Poliflw

Zojuist presenteerde het stadsbestuur de herziene Haagse begroting voor de komende vier jaar. “Terecht en goed om te zien dat er extra mensen worden ingezet voor het bestrijden van criminele activiteiten in onze stad. Hiermee kunnen we schimmige en ondermijnende praktijken in onze stad eindelijk serieus aanpakken, zoals het witwassen van geld via vastgoed.” Maar de keuzes in de begroting stellen helaas nog niet altijd gerust. Grinwis: “De coalitie bezuinigt dit jaar €20 miljoen op zorg en jeugd, alsof het niks is. Bovendien, dit jaar is al een maand onderweg! Ik houd mijn hart vast voor de gevolgen van de bezuinigingen voor de mensen in onze stad die zorg nodig hebben.”

Zo wil dit college €10 miljoen besparen door een zogenaamd ‘doelmatig en doeltreffend zorgaanbod’. “Klinkt mooi natuurlijk, maar als dat betekent dat een jongere die ‘beschermd woont’ niet de noodzakelijke begeleiding krijgt, dan komt de rekening later alsnog. En dagbesteding voor ouderen is geen luxe, maar gewoon nodig. Hierop bezuinigen is kortzichtig. Ik heb liever dat we nog iets minder uitgeven aan city-marketing en evenementen, dan dat we bezuinigen op broodnodige zorg.” En alsof er nog niet genoeg bezuinigd wordt op zorg, wordt er door het college ook nog bezuinigd op medewerkers die zich bezighouden met zorg en jeugdhulp. “Weliswaar minder hard dan op andere ambtenaren, maar toch. Sowieso is deze kaasschaaf-bezuiniging in de ogen van mijn fractie te groot.”

Dat er extra geld beschikbaar komt voor maatschappelijke opvang, juicht de fractievoorzitter toe. “Het geld is hard nodig voor deze zeer kwetsbare doelgroep. Tegelijkertijd ligt de échte oplossing bij het snel realiseren van extra woningen, voor iedereen en zeker voor deze mensen. Maatschappelijke opvang moet immers echt een tijdelijke noodopvang zijn.” Dat het stadsbestuur ervoor heeft gekozen om een paar euro per maand meer te vragen van huizenbezitters, vindt de fractievoorzitter een billijke keuze. “Als we daarmee mensen die zorg nodig hebben in onze stad beter kunnen helpen, is het me dat absoluut waard.” Verder vindt hij het terecht dat het stadsbestuur minder gaat uitgeven aan het economisch beleid en evenementen. “Het effect van deze uitgaven is jarenlang overschat, zoals ook de Haagse Rekenkamer onlangs vaststelde. Dit geld kunnen we veel beter gebruiken.”

Nu doorpakkenIn het coalitieakkoord was er veel aandacht voor Den Haag Zuidwest, tot grote tevredenheid van Grinwis. “Het is nu tijd voor doorpakken. Plannen voor extra woningen, kleinschalige bedrijfsruimtes en de transformatie van winkelcentrum Leyweg moeten snel worden uitgevoerd.” Ten slotte is de ChristenUnie/SGP tevreden met het geld voor een toegankelijkheidsfonds. “En wat mij betreft besparen we geld op het openingsstuk - laat het een treurspel zijn - bij Amare en gebruiken we dit voor het toegankelijker maken van dit cultuurpaleis voor mensen met een beperking.”

Vanmorgen presenteerden VVD, CDA, D66 en ChristenUnie-SGP het nieuwe Leiderdorpse coalitieakkoord. Met de presentatie van dit akkoord sluiten we een periode als oppositiepartij af en zijn we vanaf nu onderdeel van de coalitie. Namens ChristenUnie-SGP namen Arie Janssen en Geert Schipaanboord deel aan de onderhandelingen. In de onderstaande vragen en bijbehorende antwoorden blikken we kort terug op de onderhandelingen, staan we stil bij het akkoord en kijken we vooruit naar de komende periode.

Hoe verliep het onderhandelingsproces en hoe hebben jullie dat ervaren?

In het onderhandelingsproces stond zorgvuldigheid voorop en ondanks dat is het toch snel gegaan. De fracties kwamen voor het eerst bij elkaar op maandagavond 2 december waarna Robert Strijk als formateur is benaderd. In de week erna hebben er twee lange onderhandelingsgesprekken plaats gevonden en dinsdagavond 17 december is na de laatste sessie een akkoord vastgesteld. Vertegenwoordigers van het ChristenUnie en het SGP bestuur en de rest van de fractie zijn tussentijds op de hoogte gehouden en hebben meegedacht.

Het onderhandelingsproces hebben we vanaf het eerste moment open en met veel wederzijds vertrouwen en begrip ervaren. Een belangrijk rol hierin was weggelegd voor de formateur. In de gesprekken is het prettig een deskundige gespreksvoorzitter te hebben. Hij lette goed op dat de inbreng van iedere partij duidelijk werd in het akkoord. Er was veel ruimte in de formatie om te benoemen wat voor iedere partij belangrijk is. Door dat goed van elkaar te weten, kun je rekening met elkaar houden en weet je wat voor de ander belangrijk is.

Wat zijn typische ChristenUnie-SGP punten in het akkoord?

We noemen er vijf:

Toegang tot jeugdzorg: inzet op praktijkondersteuners bij de huisarts, ruimte om een zorgaanbieder te kiezen die past bij je levensbeschouwelijke achtergrond en continuïteit van personeel als de Jeugd- en Gezinsteams een nieuwe opdracht krijgen. Pleegzorg en gezinshuizen: jongeren in Leiderdorp die na het bereiken van hun 18de levensjaar nog pleegzorg of hulp in een gezinshuis nodig hebben, krijgen dat tot 21 jaar Schulden: meer samenwerking tussen onze welzijnspartij Incluzio en vrijwilligersinitiatieven om mensen met schulden eerder te bereiken en beter te begeleiden. Meer ambitie op duurzaamheid: meer ruimte voor energiecoöperaties, bewust beleid om zwerfafval tegen te gaan, en in 2020 wordt in heel Leiderdorp in kaart gebracht waar kansen liggen op het gebied van zonne-energie. Het verkleinen van de kloof in lasten tussen één en meerpersoonshuishoudens en het verlagen van de kosten van begraven (Leiderdorp is nu de duurste van Nederland). De financiële vertaling van het akkoord volgt in de kadernota en de begroting, maar dit zal de komende jaren gaan gebeuren.

Lastig punt?

Op dit moment niet. Komend jaar komt het college met voorstellen voor bezuinigingen. Wij steunen dat volledig, want er moet voldoende geld blijven voor bijvoorbeeld toekomstige investeringen in schoolgebouwen en wegen. Maar zo’n proces is spannend, want bezuinigen doet altijd pijn. We zullen goed in verbinding met de inwoners van het dorp blijven om hierin de goede keuzes te maken.

Jullie leveren samen met het  CDA één wethouder?

Klopt, omdat we met één zetel in de raad zitten, leveren we geen wethouder namens ChristenUnie-SGP alleen. Daan Binnendijk, die lid is van het CDA, zal ook namens ChristenUnie-SGP in het college zitten. We hebben er vertrouwen in dat hij dit goed gaat doen, dat heeft hij het afgelopen jaar als wethouder in Leiderdorp laten zien.  Hij heeft een mooie en belangrijke portefeuille, met daarin financiën en het hele sociaal domein. Daan kent ChristenUnie en SGP goed door zijn ervaring als wethouder in o.a. Katwijk.

Bovendien vinden we het niet nodig om in Leiderdorp met vier wethouders te besturen. Zeker niet omdat er bezuinigd zal moeten worden in de komende periode.

Van oppositiepartij naar coalitiepartij: wat gaan we daarvan merken?

De ChristenUnie-SGP heeft niet zelf gesolliciteerd naar deze plek, maar door de val van de vorige coalitie kwam het op ons pad. We zullen dus ook het nieuwe college inhoudelijk en op haar daden beoordelen. Wel is het anders dat er nu een coalitieakkoord ligt waarin veel van de ideeën uit ons verkiezingsprogramma staan, maar waarin wij ook afspraken met onze coalitiepartners hebben gemaakt.

Vragen of een reactie? Mail naar geert.schipaanboord@raadleiderdorp.nl

Wij zijn diep getroffen door het overlijden van onze voormalige fractievoorzitter en raadslid Marius Schenkel

In de raadsvergadering van 18 november jl. is door de LPL de stekker getrokken uit de Leiderdorpse coalitie. Zij kondigden daarbij aan een coalitie te gaan vormen met de overige oppositiepartijen, minus de ChristenUnie-SGP. Er zijn de afgelopen dagen echter veranderingen in de situatie opgetreden. Vijf vragen en antwoorden hierover:

Wat is de situatie nu?

Vorige week vrijdag (29 november) werd bekend dat de coalitieonderhandelingen tussen LPL, PvdA, D66 en GroenLinks spaak zijn gelopen. Dit betekende dat de tweede partij van Leiderdorp, de VVD, nu het voortouw neemt om een nieuwe coalitie te verkennen. Voor deze verkenning is ook ChristenUnie-SGP uitgenodigd. Bij deze gesprekken zitten dus de VVD, het CDA, D66 en ChristenUnie-SGP aan tafel.

Hoe hebben wij daarop gereageerd?

Naar aanleiding van de uitnodiging heeft de fractie zaterdagavond met beide besturen direct een extra fractievergadering ingelast. We hebben met elkaar de mogelijke scenario’s besproken en onze insteek bepaald voor de verkennende gesprekken.

Waarom praten we mee?

Verantwoordelijkheid nemen voor een stabiel bestuur van Leiderdorp, dat weegt voor onze fractie erg zwaar. Hoewel we de kleinste fractie van Leiderdorp zijn, willen wij niet weglopen voor onze verantwoordelijkheid in de huidige situatie. Leiderdorp verdient op korte termijn een duurzaam bestuur en de financiële vooruitzichten vragen om daadkracht.

Hoe gaat het nu verder?

Hoewel ChristenUnie-SGP Leiderdorp als eenmansfractie aanschuift, ervaren we dat we een gelijkwaardige speler aan tafel zijn. De komende weken zal met een formateur een zorgvuldig proces ingegaan worden, waarbij de urgentie wel wordt geproefd, maar waarbij het vormen van een stabiel bestuur voor de langere termijn voorop staat.

Wat kunt u doen?

Als fractie zullen we u op belangrijke punten in het proces informeren. We nodigen u uit om mee te denken met ons, maar we vragen u ook om ons in deze spannende tijd mee te nemen in uw gebed.

In de Raadsvergadering van 11 november heeft de CU-fractie tegen de gewijzigde begroting gestemd. "Wat ons betreft moeten we - na alle bezuinigingsrondes - niet verder snijden in investeringen en we willen voorzieningen in stand houden", aldus Dick Karssen.

Het was een spannende begrotingsavond op 11 november. Heel lang was onduidelijk of de gemeenteraad in staat zou zijn om meer te doen dan zich blindstaren op vele varianten van het beperken van de OZB-verhoging voor 2020. In onze bijdrage hadden wij donderdag 7 november al aangegeven dat het college voorstel, met alle intensieve voorbereidingsrondes, akkoord was. Voor andere partijen was dat een brug te ver. Sommigen wilden nog meer bezuinigen, ondanks dat we al verschillende rondes eerder dit jaar hadden gehad. Daarnaast waren er wensen op het gebied van vermindering van onze leningenschuld. Tot diep in de avond was er geen meerderheid voor enige variant.

Uiteindelijk lagen de volgende voorstellen op tafel:

1. De opbrengst van de OZB wordt met 556.000 minder verhoogd

2. De ombuiging i.v.m. inkoop wordt verhoogd met 100.000

3. Het begrote overschot wordt verlaagd met 456.000

4. Er wordt een bestemmingsreserve Ombuigingen ingesteld van € 275.000,- ten laste van de algemene reserve.

 

De CU fractie heeft tegen dit amendement gestemd omdat wij van mening zijn dat de onzekerheden in de inkomsten van het rijk hoog zijn, er is weinig ruimte om tegenvallende bezuinigingen op te vangen en er is een verhoogde kans dat we volgend jaar opnieuw niet ontkomen aan een OZB verhoging. We willen immers onze schuldenberg verminderen. Wat ons betreft moeten we niet verder snijden in investeringen en we willen voorzieningen in stand houden. Daarnaast zijn er nog grote opgaven die we moeten invullen, bijvoorbeeld geld vrijmaken voor de omvorming van onze energieopwekking. Dat gaat niet allemaal samen. Om onder deze omstandigheden ook nog de algemene reserve aan te spreken ging ons veel te ver. We stemden tegen dit amendement. Toch werd het aangenomen met de stemmen voor van VVD, CDA, BVHlokaal en SGP (16) en de stemmen tegen van OPEN, D66 en ChristenUnie (12). Gelet op onze argumenten en het feit dat er toch werd gesleuteld aan de begroting hebben wij de consequentie getrokken en ook tegen de gemeentebegroting van 2020 gestemd. 

Het aldus gewijzigde raadsbesluit is genomen met de stemmen voor van CDA, BVHlokaal, SGP en de raadsleden De Boer, Van Buiten, Guillaume, Van der Laan, Linders, Oyevaar, Rietdijk, Van Roij en Rooijakkers (18) en de stemmen tegen van OPEN, ChristenUnie en de raadsleden Hak, Van der Burg en Scager (10).

Donderdag 31 oktober werd in de raad de begroting voor 2020 besproken. In het voorjaar was de beleidsrichting via de kadernota en de inbreng van fracties via algemene beschouwingen uitgezet. De begroting geeft daar invulling aan. Desondanks zijn er altijd nog wel punten van aandacht. De ChristenUnie-SGP heeft het volgende hierover ingebracht.

Voorzitter, de ChristenUnie-SGP maakt de volgende kanttekeningen bij de begroting die we vanavond bespreken.

We constateren dat de coalitie de inwoner volgend jaar ongeveer 7% hogere gemeentelijke lasten wil  laten betalen. Dat komt voor een groot deel door de forse stijging van de afvalstoffenheffing met ca 20%. Het argument is de extra afvalstoffenbelasting en de stijging van het restafval.

Dat laatste wordt veroorzaakt door gebrek aan goed beleid van dit en het vorige college: tot twee maal toe konden deze colleges geen deugdelijke uitvoeringsplan door de raad loodsen.

Wethouder Hagen wil nu eerst een uitgebreide consultatie van de fracties. Wat ons betreft kan dat heel snel; in september hebben de fracties uitvoerig hun opvattingen aangegeven. Wij gaan ervan uit dat een gewijzigd, en dit keer wel deugdelijk, voorstel in het eerste kwartaal 2020 voorgelegd kan worden.

Maar om tempo te maken, dienen wij vanavond alvast twee moties in. Ten eerst (samen met Lijst 8 Kernen) een motie met het verzoek na te gaan of de doorbelaste kosten van de afvalverwerkers niet omlaag kunnen. Ten tweede, samen met PvdA/GL en Lijst 8 Kernen, een motie om een Afvalbarometer in te voeren.  De inwoner heeft nu geen informatie over hoeveelheden en kosten. Deze barometer moet dan aangeven hoeveel afval maximaal ingeleverd mag worden om de heffing gelijk te houden of zelfs met bijvoorbeeld 5 of 10% te verlagen. Tegelijk moet die barometer maandelijks aangeven waar we staan, zodat de inwoner ziet of we de goede of verkeerde kant op gaan. Naast de duurzaamheids motivatie, een financiële prikkel om de inwoner te motiveren beter te scheiden, minder restafval aan te leveren en daarmee in de toekomst minder heffing te betalen.

Nu we het toch over verduurzamen hebben. In de begroting lezen we

Om onze ambitie De Ronde Venen klimaatneutraal 2040 te realiseren zijn we in grote mate afhankelijk van keuzes en initiatieven van onze inwoners en bedrijven. Daarom werken we met hen samen aan duurzaamheids initiatieven en blijven we die initiatieven stimuleren

De ChristenUnie-SGP is van mening dat de inwoners daar een flinke steun in de rug bij kunnen gebruiken om door het doolhof van oplossingen, aanbieders, subsidies en financiering heen te komen. Veel mensen doen nu niets omdat ze niet weten waar en hoe te beginnen. In diverse gemeenten worden nu initiatieven gestart om inwoners de ontzorgen. Voor dit doel dienen we samen met PvdA/GL een motie in.

Het college heeft recent besloten om af te zien van het fietspad op de oude spoorbaan. Daarmee valt een bedrag van ruime 2,5 ton vrij uit het "Fietsplan 2019" waartoe we vorig jaar per amendement hebben besloten. Wat ons betreft blijf dit budget beschikbaar voor verbetering van fietsroutes in onze gemeente en dus dienen we hiervoor (samen met PvdA/GL en Lijst 8 Kernen) een motie in.

Het college gaat uit van ca 25-30% externe inhuur. Tijdens de commissiebehandeling gaf de wethouder aan, dat dit een soort landelijk gemiddelde is. Wij hebben dat nagekeken, maar voor een gemeente van onze omvang ligt het gemiddelde onder de 20%. We dienen dus (samen met Lijst 8 Kernen) een motie in om de inhuur onder de 20% te houden. Daarmee voorkomen we verloop van kennis en expertise en vergroten we de kwaliteit van de eigen organisatie.

Dan hebben wij ons verbaasd over de optimistische raming in de begroting van de kosten voor het sociaal domein. Met name de kosten voor de jeugdhulp en de huishoudelijke hulp. Als we de informatie uit de monitor over het 1e halfjaar bekijken, dan gaan we in dit jaar niet met het begrote budget uitkomen. En daarmee mist een lager budget hiervoor in 2020, zoals de begroting aangeeft, elke grond. We komen dus met een amendement om € 430.000 extra voor het sociaal domein te begroten.

Wat de jeugdhulp betreft: we zijn teleurgesteld dat dit college, inmiddels meer dan anderhalf jaar onderweg, nog steeds geen jeugdbeleidsplan heeft kunnen presenteren. Daarmee is voor de raad en de inwoners onduidelijk hoe dit college de stijging van de jeugdhulp wil tegengaan. Hoe haar gewenst preventief beleid er precies uit ziet. Laat staan dat we daar in 2020 al de vruchten van zouden plukken.

Wat ons betreft moet "investeren in gezinnen" daarbij een belangrijke peiler zijn. En dan niet als de gezinnen al uit elkaar liggen (waar deze gemeente wel heel wat energie in steekt), maar vooral voordat er problemen ontstaan. Als het jeugdbeleidsplan daar geen goede invulling aan geeft, zal de ChristenUnie-SGP daar geen steun aan geven.

In de begroting geeft het college aan "We evalueren het huidige gezondheidsbeleid en leveren een nieuw beleidsplan op. Hierin is aandacht voor gezondheidsbevordering, preventie en vroegsignalering van problemen" en " Er moet aandacht zijn voor de schadelijke gevolgen

van roken, overgewicht en drugsgebruik".

Hoewel wij dat laatste zeker toejuichen, verbaast het ons dat de begroting nergens spreekt over alcohol. Alleen in de passage over de GGD komt dat woord voor met de tekst " In onze gemeente is relatief veel overgewicht en wordt relatief veel alcohol gedronken, mede door jongeren". De GGD signaleert dus een serieus probleem, wat we bevestigd zien in de GGD-atlas. Vreemd genoeg wordt dat door het college in een recente informatienota weg gewimpeld.

Op onze technische vragen rondom het gezondheidsbeleid, blijkt dit nogal versnipperd te zijn. En de focus met betrekking tot gebruik van drank en drugs vooral op jongeren 13+ te liggen. Ouders zijn sowieso buitenbeeld, hoewel zij de belangrijkste beïnvloeders van hun kinderen zijn. Bij de discussie over de coffeeshop begin dit jaar, was er geen meerderheid te vinden om die meer aan banden te leggen, maar wel om het preventiebeleid, met name voorlichting, op te schroeven. Daarom komen we met een motie voor een meer integraal en transparant gezondheidsbeleid en meer aandacht voor ouders bij de voorlichting.

Uit de begroting blijkt dat de gemeente er vooralsnog gezond voor staat. Met een algemene reserve van ca 20 miljoen  en een begrotingsresultaat voor de komende twee jaar  van bijna 2 miljoen is er op de korte termijn geen vuiltje aan de lucht. Daarvan is 1 miljoen veroorzaakt door de recent gemelde hogere bijdrage van het rijk, maar we weten inmiddels dat dit een instabiele jojo is. En aangenomen moties en amendementen vanavond zullen ook invloed hebben.

Overigens dat miljoen is in 2023 door tekorten in de jaren 2022 en 2023 al weer verdampt. Daarnaast zijn de stijgende kosten in het sociaal domein een reële bedreiging van de beoogde begrotings-overschotten.

Maar vooral de jaren na 2023 verdienen extra aandacht. Geen substantiële inkomsten meer uit grondexploitaties, maar wel structureel stijgende lasten door de investeringen die we tot dan toe van plan zijn te doen. Met name in wegen en bruggen. We zien in de begroting dat na 2023 het investeringsplafond is bereikt, terwijl we nog wel ambities hebben zoals het gemeentehuis en het laatste deel van de Baambrugse Zuwe. Een ontwikkeling waar de ChristenUnie-SGP in 2015 al voor heeft gewaarschuwd en waar onder andere dat investeringsplafond uit is voortgekomen.

2023 is nog even weg, maar regeren is vooruitzien. Wij zijn wel benieuwd welke creatieve oplossingen het college, en andere fracties, mogelijk hebben om ook na 2023 de financiën in balans te houden.

Alle moties en amendementen kunnen teruggelezen worden via https://derondevenen.raadsinformatie.nl/vergadering/656203/Begrotingsraad%2031-10-2019

Naschrift

Tijdens het debat bleek al snel dat onze moties over afval het niet zouden halen, de coalitie gaf aan geen enkele motie of amendement over dat onderwerp te zullen steunen. Omdat de wethouder aangaf in januari met een nieuw voorstel te komen en de suggesties in onze moties daarbij mee te zullen nemen, hebben wij (in overleg met PvdA/GroenLinks en Lijst 8 Kernen) besloten de moties voor dit moment in te trekken.

Ons amendement over de Jeugdhulp en Huishoudelijke Hulp heeft het niet gehaald, de wethouder gaf aan alles nog eens goed bekeken te hebben en het college is van mening dat de begroting voor het totale sociaal domein toereikend zou moeten zijn.

Ook onze motie over het gezondheidsbeleid en de limitering externe inhuur redde het helaas niet. Maar het signaal is afgegeven en te zijner tijd (behandeling gezondheidsnota resp. jaarrekening2020) zullen we hier extra scherp op letten.

Onze motie over het behoud van het Fietsbudget leidde tot een nogal technische discussie, waarna we die hebben aangepast. Deze motie is vervolgens wel aangenomen. Datzelfde geldt ook voor onze motie "Ontzorgen vergroot verduurzaming"

Daarnaast hebben we steun gegeven aan de motie "Bereikbaarheid nieuwe MBO-campus Utrecht" (mede-indiener) en het amendement "Onderhoud kunstwerken (kunst en cultuur)".

Kortgeleden maakte het bestuur van de Stichting Varend Corso Westland haar plannen bekend voor 2020. Dit betekent o.a. uitbreiding van 3 naar 4 corsodagen, uitbreiding van de route naar Den Haag en verplaatsing van de traditiegetrouwe zaterdagse Westlanddag naar de zondag.

Begin 2017 kreeg het Corsobestuur een stortvloed van kritiek over zich heen, toen het bovenstaande plannen bekend maakte. Toen ging de “Haagse dag” niet door. De voorzitter van het bestuur deelde vervolgens mee dat in 2020 naar Den Haag gevaren gaat worden. Maar hij belooft: “de Westlanddag” op zaterdag blijft behouden!

Niets is minder waar gebleken! Het Westland mag als “underdog” als sluitstuk fungeren. Teleurstellend voor vele Westlanders. Daarnaast verwachten wij dat dit ook gevolgen zal hebben voor het aantal bezoekers.

U zult begrijpen dat het verplaatsen van de Westlanddag naar de zondag bij onze fractie op principiële bezwaren stuit.

Daarnaast vernamen wij uit de media dat Midden-Delfland de subsidie voor het varend corso uit haar begroting schrapt.

Dit leidt tot de volgende vragen:

Heeft gemeente Westland inmiddels subsidie toegezegd en wat is de hoogte van het bedrag?Is het college bereid met het stichtingsbestuur in gesprek te gaan om de Westlanddag toch op zaterdag te handhaven met het oog op het (Westlandse karakter) van het Varend corso ?Zo niet, wat is hiervoor de reden?We verzoeken het college dringend de (reeds toegezegde) subsidie te heroverwegen.

Wij zien uw antwoord graag binnen de daarvoor gestelde termijn tegemoet.

Hoogachtend,Namens de fractie ChristenUnie-SGP Westland

Ad van Harmelen, fractievoorzitterArij de Bloeme, raadslid              

Voorzitter. Het was donderdagochtend, 12 september. Terwijl we in deze zaal debatteerden over de fiets die ruimer baan moet krijgen in onze stad, hielden we met een schuin oog onze mailbox in de gaten. We keken immers vol spanning uit naar de begroting. We wisten natuurlijk dat het college voor een ingewikkelde afweging stond. Immers, een structureel tekort van zeventig miljoen euro poets je niet zomaar even weg. Hoe zou dit college met partijen van links tot rechts, van elitair tot volks, dat tekort hebben opgelost?  

Voorzitter, toen ik de begroting uit had, bekroop mij niet alleen een gevoel van teleurstelling, maar ook van grote zorg. De keuzes van dit politiek veelkleurige college zijn niet de keuzes van de ChristenUnie/SGP. Hun prioriteiten zijn niet de onze. Dit is niet hoe ik de toekomst van onze stad zie. Ik pleit vandaag voor een betere kijk op Den Haag. Voor een begroting en beleid waarbij we niet langer wegkijken, maar omkijken naar elkaar en beter vooruitkijken.

Kijk niet langer weg…

Voorzitter, met welke bril kijken wij eigenlijk naar de werkelijkheid, kijken wij naar onze stad? Welke bril zetten we op? En welke bril hebben we nodig?Dat we soms door een andere bril moeten kijken, werd weer eens duidelijk begin deze maand. Plaatsvervangend politiechef Paul Entken sprak niet mis te verstane woorden in deze zaal. Hij waarschuwde voor de grote groei van drugsmarkten. En hij zei het minister Grapperhaus na: “We moeten het eens hebben over de vraagkant van de drugsmarkt.” En terecht, een markt zonder vraag bestaat niet. De snel groeiende vraag duidt op een ongekende normalisering van drugs. Maar al dat snuiven en slikken heeft vele keerzijden. “Denk even aan deze puinhoop als je weer gezellig een pilletje neemt om te feesten”, twitterde wethouder Van Asten een jaar geleden terecht naar aanleiding van een drugsafvaldumping. En voorzitter, erger dan dat is natuurlijk de ondermijning van een stevig deel van onze stedelijke economie met al dat drugsgeld. De Weimarstraat is al veelvuldig aan bod gekomen het afgelopen jaar. Hoe staat en gaat het daar eigenlijk met de aanpak van ondermijning? En dan de harde criminaliteit, soms culminerend in liquidaties. Na de liquidatie gisteren op nota bene een advocaat - een paar jaar ouder dan ik, vader van twee jonge kinderen - staat die keerzijde weer op ons netvlies gebrand.

Natuurlijk schrikken we hiervan. Van dumpingen en hartinfarcten. Van zwart drugsgeld dat wordt witgewassen. Van liquidaties, nota bene van onschuldigen, en aanvallen op de rechtsstaat. Maar wat ik bij drugs echt niet begrijp is de dubbele standaard, de dubbele moraal, de houding van moet kunnen. Van wel problemen met het eten van een gehaktbal hier in het stadhuis (GroenLinks) of met de komst van een Burger King (D66), maar niet met het slikken van een pilletje of het snuiven van een lijntje coke. Alsof we massaal bijziend zijn. We schudden het hoofd over wat we dichtbij zien passeren, maar we doorzien niet de consequentie van onze inconsistentie.

Voorzitter, is het college het eigenlijk eens met politiechef Entken dat we het eens moeten hebben over de vraagkant van de drugsmarkt? Welke ambitie heeft het college om de groeiende vraag in onze stad naar wiet, cocaïne en XTC terug te dringen? Hoe geeft het daar invulling aan?

En voorzitter, over groeiende vraag gesproken. Waar ik me toch van geschrokken ben de afgelopen maanden is van de volgende krantenkoppen: “Twee twintigers met dwarslaesie door lachgas ”, “Studente invalide na inhaleren 360 lachgaspatronen”, “Lachgaspatronen in auto dodelijk ongeval ”, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Allemaal krantenkoppen over de gevolgen van het zogenaamde recreatieve gebruik van lachgas. Het wordt met de dag duidelijker hoe schadelijk en ontwrichtend dat spul is.

Al sinds begin 2017 trekt de ChristenUnie/SGP bij het college aan de bel om de verkoop van lachgas aan banden te leggen. Soms alleen, soms samen met de collega’s van Groep de Mos en het CDA. En herinnert u zich nog de motie die we daar vorig jaar over indienden? En is het u ook opgevallen hoe ontzettend stil het daarna is gebleven? Geen briefje, geen afdoening, geen uitvoering. En dit terwijl, terwijl allerlei gemeenten inmiddels zijn overgegaan tot lokale verboden.

Voorzitter, wat betreft de ChristenUnie/SGP wacht ook de gemeente Den Haag niet langer op het andere Den Haag met het nemen van maatregelen tegen deze partydrug. Daarom presenteer ik vandaag ons initiatiefvoorstel “Van het lachgas af”. Mijn fractie stelt voor om (1) het gebruik en (2) het venten van lachgas in aangewezen gebieden te verbieden en (3) wil mijn fractie een verkoopverbod opnemen in de evenementenvergunning.

Graag dien ik het voorstel hierbij in en ik ben benieuwd naar uw eerste welwillende reactie. 

…maar kijk om naar elkaar…

Voorzitter, ik had het zojuist over de noodzaak van het opzetten van een bril, maar soms twijfel ik of het college wel de goede bril op heeft gehad. Bij het bestuderen van de begroting bekroop me namelijk vaak het gevoel dat vooral door een roze bril is gekeken. Alsof je zonder gevolgen voor mensen die afhankelijk zijn van zorg 33 miljoen euro kunt bezuinigen.

En natúúrlijk: dat het college zorgcowboys wil aanpakken: prima. Dat het college af wil van scootmobielen die buiten staan te verroesten: prachtig. Dat het college af wil rekenen met fraude: perfect.

Maar sommige maatregelen zijn van een heel andere orde. Ambtenaren die gaan indiceren in plaats van zorgprofessionals en kostenbesparingen inboeken door het leveren van meer lichte in plaats van zware zorg. Hoe moet ik dit voor me zien? Heeft onze wethouder Parbhudayal bijzondere gaven waarvan wij het bestaan nog niet kennen? Die ervoor zorgen dat mensen ineens minder zorg nodig hebben? Ik ben bereid veel te geloven - ik zit niet voor niets bij deze fractie - maar dit zou ik wel heel wonderlijk vinden. Ik ben zeer benieuwd naar haar reactie.

Voorzitter, en over wethouder Parbhudayal gesproken; ik zou bijna denken dat haar collega’s een hekel aan haar hebben. Terwijl ze collega De Mos volslagen over het hoofd zagen bij het oplossen van de financiële problemen; die hoeft immers niets te bezuinigen, keken ze alleen maar naar onze wethouder zorg, jeugd en volksgezondheid. En die had al te forse bezuinigingen op haar bordje op welzijn en beschermd wonen vanuit het coalitieakkoord. Vooruit, wethouder Bruines doet een klein duitje in het zakje, maar daar is ook alles mee gezegd. Hoe en waarom heeft wethouder Parbhudayal zich zo de kaas van het brood laten eten? En waarom hebben bijvoorbeeld de wethouders Van Tongeren en Van Alphen dit zo geaccepteerd? De gekozen oplossing is toch niet bepaald sociaal?

… en vooruitkijken!

Voorzitter, ik stelde de brilkeuze van het college bij het opstellen van de begroting al aan de orde. Waar ik echter nog meer aan twijfel is of het college de beschikking heeft over een verrekijker. Is er bij het opstellen van de begroting bijvoorbeeld eigenlijk wel gedacht aan de volgende generatie wethouders? Ik betwijfel dat.

Hoe kun je anders zo’n greep doen uit de reserves? Herinnert de wethouder financiën zich nog zijn antwoord op mijn vragen over de financiële gezondheid van onze gemeente? Nog geen vier maanden geleden gaf hij mij de garantie dat hij de solvabiliteitsratio niet onder het gezondheidsminimum van 20% zou laten zakken. Wat schetst mijn verbazing? In deze begroting kom ik 15% tegen. Kijk, ik weet dat het Rijk het heeft af laten weten, maar dit kan toch niet wethouder? Wat was uw garantie waard? Waarom bijvoorbeeld die grote uitruil met de Activareserve?

En voorzitter, bij Eneco maakt de wethouder het helemaal bont. Zelfs inmiddels lang afgetreden Griekse regeringen boekhouden beter. Als de Hans Klok van het ijspaleis goochelt wethouder Guernaoui geld tevoorschijn dat er helemaal niet is. 51 miljoen euro van de opbrengsten van de Eneco-zilvervloot, die notabene nog moet aanmeren in Den Haag. 51 miljoen om begrotingsgaten te dichten. En dat is nog tot daar aan toe, ware het niet dat de coalitie heeft afgesproken om de opbrengsten van ons tafelzilver te benutten voor echte investeringen in duurzame mobiliteit, energietransitie en gebiedsontwikkeling. En dan de toelichting met zinnen als dat de gemeente “niet kan én wil vooruitlopen op de beoogde verkoopopbrengst uit Eneco.” Bespottelijk. Hoe krijg je het uit je pen. Dit gegoochel met woorden en geld is niet om aan te zien.

En dan ook eens de aloude kaasschaaf, die met het deels inhouden van de loon- en prijsbijstelling over onze ambtenaren wordt gehaald, vooral in de jaren als dit college al geschiedenis is. Ik weet het, voor een protest tegen het inhouden van de loon- en prijsbijstelling komt niemand zijn bed uit, maar dit is toch te makkelijk wethouder?

En voorzitter, waarom toch? Ik snap de frustratie over het Rijk. Ik snap de frustratie over mijn partij, die op dit moment deel uitmaakt van het kabinet. Ik snap het allemaal best. Maar waarom heeft het college niet gekozen voor een wat rechtvaardiger verdeling van de pijn? Waarom niet iets voorzichtiger met al die bezuinigingen op zorg, jeugdhulp en beschermd wonen? Waarom die trucs en grote grepen in de reserves? Waarom niet ook een bijdrage gevraagd aan huizenbezitters, aan hen die zich een tweede auto kunnen veroorloven en aan hondenbezitters? Waarom koste wat kost de goedkoopste OZB-gemeente van het land willen blijven en er nog trots op zijn ook?

Voorzitter, het moge duidelijk zijn. De ChristenUnie/SGP pleit voor een andere, voor een betere kijk op Den Haag. En u kent mijn fractie, wij blijven niet hangen in kritiek. Ik bied ook graag een alternatief. Kortom, ik heb mijn teleurstelling in de begroting van het college omgezet in een voorstel voor een alternatieve begroting. Een realistisch alternatief, een rechtvaardiger alternatief, een alternatief waaruit naar mijn bescheiden mening toch een betere kijk op Den Haag blijkt dan die van het college.

In onze tegenbegroting leggen we de pijn van de gemeentelijke financiële problemen niet eenzijdig neer bij kwetsbare mensen. Een ook niet eenzijdig bij één wethouder. Wij hebben zogezegd mevrouw Parbhudayal even lief als meneer De Mos. En dat levert een veel beter te verteren begroting op dan het voorstel van het college. Een behoorlijk aantal onsjes minder bezuinigingen op zorg en welzijn, een paar ons meer op de weinig effectieve economiegelden, evenementen en citymarketing. Een vleugje ozb per maand er bij en nog wat vleugjes hier en daar. We investeren in een paar broodnodige extra ingrediënten. En zie daar, een smakelijk geheel, waar de wethouder financiën nu toch al het water van in de mond moet lopen.

En serieuzer. De ChristenUnie/SGP vraagt dit college, evenals veel andere fracties, om zijn begrotingskeuzes te heroverwegen. Om niet te blijven steken bij de te gemakkelijke keuzes die zijn gemaakt, maar te gaan voor dappere keuzes. Voor keuzes waarbij we niet wegkijken van wat krom is. Voor keuzes waarbij we omkijken naar elkaar en waar we mensen die zorg en hulp behoeven niet laten bloeden voor het financieel zware weer waar de gemeente in terecht is gekomen, maar waar we van iedereen een rechtvaardige bijdrage vragen. Voor keuzes waarbij we vooruit kijken en investeren in een gezonde en duurzame toekomst. Voorzitter, mijn oproep aan het college is kortom: kijk met de juiste bril naar de begroting en met andere ogen naar onze stad.

Raadsflits juli 2019 - Evenwichtig verder Op 2 en 3 juli debatteerde de gemeenteraad over het gehele beleid en financiële kader. De verschillende partijen kwamen met hun eigen geluid, over uiteenlopende onderwerpen. De ChristenUnie-SGP pleitte o.a. voor een goed samenhangende benadering van eenzaamheid en sociale cohesie (omzien naar elkaar) en voor soepelheid en medewerking bij redelijke wensen van ondernemers in ons groene buitengebied. Het debat was bij vlagen goed, verhelderend. Ons college van B&W kiest ervoor om in de huidige periode van financieel tekort niet te bezuinigen op een manier die mensen zou schaden. Dit is mogelijk doordat er naar alle waarschijnlijkheid geld in kas komt door onze Eneco-aandelen. Het blijft apart: onze nationale economie draait goed, de rijksoverheid trekt voldoende geld uit voor de Langdurige zorg (waar het rijk zelf verantwoordelijk voor is) maar kent gemeenten onvoldoende geld toe voor Jeugdzorg. Bij gemeenten ontstaat daardoor druk en spanning. Onze wethouder Jeugdzorg, Juliette Bouw, vertelde dat de laatste jeugdhulpcijfers hoop bieden dat ons beleid om grip te krijgen op de kosten, terwijl de zorg voor de betreffende kinderen volledig overeind blijft, z’n eerste vruchten afwerpt. Onze ambtenaren werken er hard aan. De gemeenteraad heeft het collegebeleid, alle voorstellen die bijsturen naar begrotingsevenwicht, vastgesteld. Kees Verschoor