of uw provincie gaat meewerken aan de klimaatdoelen. Dat van deze verkiezingen af hangt of Nederland de komende vier jaar een stabiel land blijft. Én dat van deze verkiezingen af hangt of we onze waarden – Europese waarden – beschermen tegen de opkomst van de zogenaamde sterke man.

Dank jullie wel.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook