Het voelt inmiddels niet meer zo, maar het is vanavond mijn debuut tijdens het belangrijkste debat van het jaar. Toch denk ik op zo’n avond als vanavond terug aan alles wat mij naar dit moment heeft geleid. De opvoeding die ik heb gehad, de armoede die ik heb gezien tijdens mijn reis naar India, maar bovenal de (in het begin zo spannende) intense gesprekken met inwoners uit de stad. Het doet je beseffen wie de mensen zijn voor wie je het doet. En waar je in het begin de verplichting voelt om meteen alle problemen van deze mensen op te lossen, kom je er al snel achter dat de meeste inwoners vooral gehoord en serieus genomen willen worden. Dat was voor mij een hele geruststelling, want het coalitieprogramma zal tijd nodig hebben om concrete voelbare veranderingen voor de inwoners te realiseren.
Toch voelde de fractie er vanavond niets voor om op zijn handen zitten bij een beleidsarme perspectiefnota. GroenLinks geeft graag nog wat groene en sociale aandachtspunten mee aan het college ter ondersteuning van het coalitieprogramma.
Een van de grootste uitdagingen de komende jaren is het sociaal domein. GroenLinks is er van overtuigd dat we af moeten van de verkokering en toe moeten gaan naar maatwerk. Gelukkig is inmiddels iedereen het erover eens dat we niet alleen moeten gaan voor het ontschotten in de zorg, maar ook moeten kijken naar de relatie met schuldhulpverlening, armoede en woningbouw. Om dit te kunnen realiseren wordt het tijd dat we concreet invulling aan deze ontschotting gaan geven. GroenLinks doet daar graag een eerste aanzet voor door de aanvraag van sociale voorzieningen eenvoudiger te maken. Wij dienen samen met de PvdA, CDA, CU-SGP en Zoetermeer Vooruit een motie in om voortaan één formulier te gebruiken voor één gezin om sociale voorzieningen aan te vragen.
Zolang we nog niet integraal denken zullen er situaties blijven waarin mensen buiten de boot vallen. Zo kregen wij recent een mail van een studerende jongere die bij het verlaten van de jeugdhulp geconfronteerd werd met een eigen bijdrage in de WMO. Dit terwijl hij als student er niet naast kan werken en dus een beperkt budget heeft. Voor de meeste inwoners is de oplossing dat de collectieve ziektekostenverzekering de eigen bijdrage kan vergoeden voor de eigen bijdrage. Echter zijn studerende jongeren uitgesloten van deze regeling. GroenLinks dienst daarom samen met de SP en PvdA een motie in om te komen tot een oplossing voor deze groep.
Als GroenLinks het heeft over het sociaal domein dan ligt de basis voor ons bij preventie. Echter, nog altijd belanden er kinderen door kindermishandeling in zwaardere vormen van zorg dan dat nodig zou zijn. Als we extra aandacht voor kindermishandeling zouden hebben kunnen we uiteindelijk structureel bijdragen aan besparingen in de zorg, maar bovenal aan kinderen die zich bezig kunnen houden met hun dromen. Dat de besparingen bij veilig thuis dan ook direct terugvloeien in de begroting is wat GroenLinks betreft dan ook niet wenselijk, maar wel begrijpelijk gezien de tekorten in het sociaal domein. Desalniettemin is in het coalitieakkoord kindermishandeling wel expliciet als doel benoemd. Om het college op weg te helpen zal GroenLinks in het najaar komen met een initiatiefvoorstel om kindermishandeling aan te pakken.
Het is voor iedere inwoner belangrijk om zich onderdeel van de maatschappij te voelen. Voor veel mensen betekent dit een bijdrage leveren aan de maatschappij via een baan of vrijwilligerswerk. GroenLinks wil dan ook dat zoveel mogelijk mensen een passende werkplek hebben. Toch krijgen wij van Zoetermeerders vaak nog wisselende signalen terug. Enerzijds horen en zien we inwoners die rondgepompt worden en anderzijds zien we de mooie initiatieven met proeftuinen als aandacht werkt en zoete kruimels. Om echt in beeld te krijgen hoe het nu precies zit dienen wij de motie van de SP mede in om de duurzame uitstroom uit de bijstand te gaan monitoren.
Zoals u tot nu toe heeft gehoord houdt het sociaal domein GroenLinks flink bezig en we merken dat dit ook voor andere fracties geldt. Vanuit dat perspectief wilt GroenLinks graag een oproep doen. De uitdagingen in het sociaal domein zijn groot, zowel in financieel opzicht als in de transitie naar maatwerk. Wij roepen raad en college dan ook op om samen aan de slag te gaan en niet te schieten in de risicoregelreflex bij de eerste de beste tegenslag. Uiteraard wel vanuit de basis dat informatie tijdig wordt gewisseld.
Na deze oproep ga ik graag over naar een ander emotioneel beladen onderwerp in de stad: de natuur in Zoetermeer. De afgelopen jaren zijn er kleine stappen gezet met bijvoorbeeld het Gruttolandje in het Buytenpark. Toch zal er in de komende jaren een andere wind gaan waaien die de groene uitstraling van Zoetermeer zal versterken. Het is daarbij niet alleen de bedoeling dat inwoners ervan genieten, maar dat er er een daadwerkelijke kwalitatieve impuls aan onze natuur wordt gegeven. Wij stellen daarom samen met CU-SGP, SP en D66 voor een effectindicator toe te voegen die duidelijkheid hier duidelijk over schept.
Er is één plek in Zoetermeer die wat GroenLinks betreft wel erg versteend is: onze binnenstad. De afgelopen jaren zijn er in de binnenstad goede impulsen gegeven, maar is de vergroening nog wat achterwege gebleven met de toevoeging van slechts 2 platanen. Wij steunen daarom van harte de motie van de PvdA om de wethouder binnenstad en groen samen een mooi plan voor dit gebied te laten verzinnen!
De afgelopen jaren werd over groen en duurzaamheid vaak vanuit één mond gepraat. GroenLinks is blij dat er vanaf deze periode een duidelijk onderscheidt is. Immers, de energietransitie is een wezenlijk andere tak van sport en vraagt alle aandacht. Het uitgelekte rapport van de VN deze week bevestigt de noodzaak om snel stappen te zetten. De subsidie voor 12 huizen met 0 op de meter is dan een mooi gebaar uit de vorige periode, maar is een druppel op de gloeiende plaat bij de ambitie van dit college. Inwoners met een eigen huis zullen uitgedaagd en financiële middelen moeten krijgen om een bijdrage te kunnen leveren. Graag een reactie van de wethouder hoe hij dit wilt gaan aanpakken. Daarop vooruitlopend steunt GroenLinks de motie van het CDA om tot concretisering te komen over hoe we dit gaan aanpakken.
De impact die wij als inwoners op het milieu hebben is enorm. Die impact kunnen we niet alleen verminderen door minder CO2 te produceren, maar ook door anders met ons afval om te gaan. Niet langer moeten we producten zien als wegwerp product, maar zorgen dat zij een nieuw leven krijgen. Deze vorm van circulair werken is de toekomst waar Zoetermeer bij zal moeten aansluiten. Om dit serieus aan te pakken roepen wij samen met de SP en PvdA het college op om met een innovatieprogramma te komen.
In een circulaire economie is geen plek voor ballonnen die in zee belanden. Vissen eten onderdelen van het plastic uiteindelijk wel op, maar overlijden voordat ze op uw bord kunnen belanden. Wij steunen het vanavond ingediende burgerinitiatief dan ook van harte en hopen dat Zoetermeer zich aansluit bij al die andere gemeentes die ballonnen verboden hebben.
Het burgerinitiatief is wat GroenLinks betreft een mooi voorbeeld hoe we inwoners kunnen betrekken bij de politiek en hoe we samen met de inwoners verandering kunnen realiseren. Echter nog te vaak krijgen we van inwoners te horen dat zij de weg niet weten te vinden naar het Stadhuis Met het wijkgericht werken zal ook dit college een stap doen om inwoners meer invloed te geven op hun eigen leefomgeving. Toch zal er nog meer nodig zijn om inwoners echt betrokken te maken bij de politiek. De voorstellen Right to Challenge, Gast van de Raad en Zoetermeerse dag van de verantwoording dient de fractie van GroenLinks dan ook graag mede in.
GroenLinks staat voor een stad waar iedereen zich thuis voelt, waar iedereen erbij hoort en mag zijn wie hij of zij wilt zijn. Dit laatste blijkt nog steeds geen vanzelfsprekendheid te zijn voor velen in Zoetermeer. We zien tot op de dag van vandaag dat homoseksuelen, biseksuelen en transgenders worden buitengesloten en worden gediscrimineerd. Ondanks dat niemand dat in deze raad accepteert, is er in jaarstukken en de begroting nog altijd weinig aandacht voor. Kan de wethouder ons vertellen hoe er vanaf 2019 en later de sociale acceptatie van de LHBTI+ gemeenschap gestimuleerd gaat worden? GroenLinks wilt in ieder geval blijvend aandacht vragen voor deze doelgroep en daarom dienen wij een motie in om in 2021 een Roze Zaterdag te organiseren.
De komende jaren staan we voor een mooie uitdaging om samen met de inwoners op vele domeinen verder te bouwen aan onze stad. Voorzitter, als gedachte aan mijn voorganger wil ik dit college de wijsheid van een uil meegegeven bij het realiseren van de ambities in het collegeprogramma.
