Poliflw

De Raad van State ziet het referendum als een goede manier om de 'gevoelens van isolement, vervreemding en uitsluiting' onder bepaalde groepen mensen in de samenleving te verminderen. Dat blijkt uit het advies van de Raad van State over de wet van de SP voor een bindend correctief referendum.

SP-Tweede Kamerlid Ronald van Raak: 'Ik ben heel blij met dit advies, maar toch ook verrast, omdat de belangrijkste adviseur van de regering in het verleden erg kritisch was over het referendum, dat moeilijk te verenigen zou zijn met onze parlementaire democratie. Dat was ook het belangrijkste argument van premier Mark Rutte om het referendum af te schaffen. Nu ziet de Raad van State het referendum als een "positief te waarderen aanvulling en correctie" op ons huidige stelsel. Dat is een grote kanteling.'

De Raad van State ziet ook andere voordelen van het bindend correctief referendum. Zo zorgt het ervoor dat politieke partijen scherp blijven en er rekening mee houden dat de compromissen die zij sluiten ook echt kunnen rekenen op voldoende steun van de bevolking. Onvrede van burgers komt eerder op de politieke agenda en mensen die zich niet gehoord voelen kunnen op deze manier hun stem laten horen.

Van Raak: 'Mooi vind ik ook de opmerking van de Raad van State dat "voor een stabiele democratie meer nodig is dan handhaving van de status quo." De Raad van State wijst erop dat een grote meerderheid van de mensen in ons land voorstander is van een referendum. Het bindend correctief referendum zoals we dat voorstellen is daarom een 'sluitstuk' van het parlementaire stelsel.'

In december pleitte de Staatscommissie Parlementair Stelsel onder leiding van Johan Remkes ook voor een correctief referendum. 'De democratie werkt niet voor iedereen even goed. De stem van niet álle burgers wordt voldoende gehoord. De bestaande politieke onvrede bij een deel van de bevolking kan leiden tot afhaken en afkeer van de democratie,' stelde Johan Remkes. Volgens de Staatscommissie zijn referenda een goed 'ventiel' of goede 'veiligheidsklep' op het moment dat volksvertegenwoordigers dingen doen die het volk écht niet wil. Dit pleidooi was voor de SP reden om in januari een wetsvoorstel in te dienen voor invoering van een bindend correctief referendum. Een wet die nu wordt ondersteunt door de twee belangrijkste adviseurs van de politiek.

Van Raak: 'Het referendum is het kleefkruid van onze democratie. In februari 2018 verdedigde ik in de Kamer tevergeefs een wet voor een correctief referendum, een wet die ooit door GroenLinks, PvdA en D66 was gemaakt, maar die door deze partijen plotseling niet meer werd gesteund. Aanleiding was de uitslag van het raadgevend referendum over het verdrag met Oekraïne, waar deze partijen vóór waren, maar de bevolking tégen was. Dit was voor de regering aanleiding om het raadplegend referendum maar af te schaffen. Sindsdien is er echter veel veranderd. Het is bijzonder dat zowel een Staatscommissie als de Raad van State nu een bindend correctief referendum voorstellen, een echt referendum waarvan het kabinet en de Kamer de uitslag niet meer naast zich neer kunnen leggen.'

Dinsdag debatteert de Tweede Kamer over de begroting van Binnenlandse Zaken. Daar wil de SP een begin maken met een nieuwe discussie over het correctief referendum. 'Ik hoop dat we na het mooie pleidooi van de Staatscommissie en het interessante advies van de Raad van State nu een inhoudelijke discussie kunnen voeren. Over de vraag hoe we onze parlementaire democratie kunnen versterken en wat daarbij de rol is van het referendum. De wetgeving is ingediend en de adviezen liggen op tafel. Ik denk dat het referendum plotseling een stuk dichterbij is,' zegt Van Raak.

De volledige oppositie heeft zich onder aanvoering van de Partij voor de Dieren tegen het EU-vrijhandelsverdrag met de vier Mercosur-landen Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay gekeerd. Maar omdat de vier regeringspartijen zich halsstarrig achter de handelsdeal bleven opstellen, werd de motie van Kamerlid Esther Ouwehand net niet aangenomen. Namens de lidstaten van de Europese Unie onderhandelt de Europese Commissie met de Mercosur-landen over een enorm vrijhandelsverdrag. Deze onderhandelingen lopen al twintig jaar. Omdat de termijn van de huidige Europese Commissie bijna afloopt en de Commissie deze deal als een groot prestigeproject beschouwt, wil de Commissie dit handelsverdrag er koste wat kost snel doorheen jagen. Mocht het Mercosur-verdrag er komen, is het het grootste EU-vrijhandelsverdrag ooit. Het verdrag voorziet onder andere in een drastische verlaging van de invoertarieven voor landbouwproducten uit Zuid-Amerika. Hierdoor zal de import van kippenvlees, rundvlees, suiker en andere landbouwproducten uit die landen enorm toenemen. Tegelijkertijd krijgt met name de Europese auto-industrie vrij spel op de Zuid-Amerikaanse markt. De gevolgen voor de Europese landbouw, het Amazonewoud en de wereldwijde klimaatdoelstellingen zullen desastreus zijn. Boeren in met name Ierland en Frankrijk zijn in verzet gekomen, omdat ze (terecht) de oneerlijke concurrentie uit Zuid-Amerika vrezen. Landbouwproducten worden in Zuid-Amerika onder veel lagere standaarden dan in Europa geproduceerd, en kunnen daardoor tegen lage prijzen in Europa verkocht worden. Zo zijn in Brazilië recent 120 soorten landbouwgif toegestaan die in Europa verboden zijn. Sinds kort hebben ook Nederlandse boeren zich tegen de handelsdeal gekeerd. Ontbossing Ook milieuorganisaties hebben zich collectief tegen een handelsverdrag met de Mercosur-landen uitgesproken. Nu al is de landbouwsector verantwoordelijk voor tachtig procent van de ontbossing in Brazilië. Het staat vast dat een verdrag tot meer landbouwactiviteit in Zuid-Amerika gaat leiden, wat verdere ontbossing van het Amazonewoud tot gevolg zal hebben. Dit is niet alleen rampzalig voor de Amazone zelf en voor de mensen en dieren die in het regenwoud wonen en leven, maar zal ook zorgen voor een enorme toename van de CO2-uitstoot. Nederlandse milieu- en boerenbelangenorganisaties hebben dan ook de handen ineen geslagen en hun steun voor de positie van de Partij voor de Dieren uitgesproken. Vanwege de grote gevolgen voor de Europese landbouw en het klimaat hebben de regeringsleiders van Frankrijk, België, Ierland en Polen uitgesproken dat ze zich enorme zorgen maken over de handelsdeal. In reactie daarop spraken zeven andere Europese regeringsleiders, waaronder onze premier Mark Rutte, juist hun steun uit voor een snelle totstandkoming van de deal. Het gaat hierbij vooral om de leiders van landen met een forse auto-industrie, zoals Duitsland, Zweden, Spanje en Tsjechië. In een brief deden Angela Merkel, Mark Rutte en consorten de terechte zorgen van boeren en milieuorganisaties af als ‘populisme’. Reden voor fractievoorzitter Marianne Thieme om Rutte naar de Kamer te roepen. Bij afwezigheid van Rutte was het minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok die de vragen van Thieme beantwoordde. Hij gaf toe dat de productiestandaarden in Zuid-Amerika lager zijn dan in Europa en dat in de Mercosur-deal überhaupt geen afspraken worden opgenomen om de standaarden in Zuid-Amerika te verhogen. Desondanks bleef Blok zijn steun voor het verdrag uitspreken. Je moet eerst cookies accepteren voordat je deze video kunt bekijken Ook Esther Ouwehand, die al maandenlang de oppositie tegen de Mercosur-deal leidt, is enorm bezorgd. “Als deze deal tot stand komt, kan ons landbouw- en klimaatbeleid bij het grofvuil. Deze handelsdeal zal leiden tot extra import van enorme hoeveelheden plofkip, rundvlees en zwaar bespoten suiker en soja die onder veel lagere standaarden dan in Europa zijn geproduceerd. De ontbossing van het Amazonewoud, die nu al dramatische vormen heeft aangenomen, zal alleen nog maar verder toenemen”, aldus Ouwehand. Bij de stemming over de motie van Ouwehand bleek dat de volledige oppositie zich achter de PvdD schaarde. Maar omdat coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie zich achter het standpunt van de regering bleven opstellen, haalde de motie het op een haar na niet. Ouwehand: “Het is onbegrijpelijk dat zelfbenoemde boerenpartijen als het CDA en de VVD en zelfbenoemde klimaatpartijen als D66 en de ChristenUnie deze verschrikkelijke handelsdeal steunen. Deze partijen tonen zich nu nog doof voor de luide roep uit de samenleving om de deal te blokkeren, maar het is de vraag hoe lang ze dat nog kunnen volhouden. Een ding staat vast, met vrienden als het CDA en de VVD hebben de boeren geen vijanden meer nodig.” Hoe nu verder? Er zijn nog meerdere gelegenheden om de deal te blokkeren. De verwachting is dat de Europese Commissie en de Mercosur-landen eind deze week tot een akkoord komen. Maar zowel het Europees Parlement als de Europese regeringsleiders moeten dan nog over de deal stemmen. In het Europees Parlement zal Anja Hazekamp namens de PvdD alles in het werk stellen om de deal te blokkeren. Mocht dat niet lukken, dan kunnen ook de Europese regeringsleiders de deal nog dwarsbomen. Zeer waarschijnlijk heeft elke individuele lidstaat, dus ook Nederland, de mogelijkheid om de handelsdeal te blokkeren. De PvdD zet vol in op een klip en klaar ‘nee’ van de Nederlandse regering en zal er alles aan doen om Rutte de 180-graden-draai te laten maken.

Om volstrekt onduidelijke redenen heeft het CDA na bijna 3 maanden onderhandelen het reeds gesloten inhoudelijk hoofdlijnenakkoord in Zuid Holland de rug toegekeerd. Dit terwijl zicht was op een solide meerderheid en al was gesproken met kandidaat-gedeputeerden voor een te vormen college.

Als grootste partij nam FVD na de verkiezingen van 20 maart 2019 het initiatief in Zuid Holland en vroeg Hans Wiegel om als informateur op te treden. Vervolgens gingen FVD, VVD en CDA met elkaar aan tafel en werden het op hoofdlijnen eens. Zowel VVD-fractievoorzitter Floor Vermeulen als CDA-fractievoorzitter Adri Bom-Lemstra lieten tussentijds meermaals weten de samenwerking met FVD zeer constructief te vinden en vertrouwen te hebben in een stabiele samenwerking.

Op het moment dat zicht kwam op een daadwerkelijke meerderheid in de Staten van Zuid-Holland, is het CDA plots van de onderhandelingstafel weggelopen. Na bijna 3 maanden blijken de Christendemocraten, die zelf van 7 naar 4 zetels gingen, opeens toch niet bereid tot het nemen van bestuurlijke verantwoordelijkheid. Zowel FVD als VVD zijn verbijsterd over deze abrupte koerswijziging.

AchtergrondNa de verkiezingen van 20 maart is FVD de verkenning ingegaan met de inhoud van het eigen partijprogramma voorop. Op voorhand hebben we geen enkele partij uitgesloten. GroenLinks, D66 en PvdA bleken direct niet bereid om überhaupt aan tafel te komen. FVD-fractievoorziter Rob Roos over deze uitsluit-politiek van de linkse partijen: 

Gesprekken met VVD en CDA leverden aanvankelijk wél resultaat op. Een inhoudelijk akkoord op hoofdlijnen volgde. Maar nog geen meerderheid in zetels - want FVD, VVD en CDA hebben tezamen 25 zetels, drie te weinig.

Verkennende gesprekkenDiverse partijen, waaronder CU/SGP, PVV en DENK waren bereid om daarop in gesprek te gaan om de benodigde 28 zetels te halen. CU/SGP (5 zetels) leek de voor de hand liggende coalitiepartner. Roos: 

Roos stoorde zich aan die handelswijze. Het deed geen recht aan de inhoudelijke gesprekken die waren gevoerd. Een alternatief met enkele kleinere partijen bleek echter nog goed mogelijk. Op basis van het eerder gesloten akkoord op hoofdlijnen. Op de valreep trok CDA zich echter zonder inhoudelijke motivatie terug. Tot verbijstering van FVD en VVD. 

Terug- en vooruitblikRoos kijkt met opgeheven hoofd terug op de afgelopen drie maanden:

Roos heeft Wiegel inmiddels geïnformeerd. Wiegel beëindigt zijn opdracht. Roos: 

Gisteren is Forum voor Democratie toegetreden tot de Europese fractie van Conservatieven en Hervormers (ECR). In het Europees Parlement dienen nationale partijen lid te worden van een ‘EU-fractie’ om aanspraak te maken op spreektijd, subsidies en reële invloed. De ECR werd opgericht in 2009 door o.a. de Britse Conservatieve partij. Andere Europese leden zijn de Vlaamse N-VA van Bart de Wever, de Zweedse Democraten en de Tsjechische Democratisch Burgerpartij. 

In de ECR-groep zal FVD zich blijven inzetten om zoveel mogelijk macht van Brussel tegen te houden en terug te draaien. In de toekomst moeten beleidskwesties weer op nationaal niveau worden aangepakt. ECR-voorzitter, Rydszard Legutko: "We zijn verheugd om meer partijen aan onze familie toe te voegen. De ECR-groep zal een belangrijke kracht worden in het volgende parlement, alleen door de handen ineen te slaan en constructief samen te werken kunnen we de noodzakelijke veranderingen realiseren.”

Neem lidmaatschap EU op in de Grondwet

D66 wil dat het lidmaatschap van de Europese Unie wordt verankerd in de Nederlandse Grondwet. Daartoe dienen fractievoorzitter Rob Jetten en Europa-woordvoerder Kees Verhoeven een Grondwetsvoorstel in.

Opname van het lidmaatschap in de Grondwet doet recht aan het grote belang dat de EU heeft voor Nederland. Zeventien andere EU-lidstaten, waaronder Duitsland en Frankrijk, gingen Nederland al voor.

Jetten: “Nederland en de Europese Unie gaan hand in hand. Dankzij de Europese samenwerking leven we al ruim zeventig jaar in vrede, veiligheid en voorspoed op ons continent. Heel veel Europese besluiten beïnvloeden de levens van miljoenen Nederlanders. En die nemen we samen met de andere EU-lidstaten. Nederland is verweven met de Europese Unie. Het is wat D66 betreft dan ook logisch om het EU-lidmaatschap in de Grondwet op te nemen.”

Als het EU-lidmaatschap zoals voorgesteld in Nederlandse de Grondwet wordt opgenomen, betekent het ook dat een Grondwetswijziging nodig is om eventueel uit de Unie te stappen. Dan moet het parlement er twee keer over stemmen, waarbij uiteindelijk een tweederde meerderheid nodig is.

Kees Verhoeven: “We zien bij Brexit wat voor chaos  en ellende het oplevert als je überhaupt aan uittreding begint – en al zeker ondoordacht en gebaseerd op leugens. Er is veel te makkelijk gedacht over wat het zou betekenen en wat de gevolgen zijn. Hiermee laten we zien dat we aan de Europese Unie net zo hechten als aan andere bepalingen in de Grondwet. Die verander je ook niet op een druilerige achternamiddag.”

Ook wil D66 dat er een wet komt die de betrokkenheid van het Nederlands parlement regelt bij het sluiten van nieuwe verdragen en Europese wetten. Op dit moment zijn er vooral losse afspraken over de manier waarop het Nederlandse parlement betrokken is bij EU-besluitvorming. Zo’n Europa-wet legt duidelijk vast welke informatie wanneer naar de Tweede Kamer gaat. Bovendien kan de wet ervoor zorgen dat de Kamer eerder betrokken wordt bij bijvoorbeeld overdracht van bevoegdheden aan de EU

Jetten: “Door het lidmaatschap in de Grondwet op deze manier op te nemen, krijgt het Nederlandse parlement een duidelijkere rol bij Europese besluiten en bij mogelijke uittreding. Bovendien doet het recht aan onze historische verbondenheid: Nederland is een van de zes grondleggers van de Europese samenwerking en drijvende kracht achter veel belangrijke Europese besluiten.”

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

D66 wil meer investeren in Europa. Dat heeft fractievoorzitter Rob Jetten vanochtend aangekondigd.

Jetten: ‘De grote uitdagingen van onze tijd vragen om Europese oplossingen. Tegengaan van klimaatverandering, beschermen van de buitengrenzen en investeren in technologie kunnen we niet als Nederland alleen.’

Na het aanstaande vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, is er minder geld voor meer plannen en verantwoordelijkheden. ‘We beschouwen onze vrede, voorspoed en veiligheid als een gegeven. Maar om dat in stand te houden en verder te ontwikkelen, moeten we ook de portemonnee trekken.’

D66 wil niet dat er zomaar meer geld richting Brussel gaat. De partij pleit ook al langere tijd voor een herziening van de landbouwsubsidies. Daarnaast kan juist door meer samen te werken, ook veel geld worden bespaard. Bijvoorbeeld op het terrein van Defensie. Door in de EU meer gezamenlijk in te kopen, te trainen en afspraken te maken over zaken als wapensystemen, kunnen op termijn miljarden worden bespaard.

D66, GroenLinks en PvdA stemden in februari in Straatsburg voor transnationale lijsten. Europa wordt in hun droom één groot kiesdistrict. U stemt dan niet zonder meer voor een Nederlandse kandidaat van een Nederlandse partij. Het zet de deur open voor Europese partijen met transnationale superkandidaten. Zij kunnen dan over de grenzen stemmen werven en hebben vervolgens internationaal mandaat. Voor dit heilloze plan is in het Europees Parlement gelukkig geen meerderheid.

De Europese Unie is bedacht als samenwerkingsproject. Niet als een superstaat om individuele landen aan te onderwerpen. Als Nederland mogen wij straks 29 Europarlementariërs afvaardigen. Zij gaan namens de inwoners van Nederland aan de slag. Sommige Europarlementariërs zijn al zo lang van huis dat ze zichzelf als meer Europeaan dan Nederlander beschouwen. En dat de mensen op Cyprus en in Kroatië er niet om smeken om op de Nederlanders Frans Timmermans en Bas Eickhout te mogen stemmen, is in de Brusselse bubbel nog niet helemaal doorgedrongen.

Gun Britten uitstel zonder voorwaarden voor Brexit

Nu het Lagerhuis het nieuwe Brexit-plan van Theresa May heeft verworpen, moet het Verenigd Koninkrijk ruimschoots uitstel krijgen voor een goede Brexit-deal of een terugkeer naar de EU. D66 vindt dat na alle chaos en interne ruzie de Britten nu rust en ruimte moeten krijgen voor bezinning. Zodat ze niet langer op basis van een tikkende tijdbom besluiten hoeven te nemen.

D66-Kamerlid Kees Verhoeven: ‘Gun de Britten nu de tijd die ze nodig hebben, zonder extra eisen en termijnen. De afgelopen maanden is er gepraat, geruzied en onderhandeld. Het was chaos, theater en drama maar zonder enig resultaat. Maandagavond leek er nog een doorbraak te zijn, maar zelfs dit uiterste bod bleek niet acceptabel voor het Britse parlement. Uitstel is nu de enige kansrijke optie, die na bezinning kan leiden tot afstel. Een no-deal Brexit is een stap in de duisternis met extreem negatieve gevolgen voor bijvoorbeeld de handelsrelaties  en de situatie in Noord-Ierland.’

Andere opties zijn weggevallen. De Britten in de douane-unie houden, lijkt niet haalbaar. Een tweede referendum op dit moment evenmin en vrijwel niemand wil een desastreuze no-deal Brexit. Het Verenigd Koninkrijk blijft tijdens het uitstel wat D66 betreft gewoon volwaardig lid van de Europese Unie, met alles wat daarbij hoort. Die situatie kan duren tot er een overeenkomst ligt waar zowel de Britten als de EU akkoord mee zijn en de uiteindelijke scheidingspapieren zijn getekend.

Verhoeven wil dat het Verenigd Koninkrijk gedurende het uitstel volwaardig lid blijft van de EU. Dat zorgt voor de meeste zekerheid voor mensen en bedrijven. Aan het uitstel zijn geen verdere voorwaarden verbonden, dus ook geen deadline. Verhoeven: ‘Het Verenigd Koninkrijk neemt de belangrijkste beslissing van deze eeuw en dat kost tijd. Wij gunnen ze die tijd. Ook om ervoor te zorgen dat Nederlanders in het VK en Britten in de EU zijn beschermd. Zij moeten niet het slachtoffer worden van overhaast en ondoordacht gedoe, van schreeuwende en liegende politici.’

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Europese integratie is een waarborg voor vrede, veiligheid en welvaart. In een wereld met opkomende grootmachten en uitdagingen die landsgrenzen overschrijden is het cruciaal dat Europa samenwerkt. D66 ziet de economische crisis als een uitdaging om - net als in Nederland - ook in Europa te hervormen.

Speech Kajsa Ollongren Congres 109

Lees hier de toespraak van vicepremier Kajsa Ollongren op het 109de D66-congres terug. In haar speech uitte de D66-minister kritiek op ‘de sterke mannen’ Poetin, Trump, de Braziliaanse president Bolsonaro en Erdogan. De politiek van ‘de sterke mannen’ vormt een gevaar voor onze liberale democratieën en zet de positie van vrouwen en minderheden onder druk. Daarnaast riep Ollongren de Britten op om in de Europese Unie te blijven.

Verdedig onze waarden vastberaden

Congres,

Ik open met een punt van kritiek op de Tweede Kamerfractie. Noem het omgekeerd dualisme. Dinsdag verdedigt Kees Verhoeven het initiatiefwetsvoorstel om smadelijke belediging van onze Koning én buitenlandse staatshoofden en koningen uit de wet te schrappen. Gelijke behandeling, een goede zaak, denkt u wellicht. Maar ik denk wel dat we moeten vaststellen: hij is hiermee rijkelijk laat.

Woensdag jongstleden vond een smadelijke belediging en vernedering plaats van de Koninklijke. Real Madrid – Ajax 1-4. De Madrileense kranten zijn nog niet uitgesproken over de club uit de Republiek Amsterdam.

Congres,

Iets in me zegt dat de Feyenoorder Verhoeven doelbewust dit risico op vervolging van Ajax heeft genomen.

Democraten,

Wat mooi dat jullie met zo velen hier zijn! Wat hebben we ons weer kunnen uitleven vandaag. Want D66-leden bepalen zelf wat er in ons verkiezingsprogramma staat. One woman, one vote. Ook voor mannen trouwens.

En net als bij de democratie in Den Haag hebben we vandaag ook weer kunnen zien: Het is een prachtig en charmant systeem, de partijdemocratie. Maar soms duurt het wel lang voor je tot een besluit komt.

Ook goed om te zien dat hier twee vrouwen op de eerste rij zitten die een D66-lijst trekken. De één, een Utrechtse ethica en wetenschapper, Annelien wil de Eerste Kamer, de chambre de réflexion, verlichten met haar stralende Rede. In de eerste debatten leerden de kijkers en luisteraars haar in al het door-elkaar-heen-gepraat goed kennen: ze staat voor de klas. Ze werkt in een ziekenhuis en op een universiteit. Én ze is als jonge moeder, op zoek naar een school voor haar kind. Congres, wie zou nou niet zo’n lijsttrekker willen?

De ander is een ervaren en gepassioneerde politica. Pro-Europeser zijn ze niet te vinden, denkt u? Dat klopt. Maar als er kritiek op Europa moet worden geleverd staat ze ook vooraan. Sterker nog: toen Juncker laatst tegen alle regels in zijn naaste medewerker benoemde tot hoogste ambtenaar, liet Sophie zich met rolstoel – vanwege rugproblemen – naar Straatsburg rijden. Om daar een vlammend betoog tégen te houden. Zo overtuigend dat fervente anti-Europeanen erbij verbleekten. Congres, wie zegt dat mildheid met de jaren komt?

Congres,

Wat een heerlijk gepassioneerd verhaal van Rob daarstraks over samenwerken. Uit mijn hart gegrepen. Rob, je bent inmiddels terug van de klimaatmars en vanaf deze plek wil ik je zeggen: Ik zie elke maandag van dichtbij tijdens het coalitieoverleg hoe je de plek van de politieke reus Pechtold hebt ingenomen. Vol zelfvertrouwen. Vol passie.

Samen knokken we daar voor de idealen van D66. Altijd met de wens om eruit te komen, om resultaat te boeken. Of zoals je het zelf zei zojuist: “Vooruitgang bereik je door samen te werken.”

Congres,

D66 moet wat mij betreft altijd trendzetter zijn. Verkenner van onontgonnen ideeën. Een club van politieke ontdekkingsreizigers. In die geest heeft onze partij ook gewerkt aan de totstandkoming van het regeerakkoord. Waar Nederland eerst niet eens op weg was naar de klimaatdoelen van Parijs, verscherpt dit kabinet de ambities. Laat ik voorzichtig zeggen dat niet alle politieke partijen daarvan overtuigd waren aan het begin. Hoe kwam het dan toch zo ver? Het begon met een verkiezingsprogramma van de hand van dit congres. Van u. Een programma dat meer CO2 bespaart dan dat van alle andere partijen. Maar daar bleef het niet bij.

Tijdens de formatie trok tweevoudig Groenste Politica Stientje van Veldhoven haar onderhandelingspartners over de streep. En onlangs kwam ze met een visionair plan voor  meer international treinverkeer, zodat we in de toekomst niet meer hoeven te vliegen van Amsterdam naar Berlijn.

En dan Menno Snel. Heel af en toe is hij in het nieuws met de wat onderbelichte problematiek bij de Belastingdienst. Maar Menno is een geheime klimaatkoning. Of het nu gaat om beperken van het belastingvoordeel van vliegen of het beprijzen van CO2-uitstoot. Noem een economische sector en Menno heeft aan de klimaattafels geholpen om de doelen te halen. En dat doet hij niet alleen in Nederland. Hij bracht zelfs Europese landen bij elkaar om te zorgen dat we als EU-lidstaten niet langs elkaar heen werken met een vliegtax, maar steeds meer samen gaan optrekken.

Menno en Stientje, Ze vormen een groene tandem.De VVD heeft de Minister van Klimaat, maar wij leveren twee staatssecretarissen van klimaat!

Ik ga verder met de zendtijd D66-bewindspersonen. Neem onze eigen Wouter Koolmees. Zijn economische inzichten worden breed gerespecteerd. Ook bij de andere partijen. Dat heb ik meermaals met eigen ogen gezien. Hij wil de groeiende groep van praktisch opgeleiden, die steeds meer van uitzendbaan naar payroll-opdracht gaan, uitzicht bieden op een vaste baan. Wouter werkt aan een toekomst waarin mensen met een lager inkomen meer zekerheid hebben. Een toekomst om naar te verlangen!

En dan Ingrid, onze Ingrid. Een keurige dame op het eerste gezicht. Maar wij kennen haar als een straatvechter die aan de basis stond van de wederopbouw van onze partij. Ze kan voortborduren op haar rijke ervaring in Den Haag, waar ze als wethouder de zwakke scholen als sneeuw voor de zon deed verdwijnen.  Nu geeft ze beginnende vaklui een trede om op te staan. Ze investeert in het geduldige werk van fundamenteel onderzoek. En deze week heeft ze bedrijven, die te weinig vrouwen aan de top hebben, met gestrekte naaldhak aan de schandpaal te genageld!

Sigrid krijgt niet van iedereen lof. Zo vond de VVD-fractie haar handelsbeleid te veel gericht op progressieve waarden, zoals onderwijs en vrouwenrechten. Dat zou ervoor zorgen dat onze handel niet snel genoeg zou groeien. Stond op een ochtend in de krant. Diezelfde middag kwam het jaarlijkse onderzoek van VNONCW, met de vraag over welk beleid Nederlandse ondernemers het meest tevreden waren. En dat was… U raadt het al: het handelsbeleid van minister Kaag. Ze is een vrouw van de wereld weet wat er leeft onder ondernemers. Zo verstevigt Sigrid niet alleen het internationale en tolerante, maar ook het economische gezicht van D66.

Congres,

Emmanuel Macron, lanceerde deze week in alle talen van Europa, een campagne om de democratie in Europa te revitaliseren. Ik citeer: “Wij bevinden ons op een voor ons continent beslissend moment; een moment waarop we collectief de vormen van onze beschaving in een politiek, cultureel veranderende wereld opnieuw moeten uitvinden. Dit is het moment van de Vernieuwing van Europa.” Einde citaat.

Het nieuwe Europese élan van En Marche past ons als een handschoen. Daarom ben ik ook zo blij dat onze laatste spreker hier vandaag een van de oprichters van En Marche is: Astrid Panosyan.

Macron doet voorstellen die wij kennen uit onze eigen plannen, zoals het beschermen van onze democratie door buitenlandse financiering van politieke partijen te verbieden. Meer Europese samenwerking om cyberaanvallen tegen te gaan. En meer samenwerking op het gebied van defensie.

Congres,

Het is van niet te onderschatten belang dat de Franse president een visionaire campagne lanceert om de democratie te versterken. Maar er is ook minder goed nieuws. Ik zie een concurrerend model voor de liberale democratie ontstaan. Wereldwijd. Dat model zie ik als een groot gevaar. Mijn werktitel is het model van de zogenaamd sterke man.

Vrij naar Els Borst zou ik willen zeggen: politiek is te belangrijk om het aan zogenaamd sterke mannen over te laten. Te beginnen in Rusland: Poetin. De moeder van alle hedendaagse sterke mannen. Bij hem zien we een eerste element van de sterke-mannenleer: Agressie, zelfs militaire agressie, tegen buurlanden. Poetin viel niet alleen Oekraïne binnen met groene mannetjes zonder insigne, maar recent enterde hij ook schepen in de Zee van Azov. Hiermee verliest Europa iets wat we 70 jaar hebben gekoesterd: geen militaire strijd tussen natiestaten.

Congres,

De zogenaamd sterke man kiest niet alleen voor agressie tegen andere landen. Ook in het binnenland wordt een vijand gezocht. In een liberale-democratie wordt de kleinste minderheid, het individu, beschermt. Maar voor sommige individuen geldt dit steeds minder.

We dachten het dieptepunt bereikt te hebben met de bekende vrouwonvriendelijke uitspraak van Trump, maar de Braziliaanse president praat zelfs openlijk over de mogelijkheid om een vrouw te verkrachten. Niet alleen vrouwen lopen meer gevaar in dit model. Transgenders krijgen minder rechten.

Zo wil de Amerikaanse regering terugdraaien dat transgenders in het leger kunnen dienen. Op het gevaar af u somber te maken: ook sommige etnische en religieuze minderheden zien hun positie in de samenleving verzwakken. De Hongaarse leider Orban gebruikt campagneborden met onverholen antisemitische verwijzingen.

Ook houdt de zogenaamde sterke man niet van kritiek. Van niets wordt hij banger dan een man of vrouw met een kladblok of microfoon die vragen stelt. De persvrijheid staat wereldwijd steeds meer onder druk.

Erdogan bijvoorbeeld sloot meer dan 50 kranten, tijdschriften en uitgeverijen. Het land heeft meer dan 120 journalisten achter de tralies gezet. Meer dan enig ander land ter wereld.

Congres,

Er zijn méér zorgen. De positie van homo’s in Roemenië, en de positie van vrouwen in Polen onder het orthodox katholieke kabinet aldaar. Ik denk dat u het punt inmiddels wel heeft: autoritaire leider winnen terrein en hun ideale samenleving kent minder rechten voor vrouwen, minder voor LHBTI’ers, minder voor minderheden.

Ook in Groot-Brittannië heerst de zogenaamde sterke man. Nee Democraten, ik heb geen vrijzinnig nieuws over Theresa May. Ik heb het over Boris Johnson en Nigel Farage. May was in de campagne tegen de Brexit. Johnson en Farrage verlokten de Britten te stemmen voor een vertrek uit de Europese Unie. Zonder plan.

Zij zouden de nationale soevereiniteit wel even terugpakken uit Brussel. Groot-Brittannië zou grote, betere handelsverdragen sluiten dan de EU. De resultaten stellen spreken voor zich… Groot-Brittannië sloot tot nu toe één handelsakkoord: met de Faeröer-eilanden. Tel uit je winst.

Maar belangrijker is: Het aantal racistische incidenten nam toe na het Brexitreferendum. De Britse economie presteert inmiddels heel slecht. In december kromp de Britse bedrijvigheid zelfs. Van koploper vóór de Brexit tot een hekkensluiter erna. Er verschijnen berichten over mogelijke medicijntekorten. Over tekorten aan voedsel. Over autofabrieken die sluiten. Zelfs over het evacueren van de Queen.

Waar zijn de verantwoordelijken eigenlijk? Heeft iemand de heren Johnson en Farage recent nog gezien? Deze sterke mannen en ridders van de soevereiniteit zitten onder de tafel, terwijl Theresa May hun rommel probeert op te ruimen. Maar dat is niet te doen. Groot-Brittannië ontspoort langzaam.

Congres,

We moeten het hebben over wat we eraan doen. Want we hebben er als zwijgende liberale democraten wereldwijd te weinig aan gedaan. Of dit een keerpunt in de geschiedenis is, zullen we pas later weten. Laten we er alles aan doen om onze waarden, om de vrije en open samenleving te beschermen en koesteren.

De komende week gaan de Britten in het House of Commons belangrijke stemmingen tegemoet over de Brexit. En ik wil hier een oproep aan hen doen. In de 21ste eeuw kun je als Europese natiestaat niet in je eentje Rusland en China aan. Brexit levert niets op behalve een steeds groter worden de chaos. En daarom zeg ik: Doe. Het. Niet. Britse vrienden, blijf in de EU!

Congres, en dan een verzoek aan u. Misschien is dit de eerste keer dat het vanaf een D66-podium wordt gezegd: Ik vraag u de komende tijd niet te twijfelen. Ik vraag uw vastberadenheid.

De komende verkiezingen komt het er echt op aan. Misschien hebben mensen op straat het gevoel dat deze verkiezingen minder belangrijk zijn dan verkiezingen van de Tweede Kamer. Maar u hier weet beter. En daarom vraag ik jullie campagne te voeren met in je achterhoofd: Dat van deze verkiezingen af hangt of uw provincie gaat meewerken aan de klimaatdoelen. Dat van deze verkiezingen af hangt of Nederland de komende vier jaar een stabiel land blijft. Én dat van deze verkiezingen af hangt of we onze waarden – Europese waarden – beschermen tegen de opkomst van de zogenaamde sterke man.

Dank jullie wel.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook