Poliflw

CDA-Kandidaat Tweede Kamerlid Jaap Jonkers (nr. 27 op de lijst, rechts op de foto) heeft deze week het kookboek ‘Samen koken we sterker’ gepresenteerd. Bij Voedselbank Leiden overhandigde hij samen met tv-chef Pierre Wind het eerste exemplaar aan Radio 538-dj Frank Dane, die ambassadeur is van Stichting Voedselbanken. Initiatiefnemer Jaap Jonkers wil met dit kookboek iedereen de kans geven op een lekkere en gezonde maaltijd en tegelijkertijd aandacht vragen voor de groeiende kloof tussen arm en rijk in Nederland. Jonkers: “Als je financiële stress hebt is het moeilijker om te kunnen genieten van het leven. Helaas geldt dit voor een groeiende groep Nederlanders. Ik maak mij daar zorgen om. Als baby ben ik te vondeling gelegd en ik zou in armoede zonder ouders zijn opgegroeid als ik niet was geadopteerd. Daarom zet ik mij in voor mensen die dat het hardst nodig hebben.” Het kookboek wordt aan alle klanten van de 171 Voedselbanken in Nederland beschikbaar gesteld. De uitgifte gaat hard, op dit moment wordt er gewerkt aan nieuwe exemplaren. Voor het algemene publiek is er een gratis e-book verkrijgbaar. De recepten zijn gebaseerd op veelvoorkomende producten uit de wekelijkse voedselpakketten van de Voedselbank. Studenten uit heel Nederland hebben samen met de televisiekoks Pierre Wind en Reitse Spanninga de recepten ontwikkeld. Meer informatie over deze actie is te vinden op jaapjonkers.nu.

Pannenkoekenhuis Holland, Kampen

In één van de rijksmonumenten in onze historische binnenstad, is sinds 2004 een pannenkoekenrestaurant gevestigd. Achter de gevel van ‘Pannenkoekenhuis Holland’ schuilt een bijzonder oorlogsverhaal.

Arend Eshuis (Kampen, 21 september 1891) en Anna Stutvoet (Oosterend, 4 februari 1895) trouwen op 4 mei 1921 in Kampen. Na enige tijd betrekt het stel een pand op de Oudestraat 160. Op dit adres is tevens de manufacturenzaak van Arend gevestigd. Het echtpaar krijgt een zoon en vijf dochters.

Als in 1942 de Jodenvervolging echt op gang komt zijn er steeds meer Nederlanders die zich hun lot aantrekken. Eén van hen is ds. C.B. Bavinck, Gereformeerd predikant te Kampen. Hij zoekt in Kampen en omgeving naar schuilplaatsen voor Joden uit met name Amsterdam. Hij krijgt daarbij hulp van een ouderling, Arend Eshuis en zijn vrouw Anna. Het echtpaar regelt tijdens de bezetting onderduikadressen in Kampen en omgeving voor minimaal 15 Joden. Ook de Oudestraat 160 is een schuilplaats voor Joden. Begin 1943 vindt een meisje genaamd Bep er onderdak. Ze blijft er ongeveer drie maanden. Als voor Bep buiten de stad een nieuw onderduikadres is gevonden neemt het echtpaar een Joodse jongen uit het oosten van het land in huis: Eddy.

Eind oktober 1943 gaat binnen de ondergrondse het gerucht dat een onderduikadres aan de Spoorkade is verraden. De daar aanwezige Joodse onderduikers Sophie Anna Dreesde, Emanuel Andriesse en de niet-Joodse onderduiker Adrianus Cornelis Mendel zoeken een heenkomen naar de Oudestraat 160. Op 30 oktober 1943 vallen de Duitsers met de politie het pand op de Oudestraat binnen en nemen Sophie, Emanuel en Adrianus gevangen. Ze worden afgevoerd naar het politiebureau aan de Buiten Nieuwstraat. Omdat de overvallers in de veronderstelling zijn dat Eddy een zoon is van Arend en Anna Eshuis laten ze hem ongemoeid. Nog dezelfde dag is de jongen door de ondergrondse overgebracht naar een adres buiten Kampen.

Arend Eshuis is tijdens de overval niet thuis. In de avond moet hij zich melden op het bureau en wordt voor verhoor naar Arnhem gebracht. Bij gebrek aan bewijs wordt hij na enkele dagen weer vrijgelaten. Sophie en Emanuel belanden in Kamp Westerbork. Op 16 november 1943 volgt deportatie naar Auschwitz-Birkenau. Sophie wordt direct na aankomst op 19 november vergast. Ze is dan 42 jaar. Emanuel wordt geselecteerd voor dwangarbeid. Op 31 maart 1944 wordt hij op 30-jarige leeftijd in het kamp omgebracht. Omdat Adrianus niet van joodse afkomst is, belandt hij niet in Kamp Westerbork. Blijkbaar is hij of vrijgelaten of ontsnapt, want op 2 oktober 1944 wordt Mendel bij de razzia van Putten opgepakt. Via Kamp Amersfoort en concentratiekamp Neuengamme komt hij in Aurich-Engerhafe terecht waar hij op 13 december 1944 op 36-jarige leeftijd om het leven komt.

Als op 23 november 1943 weer een onderduikadres in Kampen wordt opgerold en de naam van de manufactuur valt als “bemiddelaar voor Joden” arresteert de politie Arend. Een dag later wordt hij overgebracht naar het Huis van Bewaring in Arnhem. Vandaaruit is hij in januari 1944 afgevoerd naar Kamp Amersfoort. In oktober 1944 gaat de reis naar Zwolle. Daar worden mannen te werk gesteld bij graafwerkzaamheden. Zo ook Eshuis. Hij weet op wonderbaarlijke wijze te ontsnappen, keert terug naar zijn woning aan de Oudestraat 160 en duikt er tot aan de bevrijding van Kampen onder. Arend houdt blijvende klachten over aan zijn gevangenschap. Na de oorlog blijft het gezin op de Oudestraat 160 wonen. Arend overlijdt op 15 april 1954 in de Hanzestad. Echtgenote Anna is er op 17 november 1958 overleden.

Vanwege de privacy zijn de achternamen van Eddy en Bep weggelaten. Beiden overleven buiten Kampen de oorlog op een onderduikadres.

Tekst: Laurens Hooisma.

In mijn vorige column had ik het over zichtbare eenzaamheid. Mensen die zichzelf of de woning verwaarlozen, waardoor we spreekwoordelijk S.O.S. op de voordeur moesten schrijven. In deze column wil ik het juist hebben over mensen die we wél zien, maar waar de nood dieper van binnen zit. Corona, vooral het maximumaantal bezoekers dat gepaard gaat met de avondklok, is een aanslag op het sociale leven. Vooral jongeren zien hun leven veranderen. Waar ik op mijn 18de de kroeg in kon om met mijn vrienden samen te zijn ervaren de jongeren van nu een gemis. In deze periode vorm je vriendschappen en je sociale kring voor heel je leven. Dat het samenzijn nu grotendeels wegvalt is een groter probleem dan ik eerder dacht. Wat ik vergat is dat ik zelf mijn leven kan inrichten zoals ik dat wil. Als je thuis bij je ouders woont is dat heel anders. Eerst dacht ik dat het wel mee zou vallen en dat jongeren hun (tegen)reacties overdreven. Het is belangrijk om de ouderen en zwakken van de samenleving te beschermen. Iedereen moet zijn steentje bijdragen en de jongeren dus ook. Wat ik vergat is dat ik zelf mijn leven kan inrichten zoals ik dat wil. Als je thuis bij je ouders woont is dat heel anders. Je voelt je opgesloten en de uitzichtloosheid over hoelang het kan duren maakt het er niet beter op. Het probleem is dat dit nieuwe problemen oplevert voor jongeren. Ga je deze problemen, als jongere, dan bespreken? En met wie? Dit is iets wat mij de laatste week bezighoudt. De directeur van De Kindertelefoon vertelde vorige week bij JINEK over dit probleem. Kinderen en jongeren ervaren iets wat ze nooit eerder hebben meegemaakt. Ze weten niet hoe ze hier mee om moeten gaan en dat kan leiden tot nog grotere problemen. Jongeren vinden het moeilijk om het probleem kenbaar te maken en ouders kunnen het daardoor wellicht over het hoofd zien. Stille nood. Wat kan je doen als jongere wanneer je niet weet niet wat je aan moet met dit probleem? Hoe kun je dit als ouder het beste bespreekbaar maken? Ik heb eerlijk gezegd geen idee. Ik ben geen ouder en kan helaas geen goede oplossing bedenken. Er zijn instanties zoals het Welzijnskwartier en het Jeugd- en Gezinsteam die meer verstand hebben van deze problematiek, maar de stap om hier daadwerkelijk naartoe te gaan als jongere of ouder is groot. Wellicht heeft iemand de gouden tip?

Laat ons eerlijk zijn, “Hou vol” klinkt mooi, maar hoe langer deze onzekerheid duurt, hoe meer stress we ervaren. Dat is niet raar. We kunnen er stoer over doen, maar iedereen die op een gegeven moment zijn inkomstenbronnen ziet opdrogen, zal angstig worden en daarmee zijn stresshormonen omhoog zien gaan. Langdurige stress heeft enorme gevolgen voor je immuunsysteem, dan zal dit systeem juist extra goed en hard moeten werken. Daarom hebben we, naast de maatregelen van de overheid, met elkaar de verantwoordelijkheid om te doen wat we kunnen, om zelf goed met deze stress om te gaan. Zoals goed eten en slapen en voldoende te bewegen. Het is niet jouw probleem, het is ons probleem. Ook heel belangrijk is dat we nu tijd nemen voor zelfreflectie. Juist de komende weken moeten we eens goed nadenken over ons antwoord op dit soort gebeurtenissen, de discussies en voorbarige conclusies die getrokken worden, de emoties en het onbegrip, de rellende jongeren, de rol van de overheid, hoe onze gezondheidszorg gereageerd heeft, of aan welke doelgroep we het vaccin het eerst geven, en ga zo nog maar even door. Dit is een periode die naast alle ellende en onzekerheid ook heel veel moois gaat brengen en waar we nog veel van gaan leren. Maar bovenal hoop ik dat we er als mensheid wat nederiger van worden….. we zijn er bijna, hou vol! Patrick Bierens CDA - Horst aan de Maas