Poliflw

De provincie heeft op het terrein van de arbeidsmarkt geen wettelijke taken. Toen de SP voor het eerst deelnam in het provinciale college is er voor de eerste keer  een Actieplan Arbeidsmarkt gekomen. De SP is blij dat het  “actieplan arbeidsmarkt” sindsdien onderdeel uitmaakt van het provinciaal beleid. Dat betekent niet dat we geen kritiek hadden op het nieuwe actieplan.

Ongelijke behandeling op arbeidsmarkt

Het nieuwe actieplan arbeidsmarkt van het nieuwe college van VVD-FvD-CDA en Lokaal Brabant, is voornamelijk gericht op kennisindustrie, kenniseconomie en hoogopgeleid talent.

Hoewel de 50plussers en laaggeletterden wel genoemd worden, laten de doelen en ambities van dit college geen twijfel bestaan waar de middelen en inspanningen hoofdzakelijk naar toe zullen gaan nl. kennisindustrie, kenniseconomie, hoogopgeleid talent.

De SP is niet tegen kennisindustrie/-economie en talenten, maar we zijn voor een rechtvaardige en eerlijke verdeling van (provinciale) middelen, inspanningen en kansen in de arbeidsmarkt voor alle Brabanders en alle ondernemingen. Dit college wil dat de provincie zich zelf bezighoudt met werknemers en werklozen met toptalenten. Ze dragen alle andere werknemers en werklozen over aan de 5 arbeidsregio’s waarmee de provincie wegloopt van hun eigen verantwoordelijkheid die zij  voor alle werkenden en werkloze Brabanders zouden moeten hebben.   

Hoewel de wereld om ons heen fors aan het veranderen is, lijkt het dat dit college zich hiervan of niet bewust is, of zich er niets aantrekt. Ze dendert door met het blijven focussen op top, top en nogmaals top. Inmiddels weten we dat het VVD-stokpaardje: door het bedienen van de top zal de rest vanzelf volgen, niet automatisch opgaat.  

Ieder Brabander is even belangrijk

Dit college schrijft de werknemers en werklozen die ongeschoold zijn of een lager opleidingsniveau hebben, in feite af!  In 2019 vormde in Brabant de lager opgeleiden werklozen 60% van het werklozenbestand! Je zou dus verwachten dat bij het actieplan arbeidsmarkt de focus op deze grote groep zou liggen, of dat er minstens evenveel aandacht en inspanning voor zou zijn als voor toptalent en kennisindustrie/-economie. Het tegendeel is echter waar. Onze pogingen in de Statenvergadering van 19 juni 2020 om als provincie ook voor deze groep werknemers en werklozen dezelfde aandacht, inspanning en middelen te geven stuitte op grote weerstand van dit coalitie en de oppositiepartijen…... Ons amendement voor een evenwichtige aandacht, inspanning en toedeling van middelen voor alle werkenden en werkzoekenden in Brabant heeft helaas niet gehaald waardoor wij niet voor het statenvoorstel “Actieplan Arbeidsmarkt” voor de komende 4 jaar hebben ingestemd.

Corona en de effecten

Wij hebben in deze Coronaperiode ervaren welke waardevolle bijdrage werd en nog steeds wordt geleverd door werknemers in de vitale sectoren. Onder hen zijn ook heel veel laaggeschoolde beroepen zoals schoonmaak, huisvuilophalers, vakkenvullers, kassières, transportmedewerkers etc.

Al maanden worden we door deskundigen geattendeerd op de negatieve effecten van de corona op de economie en werkgelegenheid. Inmiddels is duidelijk dat de coronacrisis diepere sporen zal trekken dan de kredietcrisis. Wij zullen in ons land dit jaar rekening moeten houden met mogelijk zo’n 36% meer faillissementen wat gepaard zal gaan met toenemende werkloosheid. Ook in Brabant! Maar dit college lijkt dovemans oren te hebben en wil zich desondanks voornamelijk bezighouden met toptalent, kennisindustrie, kenniseconomie. Onze motie om een plan van aanpak op te stellen voor het behoud en stimuleren van de werkgelegenheid in de vitale beroepen en een evenwichtig verdeling van de middelen en inspanningen voor de werknemers en werklozen die geen of een lagere opleiding hebben, heeft het ook niet gehaald.

Aandachtsgroep Laageletterden

In het Actieplan Arbeidsmarkt wordt ‘170.000 Brabanders die “laaggeletterden” zijn’ als aandachtsgroep genoemd zonder concrete doelen en ambities te vermelden. De dag voor de statenvergadering werden wij ook nog verrast met de mededeling dat na 2020 fors bezuinigd wordt op de subsidie voor taalvaardigheid van Cubiss. Deze subsidie zorgde ervoor dat activiteiten voor laaggeletterden werden gefinancierd.  Dit college wil dat de 5 arbeidsregio’s aandacht gaan geven aan de laaggelleterden! Hiervoor stellen zij 1 miljoen beschikbaar voor 50plussers, laaggeletterden en let op: ook “andere doelen” wat dat dan ook mogen zijn. De laaggeletterden worden dus de dupe van de bezuinigingsoperatie van dit college.

Onze motie waarin wij een concrete doelstelling stelden voor het terugdringen van laaggeletterdheid in Brabant heeft het niet gehaald. D66 die mede-indiener van de motie was,  trok zich terug en nam genoegen met de bereidheid van het college om over de voortgang van tijd tot tijd rapportage uit te brengen.

Aanpak Discriminatie op het Arbeidsmarkt

Er is discriminatie op de arbeidsmarkt of je nou aan de top zit of een stageplaats zoekt. Natuurlijk niet bij ieder bedrijf, maar het komt op alle niveaus voor. Om een voorbeeld te geven uit landelijke cijfers: de bbl- en bol studenten met een niet-westerse migratieachtergrond moeten vaak veel vaker solliciteren dan hun autochtone studiegenoten, soms wel 3 of 4 keer vaker. Een baan vinden kan al lastig zijn, maar is vaak nog moeilijker als je bijvoorbeeld een Turkse, Marokkaanse of Antilliaanse achtergrond hebt. Zij hebben 40 procent minder kans om een reactie te krijgen op hun sollicitatie. Er is sprake van discriminatie op de werkvloer vanwege herkomst of afkomst, geslacht, godsdienst, handicap of leeftijd. Zelfs premier Mark Rutte moest erkennen dat ook Nederland institutioneel racisme kent.

Dit zijn landelijke cijfers maar in Brabant is het niet veel anders. Brabant dat zich internationaal wil profileren, in een arbeidsmarkt waar van laag tot hoog  mensen van verschillende etniciteiten werken, kan naar de mening van de SP niet zonder een duidelijke aanpak om discriminatie tegen te gaan.

Wij zijn van mening dat discriminatie op de arbeidsmarkt tegengegaan moet worden. Werk is een van de wezenlijkste voorwaarden om mee te kunnen doen in onze maatschappij, om te kunnen participeren en het gevoel te hebben er bij te horen in onze samenleving. Vanuit dit belang dienden wij daarom een motie in waarin wij het college hebben gevraagd om met een plan van aanpak te komen om de discriminatie op de arbeidsmarkt in Brabant zoveel mogelijk te voorkomen en tegen te gaan.We zijn dan ook blij dat deze motie met als mede-indieners: GL, D66 en PvdD is aangenomen

Arbeidsmigranten

Als SP hebben wij ook aandacht gevraagd voor de positie van de Arbeidsmigranten. Er is te veel negatieve beeldvorming rondom arbeidsmigranten. Zij worden door sommige werkgevers naar Brabant gehaald, en/of via tussen personen geworven in het land van herkomst of komen uit eigen initiatieven hierheen om te werken. Arbeidsmigranten hebben al jaren te kampen met huisvestigingsproblemen, slechte arbeidsvoorwaarden, ed. De uitkomst van het onderzoek van CoMensha samen met Tilburg University (december 2019) heeft eerder de basis gelegd om de weerbaarheid en zelfstandigheid van arbeidsmigranten te vergroten. De uitbuiting van deze groep wordt door RIEC (Regionaal Informatie- en Expertisecentrum) met een aanvalsplan bestreden.

De SP snapt de gevoeligheid van dit onderwerp voor sommige partijen en bij een deel van de Brabanders. Het fenomeen Arbeidsmigranten is in Brabant een feit en realiteit en zal altijd bestaan. We moeten weten dat arbeidsmigranten in het bestaande liberale kapitalistische denkwereld deel uitmaken van strategieën en worden gebruikt als instrument voor goedkope arbeid, het creëren van concurrentie op arbeidsvoorwaarden en het creëren van concurrentie tussen de werknemers, en  zo een onderdeel vormen van het economische verdienmodel.

De SP voert al heel lang strijd tegen dit verdienmodel waar werknemers/arbeiders -al dan niet van verschillende afkomsten- tegen elkaar uitgespeeld worden. Zolang dit liberale kapitalistische verdienmodel bestaat zal een deel van onze arbeidsmarkt beschikbaar blijven voor de arbeidsmigranten.

De SP is daarom van mening dat in het actieplan arbeidsmarkt ook aandacht en inspanningen moeten zijn voor bijna 92.000 (2018) arbeidsmigranten die een bijdrage leveren aan de Brabantse economie.

Hiertoe hebben wij een motie ingediend met D66, Groen Links, Partij voor de Dieren en ChristenUnie SGP als mede-indieners. We zijn erg blij dat deze is aangenomen. Hier verzoeken wij het college:

Om in de uitvoering van de actieplan Arbeidsmarkt, samen met de gemeenten, vakbonden en ondernemingen/sectoren waar veel arbeidsmigranten werkzaam zijn te komen met een plan van aanpak waarin:

•          de uitbuiting van de arbeidsmigranten tegen gegaan kan worden

•          de positie van de arbeidsmigranten zoals huisvestiging, arbeidsvoorwaarden, scholing te verbeteren zodat hun participatie in onze samenleving bevorderd wordt.

Vandaag heeft de partijraad van de SP Lilian Marijnissen met overgrote meerderheid gekozen als lijsttrekker voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. De kandidatencommissie van de SP beschrijft Lilian als aansprekend en inspirerend. ‘Lilian is voor ons de vrouw die onze partij moet blijven leiden: de natuurlijke aanvoerder van onze kandidatenlijst op weg naar de verkiezingen en in de jaren daarna’, aldus de commissie.

Marijnissen ziet dat nu het moment is voor sociale verandering: ‘Het nieuwe normaal is het nieuwe sociaal. De coronacrisis laat ons nog maar eens zien wat daadwerkelijk van waarde is: samenwerken in plaats van concurrentie, naar elkaar om kijken in plaats van pakken wat je pakken kan. Maar ook waar de kwetsbaarheden van onze samenleving en economie zitten: de grote onzekerheid voor veel mensen in werk en inkomen door slechte contracten.’ Marijnissen is optimistisch over de toekomst:  ‘We zien steeds meer partijen die afscheid lijken te nemen van het neoliberalisme. De tijd van het doorgeslagen marktdenken lijkt voorbij. Om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij woorden blijft, maar er ook echt wat verandert, is een grote SP nodig. Meer dan ooit lijken andere partijen onze ideeën over te nemen. Dat biedt kansen. De SP is nodig voor echte verandering, voor het nieuwe sociaal’, zegt Marijnissen.

Op de SP-partijraad, waar ze werd geïnterviewd door Roel Maalderink, benadrukte Marijnissen dat een fundamentele herwaardering van de publieke sector nodig is. Onze zorgverleners, docenten en politiemensen verdienen meer waardering en zeggenschap over hun werk. Marijnissen: ‘De SP zal hierin vooropgaan en na de zomer een initiatief starten om alle partijen, mensen en organisaties in Nederland die dit willen te bundelen om dat wat van ons allemaal is te herwaarderen. Al voor de coronacrisis waren onze zorgverleners, docenten en politiemensen in actie. Goede zorg, onderwijs en een veilige buurt moet voor iedereen bereikbaar zijn, niet alleen voor mensen met een dikkere portemonnee. We moeten van tweedeling naar samenleving.’

Als voorbeeld noemt Marijnissen de waardering van zorgverleners. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus. Afgelopen dagen hebben velen zich hiervoor uitgesproken. Onze petitie is inmiddels ruim 60.000 keer ondertekend, vakbonden en anderen zijn steunacties begonnen en maandag komen we met een oproep samen met prominente Nederlanders aan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie om aanstaande dinsdag voor ons voorstel te stemmen. Het is een klap in het gezicht van de zorg als de coalitiepartijen aanstaande dinsdag weer tegen zouden stemmen.’ Komende dinsdag zal gestemd worden over het voorstel om zorgverleners structureel beter te belonen. De afgelopen twee weken eindigde de stemming over dit voorstel in gelijkspel.

Via deze link kunt u de bekendmaking nogmaals terugzien:  https://youtu.be/EcZT8kM79Ss

Onlangs brachten Aniet Fonteyne en Sonja van Giersbergen van de gemeenteraadsfractie van de SP een bezoek aan de NLW, het werkbedrijf voor sociaal-maatschappelijke werkgelegenheid in de regio Noord-Limburg West, locatie De Biesplanken. Aanleiding voor het bezoek zijn de perikelen tussen ondernemingsraad en directie, waardoor er een crisis in het bestuur is ontstaan én de geluiden van onrust op de werkvloer door medewerkers.

De Biesplanken - een onderdeel van de NLW - is recent verhuisd. Buiten is het nog niet helemaal af. Het binnengedeelte en de kantine hadden prioriteit en die zijn wel klaar. Een twaalftal mensen is binnen aan het stekken en oppotten. Iedereen is erg te spreken over de nieuwe werkplek.

De leeftijd van de werknemers varieert van 21 tot 64 jaar. Een enkeling werkt al 45 jaar bij de NLW  Er zijn mensen die aan een tafel zittend werken. Een klein aantal werkt in de kas waar de stekken opgetrokken worden tot plantjes. De aard van de werkzaamheden wordt bepaald aan de hand van mogelijkheden die mensen hebben, zowel lichamelijk als geestelijk. Een aantal mensen werkt hele dagen, een aantal part-time. Sommigen komen met eigen vervoer, anderen met taxivervoer.

Werknemers merken helemaal niets van de onrust aan de top van het  bedrijf. Buite de berichten in de krant. Leidinggevenden merken dat wel. Zij zijn blij met wat er overgebleven is van de sociale werkvoorzieing in Horst aan de Maas, Peel en Maas en Venray, zodat mensen een zinvolle dagbesteding hebben en het gevoel als werknemer mee te tellen.

Begeleiding is vaak nodig, soms door de voorwerker vanuit de groep zelf, maar soms ook door de begeleiding van de NLW. Voor alle mensen zou het vreselijk zijn om de structuur van de NLW te moeten missen. Met pensioen gaan is al vaak een probleem. Een dag zelf invullen en daar een structuur in vinden is voor veel mensen een te grote opgave met alle gevolgen van ziekte en ongelukkig voelen tot gevolg.

De sociale werkvoorziening staat als gevolg van kabinetsbeleid (zowel in de vorige regeerperiode van VVD en PvdA als nu met VVD, CDA, D66, en Christen Unie) sterk onder druk. Wat de SP betreft blijft de sociale werkvoorzieining echter van groot belang. De SP wil dan ook de taken van de sociale werkvoorziening zo veel mogelijk behouden en waar mogelijk terug brengen naar het eerdere niveau. Zodat mensen die daarvoor geïndiceerd zijn weer volledig deel kunnen nemen aan het arbeidsproces.

Motie om de rol van de volksvertegenwoordiging in het sociaal domein af te bakenen. Dit, naar aanleiding van Model Veenendaal 2020 (de kaders voor het sociale domein) dat door het College van Burgemeester en Wethouders NIET ter besluitvorming aan de volksvertegenwoordiging is voorgelegd.

Ingediend door:

GroenLinks, SP, PvdA, CDA

VOOR: ChristenUnie, VVD, SGP, ProV, CDA, LokVee, D66, DENK, SP, GroenLinks, PvdATEGEN: n.v.t.

VOORSTEL UNANIEM AANGENOMEN

Motie om de rol van de volksvertegenwoordiging in het sociaal domein af te bakenen. Dit, naar aanleiding van Model Veenendaal 2020 (de kaders voor het sociale domein) dat door het College van Burgemeester en Wethouders NIET ter besluitvorming aan de volksvertegenwoordiging is voorgelegd.

Ingediend door:

GroenLinks, SP, PvdA, CDA

VOOR: ChristenUnie, VVD, SGP, ProV, CDA, LokVee, D66, DENK, SP, GroenLinks, PvdATEGEN: n.v.t.

VOORSTEL UNANIEM AANGENOMEN

Ondanks dreigende woorden eerder deze week van een aantal partijen is het college in de provincie niet gevallen. Woensdag hebben de overige coalitiefracties de SP zwaar onder druk gezet om een ander standpunt in te nemen over de zuidelijke ringweg. Een stem van de SP voor het stilleggen van onomkeerbare werkzaamheden in het slechtlopende project zou grote gevolgen hebben. Dat blijkt nu niet meer het geval. Vrijdagmiddag hebben CDA, D66, Christen Unie en GroenLinks alsnog hun vertrouwen in de SP uitgesproken.

Fractievoorzitter Jan Hein Mastenbroek van de SP is tevreden met die uitkomst: ‘Wij stemmen wat we vinden, niet wat andere partijen ons willen opleggen. Dat doen wij ook niet bij anderen. Vier jaar geleden braken we met de traditie dat de ijzeren coalitiediscipline heilig is. Partijen in oppositie en coalitie kregen ruimte voor hun eigen analyse en alternatieven. Goede moties worden gesteund, slechte plannen weggestemd. Dat zetten we graag door. Dat past bij de manier waarop wij in het college zijn gegaan. Het is een verstandig besluit van de andere partijen om niet op deze manier uit elkaar te gaan.’ 

Mastenbroek: ‘Uiteraard mag het best eens knetteren in de coalitie. In dit geval was er geen enkele reden om geen vertrouwen meer te hebben: wij hadden en hebben het vertrouwen in de samenwerking. Wij zijn een partij waar gemaakte afspraken staan als een huis. Daarnaast zijn wij altijd bondgenoot van Groningers en nooit een verlengsnoer van Haagse ellende. Dat is en blijft onze inzet in het provinciebestuur.’

Ondanks dreigende woorden eerder deze week van een aantal partijen is het college in de provincie niet gevallen. Woensdag hebben de overige coalitiefracties de SP zwaar onder druk gezet om een ander standpunt in te nemen over de zuidelijke ringweg. Een stem van de SP voor het stilleggen van onomkeerbare werkzaamheden in het slechtlopende project zou grote gevolgen hebben. Dat blijkt nu niet meer het geval. Vrijdagmiddag hebben CDA, D66, Christen Unie en GroenLinks alsnog hun vertrouwen in de SP uitgesproken.

Fractievoorzitter Jan Hein Mastenbroek van de SP is tevreden met die uitkomst: ‘Wij stemmen wat we vinden, niet wat andere partijen ons willen opleggen. Dat doen wij ook niet bij anderen. Vier jaar geleden braken we met de traditie dat de ijzeren coalitiediscipline heilig is. Partijen in oppositie en coalitie kregen ruimte voor hun eigen analyse en alternatieven. Goede moties worden gesteund, slechte plannen weggestemd. Dat zetten we graag door. Dat past bij de manier waarop wij in het college zijn gegaan. Het is een verstandig besluit van de andere partijen om niet op deze manier uit elkaar te gaan.’ 

Mastenbroek: ‘Uiteraard mag het best eens knetteren in de coalitie. In dit geval was er geen enkele reden om geen vertrouwen meer te hebben: wij hadden en hebben het vertrouwen in de samenwerking. Wij zijn een partij waar gemaakte afspraken staan als een huis. Daarnaast zijn wij altijd bondgenoot van Groningers en nooit een verlengsnoer van Haagse ellende. Dat is en blijft onze inzet in het provinciebestuur.’

Burgemeester van de elite en de tweedeling waarschuwt voor het populisme

-Johan van der Veen

Op dinsdag 3 januari vond in Deventer de traditionele nieuwjaarsreceptie van gemeente, MKB, Deventer Kring van Werkgevers, Saxion en het Directeuren Overleg Cultuur plaats. Daar sprak de burgemeester, uiteraard namens deze organisaties, zijn nieuwjaarstoespraak uit. Een opmerkelijke toespraak van de man die pretendeert burgemeester van alle Deventenaren te zijn. Een toespraak waarin hij haarfijn de tweedeling in Deventer benoemt en ons zonder een gedegen analyse en zonder zelf in de spiegel te kijken, waarschuwt voor “het giftige en zeer brandbare populisme om ons heen”. Een ernstige waarschuwing die nieuwsgierig maakt naar zijn belevingswereld. 

De eerste beroepsgroep die onze burgervader in zijn toespraak aanspreekt, is de ondernemer; de laatsten zijn de directeur en de journalist. Daartussen is geen plaats voor  bouwvakkers, fabrieksarbeiders en uitzendkrachten. Dit is natuurlijk het gevolg van het feit dat Deventer de enige grote gemeente in een wijde regio is, die de nieuwjaarsreceptie samen met de lokale ondernemers organiseert. Het is duidelijk: anders dan de omliggende gemeenten profileert Deventer zich graag als het snelle en dynamische zakencentrum van de succesvolle ondernemers. Zou dat misschien de reden kunnen zijn dat veel Drentenaren, die niet tot de kring van deze succesvolle jongens en meisjes behoren, op de receptie verstek laten gaan, er zelfs bewust niet bij willen zijn?

Ik verlaat de nieuwjaarsreceptie voor een klein uitstapje: de ontvangst van nieuwe inwoners. Ik verraad nog niet waarom, dat wordt vanzelf duidelijk. Voor de eenvoudige stervelingen, die zich in onze Hanzestad vestigen, organiseert de gemeente zo’n vier keer per jaar een kennismakingsbijeenkomst. Leuk, onderhoudend en uiteraard met een smakelijk bijtje van Bussink. Voor de mannen en vrouwen met de ware Hanzementaliteit, de ondernemers waarmee de gemeente zich zo graag vereenzelvigt, is er een aparte inburgering. Deze loopt via het Nieuw Deventer Circuit, het ontvangstplatform voor nieuwe directieleden van bestaande en van nieuwe organisaties binnen de grenzen van Deventer. Het is een platform van ondernemers, die er prat op gaan dat Bestuurlijk Deventer bij hun eliteclub is aangesloten. Natuurlijk staat het Deventer ondernemers vrij om hun broeders en zusters in de Hanzementaliteit van hard werken, knokken en geld verdienen op te vangen en in de watten te leggen. Maar wat schetst mijn verbazing, als ik lees dat de gemeentesecretaris Marcel Kossen, tevens secretaris van deze club is en er de vertegenwoordiger vanuit de gemeente is. Minimaal eenmaal per jaar nemen maximaal veertien nieuwe ondernemers, debutanten genaamd, plaats in de schoolbanken voor een stoomcursus Deventer van 2 maanden. En dan volgt er een examen, waarvoor natuurlijk iedereen slaagt. Want net als bij het Weense debutantenbal kent dit succesvolle klasje geen verliezers. Verliezers dat zijn lieden uit een andere sociaaleconomische klasse, lieden die zo dom zijn het ongeluk van de armoede over zichzelf af te roepen. Debutanten slagen altijd. Zij krijgen uit handen van de burgemeester, voor de gelegenheid natuurlijk met zijn ambtsketen getooid, een diploma en worden uitgenodigd het ons-soort-mensen-circuit te komen versterken. En naast de gemeentesecretaris en de burgemeester laten ook andere gemeentelijke hoogwaardigheidsbekleders zich graag zien. Zien, gezien worden en je vooral van de het gewone volk onderscheiden, daar gaat het om. Door actief aan een dergelijk genootschap mee te werken, laat de gemeente blijken voorstander te zijn van een tweedeling tussen het gewone volk, dat enkele malen per jaar met een bijtje van Bussink zijn opwachting bij de regenten mag maken, en de elite, die een speciale behandeling krijgt.

En nu terug naar de toespraak. Volgens burgemeester Heidema willen veel inwoners de nieuwjaarsreceptie niet bijwonen, omdat ze hun vertrouwen aan het kwijtraken zijn. Want een groeiende groep inwoners redt het economisch en sociaal niet of nauwelijks. “Een kwetsbare groep. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau gaat het op dit moment om 1 op de 5 Nederlanders.” Ja, de burgemeester beheerst zijn cijfers.

Onze vader, die ten stadhuize zijt, hij gaat verder. De mensen in deze samenleving maken zich ernstige zorgen over de onderlinge verbondenheid. “De gemeenschapszin is aan het afbrokkelen. Mensen voelen zich gekwetst. Gekwetst door onbetrouwbare werkgevers, banken, media. Door een overheid die de afgelopen decennia zo veel heeft weggeorganiseerd, zo ver van de mensen.” En dan verderop: “Een groeiende groep inwoners is boos. Voor hen is het touwtje uit de brievenbus (schrijver: van Jan Terlouw) een kort lontje geworden, aangestoken door het giftige en zeer brandbare populisme om ons heen. Populisme speelt mensen uit elkaar, ondermijnt het vertrouwen in onze rechtsstaat en vooral: het schreeuwt hard, grof en zonder enige nuance om zich heen zonder echte oplossingen te bieden. Dames en heren, dit alles gaat aan Deventer niet voorbij. En u begrijpt, dat baart mij zorgen.”

Gelukkig ziet de vader aller Deventenaren een begin van een oplossing, namelijk in het verlangen van veel van die mensen naar vertrouwen en verbondenheid. En dan begint de oplossing met erkenning van de problemen. “En laten we – ieder vanuit een eigen rol en positie in de samenleving – er keihard aan werken om ze aan te pakken.” En dan geeft hij aan dat hij wil “knokken voor een echte SAMENleving waar iedereen er echt toe doet en van waarde is.”

“Maar niet vanuit een houding (naar degenen die hier vandaag niet zijn): U vraagt en wij draaien.”

Het is duidelijk: het gemeente bestuur van Deventer, dat bij de inburgering van nieuwe inwoners al bewust uitgaat van een tweedeling, polariseert hier bij monde van de burgemeester verder. Hij ziet de ontevredenheid onder de mensen en waarschuwt zijn kompanen voor het gevaar dat de ontevreden mensen wel eens in het kwaad van het populisme zouden kunnen trappen.

De stellingname van de burgemeester in het eerste deel van zijn nieuwjaarstoespraak is een duidelijk ideologische. Hij doet een enkele vertwijfelde poging de onvrede van de afwezigen de duiden en heeft al een oordeel over hen klaar. Een andere oplossing voor hun onvrede dan werken aan vage termen als vertrouwen en verbondenheid heeft hij niet. En de ontevredenen moeten er vooral niet op rekenen dat de oude verzorgingsstaat terugkeert.

Een schamele analyse, vader van alle Deventenaren! Dit soort opvattingen en reacties bevestigen mensen in hun onvrede en zijn daarom juist de oorzaak van het zo door u gevreesde populisme.

Burgemeester Heidema, gemeente Deventer, in deze nieuwjaarstoespraak bent u, zijn jullie een spreekbuis van het neoliberale gedachtengoed. Na het begin van de crisis zijn honderdduizenden hun baan kwijtgeraakt, zijn de lasten van de crisis op de zwakste schouders gelegd en heeft de overheid zich steeds verder teruggetrokken uit haar rol als beschermer van de zwakken. Intussen gaat het economisch iets beter, maar de door u hier aangeklaagde afwezigen merken daar niets van. Nee, u, uw ChristenUnie, en de politieke partijen in het college steunen nog steeds het afbraakbeleid dat het kabinet en VNO-NCW de afgelopen jaren over de ruggen van de gewone Nederlanders en dus ook van de gewone Deventenaren hebben gevoerd. Er is voor 50 miljard aan kaalslag gepleegd: ouderen krijgen niet langer de zorg die zij behoeven; jongeren uit minder draagkrachtige milieus moeten zich in de schulden steken om te kunnen studeren; eenmaal afgestudeerd komen ze bijna niet in aanmerking voor een vast arbeidscontract; een vast huurcontract kunnen ze eveneens vergeten. En ouderen die na een periode van werkloosheid weer aan het werk zijn gekomen, doen dit vaak tegen slechtere arbeidsvoorwaarden dan voorheen. Een miljoen mensen kunnen de zorgkosten niet meer opbrengen en 1 op de 10 Nederlanders heeft een tweede baan nodig om de financiële eindjes aan elkaar te knopen. En heeft u er wel enige notie van hoeveel Nederlanders in armoede leven? De snelst groeiende banken zijn de voedselbanken.

Dit zijn de oorzaken van de onvrede onder de mensen. Deze oorzaken liggen in het kabinetsbeleid, dat ook door uw ChristenUnie, door de collegepartijen van deze gemeente en door de meeste ondernemers wordt gesteund. En daarmee bent u, het college, de daaraan verbonden partijen, en de ondernemers namens wie u spreekt, mede verantwoordelijkheid voor de giftige voedingsbodem waarop het populisme welig kan tieren.

Kijk eens in de spiegel en vraag u eens af wat werkelijk nodig is om de onvrede van de mensen weg te nemen! Ooit van een meer rechtvaardige verdeling van de welvaart of van solidariteit gehoord? Waarschijnlijk wel, lang geleden, toen u nog niet vergiftigd was door het  virus van het alles verwoestende neoliberalisme, dat nu als een rode draad door uw nieuwjaarstoespraak loopt. 

Burgemeester van alle Deventenaren? Nee, van de elite!