Poliflw

De afgelopen maanden zullen wij nooit vergeten. Mensen hebben familie verloren of hun naasten alleen van een afstandje kunnen zien en van de een op andere dag verloren sommigen hun hele inkomen. Dat alles door een onzichtbaar dodelijk virus dat mensen angst aanjaagt. Wij wensen alle getroffenen sterkte.

Het deed bizar aan dat terwijl dit virus rondwaarde het buiten stralend weer was met strakblauwe luchten en stilte rondom. Geen vliegtuiglawaai, zuivere lucht en geen files meer. En dus ook minder stikstof: goed voor de natuur en de woningbouw. Digitaal vergaderen bleek best mogelijk. De fiets werd vaker gepakt. We hebben meer waardering gekregen voor het groen in onze buurt. Naast eenzaamheid was er ook sprake van veel saamhorigheid. Nu alle veiligheidsvoorschriften wat losser zijn geworden, willen wij niet terug naar het oude normaal maar de weg inslaan naar het nieuwe normaal waarbij wij de positieve aspecten van deze crisis willen behouden.

Zoals bevorderen van het fietsverkeer, daar zijn we met de koersnota al mee op weg; minder vliegverkeer (daar komen we met een motie over) en spreiding van werk- en lesuren. Daarover gaan wij graag in gesprek met het college.

Maar natuurlijk, er zit ook een donkere kant aan deze crisis.

- Veel mensen verliezen ondanks steun van het rijk hun baan en doen daardoor een beroep op de bijstand. Hoe mooi zou het zijn als Nederland net als Spanje al een soort basisinkomen had; het wordt tijd om daarover eens een experiment te overwegen. Gelukkig is ons verzekerd dat de capaciteit om bijstandsaanvragen af te handelen op dit moment voldoende is.

- Auto’s staan vaker stil en toeristen komen niet meer in drommen. Is dat erg? Nee, maar de middenstand mist wel inkomen daardoor en de gemeente mist parkeer - en toeristenbelasting.

- Culturele en maatschappelijke instellingen dreigen om te vallen. Er worden al gesprekken gevoerd over ondersteuning voor de Voedselbank, de buurthuizen en de grote culturele instellingen. Als raad willen wij graag daarbij de vinger aan de pols houden en daarin ook de kleinere culturele instellingen niet vergeten.

Veel zorgen dus over de gemeentefinanciën. Het rijk belooft de gemeenten compensatie ook voor gederfde inkomsten, maar eerst zien en dan geloven. We hebben nu nog geen compleet beeld. Maar dat er bezuinigd moet worden staat vast. Temeer daar de kosten in het sociaal domein moeilijk beheersbaar blijken. Niettemin zouden wij geen budgetplafond willen, zeker omdat dat er nu al wachtlijsten zijn in de jeugdzorg..

Preventie is daarbij wel een basis. Dat geldt voor uiteenlopende zaken als jeugdhulp, leerachterstanden en educatie over discriminatie. Heel goed dat de jeugd nu haar stem laat horen om racisme tegen te gaan. Wrang dat daar de gewelddadige dood van George Floyd voor nodig was!

In de zorg willen wij liever geen aanbestedingen meer. Aanbestedingen doorbreken de continuïteit kosten veel tijd en zijn moeilijker door de raad te controleren. Bij een aanbesteding moeten op zijn minst de voor- en nadelen van alle vormen van inkoop overwogen worden. Wij komen met een motie daarover.

Terug naar de financiën. Bezuinigingen zullen nodig zijn om de begroting rond te krijgen. Geen beleidsinvesteringen op dit moment maar kijken waar er bezuinigd kan worden in opmaat naar de begroting 2021.

GroenLinks wil wel aangeven waarop wij niet willen bezuinigen. Deze coronacrisis is plotseling met grote impact over ons heen gekomen. Nog groter zal de impact van de klimaatcrisis zijn ais als wij niet alles op alles zetten om de opwarming van de aarde een halt toe te roepen om miljoenen slachtoffers en vluchtelingen te voorkomen. Daarom willen wij niet bezuinigen op duurzaamheidsgelden. Wij willen wel kijken hoe die efficiënter besteed kunnen worden. Minder praten, meer doen.

Klimaatadaptatie hangt daarmee nauw samen. Er is nu de derde droge zomer op rij. Hoe kunnen we droogte, hittestress en wateroverlast voorkomen? Wij moeten sowieso veel meer bouwen met name sociale woningbouw, maar zeker ook klimaatadaptief. Iedere burger moet met droge voeten naar een dichtbij parkje kunnen lopen om daar de schaduw van bomen op te kunnen zoeken. Als wij

Geen van de bezuinigingsmaatregelen zou de kloof tussen rijk en arm moeten vergroten. Groot inzetten op woningisolatie levert een lagere energierekening op. Voor kosten van de energietransitie zouden wij eerder naar grotere bedrijven kunnen kijken die de laatste jaren winst hebben gemaakt. Bedrijven die zonnecellen en windmolens produceren zijn welkom hier, ze leveren werkgelegenheid op. En omwonenden van windmolens moeten meedelen in de winst.

Waar zouden wij dan wel op willen bezuinigen? Bijvoorbeeld op het Fortuinveld voor de Kraaien? Is het langzamerhand geen zaak van slecht bestuur om ze zo lang aan het lijntje te houden? Prioritering en fasering van MAAK? Minder inzetten op ondermijning? Wat ons betreft allemaal te overwegen.

Tenslotte vraagt u zich af: waar blijven de bomen? Dat vragen wij ons ook af. Wij wachten met smart op het Bomenbeleidsplan en het Groen- en waterplan!

Op initiatief van GroenLinks start de gemeente Amsterdam een pilot waarbij economisch daklozen veel gemakkelijker een briefadres krijgen: een zogenaamde ‘bankslapersregeling’. Op donderdag 11 juni stemde de gemeenteraad in met het voorstel van Dorrit de Jong, GroenLinks-woordvoerder Maatschappelijke Opvang en Wonen. Alleen Forum voor Democratie stemde tegen.

Raadslid Dorrit de Jong: ‘Het hebben van een briefadres kan heel veel problemen voorkomen, het is dus erg belangrijk dat economisch daklozen deze gemakkelijk kunnen krijgen’. Zo krijgt Amsterdam een zogeheten ‘bankslapersregeling': mensen die bij vrienden en kennissen op de bank slapen, moeten ook gewoon een briefadres kunnen krijgen. De gevolgen van het niet hebben van een briefadres, kunnen dramatisch zijn: schulden die oplopen doordat toeslagen niet meer ontvangen worden, het verlies van een baan. Hierdoor kunnen mensen uiteindelijk ook sociale en psychische problemen krijgen en zelfs in de maatschappelijke opvang terechtkomen, met de bijbehorende kosten.

Zorgen om toenemend aantal daklozen in Amsterdam

Het aantal daklozen is de afgelopen jaren sterk gegroeid, onder andere door een groot tekort aan betaalbare woningen. Een groot probleem is dat zij daardoor geen adres hebben om officiële post van instanties op te ontvangen. Als je niet bent ingeschreven in het Basis Register Persoonsgegevens, besta je feitelijk niet voor de overheid. Dan ben je een spookburger. Je kunt geen post ontvangen, een werkgever kan je niet bereiken, je kunt geen toeslagen aanvragen, je mag niet stemmen, kunt geen uitkering krijgen, je krijgt geen zorgverzekering en dus geen zorg.

Adres om post te ontvangen

Een oplossing is een briefadres. Dat is een adres om post te ontvangen, ook als je zelf geen woning hebt. Een briefadres houdt in dat je officiële post ontvangt bij de gemeente of een andere organisatie waar je eens in de zoveel tijd je post ophaalt. Op dat adres ben je dus te bereiken voor officiële instanties. Het is echter moeilijk voor economisch daklozen om deze te krijgen.

Bankslapersregeling

Aan een briefadres zitten voorwaarden verbonden, je moet bijvoorbeeld kunnen aangeven waar je verblijft. En in verschillende situaties moet je bij een ander loket zijn waar je het briefadres kan aanvragen. Omdat er voorwaarden aan verbonden zijn, kan het zijn dat zelfredzame daklozen die tijdelijk bij verschillende vrienden of familieleden logeren en dus geen vast woonadres hebben, toch niet zomaar in aanmerking komen voor een briefadres bij de gemeente. En een briefadres bij een kennis of vriend kan wel, maar is niet ideaal omdat je daarmee ook een deel van je privacy opgeeft doordat anderen jouw belangrijke post ontvangen. En niet iedereen zit er altijd op te wachten om hun woonadres als briefadres voor een ander te laten fungeren. Dat moet anders.

Moeilijkheden rond briefadressen

Meerdere organisaties en adviesorganen zeggen al een tijd: het moet makkelijker worden om een briefadres te krijgen, omdat dat veel problematiek kan voorkomen. Zowel de Nationale ombudsman als de Amsterdamse ombudsman, de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, belangenvereniging MDHG, Federatie Opvang en programma’s als de Monitor en Radar hebben de afgelopen tijd aandacht voor de moeilijkheden rondom briefadressen gevraagd. Zij pleiten ervoor dat gemeenten burgers beter helpen, onder meer door eerder een briefadres te verstrekken. Nu bemoeilijken gemeenten woonoplossingen van burgers, zoals het telkens een paar dagen bij verschillende mensen logeren, in plaats van dat ze die oplossingen ondersteunen, aldus de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in een advies eind april.

Het was ons de raadsvergadering wel afgelopen donderdag. Maar liefst 5 moties en 9 amendementen werden ingediend en het werd dan ook een latertje. Pas om kwart voor één kon de voorzitter de vergadering sluiten. Dit kwam door een paar agendapunten waarover nogal wat discussie was. De VVD-fractie reageert op een aantal van deze agendapunten.

Accommodatieregeling (1/3 regeling)Allereerst de zogenaamde 1/3 regeling. Dit is een subsidieregeling waar verenigingen een beroep op kunnen doen. Al geruime tijd is de mening dat de regeling te veel onduidelijkheden bevat en dat we het ons daardoor als gemeente eenvoudig financieel niet langer kunnen veroorloven om de huidige regeling te handhaven. Zeker in een tijd dat de gemeentelijke financiën heel zwaar onder druk staan door de financiële gevolgen van de coronacrisis en de sterk opgelopen kosten in het sociaal domein. En dat onze zorgen over de financiën terecht zijn, blijkt uit het persbericht van de gemeente van 5 juni jl. met als kop ‘Wijdemeren staat voor moeilijke keuzes om de meerjarenbegroting in balans te brengen”.

De VVD draagt de verenigingen in Wijdemeren een warm hart toe, laat dat duidelijk zijn, en erkent ook hoe belangrijk verenigingen zijn voor de gemeenschap. Toch ondersteunde de VVD afgelopen donderdag als enige fractie het collegevoorstel om de 1/3 regeling met onmiddellijke ingang in te trekken. Tegelijkertijd diende de VVD een motie in om in september met een nieuwe regeling te komen. Deze motie werd door geen enkele fractie ondersteund. Tot onze verbazing kozen onze collega’s in de raad ervoor om de regeling niet in te trekken maar wel onmiddellijk het subsidieniveau tot januari 2021 op NUL te zetten. Dit amendement is aangenomen, maar is juridisch niet houdbaar. De regeling aanpassen door middel van een amendement kan niet.

De VVD is voor duidelijkheid en komt er rond voor uit dat de huidige regeling financieel niet houdbaar is. Met de motie beoogde de VVD duidelijkheid dat er voor een bepaalde datum een nieuwe, toekomstbestendige regeling voor de Wijdemeerse verenigingen zou komen. Wij zullen er bij de wethouder op aandringen om op korte termijn met een nieuwe regeling te komen.

Koeien in de WeiEen amendement van het CDA, genaamd Koeien in de Wei, was heel merkwaardig. Laat duidelijk zijn dat de VVD ook graag koeien, paarden en schapen in ons mooie landschap ziet. Het doel van het amendement was echter om vast te leggen, dat er in de Natura 2000 gebieden geen verdere vernatting meer plaats mag vinden. Dat is een erg eenzijdige benadering, want vernatting is nou eenmaal nodig om de ambities voor wonen, werken en waterberging te realiseren. Door je nu vast te leggen dat er nooit meer vernat mag worden zeg je ook dat je in de toekomst geen woningbouw meer wil in Wijdemeren. Dat is bijzonder, want tot nu toe is het credo van het CDA steeds “bouwen, bouwen en nog eens bouwen”. Daarnaast is in de vorige raadsperiode met een 7-koppige CDA-raadsfractie het ‘Gebiedsakkoord Oostelijke Vechtplassen ‘vastgesteld. De gemeente Wijdemeren heeft aan dit Gebiedsakkoord fors financieel bijgedragen. Hierdoor heeft het CDA zich juist sterk gemaakt om natuur te ontwikkelen in Wijdemeren, waardoor er nu onder andere Natura 2000 gebieden vernat gaan worden en boeren worden uitgekocht.

Met alle winden meewaaienEn dan nog een amendement van het CDA: afgelopen donderdag hebben CDA en PvdA/GroenLinks een amendement ingediend om onderzoek te doen naar mogelijkheden voor windenergie in Wijdemeren. De VVD begrijpt dat PvdA/GroenLinks met dit initiatief komt, maar wij zijn zeer verbaasd over de opstelling van het CDA. De opstelling van het CDA in Wijdemeren is namelijk zeer tegenstrijdig met die uit Den Haag.

De VVD heeft tegen het amendement gestemd. Met de huidige plannen voldoet de regio al aan de opgave die is gesteld in het concept Regionale Energiestrategie (RES). Wat de VVD betreft zijn die windmolens dus niet nodig en zeer ongewenst. Wij willen juist het prachtige landschap van Wijdemeren beschermen.

Volgens CDA-fractievoorzitter Jan Verbruggen ‘zijn er wel honderd plekken in Wijdemeren aan te wijzen waar de windmolens zouden moeten komen’, maar concrete locaties wilde hij op de vraag van de VVD niet noemen. Dat zou niet verstandig zijn, aldus Verbruggen. Wel noemde hij als voorbeeld industrieterreinen en natuurgebieden. Hij gaat dan echter voorbij aan het feit dat Wijdemeren voor ongeveer 80% uit natuurgebied bestaat. De grootte van de windmolens maakt hem ook niet uit, als ze maar windenergie leveren. Als het CDA echt serieus is over windenergie in Wijdemeren, dagen wij het CDA uit om met minstens 10 locaties te komen waar deze windmolens geplaatst zouden kunnen worden. Onze inwoners hebben het recht om dat te weten. Want roepen dat het op wel 100 plekken kan, is wel erg gemakkelijk.

 

VVD Wijdemeren

De gemeente werkt voortvarend aan plannen om de openbare ruimte opnieuw in te richten.

Zodat iedereen straks op een veilige manier kan deelnemen aan de `anderhalve-meter’ samenleving.

En zich ook veilig genoeg voelt om mee te doen.

Bijvoorbeeld mee kan doen aan de `Bossche Zomer 2020’, allerlei activiteiten die ontmoeting mogelijk maken de komende tijd.

’s-Hertogenbosch is een gemeente waar iedereen moet kunnen meedoen. Antoon van Rosmalen: “Ook stadsgenoten of bezoekers met een handicap of chronische ziekte. En dat is helaas voor hen niet vanzelfsprekend in de nieuwe situatie.”

Ieder(in), het netwerk voor mensen met een beperking noemt een paar voorbeelden: “Maar hoe moet dat, als mensen met een visuele beperking afzettingen of instructies niet kunnen zien? Als mensen die slechthorend zijn door mondkapjes niets meer kunnen verstaan? Wat als de lift – die er wel is nu niet gebruikt mag worden? Wat als je de instructies niet begrijpt of niet kan lezen?”

Daarom stelde de GroenLinksfractie vragen: betrekt de gemeente het Gehandicaptenplatform bij het maken van de plannen?

Gaat de gemeente ondernemers, organisaties en maatschappelijke instellingen tips geven om de anderhalve-meter-samenleving ook toegankelijk te maken voor mensen met een handicap?

 

 

 

Bedrijven en instellingen die aankloppen bij de Gemeente Breda voor steun ten tijde van de coronacrisis, krijgen voortaan de vraag wat ze daarvoor nu of in de toekomst terug kunnen doen voor de Bredase samenleving. Een voorstel op initiatief van SP Breda mede ingediend door D66, GroenLinks en PvdA, is door een overgrote meerderheid van de gemeenteraad aangenomen. “De steunmaatregelen zijn allereerst gericht op het behouden van werkgelegenheid en dat moet ook vooral zo blijven”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Maar we mogen in ruil voor Bredaas belastingeld  ook best een tegenprestatie vragen zoals een gastles op de lokale basisschool of het sponsoren van de voetbalclub. Zo komen we ook als samenleving sterker uit de crisis!”

GroenLinks wil in het gemeentelijke armoede- en schuldenbeleid stappen vóóruit zetten, in plaats van stappen terug. Het vanuit het college voorliggende voorstel ‘Werken (aan geldzorgen) loont’ bevat enkele interessante elementen. Zoals een uitbreiding naar de doelgroep ‘werkende armen’ voor de Bredapas, en een schuldenafkoopfonds. Maar het geld voor deze dingen vindt dit voorstel bij de allerarmsten. Door bijvoorbeeld de bijzondere bijstand te versoberen. En de langdurigheidstoeslag uit te kleden. En sterker nog: in lijn met coalitieakkoord van VVD-D66-PvdA wordt met dit voorstel ieder jaar een paar ton aan het armoedebeleid onttrokken. Daarmee zakken we wat ons betreft door de bodem voor wat er nodig is voor de mensen in deze situatie. Wij willen geen herverdeling van armoede maar minder armoede! Lees daarom verder wat onze inbreng was.

Een groot deel van de groep mensen waar het om gaat, betreft mensen met een arbeidsbeperking of een veelheid aan problemen. Het is echt larie om te veronderstellen dat deze mensen nu niet in beweging zouden komen doordat ze te veel ondersteund worden - zie de titel “Werken (aan geldzorgen) loont” van het collegestuk.

Het nieuwe beleid bevat een aantal goede voorstellen, maar voor GroenLinks staan er te veel dingen in die de allerarmsten armer maken: als je bijvoorbeeld door een beperking niet in staat bent om volledige werkweken te maken, zit je altijd onder het minimumloon. In het voorstel van VVD-wethouder Boaz Adank staat dat iedereen een eigen bijdrage van € 60 per jaar moeten gaan betalen voor de Bijzondere Bijstand, en ze moeten langer wachten tot ze een inkomenstoeslag krijgen: die wachttijd gaat van 3 naar 5 jaar, en het bedrag wordt lager. Dit betekent dat mensen zaken als het kopen van een winterjas of wasmachine, maar ook bijvoorbeeld hulp zoeken bij een bewindvoerder om schuldenproblemen op te lossen, niet of pas later zullen doen. Het geld dat dit beleid oplevert, wordt vervolgens besteed aan het bevoordelen van andere groepen, zodat wat ons betreft het hier alleen maar gaat over herverdelen van armoede. Helaas hebben niet al onze voorstellen om het beleid te verbeteren het gehaald, maar we hebben er in ieder geval voor gezorgd dat de mensen met een (arbeids)beperking en veel problemen, niet een eigen bijdrage hoeven te betalen bij de Bijzondere Bijstand.

Hieronder de inbreng van Marike de Nobel, die voor ons het woord voerde.

“Werken loont, dat is het uitgangspunt van het nieuwe armoedebeleid. En daar is GroenLinks het mee eens, sterker nog: hoe kun je het daar niet mee eens zijn? Wat GroenLinks betreft heeft iedereen, naar vermogen, een baan die beloond wordt met een goed salaris. Maar wat als dat niet zo is. Als je, om wat voor een reden dan ook, onder het bestaansminimum uitkomt? Het college maakt hierin een aantal keuzes, waarbij sommige groepen bevoordeeld worden. Om dit te financieren echter, worden mensen die, bijvoorbeeld omdat ze een arbeidsbeperking hebben, niet in staat zijn tot zelfstandige inkomensverbetering, beroofd van een aantal zekerheden:

er komt een eigen bijdrage op de Bijzondere Bijstand de zogeheten referteperiode voor het in aanmerking komen voor De Individuele Inkomenstoeslag gaat van 3 naar 5 jaar (deze toeslag is ooit in het leven geroepen omdat mensen die langdurig op het minimum zitten niet kunnen sparen voor een nieuwe winterjas en dat soort dingen) en het bedrag van deze toelslag gaat omlaag.

Een typische VVD-redenering: mensen zitten drie jaar maar op de bank te wachten tot ze eindelijk in aanmerking komen voor de Individuele Inkomenstoeslag. Maak die periode langer en het bedrag lager, dan verdwijnen alle problemen als sneeuw voor de zon en dan gaan deze mensen morgen meteen aan het werk. En waar blijft dit college dan in deze drie jaren als het gaat om het aan het werk helpen van deze mensen?

In plaats van te kijken wat deze mensen nodig hebben, worden ze nu verder de dieperik ingeduwd! Waar gebruiken mensen de Bijzondere Bijstand voor? Voor bewindvoering, juridische bijstand en medisch noodzakelijke kinderopvang bijvoorbeeld. Als je, omdat die eigen bijdrage te hoog is, van deze zaken afziet, komen mensen wellicht verder in de schulden, en in de psychische ellende ,omdat de kinderopvang wegvalt. Inderdaad, werken moet lonen, door een goede vergoeding voor de geleverde arbeid, maar niet door het bestaansminimum onder de mensen weg te trekken waarvan het door multiproblematiek al drie jaar niet lukt om zelf in inkomen te voorzien. Wij kennen de mensen niet voor wie hun enige probleem is dat zij liefst de hele dag op de bank hangen, en die dan ook nog eens drie jaar lang aan de controle en reïntegratie-inzet van de gemeente ontsnappen. U wel? En dat is toch de achterliggende redenering achter het op deze manier aanpakken van de armoedeval.

De langdurigheidstoeslag en bijzondere bijstand zijn ontstaan door te kijken naar de minimale middelen die nodig zijn voor levensonderhoud. We krijgen straks een grote groep mensen die door de bodem zakken, enkel omdat dit college de dekking voor het bevoordelen van anderen daarvandaan haalt. Iedereen heeft van tijd tot tijd duurzame investeringsgoederen nodig, zoals een winterjas of een wasmachine. Als de noodzaak blijft, maar het geld er niet is, gaan mensen omzien naar eigen oplossingen zoals het aangaan van onverantwoorde schulden, of zelfs criminaliteit. Breder maatschappelijk gezien, zijn de bezuinigingen op de langdurigheidstoeslag en de eigen bijdragen bij de bijzondere bijstand daarom ook pennywise-pound foulish.

Een cynische Robin Hood die steelt van de allerarmsten om het aan de iets minder armen te geven, dat kan toch niet de bedoeling zijn? Maar uiteraard zijn wij van GroenLinks niet te beroerd om mee te denken, en we zullen dan ook komen met een aantal amendementen en moties die de ellende voor de aller-allerarmsten eruit halen.”

 

De fracties van GroenLinks Landsmeer en die van Waterland hebben besloten samen op te trekken. 

Hoewel Landsmeer formeel al onder de afdeling van Waterland valt is nu besloten de samenwerking stap voor stap verder te verdiepen. De fracties kunnen veel aan elkaar hebben door kennis en ervaring te delen. Veel uitdagingen zijn vergelijkbaar: behoud van het landschap, sociale woningbouw; verantwoord natuurbeheer en een sterke sociale doprsgemeenschap. Als onderdeel van de samenwerking is Arnold van Dam toegetreden tot het bestuur van de afdeling Waterland.

 

Het coronavirus en de druk die dit legde op met name de IC-zorg, dwong tot ingrijpende maatregelen. De economie kwam tot stilstand en we bleven massaal thuis. Andere zorg werd gestopt of uitgesteld, scholen gingen dicht, sociale netwerken vielen weg. Dit heeft enorme gevolgen: voor het welzijn van mensen, voor hun inkomen en gezondheid, voor banen, bedrijven, zzp’ers, voor de samenleving als geheel. Na de eerste fase van ongekende beperkingen, kunnen langzaam maar zeker de luiken weer open. We kunnen weer langzaam vooruitkijken en nadenken over hoe we de samenleving weer kunnen opbouwen. Voor GroenLinks gaat het beheersbaar houden van het virus hand in hand met solidariteit en het bouwen aan een duurzame toekomst.

Solidariteit

Wat de coronacrisis ons leert, is wat we eigenlijk al wisten: we staan er samen voor. Alles draait nu om samenwerking en zorg voor elkaar. Voor de gezondheid van ons als individuen, maar ook voor de gezondheid van onze stad. En voor een duurzame toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen. Afgelopen periode zagen we veel solidariteit in de stad. Mooie initiatieven popten op in alle Utrechtse wijken. Studenten gingen digitaal taallessen geven aan vluchtelingen, bewoners kochten bewust bij lokale kleine ondernemers, wijkcultuurhuizen deelden sport- en cultuurtassen uit aan kwetsbare gezinnen, jongeren brachten voedselpakketten rond in Overvecht, horecaondernemers bezorgden maaltijden bij zorgpersoneel, voetballers hielpen bij de voedselbank. En ga zo maar door. De solidariteit in onze stad was groot. Samen lieten we zien dat de coronacrisis Utrechters er niet onder krijgt.

Tegelijkertijd zien we dat de crisis mensen die toch al in een kwetsbare positie zitten, het hardst raakt. Daklozen kunnen vaak niet meer terecht bij vrienden of kennissen, voor mensen met psychische problemen is de hulp opgeschort, de dagbesteding voor bijvoorbeeld ouderen met dementie is gesloten, mantelzorgers raken overbelast, mensen met onzekere oproep- en uitzendcontracten verliezen als eerste hun baan en kinderen met onderwijsachterstanden raken nog verder achterop. Het is daarom zaak in de uitweg uit de crisis de solidariteit vast te houden en samen na te denken over hoe we de uitdagingen die nu op ons afkomen willen aanpakken.

Eerlijke verdeling publieke ruimte

Door de lockdown vielen veel dagelijkse activiteiten weg: school, sport, cultuur, afspraken met vrienden, uitgaan en fietsen of treinen naar je werk. Mensen zaten alleen tussen hun vier muren of juist voortdurend bovenop elkaars lip. De behoefte om buiten te zijn en te bewegen, nam daardoor toe, zeker in combinatie met het mooie weer. Mensen genieten van groene ommetjes in hun eigen buurt. En de publieke ruimte wordt steeds meer de huiskamer van de stad: om op je stoep de krant te lezen, op een bankje een boterham te eten of in het park je yogaoefeningen te doen. Ook hier zagen we de afgelopen weken dat dit over het algemeen prima gaat en mensen rekening houden met elkaar. Zeker nu er buiten weer steeds meer mag, is het belangrijk om de publieke ruimte eerlijk samen te blijven verdelen. Zodat er voor alle mensen en hun dagelijkse activiteiten ruimte is en blijft.

Duurzame toekomst

De coronacrisis had ook positieve bijeffecten. Noodgedwongen lieten werd er minder autogereden en nam ook het vliegverkeer af. Dit zorgde voor minder luchtvervuiling en lawaai. Veel mensen met longklachten haalden letterlijk opgelucht adem. De lucht boven Utrecht was in jaren niet zo blauw. En als je dan ook nog weet dat door Covid-19 het aantal mensen met longproblemen toeneemt en dat het virus harder lijkt toe te slaan in gebieden waar de luchtvervuiling hoog is, is er alle reden om te zorgen dat de lucht in de stad schoner blijft. En als je je realiseert dat anders na de coronacrisis de klimaatcrisis voor de deur staat, is er alle reden bij de wederopbouw te kiezen voor een groene, duurzame weg uit de crisis.

Wat wil GroenLinks op korte termijn

GroenLinks vindt het belangrijk dat we een tweede golf IC-opnames door Covid-19 voorkomen. Volksgezondheid en veiligheid wegen daarom zwaar mee in onze afwegingen. Bij de inzet van de gemeente staan voor ons solidariteit, een eerlijke verdeling van de publieke ruimte en duurzaamheid centraal.

Solidariteit en zorg voor elkaar

Sociale afstand is belangrijk om besmettingen tegen te gaan, maar persoonlijk contact en zorg voor elkaar zijn een eerste levensbehoefte. Het is fijn als normale activiteiten, als het veilig kan, weer opgepakt kunnen worden. GroenLinks vindt dat we vooral moeten inzetten op zorg en aandacht voor mensen die dit het meest nodig hebben. Ouderen, kinderen die achterop geraakt zijn door het onderwijs op afstand, mensen met psychische problemen.

Deze coronacrisis dreigt de verschillen en kansenongelijkheid in de samenleving te vergroten. We zien dat in de zorg, het onderwijs, het verlies van werk, het ontstaan van armoede en schulden, dak- en thuislozen, de culturele sector, etc. In de tijdelijkheid zijn hier door het college een aantal maatregelen voor genomen. GroenLinks wil dat het college zich ervoor inzet om verschillen te verkleinen. De gemeente moet hiervoor een financiële bijdragen leveren en tegelijkertijd zorgvuldig kijken naar wat kan en wat het belangrijkst is. Concreet wil GroenLinks:

Het zo snel en zo volledig mogelijk weer opstarten van dagbesteding, GGZ, verslavingszorg, hulp bij het huishouden, welzijnswerk, jongerenwerk en jeugdhulpverlening en activiteiten voor vluchtelingen, met inachtneming van de richtlijnen van het RIVM. Om oplopende wachtlijsten, verergering van problemen en vereenzaming te voorkomen, moet hier prioriteit aan gegeven worden en moeten eventuele knelpunten (bijvoorbeeld met testcapaciteit of persoonlijke beschermingsmiddelen voor zorgmedewerkers) snel worden gemeld en opgelost. Als organisaties extra ruimte nodig hebben (bijvoorbeeld om 1,5 meter afstand te kunnen houden), moet het gemeentelijk vastgoedbedrijf (UVO) hierbij ondersteunen; De gemeente moet niet-commerciële initiatieven van bewoners, maatschappelijke organisaties en zzp’ers mogelijk maken om elkaar te ondersteunen. Regelingen als het initiatievenfonds en projectsubsidie cultuur moeten ruimharig en laagdrempelig zijn. De gemeente moet gesubsidieerde organisaties die eerder afgesproken activiteiten in coronatijd anders invullen daarvoor financieel niet straffen. Het aantal mensen dat een beroep doet op de bijstand, zal toenemen. Informatie over toeslagen en regelingen (wat is er nu voor wie) is best lastig te vinden. GroenLinks wil dat die informatie verbetert. Ook de mogelijkheid om een uitkering of voorschot aan te vragen vanwege ‘broodnood’ moet duidelijker worden gecommuniceerd. Verder blijft het uitgangspunt werken vanuit vertrouwen, bijvoorbeeld ook bij aanvragen bijzondere bijstand. Ook het aantal mensen in armoede en schulden zal toenemen. Geef daarom bekendheid aan de gratis leeromgeving ‘stap uit je schulden’, maar biedt weer fysieke dienstverlening aan voor wie dat nodig heeft, zo mogelijk in de eigen buurt (want openbaar vervoer en fiets zijn juist nu niet voor iedereen een optie). Veel ondernemers hebben het zwaar. Horecaondernemers, maar ook winkels, culturele instellingen en tal van andere ondernemers en zzp’ers in de stad. Er zijn zowel landelijk als lokaal regelingen om hen financieel te ondersteunen. GroenLinks beseft heel goed dat dit niet voor iedereen voldoende zal zijn en dat deze coronacrisis economisch nog lang zal nadreunen. Ook het praktisch vormgeven van anderhalvemeter maatregelen is niet altijd eenvoudig en sommige normale regels zijn nu te strikt. Waar initiatieven vanuit ondernemers en zzp’ers ondersteund kunnen worden door soepelheid in regels en regelingen en door actief mee te denken, moet het college dat wat GroenLinks betreft vooral doen. Bij de TOZO-regeling voor zzp’ers moet meer duidelijkheid komen over de voorwaarden. Doordat de regeling niet volledig helder was, hebben sommige mensen een groter voorschot gehad dan waar ze recht op hebben. GroenLinks dringt aan op coulance bij terugvordering en het voorkomen van boetes en extra invorderingskosten. In wijken als Kanaleneiland en Overvecht blijft 25% van de leerlingen thuis. Laat scholen, sociaal makelaars en leerplicht samenwerken om te kijken wat hiervan de oorzaken zijn en wat ervoor nodig is om deze kinderen te helpen en te motiveren om weer naar school te gaan. Organiseer in de zomer activiteiten zoals de zomerschool om ervoor te zorgen dat juist deze kinderen niet nog verder achterop raken; Het virus veroorzaakt schade aan de longen, wat uiteindelijk ook voor een mindere mobiliteit en andere problemen kan zorgen. De GGDrU heeft gegevens over wie er met corona in het ziekenhuis heeft gelegen. Benader deze groep actief om te controleren of er blijvende gezondheidsproblemen zijn en of er andere zorg nodig is; Bestendig de tijdelijke voorzieningen die zijn opgetuigd voor dak- en thuislozen in elk geval de komende twee jaar, in verband met mogelijk terugkerende uitbraakgolven. De coronacrisis heeft vooral vrouwen hard geraakt. Zij werken veel in vitale functies als zorg en onderwijs, thuisopvang van kinderen en mantelzorg. Aandacht is nodig voor extra risico’s voor huiselijk geweld en overbelasting. Jongeren worden minder ernstig ziek van corona en hebben zich overwegend goed aan de beperkende maatregelen gehouden. Laten we vooral de creativiteit van jongeren benutten om een solidaire en duurzame stad vorm te geven.

Eerlijke verdeling publieke ruimte

De druk op de publieke ruimte neemt toe. Binnensport en culturele activiteiten zoeken plekken in de buitenruimte. En ook mensen zelf zoeken buitenshuis ruimte om te ontspannen en te recreëren. We zien nu al een toenemende druk op fiets- en wandelpaden, parken en pleinen. Nu een toegenomen aantal mensen niet buiten de stad op vakantie kan, zal de behoefte om buiten te verblijven nog groter worden. Winkels hebben ruimte op straat nodig zodat mensen veilig kunnen wachten om naar binnen te gaan. En ook de horeca is op zoek naar meer ruimte voor terrassen.

GroenLinks vindt dat de gemeente een regulerende rol heeft in het verdelen van de schaarse publieke ruimte, waarbij extra aandacht moet zijn voor mensen in kwetsbare posities of groepen die minder hoorbaar of zichtbaar zijn. Er moet ruimte zijn voor zo veel mogelijk activiteiten en daarbij moeten belangen zorgvuldig worden afgewogen. Het motto van Utrecht in deze tijd is zorg goed voor elkaar. Dat betekent dat als je extra ruimte wilt, je ook rekening moet houden met de belangen van anderen:  mensen met een beperking, verkeersdeelnemers, buurtbewoners, medegebruikers. Concreet betekent dit:

Mensen moeten veilig en gezond van A naar B kunnen blijven bewegen. Dus voorrang voor voetganger en fiets en toegankelijke routes en ruimte voor mensen met een beperking. Mensen die op de fiets komen, moeten deze ook ergens kwijt kunnen. Ook voor fietsparkeren en pop-up-fietsenstallingen blijft dus ruimte beschikbaar. En voor wie niet in staat is te lopen of te fietsen, moet er toegankelijk OV blijven rijden; Het lukt fietsers en voetgangers niet altijd om veilige afstand tot elkaar te bewaren.  Daarom wil GroenLinks hen meer ruimte geven door: Uitbreiding voetgangersgebied in de binnenstad; Opheffen autoparkeerplaatsen en beperken autoverkeer; Snelheidsbeperking voor auto’s en fietsers; Tijdelijk verbannen van snorfietsen naar de rijbaan; Het vervoer van onder meer ouderen naar dagbesteding en van kinderen naar speciaal onderwijs vraagt extra inspanningen. Combinatieritten in de Regiotaxi zijn minder mogelijk. Daarom moeten we buurtinitiatieven extra steunen en eventueel eigen materieel van de gemeente inzetten. Juist mensen met een krappe beurs zijn vaker afhankelijk van het OV. De kosten van mondkapjes zijn een extra drempel. GroenLinks wil dat mensen met een U-pas gratis mondkapjes kunnen krijgen. Voor verblijf in de openbare ruimte moet er allereerst aandacht zijn voor mensen die thuis geen of onvoldoende buitenruimte hebben om te zitten, spelen of sporten. De openbare ruimte als ‘huiskamer’ van de stad. Er moeten daarom voldoende bankjes, picknickplekken, grasveldjes zijn waar mensen doorlopend en gratis terecht kunnen; Omdat veel Utrechters de zomervakantie in eigen stad zullen doorbrengen, wil GroenLinks dat het concept ‘leefstraat’ extra onder de aandacht wordt gebracht. Ook buurtcampings, gratis toegankelijke buurtfestivals, speelruimte voor kinderen, sporten in de openbare ruimte en recreatie in en om de stad verdienen een extra impuls. De afgelopen periode is er mooie samenwerking kan ontstaan tussen mensen uit verschillende sectoren, sport, cultuur, maatschappelijke ondersteuning, jongerenwerk. Juist dat soort initiatieven moeten ook de zomer in Utrecht aantrekkelijk maken. GroenLinks wil dat de gemeente flexibel omgaat met diverse regelingen zoals initiatievenfonds, en cultuur- projectsubsidies om dit soort gezamenlijke activiteiten mogelijk te maken. Juist makers, kleinere spelers en de jongerencultuurhuizen en wijkcultuurhuizen moeten hierin een actieve rol krijgen;

Wat wil GroenLinks voor de toekomst

Vanuit deze crisis kunnen we belangrijke stappen zetten naar een solidaire samenleving en een gezonde en duurzame stad voor iedereen.

Deze crisis heeft ons geleerd dat de overheid, de zorg en de publieke sector van levensbelang zijn. En dat mensen die het toch al lastig hebben (mensen met onzekere arbeidscontracten, gezondheidsproblemen, mensen met een laag inkomen of schulden, kleine zelfstandigen in de cultuursector en daarbuiten, kinderen met leerachterstanden) in een crisis de eerste en de zwaarste klappen krijgen. Des te meer reden om bij het weer opbouwen van de samenleving publieke voorzieningen meer aandacht te geven en ongelijkheid verder terug te dringen.

We hebben ontdekt hoe belangrijk de publieke ruimte als huiskamer van de stad is. En hoe goed het is om die ruimte ook te koesteren en voor iedereen toegankelijk te houden. Voorrang voor voetganger en fiets en een groene openbare ruimte die uitnodigt tot ontmoeting, is niet alleen nu belangrijk, maar ook in de toekomst in de verdichte stad een prioriteit. En de werkelijkheid van nu geeft aan dat als we meer bouwen in de stad, we direct rondom de stad meer ruimte moeten maken voor recreatie en ontspanning.

Vooral door het thuiswerken is de afgelopen periode de automobiliteit afgenomen, zeker in de spits. Dat was ook te merken aan 10 tot 20 % minder luchtverontreiniging en geluidsoverlast. We hebben ervaren wat het met ons doet, als de ‘stadsruis wegvalt’ Gemiddeld was het 50% stiller, een verlaagde geluidsbelasting van 3 decibel. Dat lijkt weinig, maar betekent veel. Ineens horen we vogels, het ruisen van beekjes, het carillon. En merken we hoe goed die natuurlijke geluiden ons doen. Een verademing! GroenLinks wil stimuleren dat organisaties en mensen ook in de toekomst mobiliteitskeuzes maken die passen bij gezond en duurzaam stedelijk leven. En we willen blijven investeren in een ambitieus duurzaamheidsbeleid. Door corona hebben we gemerkt hoe afhankelijkheid we zijn van complexe wereldwijde productieketens en fossiele mobiliteit. Reden om extra in te, zetten op circulaire economie, duurzame energie, lokale productie. Veel mensen denken extra na over bewuste duurzame keuzes. Niet dé economie moet weer op gang komen, maar een andere, solidaire, duurzame economie, geen economische groei maar brede welvaart.

Zijn bijstandsexperimenten in Utrecht, Tilburg, Groningen, Wageningen, Deventer en Nijmegen voorbeelden voor de gemeente Enschede? 

Dat wil GroenLinks in die gemeente graag weten. De gemeenten die experimenteerden gingen aan de slag met de vraag hoe meer mensen vanuit de bijstand aan een baan geholpen konden worden en wat er werkt in de bijstand.

Van de aanpak in Utrecht is al een eindrapport beschikbaar. In Utrecht hebben zo'n tienduizend mensen een uitkering. Omdat regels voor mensen in de bijstand vaak best ingewikkeld zijn, wilde de gemeente kijken of het ook makkelijker gemaakt kon worden voor mensen in de bijstand. Daarbij werden verschillende aanpakken uitgeprobeerd op een groep bijstandsgerechtigden.  

Lees hier het hele artikel van RTV Oost.