Poliflw

Te veel bier drinken, roken, drugsgebruik… SGP-voorman Kees van der Staaij heeft er tabak van. Hij wil dat het kabinet meer werk maakt van het Preventieakkoord. Lees hier zijn bijdrage aan het Kamerdebat.

Als er belangrijke akkoorden gesloten zijn, zoals in de afgelopen periode over het klimaat en pensioen, dan zie je dat er in de Kamer heel snel over gesproken wordt, omdat we het heel belangrijk vinden en het er snel over willen hebben. Wat dat betreft krabbelde ik me wel even achter de oren, toen ik bedacht dat dit Preventieakkoord in november 2018 werd gesloten. Zouden we daaruit kunnen afleiden dat dit onderwerp kennelijk niet zo belangrijk wordt gevonden? Dat zou ik heel jammer vinden. Als we kijken naar de inhoud van wat hier aan de orde is: voorkomen van overgewicht, te veel drinken en roken, dan is dat ongelofelijk belangrijk voor de toekomst van onze samenleving en voor de gezondheid van jongeren en ouderen. Dat we er pas zo laat over spreken, is wat mij betreft zeker niet een signaal dat het niet zo belangrijk is.Hoewel dat eigenlijk ook niet helemaal te rechtvaardigen is — er zijn allerlei redenen voor — probeer ik er toch maar een goede draai aan te geven — het gaat tenslotte ook over drank — door te kijken naar goede wijn. Die moet je soms even laten staan, wil de smaak tot zijn recht komen. Door te laten rijpen komen de subtiele smaak en geur beter tot hun recht. Misschien is dat ook wel zo met het Nationaal Preventieakkoord. Doordat er nog even tijd overheen is gegaan, zien we des te meer wat nodig is en wat er eventueel nog meer nodig is.De stip op de horizon is 2040. In dat jaar zullen de kinderen de geur van tabaksrook niet meer kennen. Tieners vinden het normaal om pas op hun 18de verjaardag een eerste biertje of wijntje te drinken. Het aantal mensen met overgewicht zal zijn gedaald.Nederlanders gaan de komende jaren gezonder leven. Heel veel ambitie zie ik terug in het Preventieakkoord. Laat ik helder zijn: die ambities steunen wij. Preventiebeleid is geen linkse hobby, net zo min als roken, eten en drinken rechtse hobby's zijn. Preventie gaat over gezond verstand, in het belang van ieders gezondheid.Het is duidelijk dat de doelstellingen van het Preventieakkoord geen klein bier zijn. Maar de voorgestelde maatregelen blijven eerlijk gezegd soms wel achter bij wat nodig is om die doelstellingen echt te halen. Ik snap dat er is gekozen voor een breed draagvlak. Daarmee heb je meer kans dat wat je doet het ook echt gaat halen en dat er niet allerlei onderdelen onderuit worden gehaald. Tegelijkertijd voelen we ook wel ongeduld om er nog een schep bovenop te zetten. Alleen op het gebied van roken komt het resultaat in de buurt van wat het kabinet wil, volgens de beoordeling van het RIVM. Bij de maatregelen inzake alcoholgebruik en overgewicht zou eigenlijk meer nodig zijn om echt verandering in gang te zetten.Bij het roken zie je dat tabaksontmoediging volgens wetenschappelijk onderzoek is gebaseerd op substantiële prijsverhoging. Dat is heldere taal. Waarom wordt de accijns op pakjes sigaretten niet nog meer verhoogd in deze kabinetsperiode, om hier ook echt serieuze stappen te zetten?Ik lees ook dat men het aantal verkooppunten voor tabak wil verminderen. Ook hier een adder onder het gras: er vindt in deze kabinetsperiode slechts onderzoek plaats hoe dit in de toekomst beperkt kan worden. Zouden er niet nog dit jaar mogelijkheden uitgewerkt kunnen worden om het aantal verkooppunten serieus te verminderen? Dat kan onderdeel zijn van die strategie die het RIVM voorstelt.Dan alcohol. Het kabinet wil volgens het regeerakkoord bij het preventiebeleid inzetten op effectieve maatregelen. Ik zie goede dingen, bijvoorbeeld dat bij happy hours de verkoop van alcohol voor stuntprijzen wordt verboden. Heel goed. Bepaalde maatregelen waarvan we inmiddels weten dat ze wel effectief zijn, worden echter niet genomen: verdere inperking van alcoholreclame, minimumprijzen voor alcohol, harde lokale afspraken om de leeftijdsgrens bij alcoholverkoop te handhaven. Vaak komt dan voorbij dat we dit gaan onderzoeken.Ik pleit vanavond voor alle mogelijkheden om nog versnelling te krijgen en actie te ondernemen. Rond het onderzoek naar alcoholreclame voor het volgende zomerreces af. Vraag de onderzoekers concrete maatregelen voor te stellen om de alcoholmarketing terug te dringen. Voer zo mogelijk minimumprijzen voor alcoholverkoop in. Zorg voor het einde van dit jaar voor een handhavingsprotocol Drank- en Horecawet. Stel gemeenten en de horeca in staat bindende afspraken te maken over handhaving van de leeftijdsgrens. Graag een reactie op die suggesties.Tot slot. Een aantal keren komt het gebruik van drugs aan de orde in de alcoholparagraaf. In de afgelopen weken werd nog eens duidelijk dat we echt een groot probleem met drugs hebben. Drugsgebruik is niet normaal, stelt het Preventieakkoord. Ik sluit me graag aan bij al diegenen die vanavond hebben bepleit om ook nog verdere maatregelen te nemen om die normalisering van drugs tegen te gaan. In dat opzicht vind ik het wel een beetje jammer dat het kabinet juist ook weer met proeven komt om wietteelt en wietgebruik te legaliseren. Er worden althans experimenten toegestaan waardoor het toch allemaal weer eigenlijk verruimd wordt en waarmee het signaal wordt afgegeven dat er met die drugs toch niet zo veel aan de hand is. Zou het eigenlijk niet juist nodig zijn om weer nieuwe stappen te zetten en dat hele experiment maar even te laten zitten, in het licht van alles wat in de afgelopen periode naar voren is gekomen over de schadelijkheid van drugsgebruik? Ik hoor heel graag ook op dit punt een reactie van de staatssecretaris.

Donderdagavond 11 oktober verzocht Kees Knulst namens SGP Tholen aan het College van B&W om in het gebied rond scholen, zwembad en evt. de toekomstige speeltuin Buutvrij, gelegen binnen ‘Masterplan Tholen, bewustwording te creëren bij kinderen en jongeren over de risico’s van roken. De SGP ziet het als taak van de overheid om de gezondheid van haar burgers waar zij kan te bevorderen en te stimuleren. Op weg naar een rookvrije generatie!

Onze bijdrage:

Zoals in de commissie aangegeven, willen wij de gezondheidsnota die zojuist is behandeld aangrijpen om met een concreet voorstel handen en voeten te geven aan de taak van de overheid om de gezondheid van haar burgers te bevorderen, waar dat nodig en mogelijk is. In het gebied rond de scholen, het zwembad en mogelijk de speeltuin binnen Masterplan Tholen zijn veel kinderen geconcentreerd. Gezien het schadelijke effect op de gezondheid en het negatieve voorbeeldgedrag dat van roken uitgaat, pleiten wij voor een stevige inzet van de gemeente op bewustwording mbt rookgedrag in dit gebied. In dit verband wijs ik er ook op dat de directies van de betreffende scholen zonder uitzondering graag zien dat rookgedrag rond de scholen wordt ontmoedigd en zelfs beperkt. Zover als een verbod of beperking willen wij met deze motie niet gaan. De overheid moet vooral niet betuttelen, maar mag en moet wel maatregelen nemen die de publieke gezondheid beschermen en bevorderen. Zeker als het gaat om onze jongste burgers. Daarom vraag ik de raad om in te stemmen met de motie en verzoek ik het college om op korte termijn, bijv. in het komende kwartaal, met een plan te komen hoe zij inhoud wil geven aan dit voorstel. 

De motie, die unaniem door de gemeenteraad is overgenomen: 

De gemeenteraad van Tholen, in vergadering bijeen op donderdag 11 oktober 2018,

Overwegende dat :

- roken een schadelijk effect heeft op de gezondheid en de ontwikkeling van kinderen/jongeren, en het risico op kanker sterk vergroot,[1]

- ca. 25% van de 12-18 jarigen ooit heeft gerookt, 12% maandelijks rookt en ca. 4% dagelijks, [2]

- kinderen en jongeren gevoelig zijn voor sociale- en omgevingsinvloeden gericht op het gebruik van tabak, en door de aanwezigheid daarvan sneller zelf gaan roken,[3]

- binnen onze gemeente veel kinderen en jongeren zijn, die, wanneer zij ouder zijn, op hun beurt weer invloed hebben op het gedrag en de gezondheid van nieuwe generaties,

Is van mening  dat:

- de gemeente een verantwoordelijkheid draagt om de gezondheid van haar inwoners, en m.n. ook de kinderen en jongeren binnen de gemeente, te bevorderen en de risico’s voor de gezondheid te beperken,

- deze verantwoordelijkheid zich niet dient te vertalen in betutteling van de burger, maar wel in het creëren van bewustwording en het stimuleren van gezond leefgedrag,

- de ontwikkeling van de brede school, de mogelijke komst van een speeltuin en de aanwezigheid van zwembad De Spetter binnen Masterplan Tholen – waar veel kinderen en jongeren naar school gaan, bewegen en ontspannen – aanleiding zijn om aan deze verantwoordelijkheid concreet handen en voeten te geven,

verzoekt het college:

- met een voorstel naar de Raad te komen hoe in het gebied rond (basis-)scholen, zwembad en evt. speeltuin, binnen Masterplan Tholen, op een zichtbare en nadrukkelijke wijze bewustwording kan worden gecreëerd m.b.t. rookgedrag en de schadelijke effecten daarvan voor de kinderen en jongeren die zich in dat gebied bevinden,

- te onderzoeken of het gebied dat valt onder Masterplan Tholen in de toekomst geheel als ‘rookvrije zone’ kan worden bestempeld, zonder dat daaraan een ge- of verbod is verbonden,

En gaat over tot de orde van de dag

Shisha lounges

Sinds een aantal jaar is er een nieuw fenomeen in Gouda: Shisha lounges. Dat zijn horecagelegenheden waar waterpijpen worden gerookt. Het roken van een waterpijp is niet zonder brandgevaar. In diverse shisha lounges in Nederland is er brand uitgebroken. Naast brandgevaar is er ook overlast voor de omgeving. Veelal worden de ruiten afgeplakt, waardoor het niet aantrekkelijk wordt gemaakt om in zo’n shisha lounge naar binnen te gaan om gewoon een kopje koffie te gaan drinken…

Daarnaast zijn er ook nog gezondheidsrisico’s voor omwonenden en de rokers van de waterpijpen zelf. Het staat vast dat waterpijp roken veel ongezonder is dan het roken van sigaretten. Als je ongeveer 1 uur de waterpijp rookt, inhaleer je de hoeveelheid rook vergelijkbaar met de rook van 100 tot 200 sigaretten, stelt de gemeente.

In een poging de wildgroei te reguleren, wil het stadsbestuur het aantal Shisha lounges beperken tot drie locaties in de binnenstad. In een locatie mogen maximaal 10 waterpijpen worden gerookt.

Op 13 februari 2018 heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald dat de uitzondering voor rookruimtes in horeca-inrichtingen ongeldig is. Speciale rookruimtes in horecagelegenheden vallen niet langer buiten het algehele rookverbod. Daarmee vervalt feitelijk het bestaansrecht van Shisha lounges.

SGP-standpunt

De SGP waardeert de intentie om paal en perk te stellen aan de wildgroei, maar vindt de regulering waarbij drie locaties worden toegestaan, niet wenselijk. Er zijn goede redenen om de Shisha lounges volledig te verbieden:

1.    Wanneer aparte rookruimtes in horeca-inrichtingen niet meer zijn toegestaan, vervalt het bestaansrecht van Shisha-lounges;

2.    Waterpijpen zijn erg ongezond. Als 10 waterpijpen tegelijk worden gebruikt, staat dat gelijk aan 1000-2000 sigaretten!

3.    Er is verhoogd brandgevaar;

4.    Het geeft veel overlast van rook en stank voor de omgeving;

5.    Gebleken is dat er vaak een link is met criminele praktijken, zoals drugs en witwassen (zoals in Rotterdam en Amsterdam);

6.    Het is, mede door de afgeplakte ramen, geen aanwinst voor de uitstraling van de binnenstad;

7.    Een totaalverbod is makkelijker te handhaven dan het controleren van de naleving van de drie locaties.

8.    De maatschappelijke tendens is juist in het kader van volksgezondheid om ook de horeca rookvrij te krijgen.

9.    Er is bij kleine horecaondernemers in het recente verleden veel gehandhaafd op het algeheel rookverbod en deze beleidsregels staan dus haaks op deze ontwikkeling.

Kortom, de SGP wil, mede in het licht van de uitspraak van het gerechtshof, een totaalverbod en zal daarom in de Raadsvergadering van 21 februari hierover een motie indienen.

Harold Hooglander

SGP