Poliflw

Gemeente Renkum bereidt zich voor op de Omgevingswet. Wat vind jij belangrijk voor onze leefomgeving, binnen en buiten de dorpen? Laat nu je stem horen! Commissielid Maryse Kusse legt uit hoe Renkum een Omgevingsvisie maakt en waarom het belangrijk is om nu jouw mening te geven.

De leefomgeving centraal

Nederland kent talloze wetten en regels op het gebied van de leefomgeving: bouwen, verkeer, wonen, erfgoed, milieu, natuur en water. Een ingewikkeld geheel waarin bijna niemand meer de weg kan vinden. Daarom komt er in 2022 de Omgevingswet: één wet die alle wetten op het gebied van de leefomgeving vereenvoudigt en bundelt. Van een wirwar aan regels gaan we naar een inzichtelijk en voorspelbaar stelsel dat eenvoudig is in gebruik, de leefomgeving centraal staat, er ruimte is voor maatwerk en er snellere en betere besluitvorming kan plaatsvinden over projecten in onze fysieke leefomgeving. Waar mogelijk komt er meer ruimte voor initiatief en procedures worden korter. Alle digitale informatie is straks op één plek te vinden.  

Maryse Kusse: "De Omgevingswet richt zich ook op meer duurzaamheid en gezondheid, meer maatwerk en het beter betrekken van de samenleving bij ruimtelijke plannen."

Samen met inwoners Bij de Omgevingswet horen nieuwe ‘instrumenten’, zoals de omgevingsvisie, het omgevingsplan en het programma. De gemeente Renkum wil samen met haar inwoners komen tot één omgevingsvisie voor haar grondgebied. Dit is een toekomstvisie voor onze leefomgeving. Het is geen optelsom van bestaand beleid maar een samenhangende visie over alle terreinen van de ruimtelijke leefomgeving. De inbreng van inwoners is daarbij van cruciaal belang. Immers, inwoners, bedrijven en organisaties maken Renkum.  

Maryse Kusse: "Het is belangrijk dat iedereen kan meedenken over de Omgevingsvisie."

Er is de afgelopen maanden gewerkt aan een Plan van Aanpak waarbij ook inwoners van de gemeente Renkum op allerlei manieren betrokken zijn geweest o.a. door straatinterviews en vergaderingen met diverse doelgroepen, burgerinitiatieven en dorpsplatforms. Vanaf nu start het participatieproces voor de omgevingsvisie in onze gemeente. Zo heb je mogelijk via Renkum Spreekt de online enquête ontvangen, waarbij je door het invullen van de vragenlijst kunt laten weten wat je belangrijk vindt in onze gemeente en welke ideeën u heeft voor onze toekomst. Nog niet aangemeld bij Renkum Spreekt? Dat kan alsnog! Ga naar www.renkumspreekt.nl.

Dit is het moment om je stem te laten horen.  

Laat je nu horen Wat vind jij belangrijk? Natuur, landschap, klimaat en milieu bijvoorbeeld. Vul de enquete in! De komende maanden zijn nog meer laagdrempelige projecten waaraan iedereen kan deelnemen. Houd onze sociale media in de gaten.

De afgelopen jaren is het fijn om te merken dat de steun voor verduurzaming en het terugdringen van CO2-uitstoot sterk is toegenomen. Ook bij conservatieve partijen zoals de VVD is er een acceptatie dat er iets moet gebeuren en worden er stappen genomen om iets te doen. Er zijn echter veel verschillende meningen en vragen over hoe duurzaamheid vorm gegeven kan worden.

Hierbij zie je wel dat conservatievere partijen het liefst zo behoudend, en daardoor langzaam, als mogelijk stappen zetten. GroenLinks zet zich hierbij juist in met urgentie. Dat er grote vragen zijn over welke technische oplossingen het beste of meest realistisch zijn, zal niemand verbazen. Ook tussen verschillende ‘duurzame’ oplossingen bestaan grote verschillen van inzicht. Denk hierbij aan het gebruik van biomassa, of de bruikbaarheid van waterstof in haar huidige technologische ontwikkeling. Er wordt dus een discussie gevoerd over hoe de problemen opgepakt kunnen worden. Dat is nuttig en brengt ons op democratische wijze verder, ook al zijn we het niet eens over de urgentie en de middelen.

Het grote contrast wordt echter op dit moment gevonden met de partijen die nog altijd klimaatsceptisch zijn, hoewel ze hier niet altijd meer hardop voor uit komen. Beide de PVV en FvD hebben zich opgeworpen als ontkenners van klimaatverandering en als felle tegenstanders van elk beleid dat er op gericht is om klimaatverandering tegen te gaan. Omdat zij echter ook bewust zijn van het feit dat zij intussen een minderheidsstandpunt vertegenwoordigen, is dit geen prominent onderdeel van hun eigen reclames. Wat wel gebleken is, in de gemeenteraad van Almere, maar bijvoorbeeld ook door het gedrag van het FvD in Brabant en Limburg, is dat deze partijen alles op alles zetten om beleid gericht op CO2-reductie te frustreren. Onder de noemer van klimaathysterie of geldverspilling worden impactvolle initiatieven om zeep geholpen.

Het is frustrerend om op sommige momenten gelegenheidsbondgenoten te zien voor deze wetenschap ontkennende partijen. Sommige partijen trappen, met wat ik aanneem dat de beste intenties zijn, in technische dwaalsporen zoals thoriumcentrales. Hoewel dit soort technologische ontwikkelingen leuk zijn om te volgen hebben ze nog geen enkele concrete toepassing en zullen dat in de komende jaren ook niet hebben, terwijl deze jaren juist zo kritiek zijn om tot een snelle reductie van de CO2-uitstoot te komen. Hoewel het alle partijen vrij staat om samen te werken, is het noodzakelijk om de motieven van klimaat sceptische partijen scherp in de gaten te houden.

Te vaak worden duurzaamheidsplannen gehinderd, omdat er nog een paar aanvullende stemmen gevonden worden om het onredelijk rechtse geluid een meerderheid te bezorgen. De klimaatsceptische stem klinkt niet luid, maar achter de schermen van de politiek wordt haar invloed nog steeds gevoeld. De strijd voor duurzaamheid kent vreemde bedpartners, maar als je bondgenoot een uitgesproken klimaatsceptische club is, moet je wel drie keer nadenken voordat je ja zegt.

- Jaap Steenkamer, raadslid GroenLinks Almere

De laatste jaren staat verbranding van biomassa steeds meer onder druk. Dat is terecht, maar er bestaan veel misverstanden. Biogas uit afvalwater en biogas uit GFT-afval kun je bijvoorbeeld beter verbranden dan in het milieu loslaten. Het biogas zelf zorgt namelijk voor meer klimaatverandering dan het restproduct van de verbranding. De energie die vrijkomt bij de verbranding kun je vervolgens gebruiken voor het verwarmen van je huis of het laten rijden van bussen.

Dat neemt niet weg dat er momenteel veel mis is met zowel regelgeving rondom het gebruik van biomassa als de herkomst van vormen van biomassa. Een kleine opsomming:

De uitstootnormen van een biomassacentrale zijn op dit moment soepeler dan die van een kolencentrale.

Biomassa uit de regio is inmiddels vergeven, waardoor biomassa van verder weg aangevoerd dient te worden.

Er is nog geen goed certificeringssysteem om de herkomst van biomassa te achterhalen. Hierdoor is soms onduidelijk waar de biomassa vandaan komt en is het zelfs mogelijk dat hele bomen uit de VS gebruikt zijn om hier warmte of elektriciteit te produceren.

Het gebruik van houtige biomassa kan voor ecologische natuurschade zorgen omdat deze vaak niet uit een duurzaam beheerde omgeving afkomstig is.

De koolstof die bij de verbanding van hout vrijkomt in de vorm van CO2 heeft vaak tientallen jaren nodig om opnieuw in die vorm te worden vastgelegd. Garanties dat nieuwe bomen de tijd krijgen om zich op die plekken te ontwikkelen ontbreken vaak, maar misschien belangrijker nog: deze tijd hebben we midden in deze klimaatcrisis niet!

De Partij voor de Dieren heeft het onderwerp terecht geagendeerd. Het leeft onder inwoners van de stad en het is belangrijk om hier duidelijkheid over te scheppen. Wat in het voorstel ontbrak is een goede definitie van de biomassa die verboden wordt. Daan Moerkerk: “Foute biomassa moeten we tegenhouden, goede biomassa is juist nodig in de strijd tegen klimaatverandering.” In het voorstel staat op aandringen van GroenLinks nu een heldere definitie.

Als er in de toekomst veel meer bos is (waardoor er meer resthout over blijft) en er betere, veel strengere regels zijn kan er wellicht opnieuw over gesproken worden. Tot die tijd is het, zeker vanuit de lokale politiek, verstandiger om de pijlen te richten op andere vormen van hernieuwbare energie.

Sinds 2009 reiken wij vrijwel altijd het Groene Lintje uit op 5 juni, Wereld Milieudag. Dit jaar kan dat helaas niet doorgaan. Het huidige coronabeleid van GroenLinks is namelijk om geen evenementen te organiseren. Op dit moment gaan wij ervan uit dat dit eind augustus/begin september wel mogelijk is.  We zullen tegen die tijd laten weten wanneer de uitreiking plaatsvindt.

Het voedsel dat we eten, de lucht die we inademen, het water dat we drinken en het klimaat dat onze planeet bewoonbaar maakt, komen allemaal uit de natuur.

Toch zijn dit uitzonderlijke tijden waarin de natuur ons een bericht stuurt:

Om voor onszelf te zorgen, moeten we voor de natuur zorgen.

Het is tijd om wakker te worden. Op te merken. Om onze stem te verheffen.

Het is tijd om opnieuw, maar beter, te bouwen voor mens en planeet.

Het VN-milieuprogramma (UNEP) organiseert jaarlijks evenementen voor de Wereldmilieudag, die wereldwijd bewustzijn en actie ter bescherming van het milieu aanmoedigt. Het wordt gevierd op 5 juni in meer dan 100 landen.

Het thema voor Wereldmilieudag 2020 is 'Tijd voor natuur', met de nadruk op de rol bij het verschaffen van de essentiële infrastructuur die het leven op aarde en menselijke ontwikkeling ondersteunt. Deze focus zal naar verwachting een gelegenheid zijn om de dynamiek en het publieke bewustzijn van de natuur als een belangrijk aspect te stimuleren in de aanloop naar de 15e bijeenkomst van de partijen (COP 15) bij het Verdrag inzake Biodiversiteit (CBD, Convention on Biological Diversity). COP 15 zou naar verwachting plaatsvinden in oktober 2020, maar zal worden verplaatst naar 2021 vanwege de COVID-19-pandemie.

Eenieder wordt opgeroepen verantwoordelijkheid te nemen voor wat er gebeurt met alles wat leeft. We mogen en kunnen ons niet meer verschuilen achter de macht van het kwade.

Dit betekent dat het tijd is om ons te ontdoen van alle gif die ons omringt en bezit van ons genomen heeft. Het is tijd om de juiste keuzes te maken. Een keuze voor het leven, niet voor ziekte, verderf, angst. Een keuze om onze natuur tot ons wezen te maken, te omarmen en te integreren in al wat ons bezielt.

Dit betekent dat we, liefst zo snel mogelijk, toegroeien naar een maatschappij waarin gif, in al zijn vormen, niet langer meer wordt gebruikt. Door niemand! Niet in de voor- of achtertuin, niet op het balkon, niet op de akker, niet op de stoep, nergens!!

Het artikel uit Trouw van twee dagen geleden (“hoe boerengif het hart van natuurgebieden bereikt”) toont de urgentie overduidelijk aan.

En hoe is het met de Achterhoek gesteld? Hoeveel bestrijdingsmiddelen zullen we hier vinden in onze natuurgebieden? In hoeverre zijn we als lokale politiek aan zet en bij machte om onze agrariërs te bewegen hun gifgebruik verder terug te dringen? Om onze inwoners te doordringen van de noodzaak geen Glyfosaat of soortgelijke narigheid meer te gebruiken en in plaats daarvan bij te dragen aan een natuurlijk gezonde en evenwichtige leefomgeving. Om te kunnen kiezen voor voedsel zonder residuen waar niemand op zit te wachten.

Realiseer dat alles wat je met liefde doet, goed is voor de aarde, de natuur, jezelf.

Op 14 mei 202 is het Leidend Kader vastgesteld. Lees hier de woordvoering terug.

Voor ons ligt het Leidend Kader dat dient als een vertaling van het programma van eisen dat reeds door de Raad is vastgesteld op 6 juni 2019. Bovendien kan het Leidend Kader beschouwt worden als een instrument om kwaliteit en ambitie te duiden en naar een hoger plan te tillen. In elk geval is het Leidend Kader volgens GL hierin geslaagd.

Juist vanwege het feit dat het plangebied Roerdelta verschillende uitdagingen heeft, die om een stedenbouwkundige oplossing vragen, is het goed dat er een vertaling is gemaakt, zoals opgetekend binnen het Leidend Kader. Het laat zien dat alle vraagstukken die er op deze locatie zijn, niet als aparte stedenbouwkundige opgaven beschouwd moeten worden, maar als één integrale opgave. Of het nu gaat om mobiliteit of een oplossing voor de waterkering. Of het nu gaat om het vraagstuk omtrent wonen of de groene leefomgeving. Voor GL betekent het dat hoogstaande kwaliteit en ambitie, alleen mogelijk is door de stedenbouwkundige opgave integraal te benaderen. En het Leidend Kader zoals het voor ons ligt, is daar een goede aanzet toe.

Uitgangspunt binnen het Leidend Kader is dat Roerdelta de schakel is tussen de stad en de Maas met een eigen identiteit. Wat GL betekent dit een nieuwe identiteit, die toekomstbestendig is. Dat betekent dat we oude denkpatronen moeten durven loslaten, dat er ruimte moet komen voor nieuwe inzichten.

We staan nu überhaupt voor een hele nieuwe uitdaging, de transitie naar het nieuwe normaal. Er zal een herwaardering nodig zijn van onze sociaal-maatschappelijke omgangsnormen. Er zal een herinrichting van onze private en openbare ruimten nodig zijn. En ook zal er een herijking van ons sociaaleconomisch stelsel plaats moeten vinden om minder kwetsbaar te zijn als . Het formuleren van een nieuwe leefstijl, zoals geformuleerd in het Leidend Kader maakt dit mogelijk.

Milieudefensie heeft de gemeenteraden, waaronder ook Tilburg, recent aangeschreven omdat verwacht wordt dat voor de ontwikkeling van de warmtevisie in veel gemeenten kleine tot middelgrote (tot 50 MW) biomassacentrales worden overwogen. Zij vragen in hun brief onder andere aandacht voor de gezondheidsrisico’s, de duurzaamheid van biomassa, en de herkomst ervan.   

Biomassacentrales voor warmte en elektriciteit zijn houtgestookt. Europese wetenschappers hebben eind vorig jaar vraagtekens gezet bij de CO2-neutraalheid van het proces. Nieuwe bomen die worden aangeplant groeien niet zo snel dat de CO2 die direct bij het verbrandingsproces wordt uitgestoten, opgenomen kan worden. Bij uitbreiding van het aantal biomassacentrales wordt dat probleem alleen maar groter. Ook heeft Nederland onvoldoende resthout om in de eigen behoefte te voorzien waardoor het hout geïmporteerd moet worden, waarbij niet altijd helder is of het aanbod op verantwoorde wijze tot stand is gekomen. Uit onderzoek in opdracht van het kabinet blijkt ook dat een kolencentrale die op biomassa draait niet tot minder CO2 uitstoot leidt, en dat kleinschaliger biomassecentrales vanwege een lager rendement zelfs met een hogere uitstoot van CO2, NOx, SO2 en fijnstof gepaard gaan dan een grote kolencentrale. Naast dat houtige biomassa voor energie en warmte geen dus geen milieuwinst oplevert, kan dit ook gevolgen hebben voor de luchtkwaliteit en gezondheid. De GGD’s  hebben eind vorig jaar ook hun zorgen hierover geuit richting kabinet. In opdracht van het kabinet wordt nu een duurzaamheidskader voor biomassa ontwikkeld, de SER is gevraagd hiervoor advies uit te brengen. Dit advies zou einde eerste kwartaal 2020 gereed zijn, maar wanneer het precies komt is nog niet bekend.

Behalve dat het college tijdens de begrotingsbehandeling 2020 heeft aangegeven niet blij te zijn met de brandstof van de Amercentrale, heeft de raad zich bij meerderheid uitgesproken te willen streven naar een biomassavrije gemeente, en heeft het college opgedragen  deze uitspraak een plek te geven de ontwikkeling van de warmtevisie, die nu in de maak is. Tilburg wordt net als andere gemeenten geacht een warmtevisie gereed te hebben eind 2021. 

De raadsuitspraak en opdracht aan het college heeft uiteraard niet alleen betrekking op het huidige Amernet, maar ook op eventuele ontwikkeling van kleinschaliger biomassacentrales. Zoals Milieudefensie ook al aangeeft zijn de uitstootnormen voor kleinschalige centrales (onder 50 MW) ruimer dan voor grootschalige centrales zoals de Amercentrale, des te meer reden hier ook aandacht voor te hebben.

Hierom stelt Groenlinks samen met Julian Zieleman van D66 en Helma Oostelbos van SP de volgende vragen aan het college:

1. Het college heeft aangegeven dat bovengenoemde raadsuitspraak wordt meegenomen in de ontwikkeling van de Tilburgse warmtevisie. Is het college het met de indienende partijen eens, dat de ontwikkeling van eventuele nieuwe biomassacentrales, gegeven deze uitspraak niet past in de Tilburgse warmtevisie? Wat betekent dit volgens het college concreet voor huidige en toekomstige aanvragen voor decentrale biomassacentrales in de gemeente?

2. Wat is de stand van zaken op dit moment binnen de gemeente Tilburg voor wat betreft aanvragen of lopende ontwikkelingen voor decentrale biomassacentrales?

3. Klopt het dat er sprake is van een ontwikkeling van een Eneco-biomassacentrale op industrieterrein Vossenberg? Is de gemeente hier bevoegd gezag en zo ja, is hiervoor een vergunning op handen of verleend?  Indien er een vergunning verleend is, op welk moment heeft dit plaats gevonden en op welke gronden? Indien geen vergunning nodig is, welke instrumenten heeft het college op dit moment (nu de omgevingswet nog niet geldt) om op dergelijke ontwikkelingen te sturen, en op welke wijze worden deze mogelijkheden benut?  Indien de gemeente geen bevoegd gezag is, wat is dan de houding van de gemeente ten aanzien van deze ontwikkeling?

Vraag 4 heeft betrekking op het Amernet: 4. Wat betekent de raadsuitspraak  volgens het college voor de uitbreidingsmogelijkheden van het huidige Amernet? Kan het college haar antwoord ook plaatsen in het licht van de aangenomen motie4 in de Eerste Kamer, waarbij de regering is verzocht om: “alle voorgenomen subsidies voor hout-bijstook in kolencentrales op zo kort mogelijke termijn stop te zetten, in afwachting van het duurzaamheidskader van het PBL en het komende SER-advies over biomassa, en vaststelling van nadere regels in het parlement” , en de daaruitvolgende onzekerheid over de toekomst van de Amercentrale na 2027 (wanneer de huidige subsidies aflopen)?

De laatste vraag heeft betrekking op overig beleid dat mogelijk niet strookt met eerdergenoemde raadsuitspraak: 5. Recent heeft de Raad een Raadsvoorstel aangenomen voor het inkopen van 100% duurzame elektriciteit. Hiermee wordt, in het licht van de aangenomen motie voor een biomassavrije gemeente, per 2021 een einde gemaakt aan de systematiek om de energie achteraf te vergroenen met certificaten afkomstig van biomassa. Is er meer staand beleid binnen de gemeente Tilburg dat haaks staat op de aangenomen motie?

Special guests: Suzanne Kröger, Bas Eickhout en Annemarie van Zeijl-Rozema. Doe mee en meld je aan!

In onze serie online meet-ups over het nieuwe normaal na Corona deze keer een discussie over de toekomst van klimaat en duurzaamheid. Special guests: Suzanne Kröger (tweede kamerlid GroenLinks), Annemarie van Zeijl-Rozema (assistent professor sustainable devellopment bij het Maastricht Sustainability Institute van de Universiteit van Maastricht) en Bas Eickhout (klimaatwetenschapper en Europarlementariër)

Wanneer? Woensdag 13 mei van 20:00 tot 21:30.

Aanmelden gaat weer via maastricht@groenlinks.nl

Na aanmelding krijg je een dag van tevoren een link toegestuurd, waardoor je aan de meetup kan deelnemen.

Suzanne Kröger (Tweede Kamer, GroenLinks)