Poliflw

Tweeënhalf jaar heb ik met veel passie de portefeuille Erfgoed&Monumenten gedaan. Het voelde bij mijn aantreden in 2018 misschien wel als de meest zwaarwegende portefeuille omdat ik ermee in de voetstappen van dé Piet van der Wal stapte.  

Onze Piet van der Wal was een legendarische kenner van panden, regelingen, bedreigingen en oplossingen. Regelmatig dacht hij zelf plannen uit die de ambtelijke dienst hielp bij mooie oplossingen. Een aantal daarvan die hij nog in de pijplijn had toen hij stopte, beschreef hij bij mijn aantreden uitvoerig. Ik nam me na zijn overlijden voor om deze als een soort legacy vast te houden en waar mogelijk gerealiseerd te krijgen.

Zijn plan voor de verkeerssituatie bij de Vredeman de Vriesstraat en de povere ruimte voor fietsers, maar ook zijn overtuiging dat alle vooroorlogse wijken in een beschermde parapluregeling zouden moeten komen zodat we als gemeente meer controle in handen hebben en niet meer verrast worden door het verdwijnen van een pand waarvan iedereen dacht dat het monumentale waarde had, maar dat niet bleek te hebben (Stationsweg). Ook had hij een enorm dossier, het dossier Stienserstraat, over de verbouwing van een vooroorlogs pand tot garage waarbij de hele karakteristieke gevel verdween. Zijn voorstel om de gevelindeling, naast bv daklijn, onderdeel van het beschermen te maken kwam hieruit voort.

Tegelijkertijd bleek ook vanuit de waan van de dag genoeg gaande te zijn dat vanuit deze portefeuille moest worden aangevlogen. Daardoor verschenen er in de afgelopen tweeënhalf jaar diverse schriftelijke vragen waarin we het college bevroegen of erfgoed gerelateerde zaken.

Voorbeelden hiervan zijn de vragen die we stelden aan de hand van foto's van de opslag van het torentje van Cuypers. In de jaren negentig werd het torentje, dat uit 1882 stamt en onderdeel uitmaakte van het Sint-Fredericus Liefdesgesticht, voor veel geld gerestaureerd door Leeuwarder Corporatie Patrimonium en daarna geschonken aan de Gemeente Leeuwarden. Lange tijd stond het op het hoekje naast de Blokhuispoort. Door de herindeling van dat gebied was er geen plek meer. De foto's die wij onder ogen kregen toonden het torentje op zijn zijde liggend in een weinig deplorabele staat. Zo ga je niet om met erfgoed! En we stelden met succes schriftelijke vragen. In de antwoorden konden we lezen dat "van mening zijn dat we een goede plek te hebben gevonden voor herplaatsing en zullen zorgen dat de torenspits daar in ere wordt hersteld."

Het torentje zal geplaatst worden in het buurtschap De Klamp waar aan het centrale dorpspleintje met de plaatsing "een extra dimensie toe en legt een link met de bestaande stad, terwijl duidelijk is dat het een toevoeging is", aldus te lezen in de beantwoording. Op de vraag wanneer werd geantwoord dat "De eerste fase van De Klamp wordt in het najaar van 2018 bouwrijp gemaakt. Vanaf midden 2019 kan de spits van het arkeltorentje geplaatst worden."

Tot op heden hebben we nog geen uitnodiging ontvangen voor de feestelijke herplaatsing, maar we houden onze vinger aan de pols.

Nog voor Buma als burgemeester in beeld was, hadden wij ons vizier op de Buma State laten vallen. Gealarmeerd door -wederom- de deplorabele staat gingen we op onderzoek uit. In dezelfde tijd verscheen een noodkreet van Heemschut Frysl^an over het achterstallige onderhoud en het uitblijven van de renovatie. Ook hierover stelden we schriftelijke vragen.

Ondertussen bleek de koers van het tot stand komen van de nieuwe Erfgoednota een spannend traject. Er werd gekozen voor een Erfgoed Agenda in plaats van de oldfashion vorm. Een meer eigentijdse vorm waarbij inbreng van onderop centraal stond, er tal van bijeenkomsten werden georganiseerd en het uitgangspunt om tot een levend document te komen even wennen was.

Na de Startnotitie Erfgoedagenda van de toekomst in mei 2019 is er op 17 september 2019 een brainstormsessie georganiseerd voor de raad in De Fabriek in Wergea. Tijdens deze brainstormsessie is input geleverd voor de "Erfgoedagenda van de toekomst". Daarnaast werd gevraagd om ook de maatschappelijke betrokkenen en belanghebbenden op het gebied van erfgoed bij het opstellen van de "Erfgoedagenda van de toekomst" te betrekken.

Met  het  thema  'Alles  is  erfgoed,  en  erfgoed  is  van  iedereen'  zijn  vervolgens  een  5-tal meepraat-sessies  voor  maatschappelijke  organisaties  en  belanghebbenden  georganiseerd. Deze sessies vonden plaats in Jelsum, Baard (december 2019), Jirnsum en twee in Leeuwarden(januari  en  februari  2020).  Alle  historische  verenigingen,  dorpsbelangen,  wijkpanels  en  een aantal andere organisaties en vertegenwoordigers die, op wat voor manier dan ook, met erfgoed annex zijn, waren uitgenodigd. De laatste bijeenkomst in Leeuwarden was een speciale sessie met  alleen  studenten  van  NHL  Stenden  en  een  paar  docenten.  Samen  met  algemene maatschappelijke  ontwikkelingen,  rijkskaders  en  de  input  vanuit  de  meepraatsessies  is  het visiedeel van de Erfgoedagenda van de toekomst tot stand gekomen.

In de motie die we in juli 2019 indienden tijdens de begrotingsbehandeling samen met D66, PvdA en FNP indienden konden we ons punt waar wij uit de samenleving volop geluid over kregen! Afgelopen week werd duidelijk dat het college dit afschaffen van leges op zonnepanelen en andere duurzame installatie kwijtschelden bij beschermde en monumentale panden zoals in Apeldoorn gebeurt ziet zitten. In de brief die hierover in augustus verscheen lezen we: "Om eigenaren van panden in beschermde gezichten en van 

monumenten tegemoet te komen bij het verduurzamen van hun pand, kan hetvoorstel worden gedaan om de leges voor het plaatsen van zonnepanelen op monumenten en in beschermde gezichten per 2021 af te schaffen. Dit zou dan meegenomen kunnen worden bij de vaststelling Legesverordening 2021.  

Het voorstel tot afschaffen van leges voor het plaatsen van zonnepanelen op monumenten en in beschermde gezichten heeft een beperkte invloed op de financiële opbrengsten, en daarmee de kostendekkendheid, van de gemeente Leeuwarden."

Terwijl ik dit schrijf zitten we midden in de behandeling in de raad van de Erfgoedagenda. Maar in de raadszaal zit niet ik, maar mijn collega Pim Astro. 

Omdat in de loop van de tijd mijn portefeuille werd uitgebreid met onder andere Wmo, bleek Erfgoed toch een wat eenzaam eilandje in mijn portefeuille. Ik bemerkte dat ik niet altijd de tijd en energie erin kon steken die het nodig had.

Ondertussen kwam Erfgoed wel aan bod in bestemmingsplannen of in relatie tot wonen en groen maar deze zaken waren vaak in handen van Pim Astro.

Dit alles heeft mij doen besluiten om Pim  -die als tweede woordvoerder wel altijd meekeek- te vragen om dit portefeuille onderdeel over te nemen. Dus dit schrijven is ook een beetje afscheid nemen...

Langs deze weg even speciale dank aan Tom Sandijck die mij altijd bijstond met raad en advies. Ook dank aan de beleidsadviseur (en tevens oud studiegenoot van mij) Leo van der Laan en de voorzitter van de Leeuwarder Historische Vereniging Aed Levwerd met wie ik vele uurtjes heb volgepraat!

Femke Molenaar

Kunst verbindt, geeft nieuwe inzichten en maakt discussie mogelijk. Kunst en cultuur zorgen ook voor een aantrekkelijke woonomgeving. Bij cultuur gaat het vaak over de grote gebouwen en grote gezelschappen, maar er is veel meer. Er zijn in Arnhem vele makers in de creatieve en culturele sector. Deze groep heeft het zwaar tijdens de coronacrisis. Onlangs presenteerde het college van burgemeester en wethouders een Herstelagenda voor de aanpak van de coronacrisis in Arnhem. Fractievoorzitter Mark Coenders: “In de Herstelagenda staan veel goede plannen. Wij missen daarin echter de cultuurmakers, die Arnhem Arnhem maken. Daarom dienden GroenLinks, D66 en PvdA een motie in om een aanvulling te maken op de Herstelagenda. Daarin moet staan hoe we als gemeente cultuurmakers door deze tijd heen kunnen helpen, op de korte en langere termijn.” De motie haalde een meerderheid in de laatste raadsvergadering voor de zomer van 2020. Een andere motie van GroenLinks – voor een plan voor meer creatieve werkruimtes voor cultuurmakers – haalde ook een meerderheid.

De coronacrisis heeft de culturele keten hard geraakt waardoor landelijk de sector tot 1 juni 2020 inkomsten van 1 miljard euro mistte. De manier waarop het zelfstandig ondernemerschap in de cultuursector wordt ingevuld sluit niet altijd goed aan bij de bedrijfseconomische logica achter de maatregelen van het Rijk rond de coronacrisis. Het gevolg is dat niet iedereen in de sector er even goed mee geholpen is. De financiële reserves in de sector zijn klein waardoor faillissementen dreigen voor een aanzienlijk deel van de sector. In verschillende gemeenten zijn creatieve oplossingen bedacht om de cultuursector te ondersteunen. In Arnhem heeft het college de ambitie uitgesproken om de kracht van de creatieve en culturele sector veel meer in te zetten voor maatschappelijke opgaven in de stad bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, zorg en welzijn. Mark Coenders: “De inzet van het college is erop gericht is om de culturele keten in Arnhem rond de functies educatie, productie en presentatie zo goed mogelijk in stand te houden. Dit verdient echter wel meer aandacht en zorg. Daarom moet in de Herstelagenda ruimte gemaakt worden voor de positie van (kleine) cultuurmakers.” Raadslid Tülay Gemici: "In de zomer is er in Arnhem een ‘Zomer in Arnhem’-programma op het gebied van cultuur, vermaak en toerisme tijdens de zomermaanden. Wij vragen het college hierbij Arnhemse cultuurmakers te betrekken."

Voorstel creatieve werkruimten

Vorig jaar deed Bureau BUITEN onderzoek naar de huisvesting van cultuurmakers. Zij constateerden onder andere dat er op dit moment een kwalitatieve en kwantitatieve mismatch is tussen vraag naar en aanbod van huisvesting voor de creatieve en culturele sector in Arnhem, en dat deze mismatch in de toekomst groter wordt. En dat in de culturele en creatieve sector 37% van de mensen een verhuiswens heeft, waarbij ruimtegebrek of ruimteoverschot de meest genoemde verhuisreden is. Mark Coenders: “GroenLinks wil dat de gemeente inzet op meer en betere werkruimte voor de creatieve en culturele sector in Arnhem. Talentvolle creatieve Arnhemmers leveren een grote bijdrage aan de stad. Voor hen moet er ruimte zijn, die is er nu onvoldoende. Daarom vragen we om een plan voor huisvesting van de creatieve en culturele sector met daarin een actieve rol van de gemeente.” Het plan moet opgesteld worden op basis van de aanbevelingen van het rapport van Bureau BUITEN en in overleg met de creatieve en culturele sector. De gemeenteraad stemde in met deze motie, die mede werd ingediend door Arnhem Centraal.

Afgelopen periode stelde raadslid Koen Boswinkel samen met PvdA en D66 schriftelijke vragen over culturele broedplaatsen in Deventer. De aanleiding was de vele leegstand in de Deventer binnenstad. Een creatieve invulling van die leegstand past volgens ons bij een authentieke, eigenwijze en vernieuwende binnenstad. Vernieuwing geldt als pijler onder het ontstaan van kunst en cultuur en dit kan alleen met wederzijdse inspiratie en samenwerking. Het verlevendigt de binnenstad en laat mensen kennis maken met kunst en cultuur door ze het letterlijk voor te schotelen. Ook zien wij het belang van goede betaalbare oefenruimte voor makers voor hun eigen professionele en artistieke ontwikkeling.

Inmiddels is de beantwoording van het college binnengekomen. Het college geeft aan dat zij bij de uitwerking van de motie cultureel vastgoed gaat laten zien hoe zij atelierruimte faciliteert. Dit wacht de fractie met belangstelling af. Verder gaat het college naar aanleiding van onze vragen het belang van culturele broedplaatsen onder de aandacht brengen van pandeigenaren en wordt er ook bij de evaluatie van het detailhandelbeleid aandacht besteed aan de creatieve invulling van leegstaande panden. 

Dat was eigenlijk het motto van de raadsvergadering  van 30 juni. In een periode waar deze items landelijk ook spelen. Kort gezegd, de verschillen in de gemeenteraad werden er wel een stuk duidelijker door. Met hele interessante stemmingen.

Eerst kwam de nota subsidiegrondslagen op de agenda, nou ja, op de agenda, eigenlijk de vraag om deze een jaar uit te stellen. Iets waar we als GroenLinks van denken dat het niet goed is. We missen nog steeds een kader om subsidies te verdelen, maar we zien ook totaal niet in hoe de gemeente dit nu wel voor elkaar zou kunnen boksen. Want waar het college heel makkelijk over de invulling praat, schijnt het zeer moeilijk te zijn om dat op te schrijven. Of komt dat gewoon niet uit?

Ook de scholen kwamen voorbij, met een compliment voor de gedegen manier waarop het college invulling gaat geven aan de bouwplannen voor de lagere scholen. Dat hebben ze goed gedaan. Voortgezet onderwijs is een ander verhaal. Daar hadden we een voorzet genomen met een aantal andere partijen om deze ook op de kaart te zetten. Maar dat durfden de coalitiepartijen niet aan. Zij willen daar nog geen geld voor opzij zetten. En dat terwijl de vraag en noodzaak er duidelijk is.

Voor het stadhuis is de verduurzaming nu ook inzichtelijk geworden. Een goed plan, waarmee de uitgave van nu duidelijk is afgezet tegen toekomstige besparingen. Daarmee wordt een discussie toch eigenlijk makkelijk. Aangenomen dus.

Voor de motie charter diversiteit ontstond een hele aparte stemming. Laten we maar gelijk zeggen, deze is weggestemd, maar de uitwerking komt er toch. Ambtelijk wordt dit opgepakt en door het college gedragen. Maar een aantal politieke partijen zijn het eigenlijk niet eens met de aanname. Tenminste, dat droegen ze wel uit naar onze gezamenlijke motie van de SP, D66, PvdA en GroenLinks. Wij hadden vooral moeite met de ‘aanvliegroute’. Wij hadden graag gehad dat de raad er helemaal achter zou staan. Maar goed, gemeente Terneuzen voert het charter in. En dat gaat zeker wat betekenen voor onze gemeente. Dat betekend wat voor organisaties die intochten van Sinterklaas regelen. Dat betekend dat we een discussie moeten aangaan over zwarte piet. En die rol ligt dan echt bij de gemeente, dan kunnen we ons eindelijk niet zo maar verstoppen.

De motie over bewapening van de BOA’s, of liever gezegd liever niet, heeft het niet gehaald. Ondanks dat er uit het verleden totaal geen beeld is waarom dit nodig zou zijn, vonden een aantal partijen waar onder CDA dit toch belangrijk. In een tijd waar politie geweld onder een vergrootglas ligt, terecht of niet. Wij zagen in ieder geval geen toegevoegde waarde. Ondanks dat de ambtenaren er zelf om vroegen. Maar soms moet je mensen tegen zich zelf in bescherming nemen. De wapenstok gaat daarbij niet helpen.

De moties van de PvdA inzake het wingewest en de status aparte, daar kunnen we kort over zijn. Die hebben we niet gesteund. De knipoog ging ons te ver. De discussie die erover ontstond was wel heel interessant. Want eerlijk gezegd, dat compensatieplan, hoe hard is dat eigenlijk? En waren dat sowieso al geen onderwerpen die er moesten komen om ontwikkeling van onze gemeente op stand te houden?

We blijven het kritisch volgen.

Al jaren pleit GroenLinks met andere partijen voor het afschaffen van de racistische karikatuur Zwarte Piet. Ondanks aandringen bleef deze figuur steeds nadrukkelijk aanwezig in de intocht. De Arnhemse fracties van GroenLinks, D66, ChristenUnie, DENK/Verenigd Arnhem, Partij voor de Dieren en Partij van de Arbeid dienen daarom een motie in om nu te stoppen met Zwarte Piet. GroenLinks-fractievoorzitter Mark Coenders: “We hebben vaak en lang gepraat over het aanpassen van Zwarte Piet. We moeten nu doorpakken. De protesten tegen racisme van de laatste weken hebben ons wederom laten zien dat we nog veel stappen te zetten hebben, dit is er slechts één. Maar wel eentje die nodig is. Wat ons betreft is er in 2020 geen racistische karikatuur meer bij Sinterklaasfeesten in Arnhem.”

De Arnhemse gemeenteraad spreekt al sinds 2014 over de toekomst van Zwarte Piet in Arnhem. Verschillende fracties spraken daarvoor ook een aantal keer met de Stichting Die Blide Incomst van Sinterniclaesz. Vorig jaar stuurden GroenLinks, D66, ChristenUnie, DENK/Verenigd Arnhem, Partij voor de Dieren en Partij van de Arbeid nog een brief naar het intochtcomité om hen op te roepen om – net als landelijk – Piet te ontdoen van verschillende pijnlijke connotaties met racisme. Het intochtcomité wilde hier niet in meegaan. Mark Coenders: “De gemeente faciliteert de intocht. Zolang er een racistische karikatuur gebruikt wordt, vinden we niet dat we daar als gemeente een rol in moeten spelen.” In een motie roepen de partijen het college daarom op om een constructieve dialoog aan te gaan met organisaties die nog steeds gebruikmaken van Zwarte Piet en deze te wijzen op de racistische elementen van deze karikatuur. Met als doel deze organisaties te stimuleren om definitief afscheid te nemen van Zwarte Piet. En de partijen roepen op om uitsluitend nog te participeren in Sinterklaasfeesten zonder Zwarte Piet, en dus niet meer te participeren in Sinterklaasfeesten waar nog wel sprake is van de racistische karikatuur Zwarte Piet. Bijvoorbeeld in de vorm van aanwezigheid van leden van het college, directe of indirecte subsidiëring, ter beschikking stellen van het Stadhuis of anderzijds.

Al vele jaren pleiten veel Nederlanders voor het afschaffen van Zwarte Piet. Onder meer tijdens de protesten tegen racisme en politiegeweld de afgelopen weken. Ook een VN-commissie heeft in augustus 2015 een dringend beroep gedaan op Nederland om Zwarte Piet aan te passen, met als uitspraak: “Zelfs een diepgewortelde traditie rechtvaardigt geen discriminatie en stereotypering. De overheid moet actief bevorderen dat die kenmerken van Zwarte Piet worden verwijderd, die negatieve stereotypen weergeven en door veel mensen van Afrikaanse origine worden beschouwd als een overblijfsel van de slavernij.” De Kinderombudsvrouw concludeerde eerder dat de figuur Zwarte Piet voor gekleurde kinderen kwetsend kan zijn en leiden tot pesten en uitsluiting. Mark Coenders: “Het is goed om te zien dat andere steden nu ook stappen zetten. We hebben allemaal te lang gewacht, terwijl veel Nederlanders al tientallen jaren bezig zijn om Piet te veranderen. Het wordt hoog tijd dat we daarin meegaan als inclusieve stad.”

GroenLinks Hof van Twente fractievoorzitter William Sanchez : "De sociaal-culturele sector in de Hof van Twente bloedt snel dood door het Corona-virus. Het belang van deze sector voor de lokale leef-, woon- en vestigingsklimaat wordt gauw onderschat. De GroenLinks fractie in de Hof en in de Provincie Staten van Overijssel strijden er voor deze sector niet ten onder te laten gaan. Sport, cultuur en recreatie vormen een voor ons namelijk een onmisbaar element in de natuurlijke leefomgeving."GroenLinks Hof van Twente fractievoorzitter William Sanchez : "De sociaal-culturele sector in de Hof van Twente bloedt snel dood door het Corona-virus. Het belang van deze sector voor de lokale leef-, woon- en vestigingsklimaat wordt gauw onderschat. De GroenLinks fractie in de Hof en in de Provincie Staten van Overijssel strijden er voor deze sector niet ten onder te laten gaan. Sport, cultuur en recreatie vormen een voor ons namelijk een onmisbaar element in de natuurlijke leefomgeving."

 

 

 

Afgelopen dinsdag kreeg een motie, die ingediend was door PvdA, D’66, SP en GroenLinks geen steun in de gemeenteraad. De overige raadsleden vonden de motie om de nood in de sector in beeld te brengen en een aantal scenario’s te ontwikkelen moeilijk uit te voeren.

“Het is toch niet te verkopen aan onze inwoners dat aan het begin van de vergadering de horeca ondernemers enig vorm van steun toegezegd krijgen en aan het eind van diezelfde vergadering het college en andere raadsfracties weigeren om juist déze sector een handreiking te doen”, aldus Sanchez. Horeca ondernemers, die door de maatregelen rondom corona in de problemen zijn geraakt, kunnen wel rekenen op hulp van de gemeente. Dat zegt wethouder Wim Meulenkamp in antwoord op het verzoek van CDA-raadslid Arjan Mulder.

300 miljoen vanuit het Rijk Het Rijk heeft extra middelen aangekondigd om de sport, cultuur en recreatie tegemoet te komen. Deze zijn echter niet toereikend en zullen aangevuld moeten worden door de provincie. Van de 300 miljoen komt het grootste deel terecht bij Rijksgesubsidieerde instellingen. GroenLinks wil dat ook de niet Rijksgesubsidieerde instellingen behouden blijven voor de sector.

Kerntaak provincies, maatwerk uitvoering door de gemeenten. Niet Rijksgesubsidieerde instanties vallen tussen wal en schip. Zij worden doorverwezen naar de gemeenten maar deze hebben niet de financiële middelen om hen te ondersteunen. Cultuur is één van de kerntaken van de provincie. Daarom heeft GroenLinks Hof van Twente de samenwerking gezocht met GroenLinks in de Provinciale Staten om de sector te behouden. Op woensdag 20 mei staat er een commissievergadering Cultuur geagendeerd. GroenLinks gaat dan opnieuw vragen stellen aan de Gedeputeerde.

Steunmaatregelen De nieuwe provinciale Cultuurnota is op dit moment in ontwikkeling. Additioneel aan deze Cultuurnota zijn volgens GroenLinks stappen nodig die de cultuursector kunnen helpen de Corona-crisis te boven te komen. Omzetdaling en de fysieke impact van de Corona-crisis is enorm groot, waardoor het voortbestaan van de culturele sector dreigt. GroenLinks wil dat additionele instrumenten (lobby, coördinatie tussen overheden en extra financiën) in gezet worden om de sector te behouden en wil hierop een toezegging van de gedeputeerde. GroenLinks is van plan een voorstel in de vergadering van de Provinciale Staten in te dienen als er geen adequaat antwoord komt op de vragen. Hopelijk kan er dan op korte termijn toch nog hulp worden geboden aan onze armlastige sport-, cultuur- en recreatieve instellingen.

Wij betreuren de keuzes van Provincie Noord-Brabant. Door de coronacrisis hebben sportclubs en culturele instellingen het al extra zwaar. Samen met PvdA, D66 en SP uit Breda, Den Bosch, Eindhoven, Helmond en Tilburg vragen we het nieuwe provinciebestuur dit nog te heroverwegen.

'De verbeeldingskracht en verbondenheid worden bij het grofvuil worden gezet. Ze benadrukken dat sport verbroedert en verbindt, en dat kunst en cultuur een spiegel voorhoudt en stof geeft tot nadenken. Des te pijnlijker is het om te zien dat de nieuwe provinciale coalitie het mes zet in sport en cultuur'.

Lees hier het gehele artikel in het Brabants Dagblad

Dinsdagavond hoorden we dat alle evenementen tot 1 september geen doorgang kunnen vinden. Een dodelijke klap voor de cultuur- en evenementensector, die al in zwaar weer verkeerde. De week ervoor werd bekend dat het kabinet 300 miljoen extra beschikbaar stelt voor ondersteuning van de cultuursector tijdens de coronacrisis. De cultuurwoordvoerders van de Nijmeegse gemeenteraad zijn blij met deze landelijke toezegging, maar maken zich ook flink zorgen. Dat de sector de gehele zomer stil komt te liggen, maakt het drama alleen maar groter. Voor de instellingen en festivals, maar zeker ook voor de individuele makers, zelfstandige ondernemers en kunstenaars.

Cultuur is een essentieel onderdeel van ons leven. Het verbindt ons, ook in de anderhalvemeter-samenleving, en biedt troost, kracht, en ontspanning. Hoe zouden we het uithouden thuis zonder films, muziek of boeken? De toekomst van cultuur staat echter onder druk. Culturele instellingen, kleine gezelschappen of podia en makers hebben geen publiek. En zonder publiek geen inkomsten.

Regeling vanuit het Rijk onvoldoende

Dat het Rijk geld beschikbaar stelt voor cultuur bovenop de algemene maatregelen ter ondersteuning van zzp’ers en bedrijven is een mooi begin. Maar dat geld is vooral bedoeld voor landelijk gesubsidieerde gezelschappen. Onze regionale en lokale cultuursector profiteert slechts beperkt van deze 300 miljoen. Extra geld voor regionale infrastructuur is nodig. En dan hebben we het nog niet eens over de werkgelegenheid die de cultuursector biedt voor een grote groep zzp’ers, organisaties en toeleveranciers. Denk aan het domino-effect dat zal ontstaan binnen de hele keten: technici, docenten, makers, horeca, leveranciers van festivalinrichting enzovoorts. Voor zzp’ers en werknemers zijn dan wel regelingen getroffen, maar die zijn niet voldoende: in de culturele sector kan vooralsnog niet iedereen daar gebruik van maken. Ook dat maakt de toekomst van de culturele en creatieve sector in Nijmegen kwetsbaar.

Het belang van cultuur

Cultuur is van belang voor welzijn en welvaart in Nijmegen, het vormt een onmisbare basis voor een leven in vrijheid waarin Nijmegenaren zich ten volle kunnen ontplooien. Cultuur zet aan tot reflectie, maakt emoties los en stimuleert mensen buiten gebaande paden te denken. Het draagt bij aan innovatie die de samenleving juist nu hard nodig heeft. Cultuur draagt bij aan allerlei maatschappelijke vraagstukken in onze stad. Een sterke culturele sector is bijvoorbeeld goed voor de economie, maar kan ook helpen eenzaamheid te verlichten. Kijk maar naar de openluchtconcerten die nu gehouden worden voor verzorgingstehuizen, onze stadsdichter die senioren ‘een hert onder de riem steekt’ en het filmfestival GoShort dat online is gegaan.

De klap die de cultuursector nu krijgt, wordt indirect ook uitgedeeld aan alle Nijmegenaren. We hadden net besloten weer te investeren in cultuur: de sector heeft al een aantal moeilijke jaren achter de rug. Nu doet corona hier nog een enorme schep bovenop.

Red de culturele sector

Wij doen als gemeenteraadsleden daarom een oproep aan onze bestuurders – aan de minister, maar ook aan wethouders en gedeputeerden: laat de infrastructuur van culturele instellingen en zelfstandige ondernemers in Nijmegen en de rest van de provincie hieraan niet ten onder gaan!

De gemeenteraad van Nijmegen gaat graag met de cultuursector in de volle breedte in gesprek over mogelijkheden die er zijn om de pijn te verzachten. We zien dat er al allerlei creatieve ideeën en reddingsacties ontstaan. Maar er is veel meer nodig. Wat precies, horen we graag ook van de sector zelf.

De zomer zal stiller worden dan we in lange tijd hebben meegemaakt. Maar laten we ervoor zorgen dat dat niet doorwerkt in de komende jaren. Laten we de cultuursector redden. Want zonder cultuur zal Nijmegen nooit meer hetzelfde zijn.  

Namens cultuurwoordvoerders in de Nijmeegse gemeenteraad:

GroenLinks – Cilia Daemen & Cherelle de Leeuw

D66 – Pieter van Megen

SP – Marij Feddema

50PLUS – Will Reichgelt

Partij voor de Dieren – Eline Lauret

Partij van de Arbeid – Theo de Wit

CDA - Mark Buck

De cultuursector is hard getroffen door de coronacrisis. Vorige week kwam het kabinet met een steunpakket 300 miljoen voor grote gezelschappen, concertzalen en theaterpodia. GroenLinks mist daarnaast aandacht en oplossingen voor de culturele makers en kleine spelers. Raadslid Melody Deldjou Fard stelt hierover samen met PvdD, Student en Starter, D66, PvdA en SP vragen aan het college.

Melody Deldjou Fard: “Ik heb veel culturele makers en kleine spelers gesproken die hard geraakt worden en zich zorgen maken over hoe ze na de crisis weer aan het werk kunnen. Ook zij verdienen aandacht en passende oplossingen.” Voor theater en dans is het nu bijvoorbeeld niet mogelijk om te repeteren. Zij hebben na de crisisperiode meer tijd nodig om producties te maken.

In Amsterdam is recentelijk een ‘snelloket’ geopend voor actuele kunstprojecten, zoals virtuele tours, podcasts en kunst op afstand. Melody Deldjou Fard: “Zo’n snelloket biedt mogelijkheden voor kunst in corona tijd. En wat ons betreft mag dit in Utrecht breder. Zodat culturele makers en kleine spelers die geen meerjarige subsidie ontvangen nu al aan de slag kunnen met projecten voor direct na de crisis.”

De partijen vragen het college of er mogelijkheden zijn voor een loket in Utrecht en of zij nog andere oplossingen ziet om de culturele makers en kleine spelers te steunen.

Woensdag 29 januari 2020 is in de raadsvergadering besloten dat het Raadhuis van Hilversum CO2-neutraal wordt. Na een kritisch en uitvoerig debat kreeg een door GroenLinks gesteund amendement van VVD, Hart voor Hilversum, D66 en Christenunie ruime steun. Dat betekent dat wethouder Jan Kastje aan de slag kan met het uitwerken en uitvoeren van het voorstel.

GroenLinks organiseerde al in 2017 een debat over het verduurzamen van het Raadhuis. Daar was destijds nog niet veel draagvlak voor. Maar nu, drie jaar later, is het toch zo ver: het Raadhuis wordt C02-neutraal.

In het Coalitieakkoord en het Jaarplan Energietransitie is afgesproken dat de gemeentelijke organisatie in 2022 klimaatneutraal is. Dus geldt dus zéker voor de gebouwen die de gemeente zelf gebruikt. Daarnaast is besloten dat het Raadhuis ‘bestuurszetel’ blijft, zoals dat zo mooi heet. Het Raadhuis blijft dus een dagelijkse werkplek voor de Hilversumse ambtenaren. En dat is fantastisch, want de essentie van een gebouw -ook een monument- is dat het gebruikt wordt. Ons Raadhuis is dus nu een Rijksmonument met toekomst.

In lijn met arbo-eisen Het plan van aanpak is zorgvuldig en respectvol. Er is gekozen voor ingrepen die het monument niet aantasten. Dat blijkt ook uit het positieve advies van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, de (strenge) waakhond voor alle monumenten in Nederland. Als de Rijksdienst zegt dat het goed is, dan heb je je werk goed gedaan. En zo is het ook. Het voorstel dat nu is aangenomen is toekomstbestendig en duurzaam: Verbeterde isolatie en een comfortabele werkomgeving. Een werkomgeving die -zoals een goed werkgever betaamt- voldoet aan de wettelijke (arbo)eisen.

Geen draagvlak voor gasloos verwarmen Het mag duidelijk zijn dat GroenLinks graag nog een stapje verder was gegaan. We staan voor de opgave om in 2040 alle gebouwen in Hilversum zonder gas te verwarmen. Juist het Ráadhuis zonder gas verwarmen zou in onze ogen een enorme inspiratie en impuls zijn geweest. Tegelijkertijd heeft de fractie te maken met de politieke realiteit. Het Raadhuis gasloos verwarmen is op dit moment voor vele partijen een stap te ver. Er is helaas te weinig draagvlak. En draagvlak is de sleutel. Bij het verduurzamen van ons Raadhuis, net als bij het verplaatsen van een supermarkt of zwembad, of bij de energietransitie. Alleen ga je sneller, maar sámen kom je verder.

De fractie steunde dan ook het amendement van de VVD, HvH en D66. In het vertrouwen dat we de stap naar een gasloos Raadhuis binnenkort óók zullen maken. En reken maar dat we daar als fractie bovenop zitten. Want laten we wel wezen: een gebouw met een jaarlijks gasverbruik van meer dan 100.000 kuub heeft géén voorbeeldfunctie. Dat gezegd hebbende: Het besluit om het Raadhuis van Hilversum -een Rijksmonument van de hoogste categorie- CO2-neutraal te maken is een grote en dappere stap. Een stap met landelijke uitstraling die een enorme inspiratie zal zijn voor de transitie waar wij allen voor staan.

Lees hier het blog van Lex van Waarden over dit voorstel terug.