Poliflw

Op donderdag 18 februari werd er een raadsdebat gehouden over de vraag hoe om te gaan met 60-plussers in de bijstand. De raad had eerder in een motie gevraagd of het niet mogelijk is om deze groep vrij te stellen van de sollicitatieplicht. Wettelijk kan dit niet en het debat ging er over wat dan wel het meest recht doet aan deze doelgroep.

Voor raadslid Fenneke Fredrikze was het de eerste keer dat ze de gemeenteraad mocht toespreken in een debat (maidenspeech). Lees hieronder haar bijdrage.

Al enige jaren kent de gemeente Hof van Twente het concept Veegplan buitengebied. In het veegplan worden meerdere kleinschalige verzoeken voor herziening van bestemmingsplannen gelijktijdig behandeld. Op deze manier kan de gemeente naar eigen zeggen efficiënter en dus goedkoper alle initiatieven begeleiden. Ook voor 2021 staat er weer een Veegplan op de rol. Door de veegplannen zijn mooie plannen tot uitvoering gebracht, die de kwaliteit van ons buitengebied en de leefbaarheid zeker hebben verbeterd. Toch brengt deze manier van werken naast voordelen ook nadelen met zich mee. Ook tijdens meerdere raadsbehandelingen is gebleken dat de rol van de Raad in deze zeer beperkt is voor het al dan niet op onderdeel afwijzen van het ingediende Veegplan.

Uit meerdere ontvangen signalen vanuit inwoners zien wij dat het bij veel omwonenden niet duidelijk is dat er in hun naaste omgeving wordt meegedaan met een dergelijk Veegplan. De gemeente is duidelijk op haar website dat er draagvlak in de buurt moet zijn of omwonenden moeten tenminste worden geïnformeerd over toekomstige plannen. Toch krijgen wij signalen dat dit in de afgelopen jaren niet altijd is gebeurd en inwoners zich overvallen voelen door plannen in hun buurt. Mensen melden dat ze niet op de hoogte zijn gebracht, niet door de buren, die het betreft, en ook niet door de gemeente.

Ook wordt gemeld dat het veegplan tijdens de zomervakantie ter inzage heeft gelegen, waardoor dit gemakkelijk aan de aandacht kon ontsnappen. Hierdoor ontstaan vervelende situaties, en worden alsnog bezwarenprocedures opgestart, waardoor niet alleen de onderdelen die de bezwarenprocedure betreffen, maar het gehele veegplan vertraging oploopt.

De fracties hebben derhalve de volgende vragen: 1. Is het college nog steeds van mening dat het concept van een Veegplan de beste manier om efficiënter en dus goedkoper te werken? Zo ja, waarom? Zo niet, waarom niet? 2. Hoe wordt bepaald welk initiatief mee mag doen met een Veegplan en welke niet? 3. Hoe wordt geborgd dat omwonenden in een vroeg stadium door de initiatiefnemer worden meegenomen in de voorgenomen aanvraag? 4. Hoe wordt geborgd dat de ter inzage legging bekend is bij de omwonenden? 5. Hoe vindt de borging plaats dat eventuele bezwaren in een vroeg stadium worden meegenomen in de herziening van het bestemmingsplan? 6. Is het college met ons eens dat een Veegplan bijvoorbeeld niet in een vakantieperiode ter inzage mag worden gelegd omdat hierdoor inwoners niet altijd een reële mogelijkheid hebben tot bestudering van de plannen met bijbehorende inspraak. 7. Is het college voornemens om zelf omwonenden actief te betrekken bij initiatieven tot aanpassing van bestemmingsplannen via bijvoorbeeld een brief? 8. Hoe denkt het college erover om het onderdeel burgerparticipatie meer onderdeel te laten uitmaken van de Veegplannen of andere initiatieven geïnitieerd door de gemeente en hoe wordt hier vorm aan gegeven?

Al enige jaren kent de gemeente Hof van Twente het concept Veegplan buitengebied. In het veegplan worden meerdere kleinschalige verzoeken voor herziening van bestemmingsplannen gelijktijdig behandeld. Op deze manier kan de gemeente naar eigen zeggen efficiënter en dus goedkoper alle initiatieven begeleiden. Ook voor 2021 staat er weer een Veegplan op de rol. Door de veegplannen zijn mooie plannen tot uitvoering gebracht, die de kwaliteit van ons buitengebied en de leefbaarheid zeker hebben verbeterd. Toch brengt deze manier van werken naast voordelen ook nadelen met zich mee. Ook tijdens meerdere raadsbehandelingen is gebleken dat de rol van de Raad in deze zeer beperkt is voor het al dan niet op onderdeel afwijzen van het ingediende Veegplan.

Uit meerdere ontvangen signalen vanuit inwoners zien wij dat het bij veel omwonenden niet duidelijk is dat er in hun naaste omgeving wordt meegedaan met een dergelijk Veegplan. De gemeente is duidelijk op haar website dat er draagvlak in de buurt moet zijn of omwonenden moeten tenminste worden geïnformeerd over toekomstige plannen. Toch krijgen wij signalen dat dit in de afgelopen jaren niet altijd is gebeurd en inwoners zich overvallen voelen door plannen in hun buurt. Mensen melden dat ze niet op de hoogte zijn gebracht, niet door de buren, die het betreft, en ook niet door de gemeente.

Ook wordt gemeld dat het veegplan tijdens de zomervakantie ter inzage heeft gelegen, waardoor dit gemakkelijk aan de aandacht kon ontsnappen. Hierdoor ontstaan vervelende situaties, en worden alsnog bezwarenprocedures opgestart, waardoor niet alleen de onderdelen die de bezwarenprocedure betreffen, maar het gehele veegplan vertraging oploopt.

De fracties hebben derhalve de volgende vragen: 1. Is het college nog steeds van mening dat het concept van een Veegplan de beste manier om efficiënter en dus goedkoper te werken? Zo ja, waarom? Zo niet, waarom niet? 2. Hoe wordt bepaald welk initiatief mee mag doen met een Veegplan en welke niet? 3. Hoe wordt geborgd dat omwonenden in een vroeg stadium door de initiatiefnemer worden meegenomen in de voorgenomen aanvraag? 4. Hoe wordt geborgd dat de ter inzage legging bekend is bij de omwonenden? 5. Hoe vindt de borging plaats dat eventuele bezwaren in een vroeg stadium worden meegenomen in de herziening van het bestemmingsplan? 6. Is het college met ons eens dat een Veegplan bijvoorbeeld niet in een vakantieperiode ter inzage mag worden gelegd omdat hierdoor inwoners niet altijd een reële mogelijkheid hebben tot bestudering van de plannen met bijbehorende inspraak. 7. Is het college voornemens om zelf omwonenden actief te betrekken bij initiatieven tot aanpassing van bestemmingsplannen via bijvoorbeeld een brief? 8. Hoe denkt het college erover om het onderdeel burgerparticipatie meer onderdeel te laten uitmaken van de Veegplannen of andere initiatieven geïnitieerd door de gemeente en hoe wordt hier vorm aan gegeven?

In gesprek met Gea Overweg

In de woonkamer van de boerderij aan de Zwartendijk 8 in Kampen vertelt Gea Overweg dat een groep mensen zich tegenwoordig niet gehoord en begrepen voelen. In gedachten staart ze over de weilanden en zegt: “Systemen en regeltjes zijn tegenwoordig belangrijker dan de mens. Er is zo weinig ruimte voor de menselijke maat en maatwerk. Wanneer je als burger afhankelijk bent van bijstand of toelages moet je telkens opnieuw je verhaal doen en je verantwoorden. Dat voelt vaak vernederend. Systemen bewerkstelligen steeds meer wantrouwen in plaats van ondersteunen en faciliteren. Er is veel onrecht in onze maatschappij door die regeltjes en systemen. Iedereen heeft wel gehoord van de vrouw in de bijstand die boodschappen kreeg van haar moeder en de regels bepaalden dat ze die waarde terug moest betalen en daarbovenop een boete kreeg. Dat is zo schrijnend”.

Vastberaden klinkt het uit haar mond: “voor mij als mens en als christen is het de vrijblijvendheid voorbij. Hierdoor ben ik genoodzaakt tegen dit onrecht te vechten en wat te doen voor mensen die het moeilijk hebben”. Ruim 6 jaar geleden begon ze samen met haar man Jaap Boersma het initiatief eeTze in IJsselmuiden. In een schuur werd een eetzaal ingericht waar iedereen welkom is. Het is uitgegroeid tot een grote beweging. Op de donderdag kwamen er gemiddeld meer dan 60 mensen eten. EeTze is verhuisd naar Het Lokaal in IJsselmuiden. Hier zijn onder één dak vele sociale initiatieven opgezet voor wie het nodig heeft: een fietsenmaker, een sociale kapper, Stichting Welzijn, brei-ochtenden en ‘koken voor mannen’. Natuurlijk staat er een lange eettafel waar altijd ruimte is voor een kopje koffie.

Sinds kort zijn Gea en Jaap een ander initiatief begonnen: mensen in de knel tijdelijk onderdak bieden aan de Zwartendijk 8: “Het 8e Werk”. Dit is een aanvulling op de ‘7 werken van barmhartigheid’. Gebaseerd op wat de huidige paus benadrukt, omzien naar de schepping en omzien naar elkaar, vanuit liefde.

In de schuren op het erf komen 8 wooneenheden, met een gezamenlijke woonkamer, een logeerkamer en activiteitenlokaal. Tijdelijk onderdak bieden voor iemand die net gescheiden is, iemand die na een burn-out erbovenop kan komen, een ondernemer die failliet is gegaan en geen eigen plek meer heeft om te wonen. Daar is veel behoefte aan. Mensen kunnen 1,5 jaar <mee>wonen op het 8stewerk. In die periode gaat de huurder op zoek naar een andere woonplek “Mensen kunnen hier elkaar tot steun zijn, het Nabuurschap. Wij zijn samen met de andere meewoners een luisterend oor en een helpende hand.”

Zestig huishoudens die een inkomen hebben tot 130 procent van het sociaal minimum krijgen van de gemeente Weert een toeslag van 150 euro per jaar. Voorwaarde is dat zij groene stroom gaan afnemen van een bepaalde leverancier, die overigens duurder is dan veel andere aanbieders. De toeslag is vrij besteedbaar. Het is de bedoeling dat de ontvangers het geld besteden aan energiebesparende maatregelen, maar dat is niet verplicht. Deze tegemoetkoming aan huishoudens is een belangrijk onderdeel van het nieuwe Weerter energiefonds. De CDA-fractie heeft in de raadsvergadering van 3 februari tegen het voorstel voor het energiefonds gestemd. De toeslag is naar onze mening een gemeentelijke inkomenssteun. Het doel waarvoor het geld is bestemd maakt dat niet anders. Als de gemeente een dergelijke steun wil geven, dan moet die beschikbaar zijn voor alle huishoudens die aan de regels daarvoor voldoen. Wij maken de vergelijking met de bijstand en de bijzondere bijstand. Het is oneerlijk om deze steun aan een heel kleine groep te geven. De overheid moet handelen naar het gelijkheidsbeginsel: iedereen in een gelijke situatie moet gelijk behandeld worden. De toeslagregeling voldoet hier niet aan. Ook is het volgens ons niet goed dat iemand de toeslag van 150 euro alleen kan krijgen als hij electriciteit gaat afnemen van één bepaalde leverancier. De gemeente gaat zo in het voordeel van één leverancier ingrijpen in de marktwerking. Dit past eveneens niet in het gelijkheidsbeginsel. De redenering achter de financiële steun is dat mensen met een laag inkomen niet of minder gemakkelijk dan anderen groene stroom kunnen kopen of geld kunnen lenen voor de verduurzaming van hun huis. Dat is zo. Maar mensen met een laag inkomen hebben er ook het meeste last van als groenten of fruit duurder worden. Voor zo’n nadeel treft de gemeente geen aparte regeling. Waarom dan wel voor overschakeling op groene stroom en verduurzaming van het huis? Als we wat willen doen, dan zouden de regelingen voor bijstand en bijzondere bijstand verbeterd moeten worden. Die worden echter bijna geheel door de rijksoverheid bepaald.

Op 7 januari heeft John Huf vragen gesteld aan het college over de vroeg signalering bij mogelijke financiële problemen. Hieronder vind u de volledige vraag en reactie vanuit het college. Beantwoording technische vragen Onderwerp: Vroeg signalering schuldhulpverlening Indiener(s): dhr. Huf (CDA) Datum vragen: 7-1-2021 Datum beantwoording: 13-1-2020 Vraag: Per 1 januari is de gemeente verplicht om contact te maken met bewoners met mogelijke financiële problemen. (Nieuwe wet gemeentelijke schuldhulpverlening) Zie site Binnenlands bestuur, landelijk convenant helpt bij vroeg signalering schulden. Dat mag ook met een brief maar persoonlijk vind ik dat niet wenselijk. Wat is het huidige beleid van de gemeente Vlaardingen op dit gebied? Antwoord: Deze wetswijziging per 1 januari sluit aan bij de Regionale visie armoede en schulden. Het is onderdeel van onze visie: met het vroegtijdig inzetten op de situatie van de inwoner worden ernstige problemen voorkomen. Door de drempel naar schuldhulpverlening zo laag mogelijk te maken en door in te zetten op vroegsignalering willen we meer inwoners bereiken. We willen financiële problemen zoveel mogelijk voorkomen. Het is van het grootste belang dat huishoudens met betalingsachterstanden vroegtijdig in beeld komen. Huisuitzettingen, het afsluiten van energie of water en niet of onvoldoende verzekerd zijn tegen ziekte veroorzaken veel persoonlijk leed, hebben ernstige maatschappelijke gevolgen en kosten veel geld. Hoe vroeger we zaken signaleren, hoe groter de kans wordt op structurele oplossingen. Op die manier worden ongewenste maatschappelijke effecten van schulden tegengegaan. Het eerder aanpakken van schulden in gezinnen zorgt daarbij ook voor meer perspectief op een succesvolle toekomst van de kinderen in deze gezinnen. Hierin is de samenwerking in het sociale domein belangrijk. Het is nodig dat er adequate informatie over betalingsachterstanden beschikbaar is, dat er op de diverse vindplaatsen voor schulden doorverwezen wordt naar ondersteuning en dat er een effectieve opvolging van de signalen plaatsvindt. We zetten al in op het voorkomen van woningontruimingen op basis van een huurschuld door middel van afspraken met de woningcorporatie. Dit gaan we uitbreiden. We sluiten aan bij het landelijke convenant voegsignalering en zullen met de landelijke energie- en waterleveranciers en zorgverzekeraars overeenkomsten sluiten. Met de lokale woningcorporaties zijn we in overleg om aanvullende afspraken te maken op de landelijke overeenkomst. Voorwaarde daarbij is dat de schuldeiser eerst zelf door middel van (sociale) incasso in contact probeert te treden met de inwoner. Hiervoor geldt een zekere inspanningsverplichting die wettelijk is vastgesteld en die ook in de landelijke overeenkomsten is opgenomen. We vinden het belangrijk om geen verlengstuk van de incassoprocedure van de schuldeiser te zijn maar om daadwerkelijk financiële hulp te bieden aan de mensen die dat nodig hebben. Als het de schuldeiser niet lukt om in contact te komen met de inwoner dan kan er zonder toestemming bij Stroomopwaarts worden gemeld in het kader van vroegsignalering. Elke melding moet leiden tot een aanbod tot hulp. Daarvoor zullen we signalen gaan matchen. Als er 2 of meer signalen bij elkaar komen op 1 adres dan kunnen we de dienstverlening opschalen. Afhankelijk van het aantal signalen en de beschikbare capaciteit zullen we een inschatting maken bij welke signalen er een huisbezoek wordt afgelegd. Andere mogelijkheden zijn contact via telefoon, sms, email of brief. Hierbij is het uitgangspunt om het juiste contact, op het juiste moment en op de juiste plek te realiseren. Op dit moment wordt onderzocht of er voor de inzet in 2021 op vroegsignalering extra middelen kunnen worden gevonden.

De coronacrisis raakt ons allemaal. Naast onzekerheid over gezondheid is er bij een groep inwoners ook sprake van financiële onzekerheid. Ik zie dat mensen die nooit verwacht hadden schulden te krijgen, nu wel in die situatie dreigen te komen. Wij willen vroegtijdig ondersteuning bieden. Tegelijkertijd staan we ook voor lastige keuzes, want er is een grens aan de middelen. Afgelopen week sprak ik met de gemeenteraad over ons armoedebeleid in coronajaar 2020.

De meest recente cijfers (CBS, december 2020) laten zien dat het aantal mensen met een inkomen tot de lage inkomensgrens in de gemeente Doetinchem in de afgelopen jaren gedaald is van 3800 naar 3300. Tegelijkertijd is duidelijk dat het aantal mensen dat vier jaar of langer een inkomen tot de lage inkomensgrens heeft gestegen is van 1100 naar 1300. Op dit moment betreft dit in onze gemeente ongeveer 800 huishoudens. Dit komt overeen met ons beeld, namelijk dat het aantal mensen met schulden daalt, maar dat het aantal mensen met een langduriger en complexere schuldenproblematiek daarentegen stijgt.

Op dit moment is nog niet duidelijk wat het effect van de pandemie precies zal zijn. We zagen in 2020 een lichte stijging naar ongeveer 735 inwoners die gebruik maakten van de gemeentelijke schuldhulpverlening (2018: 653, 2019: 699). In 2020 hebben we veel aandacht besteed aan communicatie over ons aanbod. De stijging is dan ook niet direct toe te schrijven aan de pandemie. Landelijk wordt aangegeven dat een deel van de mensen een terugval ervaart in inkomen. Ook in onze gemeente wordt ruim gebruik van de steunmaatregelen (NOW, TOZO, TVL, TONK). Deze maatregelen zorgen er hoogstwaarschijnlijk voor dat mensen nog niet direct in de problemen komen. We houden er dan ook rekening mee dat (na afronding van de steunmaatregelen) het aantal mensen met schulden, ook in onze gemeente, zal stijgen.

Mensen raken dikwijls in schulden, zonder dat zij daar invloed op konden hebben. Zij komen ongewild en onverwacht in een afhankelijke positie. Een belangrijk uitgangspunt van het armoedebeleid is het streven dat inwoners die we ondersteunen stappen zetten op het gebied van financiële zelfredzaamheid. Daarmee beogen we dat een gevoel van eigenwaarde, zelfstandigheid en vrijheid terug komt. Om te bepalen of dit voor de inwoner werkt, stemmen we hierover af en leggen we dit ook vast. Het bepaalt mede de inzet van onze dienstverlening.

Er rust een taboe op armoede. Mensen schamen zich over het algemeen voor hun situatie. Dit geldt zeker voor mensen waarmee het altijd goed is gegaan (bijvoorbeeld ZZP’ers). We willen dat mensen die schulden verwachten of al schulden hebben geen drempel ervaren om met de gemeente in contact te treden. Gemiddeld duurt het 6 jaar voordat iemand zich meldt voor schuldhulp. Deze termijn willen we drastisch verkorten. Vandaar dat wij op veel verschillende manieren actief communiceren.

In Doetinchem zetten we volop in op preventie: bewustwording en het voorkomen van schulden. Er is een actieve coalitie tegen armoede ‘De Rondkomers’. Hierin werken Buurtplein, Laborijn, UWV, Rabobank, De Graafschap en de gemeente samen. Concrete acties zijn een lesprogramma, een theatervoorstelling, een 18+ wijzer en informatie via social media en een nieuwsbrief. Onze toegang is ontschot. Het maakt niet uit waar je je meldt: je wordt altijd geholpen.

We willen dat alle inwoners kunnen rondkomen, meedoen en schuldzorgenvrij zijn. Daarom wil ik dat de gemeente Doetinchem zich aansluit bij de Nederlandse Schuldhulproute. Onze inwoners kunnen zo nog eerder de informatie of de hulp krijgen die ze nodig hebben.

Mensen die er vroeg bij zijn en op zoek zijn naar de aanpak om zelf hun schulden te regelen, kunnen zelf hun schulden regelen. Hulp nodig? We staan bij de gemeente Doetinchem klaar met onze schulddienstverlening. Hier kun je je aanmelden.

Per 1 januari 2021 is het wettelijk kader aangescherpt. Het primaire doel van de wetswijziging is het beter en vroeger helpen van mensen met schulden. Voor de gemeente Doetinchem betekent dit dat we volop door kunnen gaan op de ingeslagen weg. We hadden al de nodige afspraken met zorgverzekeraars, woningcorporaties en energie- en drinkwaterbedrijven over het uitwisselen van gegevens over betalingsachterstanden in het kader van vroegsignalering. Dit heeft in Doetinchem al lang een hoge prioriteit en dat blijft onverminderd zo.

Gemeente Doetinchem biedt sinds 2019 als één van de eerste gemeenten in ons land beschermingsbewind aan. Uitgangspunt daarbij is dat bij de gemeente het totale pakket aan schuldhulpverlening beschikbaar is. De bewindvoerder helpt om zelf weer regie te nemen over de financiën. Er wordt aandacht besteed aan vaardigheden en gedrag. Dit hoeft niet te betekenen dat iemand alle geldzaken helemaal zelfstandig regelt. Het kan ook zijn dat iemand zoveel mogelijk zelf bepaalt hoe hij zijn geld beheert. De gemeente Doetinchem verwijst inwoners dus niet (altijd) meer door naar externe bewindvoerderskantoren.

Door problemen bij de uitvoering van de kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst zijn naar verwachting 40 gezinnen in de gemeente Doetinchem getroffen. Bij de gemeente is niet bekend welke inwoners dit zijn. De Belastingdienst wil herstellen wat fout is gegaan en heeft daarvoor ouders benaderd. Er is informatie beschikbaar via deze website. De Belastingdienst compenseert de gedupeerden, maar dit is niet altijd voldoende om uit de problemen te blijven. Er kunnen bijvoorbeeld andere problemen zijn ontstaan rondom inkomen, schulden of zorg. Wij ondersteunen hen dan graag. Gedupeerden kunnen contact opnemen met de gemeente. Inmiddels heeft een aantal mensen dat gedaan.

De verwachting is dat er een toename zal zijn van (zelfstandig) ondernemers met schulden. De gemeente Doetinchem biedt zelfstandig ondernemers inkomensondersteuning levensonderhoud en/of een lening voor bedrijfskapitaal. Laborijn voert deze ondersteuning uit, die valt onder de ‘Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers’ (Tozo). Naast financiële ondersteuning is er ook hulp bij heroriëntatie (bedrijfsadvies, omscholing, trainingen). In Doetinchems Vizier verscheen afgelopen week dit artikel.

Mensen wachten vaak te lang voordat zij zich bij de gemeente melden. Vaak hebben zij dan schulden bij veel verschillende schuldeisers en hebben zij geen overzicht meer en geen uitzicht meer op een schuldenvrije toekomst. Zowel onze inwoner als de schuldeisers hebben er belang bij dat wij een sterke regie voeren op de weg naar een schuldenvrije toekomst. Daarom zullen wij in Doetinchem de komende tijd nagaan hoe we met een collectief van schuldeisers afgestemd schulden kunnen saneren. Daarnaast willen we waar nodig een adempauze inlassen voor mensen met schulden. Een saneringskrediet werkt in specifieke gevallen. In dat geval neemt de gemeente (wij werken met Kredietbank Nederland) de schulden over en betaalt deze af. Dit maakt deel uit van een traject waarmee we beogen dat de inwoner stappen zet naar financiële zelfredzaamheid. Een belangrijk punt hierbij is dat ‘werken loont’. Wij willen dat elke stap op het gebied van (parttime) werk voor onze inwoners ook een stap is op weg naar een schuldenvrije toekomst.