Poliflw

Woensdag 16 oktober is een bijna 5 uur durend debat gevoerd in onze Staten, met 150 boeren op de tribune en veel trekkers buiten. Het ging natuurlijk over stikstof, de toekomst van de landbouw, de bestuurlijke koerswijzigingen en de emoties die hierbij vrij zijn gekomen. Het resultaat? De onduidelijkheid over wat er in een half uur overleg tussen de gedeputeerde en de afvaardiging van de boeren is gebeurd blijft bestaan. Of het college zich zal voegen in nieuwe, landelijk te maken afspraken tussen kabinet en alle provincies? De gedeputeerde zegt geen volmondig ja; hij sprak wel de intentie uit maar ook de optie om zelf Overijsselse regels uit te vaardigen blijft bestaan. Inmiddels is op 17 oktober door de minister duidelijk gemaakt dat er tot 1 december nieuwe afspraken tussen Rijk en Provincies zullen komen.

Verschillen

Opvallend waren de verschillen tussen CU ten opzichte van CDA en VVD  enerzijds en anderzijds ook de uitzonderlijke pro-boeren opstelling van PVV en Forum. Die ontkennen volstrekt dat er een probleem is, geheel passend bij hun landelijke koers. Tenslotte viel ook de gehele afwezigheid van de PvdA in het debat op. Het leek erop dat men in de PvdA fractie ook ongelukkig was met hoe het allemaal was verlopen. CU en PvdA leken tegenover de CDA en VVD fracties te staan. En de ooit zo nette SGP fractie trok, sinds ze een gedeputeerde hebben die over landbouw gaat, fel van leer door onbehoorlijke opmerkingen naar D66, SP, de PvdD en GL . De verdeeldheid was groot. De emoties waren voelbaar.

Als fractie hebben we in het debat verschillen bloot gelegd. De bestuurlijke koerswijziging van de SGP gedeputeerde en het voltallige College hebben we publiek verwoord en zo voor iedereen zichtbaar gemaakt. We hebben vastgehouden aan de ambitie de stikstofdepositie fors te beperken en ook de reductie van de veestapel als middel benoemd. En we hebben in onze bijdragen in de Staten een krachtige stem gegeven aan kwetsbare natuur. Onze koers voor de toekomst van de landbouw in Nederland blijft: we willen de staat van de natuur versterken en de landbouw zal haar uitstoot van stikstof (die neerslaat in kwetsbare natuur) fors moeten beperken. Er is geen keus!

Onduidelijkheid blijft

Op het einde van het debat hebben we samen met andere partijen een motie van treurnis ingediend. Die haalde het uiteraard niet. De coalitie sloot de rijen. Maar ik voorzie dat het in de coalitie met dit dossier nog stevig kan botsen. De PvdA lijkt vleugellam. De CU staat achter haar minister van Landbouw en verwacht dan ook een wijziging van het landbouwbeleid in de provincie. De CDA fractie is verdeeld (maar zit gevangen in decennia boerensteun) en de VVD  babbelt mee. En ondertussen ontstaat het beeld dat de SGP alles uit de kast haalt om haar gedeputeerde vooral te steunen. Want die had het zichtbaar moeilijk.

Wij dienen naar aanleiding van de technische sessie en het debat een nieuwe serie schriftelijke vragen in. Er is en blijft nog veel mist bestaan dat het debat niet ten goede komt en geen recht doet aan transparant democratisch bestuur. We zullen als oppositiepartij blijvend opkomen voor de Tuin van Nederland waar het voor iedereen goed recreëren, ondernemen, wonen en werken blijft. Maar dan wel in een Tuin die veel beter in balans is!

Wil je het debat terugkijken? Klik dan hier!

Wybren Bakker,

Fractievoorzitter en woordvoerder natuur & landbouw

Gisteren was overal te lezen dat Gelderland de beleidsregels over stikstof opschort, maar een nadere bestudering van de uitspraken van Gedeputeerde Drenth doet de fractie van D66 daar nu aan twijfelen. Statenlid Antoon Kanis stelt vragen aan het college: ‘Wij willen weten hoe het precies zit. Zijn de beleidsregels nu opgeschort of niet? En wat betekent dat?’

Kanis keek vandaag de beelden van het protest nog eens terug en was verbaasd. ‘De gedeputeerde zegt helemaal niet toe de regels op te schorten. Hij zegt alleen het proces daarvoor in gang te zetten’. In het persbericht dat de provincie later op de middag stuurde werd dat nog verder afgezwakt tot ‘met de boeren in gesprek over het opschorten van die regels die de agrarische sector raken’.

Kanis: ‘We moeten de ene onduidelijkheid niet oplossen door een nieuwe onduidelijkheid te creëren. Er is behoefte aan duidelijkheid!’. Daarom stelt D66 schriftelijke vragen over de gevolgen van de uitspraken van Drenth. De partij wil precies weten wat er aan wie is toegezegd en wat dat betekent. De partij vraagt het college binnen anderhalve week hierop te antwoorden, zodat de antwoorden deel kunnen uitmaken van het debatverzoek dat de partij wil aanvragen voor de Statenvergadering van 30 oktober.

 

Lees hieronder de ingediende vragen:

Het ‘Boerenalarm’. Onder dat motto organiseerden LTO en GAJK afgelopen maandag een protestactie voor het Huis der Provincie in Arnhem. Na een alarm van toeterende trekkers en enkele sprekers mocht Gedeputeerde Drenth de boeren namens Gedeputeerde Staten van Gelderland toespreken. Hij maakte excuses over de communicatie zegde toe nog deze week met de boeren om tafel te gaan. Hij benadrukte hierbij dat de beleidsregels over stikstof niet van tafel gingen. De boeren namen geen genoegen met de toezeggingen en eisten per direct een gesprek.

In het provinciehuis werd met een deel van de boeren het gesprek voortgezet en na ruim een uur overleg kwam Gedeputeerde Drenth naar buiten met het bericht dat hij het proces in gang gaat zetten om de beleidsregels over stikstof met betrekking tot de landbouw toch op te schorten.

D66 zet grote vraagtekens bij deze gang van zaken, omdat de indruk ontstaat dat het College is gezwicht voor het protest van de boeren. Het mag niet zo zijn dat het beleid van de Provincie Gelderland op deze manier wordt bepaald. Daarover wil D66 op woensdag 30 oktober met de Staten in debat. Om dat debat te kunnen voeren op basis van de juiste informatie hebben wij de volgende vragen aan het College:

Met wie heeft Gedeputeerde Drenth op maandagmiddag 14 oktober overlegd bij het boerenprotest? Welke personen zaten om tafel en namens welke organisaties? Op basis van welke afweging zijn deze personen uitgenodigd om deel te nemen aan het gesprek? Is er een gespreksverslag gemaakt van dit overleg? Zo ja, kunt u dit delen met de Staten? Zo nee, waarom niet? Is er een afsprakenlijst gemaakt van dit overleg? Zo ja, kunt u deze delen met de Staten? Zo nee, waarom niet?

Na het overleg maakte Gedeputeerde Drenth bekend ‘het proces in gang te zetten om de beleidsregels met betrekking tot landbouw op te schorten’.

Wat betekent ‘het proces in gang zetten om de beleidsregels met betrekking tot de landbouw op te schorten’? Zijn de beleidsregels nu wel of niet opgeschort? Wat houdt het opschorten van de beleidsregels juridisch gezien precies in? Wat betekent het opschorten van de beleidsregels in de praktijk voor de boeren?

Bij het boerendebat van De Gelderlander op vrijdag 11 oktober zei gedeputeerde Drenth over het opschorten van de beleidsregels: ‘Dan sturen we alle bouwvakkers naar huis’.

Wat betekent het opschorten van de beleidsregels voor het op gang brengen van de vergunningverlening andere sectoren zoals de woningbouw?

Tot maandag heeft het College op meerdere momenten benadrukt vast te houden aan de beleidsregels. Na het protest van boeren voor het provinciehuis veranderde het College hierover van mening. De indruk ontstaat, bijvoorbeeld in de media[1] [2], dat het Gelderse Provinciebestuur buigt voor het protest van de boeren.

Wat is de inhoudelijke reden waardoor het College op maandagmiddag van mening is veranderd? Waarom heeft het College niet vastgehouden aan de afspraken over de beleidsregels zoals die in IPO-verband gemaakt zijn? Waarom is het Gelderse College gezwicht voor het boerenprotest en waarom heeft het College er niet voor gekozen de rug recht te houden, zoals gebeurd is in Groningen, Flevoland, Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Brabant?

Uit het artikel van De Volkskrant1 blijkt dat naast vertegenwoordigers van boerenorganisaties ook luidruchtige boeren van het protest mochten aanschuiven bij het gesprek.

Klopt het dat er naast de vertegenwoordigers van boeren organisaties ook andere boeren mochten aanschuiven? Zo ja, waarom mochten specifiek deze boeren aanschuiven? Wat vindt het College van het beeld dat ontstaat dat iemand die een grote mond op zet wordt beloond met een plek aan de gesprekstafel?

D66 verzoekt het College deze vragen uiterlijk vrijdag 25 oktober a.s. te beantwoorden, zodat de antwoorden kunnen worden betrokken bij een debatverzoek in de Statenvergadering van 30 oktober.

 

[1] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/als-een-brede-boer-zich-ermee-bemoeit-begint-het-bestuur-te-wankelen~b39ea265/

[2] https://www.gelderlander.nl/arnhem/provincies-buigen-voor-boeren-gelderland-en-overijssel-trekken-stikstofregel-voorlopig-in~a3fbe71b/

 

De afgelopen weken was er veel rumoer over uitingen van D66 dat de veestapel met 50% moet worden ingekrompen om zo bij te dragen aan de reductie van stikstofuitstoot. Veel boeren ervaren die boodschap als een klap in het gezicht. Ze voelen zich weggezet en ontkend. Want veel boeren innoveren permanent (in bodem-, mest en stalsystemen en in het realiseren van nieuwe aanvullende verdienmodellen). En ondertussen zijn ze dagelijks bezig ons allen van hoogwaardig voedsel te voorzien. Die inzet verdient waardering!

Nederland heeft echter een zeer fors probleem. We stoten met elkaar teveel stikstof uit en dat is slecht voor onze natuur in de “stadstaat” die Nederland is. De veestapel is de grootste uitstotende partij. En ondanks alle inspanningen van ondernemers is de uitstoot vanuit de landbouw nog veel te hoog en gaat de natuur en biodiversiteit hollend achteruit. Logisch dat ook de commissie Remkes vaststelt dat ook daar de emissie teruggebracht moet worden. Dat vergt lef, visie, doorzettingsvermogen en geld. De visie is er: over naar natuurinclusieve kringlooplandbouw.

Felle discussie

De individuele boeren, met al die bank- en leververplichtingen, hebben het al vele jaren niet makkelijk in het huidige systeem. Zij knokken dagelijks om het hoofd boven water te houden, en de bank en voedingsindustrie tevreden te houden. Het huidige kabinet heeft daarom in de begroting en het klimaatakkoord reeds honderden miljoenen vrijgemaakt voor hulp bij stoppen (warme sanering) en steun bij het wijzigen van bedrijfsmatige en regionale productie- en verwerkingsmethoden. Ook het CDA, VVD en CU steunen die koers en onderkennen dat het “agrarisch ondernemen” anders moet. Het ontbreekt nu echter aan lef om dat ook naar de traditioneel sterke boerenachterbannen te verwoorden. Een andere escape die CDA en VVD nu hanteren is het RIVM (de jarenlange stikstofmetingen) ter discussie te stellen. Daar zal de natuur niet door verbeteren!

Volgens de commissie Remkes is er meer nodig om de reductie van de stikstofemissie te realiseren, ook in de landbouw. Door het voorstel van D66 is er een debat ontstaan – een fel debat, zeker niet allemaal even fraai en empathisch. Maar de feiten spreken voor zich. Als politieke partijen nu gaan “strijden” voor de boeren zonder antwoord te geven hoe de problemen dan wel opgelost moeten worden, dan is dat een loos geluid. Daar hebben individuele boeren niks aan. Wat zij nodig hebben is échte zekerheid voor de toekomst. De staat van onze planeet laat nou eenmaal niet toe dat we eeuwig op deze manier door blijven gaan.

Wat dan wel?

Maak de visie concreet op regionaal en individueel niveau. Help boeren die vrijwillig willen stoppen zodat ze een fatsoenlijke toekomst houden (4 op de 10 Nederlandse boeren overwegen te stoppen omdat ze of geen opvolger hebben of nieuwe milieumaatregelen niet kunnen financieren) en steun huidige en toekomstige natuurinclusieve kringloopboeren bij de noodzakelijke veranderingen. Pak ondertussen natuurlijk ook mobiliteit, vliegen, industrie en ons consumptiepatroon individueel aan!

Regel nationaal en Europees een goed duurzaam verdienmodel voor boeren en creëer rust in de sector door langjarige wet- en regelgeving. Zorg dat de boer voor haar producten een eerlijke prijs verwerft. Als je nu 130 koeien melkt en alleen de laatste 10 zorgen voor je netto maandelijks inkomen dan kunnen we door meer te betalen voor ons dagelijks eten ook ervoor zorgen dat de toekomstige boer door 80 koeien te melken ook nog een goede boterham verdient. En regel goed dat de boer tevens mee blijft zorgen voor onze collectieve kwetsbare natuur, bijdraagt aan toerisme, lokaal hoogwaardige producten levert en er een duurzame toekomst is voor jonge boeren die graag blijven boeren.

Exportproduct kennis

Daarbij moeten we ervoor zorgen dat alle hoogwaardige landbouwkennis, die uniek is in de wereld, beschikbaar blijft en door kan ontwikkelen. Zodat onze bijzondere kunde op het gebied van landbouwtechnologie elders op de aarde benut wordt. Want ook daar moet geleerd worden goed met bodem, water, dieren en ons klimaat om te gaan. Nederland is het voorbeeld voor vele boeren elders op de wereld. Laten we van die kennis nog meer ons exportproduct maken. Want als je een boer kennis geeft zal ze die benutten als er daardoor meer inkomen ontstaat en haar kinderen naar school kunnen gaan. Dus: geen vis maar een hengel. Dat is de kracht van kennis!

Tjeerd de Groot: “Vandaag ga ik in gesprek met boeren”

Vandaag ga ik het gesprek aan met boeren die in Den Haag komen demonstreren. Zoals ik al jarenlang spreek met boeren over hun toekomst. Zo’n gesprek is nu harder nodig dan ooit.

Al decennia passen boeren zich aan. Ze beantwoorden nieuwe regels met nieuwe technieken. Of met harder werken. Of met allebei.

“Het water staat me aan de lippen… en met mij zijn er velen”, zei een boer laatst tegen me. Hij wilde weten welke keuzes hij nog kon maken. Het plaatje van zijn onderneming moest gewoon kloppen: voor hemzelf en zijn gezin. Bovendien wilde hij de omgeving goed achterlaten voor zijn kinderen.

Zeventig uur werken voor weinig geld, dat is niet de toekomst die boeren zich voorstellen als ze beginnen. Ze houden van hun dieren en het landschap. Het liefst willen ze dier- en natuurvriendelijk ondernemen. “Maar ja, wat moet je?” vroeg de boer me. “Het gaat gewoon niet anders. Ik sta met mijn rug tegen de muur.”

Hij begreep ook niet dat boerenbestuurders en politici maar blijven vertellen dat “we” de beste boeren van de wereld zijn. Alsof alle problemen vanzelf verdwijnen als we maar een beetje trotser op de boeren zijn. “Van waardering kan de schoorsteen niet roken”, zo zei hij treffend.

Al dertig jaar zet ik me in voor een modernere, duurzame landbouw. Voor de boer én voor de samenleving. En al net zolang hoor ik deze verhalen van boeren . Al tientallen jaren hebben mensen zich ingezet om boeren een goede toekomst te geven. Maar er kwamen vooral nieuwe regels en steeds weer veranderingen. En de boer paste zich aan, investeerde in nieuwe technieken, kocht nieuwe apparatuur en deed zijn best. Elke keer als hij erin slaagde goedkoper te produceren, verlaagde de supermarkt de inkoopprijs. Ondertussen gaf de hoge productie ook problemen: mest, stankoverlast, uitputting van de bodem en vervuild grondwater. Wat er dus gebeurde was dat boeren nauwelijks iets verdienen, maar ondertussen de kritiek over vooral de intensieve houderij van varkens en kippen aanhield. Dat roer moet nu echt om.  Zowel voor de boer als voor de aarde.

Anders. Oke. Hoe dan anders? En zonder dat er elke maand een andere maatregel genomen wordt? De oplossing is te vatten in één begrip: kringlooplandbouw. Nu moeten boeren heel veel middelen kopen om te produceren, zoals dure kunstmest, dure bestrijdingsmiddelen en kostbaar voer. Zonde van het geld. Dat kan anders. Er is ook voer dat mensen niet kunnen of willen eten. Een koe eet gras, varkens zijn van nature opruimers van eten dat anderen niet eten en kippen zijn insecteneters. En dan de mest. Nu is een varkenshouder tienduizenden euro kwijt aan het afzetten van mest. In de stal komen pies en poep bij elkaar en dat gaat rotten. Een varken is zindelijk, dus zorg voor een stal waar goede mest uit komt, dan kun je eraan verdienen! En de akkerbouwer gebruikt nu nog veel dure kunstmest en bestrijdingsmiddelen, terwijl natuurlijke bodems zelf voor gezonde planten kunnen zorgen. Dat valt te leren. Met leiderschap, hulp en visie.

De visie van D66 is: met minder dieren meer verdienen. Minder dieren, doordat we geen duur voer geven dat mensen ook kunnen eten. Als koeien gras, varkens restproducten en kippen insecten eten, dan heeft de boer lagere kosten en het is beter voor de aarde. Meer verdienen kan een boer als we hem helpen deze producten met een goed verhaal tegen een betere prijs op de markt af te zetten.

Al in het regeerakkoord van twee jaar geleden hebben we met Christenunie, CDA en VVD uitgesproken dat de huidige manier van voedsel produceren niet houdbaar is. We hebben het ministerie van Landbouw honderden miljoenen gegeven om boeren te ondersteunen. Of voor hen die dat niet willen of kunnen, hulp én financiële steun bij het stoppen. Helaas ligt dat geld nog op de plank en is er nauwelijks een euro van uitgegeven. Terwijl voor vier op de tien boeren, zo bleek deze week uit onderzoek, stoppen best bespreekbaar is, mits er een goede financiële regeling tegenover staat.

De stikstofcrisis heeft de noodzaak van de omslag naar kringlooplandbouw nog groter gemaakt. We willen in dit land namelijk, behalve duurzaam voedsel produceren, ook huizen kunnen blijven bouwen voor de vele, vaak jonge mensen die op de woningmarkt nu geen huurhuis én geen koophuis kunnen krijgen.

Vandaag ga ik naar het Malieveld. Met een warm hart voor de moderne boer. Met open vizier en zin in een goed gesprek. En met de boodschap dat boeren in mijn ogen meer geholpen zijn met een duidelijk perspectief voor de toekomst dan met een blik op het verleden. Een boodschap waarvan ik als geen ander begrijp dat die bij sommige boerengezinnen hard aankomt. Maar het is wel de eerlijke boodschap. Op weg naar een nieuwe toekomst.

Tjeerd de Groot

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Wat is de toekomst van Europa?

D66 vraagt uw mening over asbestdaken en veranderingen in het buitengebied.

Het buitengebied van Salland is aan het veranderen en zal de komende jaren blijven veranderen. Nu al zie je dat zo’n 85% van de erven in Overijssel geen agrarische functie meer heeft en dat er veel voormalig agrarische bebouwing leeg staat. D66 wil hierover met u in gesprek. Met ‘Toekomstige erven’ (https://www.overijssel.nl/bestuur/kansen-overijssel/ ) wil de provincie Overijssel samen met andere overheden (gemeenten) en partners erfeigenaren in het landelijk gebied in staat stellen en stimuleren hun erf in één keer structureel te verduurzamen en te verbeteren.

In deze verandering speelt vooral ook het asbestdakenverbod. In Overijssel moet vóór 2024 nog ongeveer 12 miljoen m2 aan asbestdaken verwijderd worden. Naast de landelijke regelingen willen de provincie, de gemeenten en haar partners dat iedereen hierin mee kan doen. D66 is trots op onze tuin van Nederland en wil de ontwikkeling van nieuwe ‘duurzame’ erven realiseren. Huidige investeringsprogramma’s als ‘Vrijkomende agrarische bebouwing’ besteden al aandacht aan het verminderen/opruimen van leegstaande agrarische bebouwing. D66 ziet met dit soort programma’s een kans om erven in het buitengebied, voor wonen voor alle generaties, te behouden en  nieuwe buurtschappen mogelijk te maken. Nieuwe erfbebouwing moet duurzaam zijn en het landelijk gebied versterken.

In aanloop naar de verkiezingen gaat D66 op 26 februari graag met u in gesprek over de genoemde onderwerpen en andere uitdagingen in en van het buitengebied. Welke zaken spelen er nog meer en verdienen volgens u onze aandacht. Heeft u punten die u graag met ons wil bespreken dan horen wij dat graag en we nodigen u van harte uit op 26 februari in Luttenberg.

Namens D66 Overijssel zijn aanwezig Annemieke Traag (gedeputeerde voor de portefeuille Energie, Milieu en Europa) en Mathijs Perton (Statenlid).

Ook D66 Raalte en D66 Olst-Wijhe zijn aanwezig en gaan graag met u in gesprek.

Wanneer: Dinsdag 26 februari vanaf 19.30 uur

Plaats:   Gemeenschapscentrum Elckerlyc

Butzelaarstraat 22

8105 AR Luttenberg

Naast het verhogen van het grondwaterpeil hebben wij in ons verkiezingsprogramma nog meer plannen om de bodemdaling te stoppen: Het instrumentarium om de schadelijke gevolgen van bodemdaling te beheersen raakt uitgeput. Daarom gaan we bodemdaling geleidelijk stoppen, door het grondwaterpeil op het huidige niveau te houden. In een aantal gebieden vindt al verzilting van de bodem plaats. Dat heeft gevolgen voor land- en tuinbouw, omdat gewassen minder goed groeien op ziltige ondergrond. De provincie komt boeren die hier last van ondervinden tegemoet, bijvoorbeeld bij het verhuizen naar een ander gebied of het overstappen op andere gewassen. Het slib uit uitgebaggerde rivieren in de dalende polders, gebruiken we om de bodem op te hogen. Dit slib is vruchtbaar, vermindert de uitstoot van CO2 door bodemdaling en heeft een positief effect op de biodiversiteit en waterhuishouding. Ook druk door bebouwing heeft invloed op de bodem. Daarom gaan we de effecten voor de bodem voortaan nadrukkelijk meewegen in omgevingsvisies en bestemmingsplannen. In de omgevingsvisie stimuleren we bodemvriendelijk bouwen. Samen met ondernemers, onderzoekers en medeoverheden werken we aan lichtere bouwconstructies en technieken voor bodemverbetering, zoals het verkalken van veenlagen en ophogen met schuimglas. In de Zuidplas maken we een proeftuin om deze constructies en technieken te testen. #EnergieVoorDeToekomst www.zuidholland.d66.nl

Nederland wordt wereldwijd geroemd om de efficiëntie van zijn landbouwsector, maar is die lof wel terecht? Het gaat zo slecht met de verscheidenheid aan plant- en diersoorten, dat de efficiëntie van onze landbouw in veel opzichten op roofbouw begint te lijken.

Uit onderzoek van Natuurmonumenten kwam naar voren, dat het aantal insecten in de Nederlandse natuur de laatste dertig jaarschrikbarend is afgenomen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek stelt dat de duurzaamheid van onze voedselproductie en onze biodiversiteit achterlopen in Europa. Ook moeten we concluderen dat het boereninkomen nog altijd een zorgenkindje is. Kortom: we hebben een zwakkere natuur en boeren verdienen nog altijd geen goede boterham. We boeren dus eerder achteruit, dan vooruit.

D66 is van mening dat een radicale verandering van onze wijze van voedsel produceren noodzakelijk én goed realiseerbaar is. We hebben veel vooruitstrevende landbouwkennis in huis. Laten we daar liever vandaag dan morgen wat mee doen.

Een nieuw succesmodel

Het Nederlandse ‘succesmodel’ leunt nu nog op de import van granen zoals soja en mais als diervoer. Granen die geplant zijn op akkers, waar geen voedsel voor mensen op kan groeien, maar waar wel bossen voor gekapt zijn. Bijzonder inefficiënt. Dieren eten drie tot zes kilo granen om één kilo vlees of eieren te produceren.

Gelukkig komen er voorbeelden op de markt waarmee deze verspilling wordt teruggebracht. Bij het Kipster-ei krijgen de kippen geen mais en soja meer, maar reststromen uit de productie van levensmiddelen. Voedzaam afval dat anders verbrand of weggegooid wordt. Bij het Oerei dat onlangs in de schappen verscheen, eten de kippen insecten die zijn gekweekt op voedselresten. Deze initiatieven komen uit de markt en zijn er niet op gericht om het bestaande systeem nog efficiënter te maken, maar duurzamer.

Niet kwantiteit, maar kwaliteit wordt het nieuwe antwoord: onderscheidende producten, toegevoegde waarden en een productie die de aarde niet belast, maar voedingsstoffen teruggeeft. We zouden een voorbeeld voor de hele wereld kunnen zijn. De vraag hoe we dit voor elkaar krijgen heeft een heel eenvoudig antwoord: Kringlooplandbouw. Dat betekent dat we niet alleen kijken naar het voer, maar ook zorgvuldiger omgaan met mest, de bodem en voedselverspilling terugdringen.

Overgang naar Kringlooplandbouw

Een overgang naar Kringlooplandbouw vereist dat we in de eerste plaats meer reststromen, het zogenaamde ‘afval’, aan dieren voeren. Nu is dat voor een groot deel verboden. Als we de wetgeving op dit vlak veranderen, is bijvoorbeeld 300.000 hectare minder soja nodig voor de aanbouw van varkensvoer.

Maar afval kan ook ingezet worden als voedingsbodem voor voedselproductie. Neem bijvoorbeeld Rotterzwam, waar koffiedik ingezet wordt als voedingsbodem voor de kweek van oesterzwammen. Koffiedik wordt anders verbrand, terwijl het nog veel voedingsstoffen bevat. Na de oogst is het koffiedik nog goed als mest te benutten. Thuis kun je hetzelfde doen: met de Growthkit. Verzamel het koffiedik in een emmer, voeg sporen toe en een paar weken later heb je op je eigen aanrecht zwammen gekweekt. Op https://www.rotterzwam.nl staat meer informatie.

In Dordrecht is overigens een vergelijkbaar initiatief. Oesterzwammen zijn zowel vers als gedroogd te koop bij Villa Augustus: https://villa-augustus.nl/oogst/post/117-oesterzwammen-van-dordtse-bodem-en-uit-ons-eigen-koffiedik.

Verbinden van wetgeving

De tweede stap is om alle wetgeving ten aanzien van voer, mest en bodem te verbinden. Het is namelijk verplicht om kunstmest aan te voeren en dierlijke mest weg te voeren van de boerderij. Dat doorbreekt een duurzame cirkel en is helemaal niet nodig.

De overheid moet alle geldstromen voor de landbouw inzetten om kringlooplandbouw te stimuleren. Subsidies voor boeren vanuit Europa worden dan ingezet om de bodem, het landschap en de biodiversiteit te verbeteren. Als we bijvoorbeeld boeren belonen om de bodem zodanig te behandelen dat deze CO2 vasthoudt, kan dat een grote bijdrage leveren aan het halen van klimaatdoelen. Op die manier werken we samen met de natuur in plaats van ertegenin.

Verder kunnen we de afstand die ons voedsel aflegt van boerderij naar tafel zo kort mogelijk maken. Iedere kilometer die een vrachtauto niet rijdt, vervuilt die ook niet. Een goed voorbeeld uit Rotterdam is Rechtstreex, dat alleen lokaal verbouwde groente levert.

Het model van Rechtstreex is dat rechtstreeks bij de boeren in de omgeving ingekocht wordt. Dit gebeurt aan de hand van online bestellingen. De bestelling kun je dan afhalen bij een afhaalpunt. Een van de boeren is het eerder genoemde Rotterzwam.

In Barendrecht is er een afhaalpunt in Smitshoek. Op https://www.rechtstreex.nl/smitshoek kun je hier meer over lezen en direct bestellen. TIP: ze hebben ook het lekkerste brood ter wereld! Het brood van de wereldkampioen broodbakken (uit Barendrecht) is ook te bestellen.

Politieke leiding

In dit stadium is politieke leiding cruciaal. D66 heeft vertrouwen in de toekomst, omdat we in het regeerakkoord hebben afgesproken om de overgang naar Kringlooplandbouw in te zetten. Deze toekomstvisie gaat alleen maar slagen als de verantwoordelijke minister Carola Schouten de logica ervan consequent doorvoert in wetten en subsidies.

D66 kijkt ook in Barendrecht op welke wijze we bij kunnen dragen. Met de veiling als grote werkgever in de regio, is dat voor Barendrecht extra belangrijk. U wijzen op de lokale ontwikkelingen is een eerste stap van de bijdrage van D66 Barendrecht in de ontwikkeling van kringlooplandbouw.

Kijkend naar die toekomst, waarin we een gezond klimaat en een duurzame voedselproductie willen, kunnen we alleen voorop blijven lopen door in te zetten op kringlooplandbouw. Met kringlooplandbouw halen we de klimaatakkoorden van Parijs op onze sloffen, omdat we de voedselproductie slimmer en duurzamer maken.

The post Kringlooplandbouw appeared first on Barendrecht.